Atuagagdliutit - 01.02.1973, Qupperneq 15
OKausexaut Poul Erik Søe-mit-
Kalåtdlit-nunåta nang-
minerssulivingnigsså
ukiut 100-t ingerdlaneråne Askov
Højskole pissutaoKatausimavoK
inuiåussutsivtine ikingnerussut
ajornartorsiutaisa såkortuneruler-
nigssånut, kisiåne højskole tåu-
narpiaK iluarsissutigissavtinut
suleKatausimavoK, silarssuarmiut-
dlo isumåne atandneKalersisima-
våtigut nauk inuiåussutsikut i-
kingnerussut nåmaginartitsingi-
kaluartut.
1800-kune savalingmiormiut
inusugtut Askovime iliniartitsi-
ssut OKalugtarfiata sujoråne igsia-
ssarsimåput inuiåussutsimutdlo
tungassutigut makinigssamingnut
isumersugauvdlutik. Askovime
Savalingmiormiut erKartorneKå-
ngitdlat, kisiåne Slesvig. Tysk-
landime danskit ikingnerussut
atugagssarissait pivdlugit OKalu-
giartuarnertigut savalingmiormiut
isumait erKarsåumut matumunga
angmagåuput, nangmineK Dan-
markimut pissuserissartik avdlau-
nerusinaugaluartoK. kisiåne åma
Askov-imit una autdlarnerpoK,
inuit ikingnerussut pivdlugit a-
pernut avKUt angutausernerungit-
sumit avdlaunerussoK atordlugo
åncingneKarsinaussoK.
OKautsit taissatik pilersipait —
savalingmiormiunut nangminer-
ssorusulersimavdlutik angerdlar-
tunut, åmalo danskit nangminer-
ssordluinardlutik isumaliorumatu-
ssusiånut tungassutigut, tåukume
danskit politikiåne piviussungor-
titsissusangmata inuiåussutsikut
ikingnerussut pivdlugit inuinait
issigingningnerånut.
kalåtdlit uvdlumikut ineriar-
tornerme ima angussaKarsimang-
niata nangminerssorusulersimav-
dlutik kigsautiginarsinauvoK, ta-
ména Danmarkime påsivdluarne-
KarumårtoK sordlo sujornatigut
taimatut pissoKarsimassoK.
kisiåne inuiåussutsikut kukune-
rit tamarmik nangendngneKar-
tarsorinarput inuiåussutsikut i-
kingnerussunut tamanut pissut-
sine. islandimiunut pissutsivtine
kukunerissavut nugpavut sava-
lingmiormiunut, kalåtdlinut åma-
lo tyskinut ikingnerussunut.
Atlanterhavip avangnåtungåne
ikingnerussut pivdlugit oKatdli-
nermut autdlåvigssaK pingårton
tåssauvoK ilumortoK una, Island,
Savalingmiut imalunit Kalåtdlit-
nunåt danskiungisåinarsimang-
niata — OKalugtuagssartatigut,
kulturikut åmalo inuiåussutsikut
issigalugit.
svenskeK historie-mik ilisima-
ssaKardluartOK OKarsimavoK, Is-
land, Savalingmiut åma Kalåtdlit-
nunåt nalautsomerinåkut Dan-
markimut atalersimassut. tamar-
mik nalungilåt KeKertat Norge
ilagalugo „ukiut 400 unuåne" Dan-
niarkimut atalersut. nunat Atlan-
terhavip avangnåtungånitut Nor-
ge ilagalugo kångarsimånginerå-
nut pissutauvoK, svenskeK Kie-
lerime endgsivigssioKatigingner-
nae danskinik isumaKatigingning-
niartugssaK KasorKangmat imalu-
nit aulakormat. igdluatungerit
nerrivik natdlukåtarfiussartoK a-
kilerigfigalugo isumaKatigingniar-
Put, svenskerdlo nerrivingmut pa-
Iuvok, tatdlime igdlua nunap åssi-
nganut tugtitdlugo, taimalo nunat
Atlanterhavip avangnåtungånitut
matuvdlugit — tauvalo nunat siv-
nere isumaKatigingniuteKarfigalu-
git.
