Atuagagdliutit - 17.03.1982, Page 15

Sanilitut pitsaasutut
pissusilersussaagut
" Ugguarnartulli kisiisa pissarsiarisimauavut,
Petro Canada-mi vicepræsidentiusoq AGmut
0<Jarpoq
f etro Canada-mi vicepræsident-
IUsoq Douglas Bowie martsip 8-a-
j11 AG-p suleqataanit nal. ak. mar-
*Unni apersorneqarpoq. Tamanna
Pivoq Arctic Pilot Project-ip allaf-
eqarfiani quleriiaat arfineq pi-
agajuanni, Ottawa-mi allaffeqar-
’erujussuarmi APP-p attartorsi-
^asaani, ikummatissaqarniarner-
pisortat tusarniaasitsineranni.
I nit, pigaartar tunit namminer-
s°ftunit paarineqartuaannartut
Slvikitsuinnarmik atorneqarnis-
®aat takuneqarsinnaavoq. Allaf-
tlr>ni pinnerssaatituaapput umi-
arsuit oliamik assartuutit assi-
a8i. Oqaloqatigiinneq naalisarlu-
sh allanngortinnaguli maani issu-
arneqarpoq:
AG: Kallaallit Nunaata APP-
1111 suna angusarissava?
Bowie: — Nunanik issittunik
aakkutigalugu peroriartortitsine-
ruvoq. Isumaqarpuguttaaq ta-
®*anna teknikikkut ilisimasassa-
tlSut kalaallinut danskinullu ilua-
'Ihtaasinnaasoq. Illuatungeriit
aeqeroorfigisimavagut pilersaa-
fnsiornitsinnut atatillugu misis-
^hinitsinni peqataaqqullugit, ta-
aUniassammassuk qanoq piso-
lassanersoq, piumasaqaatimin-
aiUu saqqummiussisinnaallutik.
Kalaallit Nunaat Danmarkilu
aPerisariaqarsimanngikkaluarpa-
Vut, tassami APP immani naala-
Kaaffinnut aalajangersimasunut
aJ-anngitsuni suliniarmat. Misigi-
a'niavugulli sanilitut pitsaasutut
Pjssuseqarniarluta. Ilungersuuti-
^simasatta kingunituarisima-
^aat ugguutissinneqarsimaner-
AG: Canadap tusaamaneqarne-
j^a pisariaqartippaa Kalaallit
unaanniit akuersissuteqarto-
»arnissaa?
Bowie: — Tamannalumi angu-
, arsimagaluarparput. Ukiuni
AUimani qaangiuttuni Canadami
i *^*t oqaloqatigisarsimavavut,
a*aallinilli oqaloqateqarnissar-
j u’- akuersissutigineqarsimanngi-
®<1- Sunaana illersuiniarneq taa-
. aattoq. Finn Lynge-p taanngu-
s'arpaatigut »kilitsissiat takor-
artat<i. Aatsaat taama ajuallat-
aneqartigaanga. Aamma imma-
\u Uanga kalaallit aallartitaat ki-
s*ssianik takornartanik taasin-
aassavakka? Taamatulli ilioru-
Utlagilanga.
»5G: Finn Lynge oqarportaaq,
L "-p pisussaaffigissagaa ka-
[ea*linut uppernarsassallugu pi-
i)»faarus^aP navianartortaqan-
Sltlnera — akfirlianik kalaallit.

•anartuunerarneraraat?
p^owie: — Isumaqataalluinnar-
tamannalumi anguniarsi-
Saluarparput. Qularutigaarali
(luguluunniit pilersaarusiap ki-
ngunissaai qularnaarlugit siumut
oqaatigineqalersinnaaneri. Silar-
suarmi killermiut umiarsuaat si-
ornagut ukioq naallugu sikulimmi
angalatinneqarsimanngillat.
Taammaattumik misilissimatin-
nagu qanoq pisoqarnissaa ilisima-
lersinnaanngilarput.
— Ukiut pingasut atorsimava-
vut APP-p sulisuinik suleqateqar-
nitsinnut, pilersaarusiallu misis-
sorneqarneranut 2/3 millioner dol-
larsit atorsimallugit.
— Pilerssarusianut allanut na-
leqqiullugu annikitsuarakasiu-
voq. Pilersaarusiami umiarsuit
marluinnaat atorneqartussaap-
put, taakkulu unitsinneqarpata a-
ningaasarsiornikkut nakkartoo-
rutaanavianngilaq.
AG: Erseqqissarpat, pilersaa-
rusiaq misiligutaannaasoq. Ilima-
narpali, 2 milliarder dollarsinik a-
ningaasaliiffigeriigaq imaalial-
laannaq qimanneqarsinnaasoq?
Bowie: — atortorisat Melville
Island-imiittut kuj ammut nuun-
neqarsinnaapput, umiarsuillu al-
lami atorneqarsinnaallutik —
naak oqimaakulukkaluarlutik, si-
kusiornissartik pillugu saviminer-
talersugarujussuugamik. Taman-
nali piviusorpalaartuua? Oqan-
ngilanga taamaallunilu taamaan-
ngitsoq.
— Sap. ak. ataasiarluni taama
angalasarneq qanoq sunniuteqas-
sava? Sunniuteqarpa? Qularaara.
