Atuagagdliutit - 23.01.1969, Page 25

Axel Bræmer:
angutit augpalugtut kultiutait
OKalugtuaK Apache-indiånerit sorssungnerisa kingugdlit ilanit
nugt. Julius Olsen
(norm. kingugdl. nangitaK)
„ilumut OKarputit, atåta,“ oKarpoK
Bob erKarsarpalugdlune, „ilumut aug-
Palugtunik amigdlit taimak ajortigi-
ssumik pisimavavut?“
„ajortumik pisimagivut?" autdlai-
niatoKaK akivoK. „ukiut 20-t sivner-
dlugit Kångiuterérput patdligtailissa-
me Mc. Lean-irrhkama. KaerKUvåt
Apachet nålagaisa pingårnerssåt
Mangas Colorado erKigsinartumik o-
KaloKatigiumavdlugo ugpernarsåumig-
dlo neriorssordlugo sumik ajortumik
pineKåsångitsoK. tikiungmatdle oberst
Westip parnaerutitipå tigussatut, aKa-
guanilo toKutitdlugo autdlaisit kapu-
tainik kaportitdlugo. tåuna atausInaK
OKautigåra KaKortut augpalugtunik a-
milingnik nåkigtaitsuliomipiluisa
mingnerussut ilåt.“
„ilame KanoK umigitigissariaKartigå-
tigut," OKarpoK nukagpiaraK ulikut-
dlalårdlune, „OKalugtutingale KanoK
Uivdlutik MagginguaK tigdligsimagåt,
tigdlingmåssuk uvanga pingasuinar-
nik ukioKarsimagama.“
„OKalugtuaK alianartOK tåuna sujor-
nagut tusarérsimagaluarpat," OKarpoK
Jim-Bæver, „sianiutitdle erKaimassa-
Kartitsissarput, tåunauvoK Katångutit
arnaK nauk erKaimavdluarsinåungt-
kaluarit, soKutåungilardlume encar-
sautiginerungikaluarugko. taimanikut
najugaKarpugut anånat, Maggi uva-
ngalo orpigssuarnit igdluliamik Cilap
kuata sinåne Arizonap kujatåne ka-
ngiane New Mexikop kigdligissåta er-
Kåne, pamiortomiardlunga pissaKar-
tarpunga taimanikut amerdlaKingma-
ta, umassunigdlume avdlanik pinia-
gaKardlunga. ericigsisimavdluta ino-
Katigigpugut. niviarsiarautinguarput
Maggi mardlungnik ukioKalentåmer-
POK ajunårnerup tikingmatigut. uva-
nga putdlatinik takuniaisitdlunga a-
nånalo igdlume ulåputeKartitdlugo
Maggi arajutsisitsivdlune anisimavoK.
kinguninguagut anånavit takuniarsi-
naagaluarpå ujårigaluardlugulo nåni-
veKartinago. tikikama mardluvdluta
ujårigaluaravtigo naningitsuvigpar-
put. isumaKarKåraluarpugut kungmut
nåkarsimasoralugo. erKåmiuvtale a-
perssugkavta oxalugtuaråt Kanigtume
indiånerit takusimagitik tauva ånilår-
nartumik ilumortOK påsiartulerpar-
Put. kingorna tamåna ugpernarsau-
serparput. indiåneK aulakordlune ni-
uvertumut OKalugtuarsimangmat nag-
guveKatine mérartaKartut KaKortumik
atautsimik. misiligkaluarpara indiå-
nerit påsiniardlugit aningaussanik a-
kilerdlugo utertiniardlugo, inortuiv-
dlungale Kåxanut autdlarérsimang-
naata. tamatuma kingorna Maggimik
tusagaKångivigpunga, Kangalime toxo-
rérsimagunarpoK."
angut nakuarssuax sajugtuinångor-
Pok Kamuna misigissame sunermane.
„atåta nagdlingnartoK," Bob sag-
dlaitsumik OKarpoK, „Apachet-upat
autdlarussissut? “
„någga, Navajoeuput" akivoK aut-
dlainiaK sagdlaitdliniardlune. „månå-
kut Navajuet amerdlanerssait nau-
ssorigsaissulerput pueblomiutut, tai-
naanile sule sorssugkajugtuput piai-
ssuvdlutik angalajuartussut. tamåna
nipangiuniartigo. ivdlime pigåvtigit
nuånårutigåvtigitdlo. ukiut arfinig-
dlit anånavit toKunerata kingornagut
kisivit pigilerpavkit nukagpiarautiga."