taimåitumik avdlarpagssuit åma
Pissutigalugit — nalerKutingilaK
danskit inuiåussutsikut atanri-
narssusiata narrunarsarneKame-
ranik misigissoKåsagpat Kalåtdlit-
nunåne nangminerssulivingnig-
ssaK oKaluserineKalåginartitdlu-
gulunil. taimatutdle nalerKuti-
ngitsigaoK sordlo islandimiunut
savalingmiormiunutdlo taimåisi-
massoK. kisiåne misigissuseK ta-
måna atorneKartuarsinarpoK. ta-
måna påsivara Islandime Nordisk
Råd-eKarnerme sujornatigut
statsministeriusimassume venstre-
ussume Erik Eriksen-ime Nordisk
Råd-ime savalingmiormiut nang-
mingnérdlutik peKataunigssåt
pivdlugo aperKume taimane pi-
ngårtineKartorujugssuarme OKa-
loKatigingneKartitdlugo OKaria-
tårpoK: — Danmarkip mingneru-
lersineKarnigssånut ilaujumångi-
langa.
Erik Eriksen akerdleralugo isu-
manarpunga Danmark angneru-
lersisimagigput — isumane nali-
nginaussune inuiait Atlanterhavip
avangnåtungånitut nangminer-
ssornerata nakussagtineKarnera-
nut peKatausimagångavta. piumi-
naitdliorsimagångavta arritdlior-
patdlårdlutalo Danmark mingne-
rulersitarsimavarput.
OKautsit „inuiait Atlanterhavip
avangnåtungånitut" atoravkit
danskit inuiait nangminerissa-
mingnik OKausigdlit, nangmineri-
ssamingnik kulturigdlit, autdlah-
Kautånilo inuiangnik erKardleri-
ssaKartut tåssåuput inuiait. inui-
åussutsimut tungassutigut issiga-
lugo Savalingmiut Danmarkip
ilagingilai, kisiåne inuiåuput.
Kalåtdlit-nunåt taimåipoK.
savalingmiormio socialdemokra-
tiussoK åmalo lagmand-iussoK Pe-
ter Mohr Dam, inunine tamåt
åmalo politikimine Danmarki-
mik suleKatigingningnermut isu-
maKatausimassoK, ukiumine ki-
ngugdlerne agdlåt imåitumik er-
KarsauteKarsimavoK, Savaling-
miut nangminerssornertik pivdlu-
go inatsit pissutigalugo taineKar-
sinaussut nålagauvfik, taimåtaoK
tuluit nålagauvfigssuåne KeKertat
mingnerussut nålagauvfiuvdlutik,
atautsimordlutik nålagauvfingme
KutdlersaKaraluardlutik.
isumaKarpunga Mohr Dam ilu-
mungitsoK, kisiåne imåisagpat
savalingmiormiut amerdlanerssait
Danmarkimit kångandgkumaler-
dlutik, Danmarke mingnerulersi-
naviångilarput amerdlanerit isu-
måt maligdlugo åmalo aningau-
ssatigut nålagkersuinermutdlo
tungassutigut tapersersordlugit,
ikåriarnigssåt sualugpatdlårtumik
malungniutei'Kunago. savaling-
mioimiut atausiardlulik — sor-
ssungnerssup kingugdliup kingu-
ninguatigut — avigsårnigssaming-
nut amerdlanerussuteKarsimåput,
kisiåne avigsårtisimångilavut.
kalåtdlit måna nangminerssuli-
vingnigssaK kigsautigingmåssuk,
isumartik nåpertordlugo såkuki-
nerussumik såkortunerussumig-
dlunit erssersitardlugo, pissusig-
ssamisusaoic savalingmiormiut
Danmarkimik iluarsartusseKati-
gingningnerat unersutisavdlugo.
kalåtdlit tåssåusångitdlat sujora-
såralutik Kinulordlutigdlo nang-
minerssulivingnigssamingnik år-
Kigssussinermik ilungersussiner-
mikut atulersitsissut. tamatumuna
— inuiait ikingnerussut pivdlugit
politikivtine kukunerpagssuavta
kingornatigut — akuerssårtusau-
gut.
