Atuagagdliutit - 02.09.1981, Blaðsíða 11
ilagit Kupernerat / Kirkesiden
palasiussuseK
Palasimit sut isumavdluarfigineKardlutigdlo neriuti-
SineKarpat?
palasit ajohitdlo ingerdlaonatigit. ungatdliuvoK K'aKortume oKalugfi-
tOKCLK.
En procession af præster og kateketer. I baggrunden ses den gamle
kirke i Qaqortoq, Julianehdb.
agdl.: Adam Nielsen
aJOKersuiartortitap Kavdlunåp
N'orgemiussup Hans Egedep u-
kiut 260-it matuma siorngatigut
erfalassortik Dannebrog Kalåt-
dlit-nunåne amorKåramiuk er-
Karsautiginagulo påsisimåsagu-
nangilå aputip sisorneralusoK
aUtdlartikamiuk unigtineKarsi-
naunane agdliartuinartugssaK
Uvdlume Kalåtdlit-nunåne nang-
aiinerssornerulernermut kigdle-
KaratdlartoK.
inerikiartortitaunerme pissut-
sit ukiut ingerdlaneråne kulturi-
aUt ingerdlautsip, OKalugtuari-
ssaunerup, inugtut inunerup —
^ingnerungitsumigdlo politikip
tlingåtigut inuit akornåne oKat-
^lisaussarsimaKissut itisilivfigi-
aagit uvane agdlagkiavne sang-
^liniaraluasavara ukiune måku-
ttane palasiussumit sut isumav-
^luarfigalugitdlo neriutiginerika.
Palasip sivrusså
PissariaKarpordle niuvertoruse-
Karfingme palasenångitsume ag-
dliartorsimanera kingumut Ki-
vialasavdlugo, tåssa 1930-ikut i-
^gerdlaneråne 1940-ukutdlo aut-
dlartineråne. niuvertoruseKar-
frngme palasip ajone sivnissigå
^ålagiartitsissartussoK, mérKa-
Pik kuississartoK tonussunigdlo
^ississartoK: tåukua saniatigut
^émanutaoK atuartunut iliniar-
tjtsissuvoK. ugperissamik atuar-
litsineK pingårnerpautitaussoK
LutherikusiortuvoK. ukiumut
atausiardlune palase aperssortit-
siartordlune nerdliviliartitsiartu-
ligalune tikitarpoK. aperssortit-
siartornerme saniatigut palase u-
kiumut mardlugsoriardlune i-
liartarpoK, — ajoKitigssångoru-
^årsinaussunik misillartutigalu-
taimåikame palase angutau-
vok agsut pissaunenartOK nåla-
gaussordlo, atarnissagssaK. aut-
^lalerångat ilagigsaisa tugsiar-
dlutik inuvdluarKUSsarpåt.
aussaugaluarpat ukiugaluar-
Patdlunit palasip tikinera pi-
ngårtorsiutaussaKaoK, tåssame
'lagit anersakut nukigtorsarne-
Kartarput. oKautigineKarsinåu-
Pgitsumik inup uvdluinarne inu-
Perane OKiliatdlagtitsissarpon.
avdlanik periarfigssaKångilaK.
PgperissaK tåuna kisiat ajungit-
S|issutut issigititdlugo perorsa-
gauvugut. Kalåtdlit-nunåt silar-
ssuarmut avåmut matorKavoK,
~~ uvagut nangminen ingmivti-
Put pigåvut. tåssa pivdluarneK.
kuisis imångilan
kalåtdlit-nunavtimsimångisåina-
runaravitdlo sornguname iling-
Put agsut påsiuminaitsusaoK u-
vanga nangminérdlunga timikut
anersakutdlo misigisimassara u-
na:
Danmarkime iliniartutitdlunga
Kavdlunåmik niviarsiånguamik
nuliagssiartårpunga. uvaguvtinit
avdlaunerungilaK, ilame agdlåt i-
lerKoringneroKalune. kuisisimå-
ngilaK, inungornerminutdle sor-
nguname ugpernarsauteKarpoK.
