Atuagagdliutit - 30.10.1992, Qupperneq 7

Arnat Island-imiit Savalimmiuniit nunatsinniillu augustimi ataatsimeersuaqatigiipput
NUUK - Nunat Avannarliit
Suleqatigiiffianni (Nordisk
Råd) arnat ataatsimeersu-
artinneqartarput. Ataatsi-
meersuarnissaq tulleq pis-
saaq 1994-mi Finland-imilu
ingerlanneqassalluni NOR-
DISK FORUM-ik taaneqar-
tumik.
Nunat Avannarliit Sule-
qatigiiffiata ataani nunat
Atlantikup Avannaata Ki-
taaniittut, tassa Savalim-
miut, Island nunarpullu
ukiuni kingullerni immik-
kut suleqatigiilersimapput.
1992-lu nunanut taakku-
nunnga ukioritinniarlugu
Nunat Avannarliit Suleqati-
giiffianni aalajangiunneqar-
simavoq.
Aasaq manna nunatsinnit
piareersameqartumik ava-
tangiisinut tunngasumik
ataatsimeersuarneq pivoq
Sulisartut Højskolianni.
Savalimmiut piareersa-
gaannik partiit inuusut-
taannut ataatsimeersuar-
neq ingerlanneqaqqammer-
poq, Island-illu piareersa-
gaanik arnat nunani taak-
kunaneersut aasaq ataatsi-
meersuartinneqarput.
Sooq aammalu klkkut
ilaatinneqarpat?
Nunatsinniit amat 48-t
ataatsimeersuarnermi Is-
land-imiittumut ilaatinne-
qarsimapput.
Naligiissitaanermut
Ataatsimiititaliami siulit-
taasoq Agga Lund AG-mit
aperivarput suna tunngavi-
galugu arnat nunatsinniit
ilaasussat kikkuunissaat aa-
lajangiunneqarsimanersoq.
- Nunatsinni kommune-
qarfiit tamarmik saaffigine-
qarsimapput arnamik ataat-
simik ilaatitsisinnaaneran-
nik neqeroorfigalugit. Arnat
Peqatigiit Kattuffiat, Arnat
Suleqatigiit KatulTiat, Aali-
sartut Piniartullu Nuliaasa
Aappaasalu Peqatigiiffiat,
Savaatillit Arnartaat, NA-
PA Namminersornerullutil-
lu Oqartussat aamma ilaati-
taqarsimapput. Amat ataat-
simeersuamermi ilaasut
ilarpassui nunaqarfinninn-
gaaneersuupput, tamanna-
lu assomjussuaq ilaasut tu-
nuleaqutaannit assigiinn-
ginnermik kinguneqarami
assut iluaqutaavoq, Agga
Lund oqaluttuarpoq.
Inuutissarsiornikkut
assigiinnik
tunngaveqarneq
Jette Larsen oqarpoq nunat
ataatsimeeqataatinneqar-
tut inuutissarsiornikkut as-
sigiikannersumik atugaqar-
tuunerat ataatsimiinnerup
ingerlanerani pitsaasumik
sunniuteqartoq, tassa »su-
sassariinnerusutut« misigi-
simanermik kinguneqarsi-
magami. Nunat Avannarliit
sinneri atukkamikkut nu-
nanut taakkununnga naleq-
qiullugit allaaneruqaat taa-
maattumillu immikkut Nor-
disk Forum piareersarfiga-
lugu ataatsimiinnissamut
periarfissinneqamerput as-
sut iluarpoq.
- Savalimmiut malunnar-
put Island-imiunut naleq-
qiullugit nunatsinnut tunn-
gasunik inunnillumi na-
lunngisaqaqisut aammalu
oqaatsisigut qaninneroqaa-
gut qallunaat oqaasiinik
sungiussisimanemmmata.
Malunnarpoq Island-imiut
nunatsinnut paasinninne-
rat killeqarnerusoq, soorlu-
lusooq ukiuni kingullerni
nunatsinniit imerqjuttut Is-
land-imi nakorsameqartar-
simanerat tunngavigalugu
isumaqaler simagaluartu t
kalaallit tamarmik imigas-
samik ajomartorsiuteqar-
tut.
Ullumi taama ikitsigiga-
luartuni suleqatigiinnitsin-
ni paasisaqarluarunaqaat,
Agga Lund oqaluttuarpoq.
Arnat
akissaateqarnerat
Ataatsimeersuarnermi ar-
nat atugaat assigiinngitsuti-
gut sammineqarput. Nor-
disk Forum piareersarfiga-
lugu Nunani Avannarlerni
arnat akissarsiaqarnikkut
inissisimanerat misissuiffi-
gineqalersimavoq. Massak-
kullu nunat Finland, Norge,
Sverige, Danmark Island-ilu
taamatut misissuinermi
ilaatinneqarlutik. Massak-
kut paasisat tunngavigalu-
git arnat angutinut naleq-
qiullutik 30%-mik minnem-
- Naligiissitaanermut suliassaq arnat angutillu peqatigiillutik suliassarat, Naligiissitaaner-
mut ataatsimiititaliami siulittaasoq Agga Lund oqarpoq. (Ass.: Knud Josefsen).
- Ligestillingsarbejdet er en opgave både for kvinder ogmænd, siger formanden for ligestil-
lingsrådet Agga Lund. (Foto: Knud Josefsen).