danskit avisisa ardlagdlit ka-
låtdlit nangminerssulernigssamik
åmalo nangminerssulivingnigssa-
mik OKalugsimassut isingmigsa-
rérsimavait. Holbæk Amts Vens-
treblad isumaKarpoK tamåna år-
dlerKutigissariaKångitsoK, tåssa-
me Kularnaitsutut isumaKarfigine-
Karsinåungingmat kalåtdlit tug-
dligssåne Moses Olsen folketingi-
mut nagsiukumåråt. tamåna Ka-
låtdlit-nunåne KanoK pissoKarne-
ranut påsinerdluineruvdluinar-
poK. nalerKutingilaK nangminer-
ssorumatdlerneK socialisme-mut
tungassutigut erKumitdliornertut
navsuiåsavdlugo. Savalingmiune
nutålerissunit tamåna pingorsi-
mavoK. kiavdlo folketingime ilau-
ssortauneranut tamåna tungåssu-
teKångitdluinarpoK. Savalingmiu-
ne taimåtaoK Kalåtdlit-nunåne
danskit inuiåussutsikut inatsissar-
tue ungasigput ardlaligpagssuar-
tigutdlo sussagssarineKarnatik.
folketingimut Kinersinerme Kiner-
sissut taima ikigtigingmata pissu-
taussoK tåssauvoK akerdliunermik
takutitsineK.
kalåtdlit Danmarkit kångarnig-
ssåt pivdlugo OKatdlineK kalåtdli-
nuinaK tungångilaK. erKartugaK
tamåna Danmarkime ilungersut-
dlugo tamanut angmassumik OKa-
luserineKartariaKarpoK. inuiåu-
ssutsikut åmalo nunanut tamalå-
nut tungassutigut pingåruteKar-
dluinarpoK suliagssame danskit
pingårniartunerata ilånguneKå-
nginigsså.
Kalåtdlit-nunåta nangminer-
lernerata savalingmiormiut åssi-
giniåinartariaKångilai. savaling-
miormiut nangminerssornerming-
nik iluarsartussinerat Kavsér-
pagssuartigut nersortariaKangår-
poK, kisiåne nalivtinut nalerKU-
tumik inuinarpalårtumik imaKå-
ngilaK. sujunertarå suliagssaKar-
fit kinguleriårdlugit danskit i-
ngerdlatsinerånit tiguneKartar-
nigssåt, taimåitordle nunanut av-
dlanul tungassutigut. atautsimor-
dlune politik åmalo atautsimor-
dlune kungeKarneK pinago. tama-
tuma nagsatarisimavå nangmi-
nerssorneK, åma kullurimut tu-
ngassutigut nangminerssorneK,
tungåssuteKavigsimangmat Dan-
markimut aningaussanut tunga-
ssunit. inuiait ingmingnut atå-
ssuteKardluinartut sujunigssame
ingmingnut pissusigssåt pineKar-
titdlugo aningaussat kisimik aula-
jangissunaviångitdlat.
uvdlumikut Kuianåinåsagaluar-
poK Kalåtdlit-nunåt nangminer-
ssulersisavdlugo nunanut avdla-
nut tungassutigut politik pinago.
nalunångitdluinarpoK Kalåtdlit-
nunåt nangminérdluinartumik so-
KUtigissaKartoK danskit inuiait
amerdlanerssåinit isumaKarfigine-
Kångitsunik. EF-imut pissutsit
ersserKigdluarput, tåssa kalåtdlit
amerdlanerujugssuit Danmarkip
angerfigissånut någgårmata. ta-
matumane pineKarpoK aulisarner-
mut kigdleicarfik pivdlugo aper-
Kut. ereartugagssat sule amerdla-
sorpagssuit tamatumane pineKar-
put, imaKa ilungersornarnerssauv-
dlune amerikamiut såkutuisa
Thule-mlnerat. suliagssame ta-
matumane Danmark iliuseKarsi-
mavoK sordlo Kalåtdlit-nunåt
nålagauvfiup ilagingikå — nauk
inatsit tungaviussut najorKutau-
ssugssaugaluartut, kisiåne tåssau-
ginardlune nunasiaK. ukiorpag-
ssuit ingerdlanerine danskit nåla-
kersuissuisa åmalo folketingime
amerdlanerussut isumåt unausi-
mavoK, såkutut takornartat Ka-
låtdlit-nunånititariaKångitsut. tai-
måikaluartordle såkutut takor-
nartat Kalåtdlit-nunånltuarnerat
iluariuarsinarparput.