nunavtinut igdlonarfit ilånut u-
terpunga, isumavdluanalungalo
uvdlut ilane palase ornigpara.
taimane 1955-iuvoK, — ukiut
mardluk Kalåtdlit-nunåta Dan-
markimut naligigsitaulernerata
kingornga. palase ornitara ånu-
atdlåinakaseKaoK, — nåmik tai-
mailiortOKarsinåungilaK! kuisi-
mångitsumik katititsiumångilan.
avdlatut ajornartumik nuliagssa-
ra tauva kuisitariaKarpoid
pissusit uvdlumikut avdlå-
ngordluinarsimåput, tamåkua
tungaisigut Danmarkimisut ika-
mik. taimåitordle Kalåtdlit-nu-
narssuavta issikua pissusialo av-
dlångungitdlat, — niuvertoruse-
Karfit asimioKarfitdlo måna nu-
naKarfingnik tainenartalersut
sule anersårtorput. uvanga må-
nåkut nunavtine pissutsit najor-
Kutaralugit igdlonarfigssuarme
4000-nik inulingme najuganarpu-
nga. tåssane atautsimik palase-
KarpoK ajoKinik mardlungnik i-
kiorteKartartumik.
uvanga issivnit issigalugo pa-
lasip inuiait akorngåne suliå ima
pingårtigaoK — pingitsorneKar-
sinaunane. uvdluinarne tamåna
ima akuliusimatigaoK avdlamik
taortenartineKarsinaunigsså er-
KarsautigissariaKaranilunit.
palase tåssausoråra ånåussi-
ssungup ajonersugå évangkiliu-
mik OKalussinigssamut soraeru-
mérsimassoK. taima OKalussi-
ssarnigssaminut såkugigsånaoK,
tåssalo onalugfik Gutip igdlua.
onalugfingme palase Kiteralugo
ilagit Gu te atausionatigissarpåt.
tusarnårtuinavdlune
taima nålagiartauseK — tusar-
nårtuinauvdlune akeriarsinauna-
ne — LutherikussuseK inuiait
kalåtdlit akorngåne sordlaning-
matdle avdlångorsimångilaa. é-
vangkiliup isumå pingassusialo
åmalo palasip suliaminut atatit-
dlugo nålagåussusia ilane erKar-
sautigigångavkit ingminut ima
aperingitsornen sapersarpunga:
évangkiliup inungnut siaruarter-
nigssånut tåuna avKutigssatuau-
va ernortOK?
kukuvatdlasagunångilanga
OKaruma inuit kalåtdlit akorngå-
ne ilagit suniutåt ukiune kingug-
dlerne 30-ne — tåssa kinguårit a-
tautsit ingerdlarngåne — ki-
nguariangåtsiarsimaKissoK, —
mingnerungitsumik inusugtut a-
korngåne. tåussumane pissutsit
åssigingitsorpagssuit suninerat
sornguname patsisauvoK. iliniar-
titaunikut, inussutigssarsiorni-
kut aningaussarsiarigsåriartorni-
kut ineriartorneK suniuteKångit-
sorsimångilaK. — ugperissarsio-
Katigit avdlat tåisångilåka, er-
Kartugkavnut matumunga agtu-
måssuteKaratigdlo suniuteKå-
ngingmata.
palasip évangkiliumik OKalu-
ssissartutut suliå taimailivdlune
ajornakusornarsitineKarpoK. ili-
niartitauneK nalinginaussumig-
dlo KåumarsagauneK pitsauneru-
jartortitdlugit nunatdlo Kitdlit
kulturiligssuit suniutåt ajungit-
sumik ajortumigdlo agdliartor-
titdlugo inerikiartornerup igdler-
ngane ajornartorsiutit amerdliar-
tuinartut tåkussoralerput. 1950-
me nutångorsailernerup siornga-
tigut perorsagausimassunut pa-
lasimit isumavdluarfigineKardlu-
tigdlo neriutigineKartut måna
nalivtine avdlångorsimåput. tai-
måitumik ilimagissariaKåsavar-
put onalugfiup atordluarneKar-
nigssånut periarfigssitaunigssaK
— manåkutut nålagiartautsip sa-
niatigut. — enérsaivdlune OKa-
lugfingme atautsiméKatigigtar-
nerit avautigissariaKalerput ila-
git aperKuteKarsinauvdlutigdlo
OKauseKarfigisinaussåinik.