- Akissarsiatigut naligiissitaaneq atoraluartoq arnat akissaatikinnerusut misissuinermi
paasineqarpoq. Nunatsinni akissarsiatigut assigiinngitsumik atugaqartitaaneq misissuiffi-
gineqartariaqartoq ataatsimiittunit kissaatigineqarpoq, Jette Larsen oqarpoq.(Ass.: Knud
Josefsen).
• Grundliggende er der en ligestilling mellem mænd og kvinder i lønmæssig sammenhæng,
men undersøgelser viser, at kvinderne er lavere lønnet i forhold tilmændene. Mødedeltager-
ne ønsker også en undersøgelse af lønforholdene i Grønland, siger en af deltagerne i det
vestnordiske »kvindeting« Jette Larsen. (Foto: Knud Josefsen).
sumik akissarsiaqartuup-
put. Misissuinerup taassu-
ma nunatsinni Savalimmiu-
nilu aamma ingerlanneqar-
nissaa ataatsimeeqataasu-
nit kissaatigineqarpoq. Tas-
sami akissaatisigut anguti-
nut naligiissitaaneq tunnga-
viusumik atuukkaluartoq
qularnanngitsumik soorlu
arnat ilinniagaqarsimasut
ikinnerunerat tunngaviga-
lugu equngassuteqartoqar-
nersoq paaserusunnarmat.
Ataatsimeersuarnerup
llusla
Nunatsinniit ataatsimeer-
suarnermi oqalugiartuusi-
mapput Isumaginninnermi
Naalakkersuisoq Henriette
Rasmussen, Aalis arnermi
Pisortaqarfimmi siunner-
sorti Amalie Jessen aamma-
lu naligiissitaanermi ataat-
simiititaliami siulittaasoq
Agga Lund.
Ataatsimeersuarnerup
ingerlanera ilaatigut ataat-
simoortumik oqalugiartitsi-
nikkut aammalu ikinnem-
sunik immikkut sammisa-
qarluni oqallititsinikkut in-
gerlanneqartarsimavoq.
Tassalu ikinnerulluni naa-
pinnerni oqallinneq inger-
lanneqartarluni.
Sullanik takutitsineq
Arnat Peqatigiit Kattufliat
arnat namminneq assassu-
gaannik saqqummersitsisi-
mavoq aamma nunaqarfim-
miuunerusut suliaminnik
tuniniaajutigalutik takutit-
sisimallutik.
»Eskimo Pels«-imi mer-
sukkat aamma takutinne-
qarsimapput. Nunatsiniillu
takutitat tuniniakkallumi
assut alutorineqarsimap-
put. Allaallu Reylqavik-imi
tuniniaaffiusartumi pisias-
saajuarnissaat kissaatigine-
qarsimalluni.
Nunat peqataasut allat
suliaminnik aamma saq-
qummersitsipput. Nunatsi-
niillu ataatsimeersuaqataa-
sut allat suleriaasiannik
takusaminnik assut isumas-
sarsilluarsimanerarput.
Naligiissitaaneq kia
sullssutigissavaa?
Inuiaqatigiinni arnat inissi-
simanerat, angutinullu na-
leqqiullutik naligiinnerusu-
mik atugaqarnissaat ataat-
simeersuarnermi pingaar-
tinneqarpoq. AG-miit Agga
Lund aperaarput naligiissi-
taanerunissaq anguniarlu-
gu suliassaq kia akisussaaf-
figineraa.
- Uanga isumaga malillu-
gu suliassaq taanna arnat
kisimiillutik suliassarinngi-
laat. Arnat angutillu taper-
tariilluta anguniagassaraar-
put. An gutit arnallu immit-
sinnut pinngitsoorsinnaaju-
sartuuvugut taamaattumil-
lu aamma peqatigiilluta na-
ligiinnerusumik atugaqar-
nissarput suleqatigiiffigisa-
riaqarparput, Agga Lund
oqarpoq.
Pissarsiat
Ataatsimeersuarnermi nu-
natsinniit ilaasimasut ilaasa
ataatsimiinnivittami pissar-
siaat killeqarsimavoq ataat-
simiinnermi kalaallisut
oqaatsisinnut nutserisoqar-
titsisoqarsimanngimmat.
Ilaasulli pissarsilluarsi-
manerarput amaqatigiillu-
ni nunami allamiinneq nu-
annersoqartillugu. Arnat
kalaallisut erinarsoqatigiil-
lutik tusarnaartitsisarsima-
nerat aamma nuannarine-
qarsimaqaaq. Aammalu tu-
numiit avanersuarmiillu ti-
vallutik takutitsisut assut
tupigusuutigineqarsimallu-
tik.
- Nunatsinniit ilaasugut
assut pissarsivugut. Nam-
mineq iliuuseqarsinnaaner-
put takuvarput aammalu
aallaqqaataani ajukkunni-
kuugaluarluta paasivarput
qanoq nakuussutaasinnaa-
sunik assigiinngitsunik pe-
qartigaluta. Tassa oqaluuse-
risassat saniatigut pissarse-
qaagut nukittorsaataasu-
nik, Agga Lund naggasiivoq.
Nunatsinniit ataatsimeer-
suariartut uternerminni ne-
riorsuisimapput illoqarfim-
minni ilaanerminnut tunn-
gasunik ilisimatitsisarniar-
lutik.
1994-mi Nordisk Forum
Finland-imi pisussaq maan-
nangaaq piareersarfigineqa-
lersimavoq. AningaasaUu
tassunga atugassat qulak-
keerneqarnialerlutik.