Soorunalimi immap uumasuinik
silallu pissusiinik allanngortoqas-
sagaluarpat unitsittariaqassavar-
put.
AG: Akia akornutaanngilaq pi-
lersaarutip unitsinneqarnissaa-
nut, taamaaliortoqalissagaluar-
pat?
Bowie: — Tamanna ilumoor-
tuusaarneruinnassaaq. Pilersaa-
rusiaq annertunerujussuanngor-
lugu suliarisimassagaluarparput,
taamaalilluni imminut akilerluar-
sinnaasunngorlugu. Misigisima-
vugulli, suli ilinniagassaqaqaluta
suliariniakkatta tamakkerlugu
suliarilinnginnerani.
AG: Arlalinnit oqaatiginiarne-
qarpoq, gasi nunanit issittuneer-
soq pisariaqanngitsoq?
Bowie: — Apeqqutaavoq imaa-
liinnarlugu akiuminaatsoq, soorlu
Kangiani qiterlermi ajornartorsi-
ortoqaqqilissagaluarpat imaluun-
niit tunisiumajunnaartoqassaga-
luarpat, ikummatissaqarniarne-
rup sumilluunniit pineqarnissaa
soqutaajunnaassaaq.
— Utaqqinerup navianaquti-
gaa, gasi ima pinngitsoorneqarti-
gilersinnaavoq, kikkut tamarmik
aperisariaqalerlutik: »pinngorti-
tap mingutsinneqarnissaa soqu-
Tusarliiuik APP pillugu atuagaaqqiorsimavoq tuluttut oqaasertalim-
mik. Kalaallit aallartitaasa Ottawamiinneranni taanna pilerngutiin-
naq nunguppaat.
Tusarliivik havde udarbejdet en brochure på engelsk om APP. Den
blev revet væk under den grønlandske delegations besøg i Ottawa.
__________________against
ARCTIC PILOT PROJECT
Oteetilmé Mmmietter
m t-82
taanngilaq, qanorluunniit akeqas-
sagaluarpat qallorniartigu«.
AG: APP-p Kalaallit Nunaan-
niit peersinniarneqarnera uterfi-
geqqilaarlugu — inuit qinigaan-
nik tatiginninnginnerua APP pin-
ngitsoorani tappavunnarusum-
mat?
Bowie: Hr. Motzfeldtip hr Lyn-
ge-llu soqutigisaraat APP-p Ca-
nadami soqutigineqartorujussu-
anngornissaa. Taamaattumik ca-
nadamiunut toqqaannartumik o-
qalukkusupput. Tamatuminnga-
lumi akornuserneqassanngillat, i-
kummatissaqarniarnermillumi pi-
sortat aamma taakkununnga am-
mapput. Petro Canadali Kalaallit
Nunaannukarsinnaava? Naamik.
— Atuagaaraliat Kalaallit Nu-
naanniit nassataat takugakkit
uppiinnangajalluinnarpunga.
Paasissutissiaatisi nassarlugit
maannarsinnaavusi, uagulli taa-
maalioqqusaanngilagut.
AG: Kina oqarami Kalaallit
Nunaannukarsinnaanngitsusi?
Bowie: — Danskit oqartussaa-
suinit ilisimatinneqarsimavugut,
Kalaallit Nunaannut pissagalua-
rutta »Danmarkimut atassute-
qaativut akornuserujussuassagi-
vut«. Siullermik danskit naalak-
kersuisui oqarput, namminersor-
nerulernissaq pillugu isumaqati-
giinniartoqartoq, tamannalu pil-
lugu Kalaallit Nunaat qanilleqqu-
nagu.
— Tamatuma kingorna danskit
oqaloqatiginiartarsimagaluarpa-
vut, kinguneqanngitsumilli. 1979-
imi Hesselbjerg Kalaallit Nu-
naannut ministeriaqarfimmeer-
soq kamattorujussuuvoq Finn
Lyngemik oqaloqateqarsimagat-
ta. Departement of Indian and
Northern Affairs (Canadami indi-
aanernut inunnullu ministereqar-
fiusoq) aqqutigalugu paasitippaa-
tigut, kalaallit politikeriinik oqa-
loqateqaqqissanngitsugut Ka-
laallillu Nunaaliaqqissanngitsu-
gut.
AG: Soorliliuna kalaallit tusar-
niaanermi uppernarsaasut ilaa-
tinnianngikkaluarpisigit?
Bowie: — Ileqquusimavoq nu-
nami allamiut uppernarsaatinne-
qartaratik. Naleqquttuusorisi-
manngikkaluarparput ikumma-
tissaqarniarnermi pisortat tusar-
niaavigisassaasut naleqquttut.
AG: Tusarniaanerit aqqutis-
saanngillat kalaallinik atassute-
qarnissamut?
Bowie: — Aap ilumoorluinnar-
putit. Takorusunnerusimagaluar-
parali pissutsini allaasuni taa-
maalilluta naapeqatigiinnissar-
put. Malugisimavara Kalaallit
Nunaannukassagaluaruma iluari-
neqanngitsorujussuussallunga.
Qaquguluunniit immitsinnut tati-
geqatigiilernissarput nalorninar-
tippara. Tamanna qularutigaara.
solsi
Atuagagdliutit
15