»palasit agdlagfingmiut«
taimailiornikut palasiussuseK å-
ma avdlångoriartuålisaoK. palase
OKalugtarfingmingånit arKarta-
riaKarpoK ilagiussutsivdlo kiv-
fåungissuseKartumik ingerdlati-
niarnerane suleKataulerdlune.
tauva ilagit inuinånguit nunar-
Katit inunerat inerikiartornerat-
dlo malingnauvfigissariaKali-
saoK, — ilagit OKalugfigdlo inuit
OKalugfigisagpåssuk, Kavdlunå-
tut taineKartarmat »Folkekirke«
(kinåussuseK aperKUtiginago i-
nuit OKalugfiat). ikåriarnerme ta-
matumane palase suleKatauvdlu-
ne ikiutariaKarpoK, — akerdliler-
suissånane.
tåssa isumanarpunga ilaging-
ne sulissut — palasit ajoKitdlo
— siunigssame angnertoKisumik
suliagssaKartut. Kanga OKalu-
ssivfigineKartarpugut bibilime
nunanik, tåssanilo taigorneKar-
tunik ilerKorigsårnernik OKaor-
Kigsårinernigdlo. taimane pissu-
sigssamisorsimagunartut uv-
dluvtine nåmagkungnaerput. pi-
ngårtorujugssuvoK inoKarmat
bibilime oi-calugtuanik mérKanut
OKalugtussisinaussunik. ukiut
nutåt nagsatarisimavåt bibilime
OKalugtuat atuarfingne tunug-
dliutitaujartulernerat, mérarpag-
ssuitdlume agdlåt uvdlumikut
naluvait. inuit påsineKarsinau-
ssunik oKalugtuarsinaussut ami-
gautigaugut. oKalugtuatdlarKi-
ssuseK kalåtdlit pigissatOKaråt,
— ilagitdlo tungåtigut atuartitsi-
nerme tamåna pingårtitsineru-
ssariaKaraluarpoK.
kisiåne oKalugtarfingmit u-
kiorpagssuarne ilerKorigsårnig-
ssamik OKaomigsautaujuartut i-
luaKutaungangitdlat. pissutauso-
råra uvdlume nalerput siornga-
gornit avdlaungmat iluaKUtau-
ngångilaK nålagiat OKarfigisav-
dlugit: ima iliortåsautit, ima i-
liortåsångilatit. inunerme ilerKO-
rigsårnerup inugtut tunuleKUtå
atorfigssaKarteKissarput emar-
sautiginerussariaKarpoK, — aki-
ssugssaoKatauneK tåssane itOK
tamavta påsinerussariaKaravti-
go. KanoK iliuseKarnikut inuit
avdlat inunerat aserorneKåinara-
ne nangmineK inunertaoK aseror-
neKarsinauvoK. isumaKarpunga
uvdlumikut inussugut inunivta i-
ngerdlarnganik unilårdluta er-
Karsautigingnigsinaunermut ag-
sut ikiortariaKartugut, amalo ta-
matumunga OKaloKatigisinau-
ssavtinik atorfigssaKartitseKi-
ssugut.
ilane OKatdliseKataussarpunga
nunavtine »palasit agdlagfing-
miut« erKartorneKarnerine; tå-
ssame palasit agdlagfingmingne
atuagarssuarnut kirkeboginut
agdlagtuinerssuarnik isumagi-
ssagssaKangålermata taima kisa
taineKartalerput. palasime ilait
agdlagfingmingne ima suliaKati-
giput pivfigssamik angnersså ag-
dlagfingmiutut« atortarianartar-
fnup. tugdl nangisaon)
Atuagagdliutit
11