åma politikimut månåkortumut
nalerKutingilaK kalåtdlit nang-
minerssulivingnigssåt iliniartitau-
nerup suliagssaKarfianut utarKi-
sineKåsagpat ingerdlatsinerup ti-
guneKarnigssånut aningaussatigut
tungavigssaKalerserdlugo. iliniar-
titauneK matuersautauvoK kultu-
rimut tungassutigut pikigtitsiner-
mut nangminerssornermut tunga-
vigssaussumut. kulturimut tunga-
ssutigut nangminerssorneKartina-
go politikimut tungassutigut
nangminerssorneKarnaviångilaK.
savalingmiormiut nangminer-
ssortungornerat sule nåmagserKa-
jångitsoK nagsataKarsimavoK Ke-
Kertane inuiåussutsimut kulturi-
mutdlo tungassutigut sujuariar-
tornermik, taimalo Savalingmiut
nunanut avangnardlernut avdla-
nut nagdlersusinaulerdlutik, ani-
ngaussanut tungassutigut pinatik,
kisiåne nangminerssordlune aner-
såkut inunerme.
Kalåtdlit-nunåne kukussutigi-
simavarput isumaKaravta ani-
ngaussat kisimik aulajangissug-
ssaussut. aperKutit anersåmut,
inoKatigingnermut nålagkersui-
nermutdlo tungassut iluarserusug-
simavavut aningaussat atordlugit.
KularutigssåungilaK Kalåtdlit-nu-
nåne aningaussat atordlugit suli-
niarnerujugssuarput iluagtingit-
sorsimassoK, pilerssårusiorner-
migdlo tuaviussinivtigut kaiåt-
dlit ajagtarniarsimagivut inuner-
mik ingerdlatsinermut åmalo inu-
neK pivdlugo isumamut nang-
mingneK pigingisåinut.
måna kalåtdlit nangminerssor-
nigssånut inigssaKartitsilisagav-
ta, tamånalo iluagtingitsortaria-
Kångingmat påsiumårparput ta-
matumuna kalåtdlit nangmingneK
inuiaKatiglssusiånut utertikivut
kalåtdlinut tuniutingisåinarsima-
ssavtinut. anersåkut inunerme
politikimilo nangminerssorneK
inuiait ingerdlavdluarnigssånut
tungavigssauvdluinarput. tamåna
imåingilaK Grønlandspolitikeri-
ssavtine aningaussatigut ikiuner-
put unigtikatdlåsagigput, åmame
nunasiaKarnermut tungassuinåu-
sagaluarpoK aningaussatigut ikiu-
nerput unigtisagaluaruvtigo inui-
ait pissariaKartumik nangminer-
ssulernerat pivdlugo narrujumer-
nivtine? Poul Erik Søe
Jeg er dansk, gift med en svensk
mand og bosat i Sverige. Jeg vil
gerne brevveksle med en grøn-
landsk kvinde mellem 30—40 år.
Husmoder eller erhvervsarbejder,
spiller ingen rolle. Skriv på dansk
til: Fru Liz Stenius, Agdrdsvdgen
59, 34100 Ljungby, Sverige.
Spejderinstruktør
spejdereKarnermik soKutigingnigtoK kalåtdlisut Kavdlunåtut-
dlo oKalugsinaussoK pigssarsiariniarneKarpoK Nungme spej-
derinut agdlagfeKarfingme uvdloK nåvdlugo sulissartugssa-
tut atorfinigtitagssatut.
suliagssat tåssaunerussugssåuput lederit spejderitdlo su-
ngiusarneKarnigssåinik årKigssussissarnigssat, ilitsersussi-
ssarnigssaK ldsalo Kalåtdlit-nunåne tamarme spejderitut su-
liniarnerme atåssuteKartitsissuvdlunilo suleKatigigsitsissu-
niarnigssaK. tåssunga atassumik angnertungåtsiartumik anga-
lassarnigssaK nautsorssutigissariaKarpoK.
atorfinigtitagssaK agdlagfingme suliagssanut sungiussisi-
massariaKarpoK.
atorfiup kingusingnerpåmik 15. april 1973 inugtagssarserér-
simanigsså kigsautigineKarpoK. isumaKatiglssuteKarneK nå-
pertordlugo akigssarsiaKartitåusaoK.
Grønlande Spejderrådemut sågfigingnissuteKamikut er-
sserKingnerussumik påsissutigssat pigssarsiarineKarsinåuput.
atorfingmik tigusiniartut KinuteKautait imaKa ilagsingner-
Kussutauvdlutik agdlagkanik (anbefalinger) åssigissåinigdlo
ilalerdlugit 1. marts 1973 nagdlertinago unga nagsiuterKU-
neKarput:
GRØNLANDS SPEJDERRAD
Postbox 243 . 3900 Godthåb
15