„isumaKarpit Maggi kingumut ili-
sarisinaugaluarit inugpat nåpikungna-
raluarugko?“ Bob alapernaiserdlune
aperivoic.
»imaKa,“ angutå akivox. „erKumit-
sumik ånissaKarpoK kajortumik uma-
taussårånguamik siume såmerdliup
lunuagut. åmåtaordlume arnissardlui-
narpoK, kisalo sølvinguamik ujaming-
naioKarpoK taimane tigdlingneKarame
ujamisa noKutånipoK uvanga åssera.
Plnersautånigdle tåussuminga indiå-
nerit arsårérsimåsavåt. isumavdluar-
nartuerupoK, Maggivme takorKingnig-
ssånik neriutaeruterérpunga. umasi-
naåsagaluarune indiånerit niviarsiar-
tait avdlat åssigivdluinalersimåsavai.
avdlanik OKaluinarniarta Bob suju-
nigssat OKaluseralugo — kinaliuna i-
nga aggersoK? atarKinartOK Padre Ba-
tistiunasorivigpara Juserfip iluartup
måtuvfiamioK."
Bobip avKusineK issikuserpå.
„tåssame,“ OKarpoK, „Padre Batisti-
uvok, igdluvta tungåinavianut inger-
dlavoK.“
autdlainiatoKaK igdlumik Baliata u-
ngalussånut patdlorpoK.
„månipunga, Padre ajungitsutit,
maunga majuarniarit ujarsimagung-
naa, Bobilo kisimlpugut.“
kinguneralånguagut Jesuitip tikipai
igsiavingmutdlo savssagånut ingitdlu-
ne.
„omigpavkit Bæver-Jim“, avdlå-
lungnik oKaloriardlune OKarpoK, iki-
ortiseriartordlutit. ugperissaKaKatigl-
ngikaluarpugut ikingutigigdluartu-
ngorsimavdlutale måne El Pasosimi-
ningne.“
„taimåiporme, Padre Batiste," aut-
dlainiatoKaK nipitunane akivoK, „ug-
perissat OKaluserinagit. tamavnuk i-
nuvugut kristumiut, uvangalo isuma-
ga maligdlugo månimiut nunarKatauv-
dluarnerssaråtit. suminguna ikiomiar-
sinåusagivkit?"
„ornigussutigissara," måtuvfiup su-
julerssuissua mianerssortumik OKar-
poK, „issertugåungikaluarpoK. åipåti-
gutdle oKautigisavdlugo nalunakulug-
toKardlune, autdlarKautigalugule: ila-
gerusungåraluarpavkit ilisimassag-
ssarsiomerme Sierra-Madrip KåKai-
nut ivdlit ilisimavdluagkangnut."
„uvanga tungivnit ajomartoKångi-
vigpoK." OKarpoK Bæver-Jim, „ilisi-
massagssarsiornigssaK piarérsauteKar-
dluarsimagpat såkugssaKardluardlu-
nilo; ilimasugtariaKåsagavta Apache-
nit angalåinartunit såssuneKarnigssav-
tine akiusinaunigssavtinik."
„tamatuma tungå ånilångatigissari-
aKångilaK," måtutoK OKamigpoK, må-
tuvfingma atortariaKagkavut tamaisa
isumagisavai uvagutdlo angutit 20-u-
sassugut såkulersordluarsimavdluta
sapitsuvugut, någdliualåmermutdlo
sungiussisimavdluta angatdlavigssav-
tine ilisimavdluångisavtine navianar-
tunut.“
„tauvame tamarmik ajusångitdlat.
sunauvale ilisimassagssarsiornerup
sujunertarisså? autdlainiåinamiaru-
vit, Padre ajungitsutit oKalugtuterér-
sinauvavkit pissaKardluangårnaviå-
ngitsugut. imaKa milakulånik (jaguar)
Kavsinguåinarnik pissaKarsimasinau-
ssugut."
„autdlainiamiångilanga," Padre Ba-
tistip kipitipå, „ersserKigsumigdle na-
lunaerfigisinaulerpavkit sujimertari-
ssavnik, tamatumunga pissutigåra
Pueblo-indiånerit ilåta ikingutingner-
sup navssårisimangmago Apachet
kultisiorfisa issertugaisa ilåt. tåssa
tåimauvoK angalanigssavta pissutigi-
sså.“
„sunauvfa," autdlainiartutoKaK o-
KamivoK, „tåssame ornigagssaK na-
vianartussoK."
„tamånamiuna pissutigalugo ornig-
kivkit,“ palase nangåssumik akivoK,
„akigssarsinigssatdlo navianartorsior-
nerput nåpertordlugo aulajangemeKå-
saoK, neriorssutigiumavåka mingner-
mik akigssarsiagssatit 1000 dollarsiu-
sassut, iluanåruvtalo ingmikut åma
1000-nik tapisisassutit.“
Bæver-Jim uingiarssorpoK.
„tusaruminaKaoK," OKarpoK tugdlu-
simårdlune, tåssame taimak iluanår-
sinauneK kingugdleK sivisumik utar-
Kisimavara. iluagtitsisaguvta pisungåt-
siångordlunga avangnåliarsinaulisau-
nga nukagpiarautima sujunigsså isu-
mangnarungnaersitdlugo. soruname
nukagpiaraK måniginåsaoK uvanga
autdlarsimatitdlunga.“
„någga, atåta,“ Bob ilångupoK, „tai-
mailiorsinåungilatit ingmivtinut Kimå-
ngisåinarsimavugut nalungilatdlo or-
pigpagssuit navianartue iligtordluina-
ngajak ilisimagivka, ilaginiånga. sa-
pernaviångilara.“
„tauvame," taimaitdlune OKarpoK,
„Kimåsimanerme sapingajavigpavkit,
Kå angalanigssavne kingugdlerme i-
launiarit palasip akueriumåsagpatit."
„akerdliungivigpunga, Batiste aku-
erssivdluardlune akivoK, sujunertari-
ssarputdle påsivdluåsavat. Pueblo-
indiåneK ilisimassortarissagssarput i-
sumakuluteKarfigingilara nåkutitsini-
arnigssånik. Gulamik ateKarpoK, er-
sisoK, Kunutunine pissutigalugo nag-
guveKatiminik KimatsisimassoK, tama-
ma sujornagut nalautsortumik taku-
simavå påsivdlugo tåuna kultisiorfik,
Apachet pisussutitik aissarait."
„tamåna ugpernavigpoK," Bæver-
Jim sikimivoK, „Pueblomiut Apachet-
dlo akeraritoKåuput, taimåitumik tåu-
ssuma nakutitsiniarnigssånik årdler-
KutigssaKångilagut."
„taimåiporme," palase nangigpoK,
„ajoKutåle unauvoK, Gula tåuna u-
vavnut åtaveKångingmat, uvanga ta-
matumunga ilångupunga akunermiliu-
toralugo Carlos Diaz ångiartitagkama
ilåt."
„kavssemik amiainiaK," autdlainia-
toKaK OKalorussarpoK, „inupalåvig-
ssuaK. utorKatserpunga, taimak OKa-
rama."
„nalungilara," OKarpoK måtutoK,
„ornigpånga pissutigalugo ilisimassag-
ssarsiornigssamut atortugssat akig-
ssaKartinginamigit. manåkut katuliuv-
dluartugaluarpoK, tåunale nangmineK
peKatailunitdlo tatigivingneK saperpå-
ka, téukume nangmineK ilagssarsia-
risimavai angalanigssavta pingitsorsi-
nåungisai."
(norm. tugdl. nangisaoK)

hestekraftit Kalåtdlit-nunane
Kingmit nuké kingorårpait.
Evinrude Skeeter sananeKarsimavoic Kingmit amerdlasut suliagssåinik
sulissugssatut - angalaneruvdlo nuånernerulernigsså
erKarsautigalugo. atausinavingme Kingmisutdle sapingissaringisså
tåssauvoK KilugsinauneK! ilimagårputdle piniagkat
Kanigdlagtorususagit kalerrerKårnago.Skeeterip angatdlåsinauvåtit nal.
akuneranut 50 km-nik sukåssuseKartitdlutit.
tamåna Kingmit saperpåt. Kingmit ilåtigut KasuersertitariaKartarput.
Skeeter KasuersertariaKångilaK. uvdloK nåvigdlugo sulisinauvoK
ajorsiuitsuvdlunilo. orssugssamutaoK ingerdlatigssamut
pigssamausiveKarpoK.
Evinrude Skeeter tamatigut autdlartarpoK - misilingneKarsimavoK
agdlåt minus 45°-nik issigtume. 1969-modellip nutåp
pisinåussutse takutitarérsimavå Kalåtdlit-nunåta avangnamut isuane
Pearylandimut ilisimassagssarsiornerit 5-åne.
påsisavat Skeeter artorsauteKångivigdlune sikume Kuasarnerpåme
imalimit apume ivssusume ingerdlasinaussoK- agdlåt
apusinerit inungnitdlunit portunerussut sapersautiginagit. geareKarpoK
uteriartumik navianartorsiornerme aniguissutausinaussumik. -
geareKaramilo isumaminik nikitartumik 35 gradinik sivinganigdlit
agdlåt majorsinauvai. sordlikiardlume Evinrudep
kivfartussissarnera - silarssuarme pitsaunerpaussoK - Kalåtdlit-
nunane isumavdlutigssauvoK.
Skeeter pineKarsinauvoK 16-nik HK-ligtut.
tåuko xingmerpagssuit nukisa kåtunerinik naleKarput. takorusugpiuk?
tauva Evinrudemik niorKutilik pulåruk. tåussuma takutisavataoK
Skeeterip uninganerane kivitsit agssakåssunut KerrutornavérKut.
Hestekræfter afløser
»hundekræfter« i Grønland
Evinrude Skeeter er bygget til at udføre samme arbejde som et helt
kobbel hunde - og til at gøre turen endnu mere fornøjelig.
Det eneste, den ikke kan gøre lige så godt som hunde, er at gø! Men
vi tror, De foretrækker at bevæge Dem stilfærdigt frem -
og nærme Dem byttet, uden at advare det på forhånd.
Skeeter bringer Dem af sted med en fart på op til 50 km/t.
Det kan hunde ikke klare.
Hunde skal somme tider hvile. Det behøver Skeeter ikke. Den
arbejder hele dagen og svigter aldrig. Der er også sørget
for plads til ekstra brændstof.
Evinrude Skeeter er startsikker - afprøvet helt ned til minus 45° C.
Den ny 1969-model har allerede bevist sine evner
under den 5. Pearyland ekspedition til Grønlands nordspids.
De vil opdage, at Skeeter glider ubesværet hen over
spejlglat is og dyb sne - og endog klarer mandshøje driver. Den har et
bakgear, der bringer den fri af farlige situationer. - Og fordi
den har et automatisk gearskift, der indretter ydelsen efter belastningen,
mestrer den let stigninger på 35 grader. Naturligvis nyder den
godt af Evinrudes særlige service - verdens bedste - overalt i Grønland.
Skeeter fås med 16 HK. Det er temmelig
mange „hundekræfter”, ligemeget hvordan man ser på det. Vil De
se den? Så kik ind til Evinrudeforhandleren. Han demonstrerer
også gerne Skeeter’s parkerings-
bøjle, som hindrer
at drivbæltet fryser fast.
EVINRUDE
ilingnut akcKångitsumik!
Evinrude Skeeter-it brochuriånik
1969-p modellinut tungatitaus-
suniik sisamanik
Kalipautilingmik nagsinga.
Gratis til Dem!
Send mig venligst den store
4-farvede brochure
over 1969-modelIerne af
Evinrude Skeeter.
ateK / Navn:_____
najugaK/Adresse:.
igdloKarfik/By:__
| ukiut 60 sivnerdlugit
påsissagssarsivfigine-
KarsimassoK.
I
Mere end 60 års erfaring
L1
kupon generalagentimut nagsiuneKasaoK:
Kuponen sendes til generalagenten: KETNER MARINE, VORDINGBORGGADE 6-8,2100 KØBENHAVN 0.
ESK-5/GP/X2/68
25