Atuagagdliutit - 03.06.1993, Page 6

6
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
NR. 61 1993
llaasartaatini imaatigut
atugarisat
All. Regina Olsvig Møller, Nuuk
Oqallinnermiassigiinngitsuni Kalaallit Nunaata ammerJviapineqaraangat, tassanilu ajornatorsiutit assigiinngitsut eqqar-
torneqaraangata puisit amerpassui uninngasuutit taakkartomeqartuaannarput, Jakob Am ossen allappoq. (Ass.: Knud
Josefsen)
Ammerivimmigooq amerpassuit
All.: Jakob Amossen
Pisariaqarsorivara ilaasar-
taatitigut angalasarneq ua-
gut atuisuusugut erseqqis-
sumik piviusumillu tunnga-
veqarluta eqqartortariaqa-
ripput.
Uanga 3. maj 1993 Sarfaq
Ittummut ilaavunga Sisi-
miuniit Nuummut, tassa al-
latulli sulinngiffeqalaarsi-
malunga angerlanga. Sisi-
miuniit aallarpugut nalu-
naaqutaq 10.00 Maniitsu-
mut, unnukkullu Maniitsu-
mut tikilluta nalunaaqutaq
20.00. Ingerlaarnitsinni si-
lagippoq ingerlalluarpugul-
lu, uangalu ineerannguami
akisunermi kisimiippunga
nuannaarutigaaralu kisi-
miikkama, ilami ineerann-
guaq mikeqigami. Naatsor-
suutigaaralu ineqatitaassa-
guma marluusariaqarluta.
Sunaaffali taamaanngu-
assanngitsoq.
Taanna innerannguaq
asulumi siniffissaralui qu-
lermiigillutik, tassa sinifle-
qarpoq m arluk bænkillu
marluk. Ila ukorsii, Maniit-
suminngaanniit taanna in-
nerannguaq immileriarpaat
inersimasut marluk mee-
rarlu qulit siinnerlugit ukio-
qarunartoq, tassa sisa-
manngorpugut, eqqortumik
oqassaguma ilumut nikeri-
arsinnaanata. Ilami siniffiit
aaqinneqarmata nikorfasin-
naanngilagut, kisianni ni-
kuissagutta sannerluta.
Tassa imaappoq; nalunaa-
qutaq 22.00 ullaakkumut
Hovsa
Af: Mogens Kjær
Nielsen, Paamiut
Landstinget manglede plud-
selig 20 millioner kroner, og
hvad gør man så, jo såmænd
man sætter afgifterne i vejr-
et, så pengene kommer hjem
i kassen. Genialt, eller?
Grønland kan nu prale af,
at man er verdens største ø,
at man har verdens højeste
afgifter, verdens højeste bil-
letpriser og så videre. Men
man skal ikke prale af, at
man også har verdens mest
opfindsomme politikkere.
Hvis en familie mangler
penge i deres privatøkono-
mi. hvad gør de så? Jo, de må
finde nogle steder de kan
spare, så deres økonomi kan
hænge sammen.
Dumhed?
Af Knud
Kristiansen,
Sisimiut
Hvordan kan nogen være så
dumme?
Den 7/5-1993 hørte man
at landstinget ville forhøje
afgifter til øl, vand og spiri-
tus og tobak at at dække et
finansunderskud på om-
kring 20 millioner kroner!
Ønsker man dermed, at
folk skal drikke 20 millioner
afgiftskroner mere, for at
landstinget skal kunne køre
uden underskud? Jeg siger
overskriften igen; er det at
se »siumut«? Hvilken spiri-
tuspolitik fører man, er der
overhovedet tænkt på det
før beslutningen?
8.00 najugassarput, anilla-
kaannilu suna tam armi si-
niffiusinnnaasoq inunnik
ulikkaarpoq.
Ullumikkut nalunngilar-
put suliffeqarfiit isuman-
naallisaanermik annertuu-
mik sulisui pikkorissartin-
neqartartut, taamaalilluta-
lu siornatigut taamaattus-
saasorisaraluagut paasisar-
pagut iluarsisariaqarlugit,
tamannalu pingaartuuvoq
qaangiinnarneqarsinnaann-
gitsoq.
Aammalu paasisama i’.>
gaat ilaasortaatini naalak-
kersuisugut ilaassagaanga-
mik immikkorluinnaq inis-
saqartinneqartartut. Sooru-
nami uagutsitulli - oqartar-
nerattut - inuinnartut is-
sanngunnguaratik, taakku-
lu qutsannaqaat.
Kisianni naggataatigut
una paaseqqunaqaaq. Ukiu-
ni makkunani eqqartortuar-
parsi ukioq 2000 inuit ta-
marmik peqqissuunissaat,
unalu puioqqunanngeqaaq;
tulliani imaatigut ilaasar-
taammik pisaarniassagussi
inuit kuersatut ineeranngu-
amut iliniaqinasigit, taama-
tummi atugassaqartitaallu-
ta peqqinnerulernavianngi-
lagut, aammami angalaneq
tamatta nalunngilarput na-
vian ar torpassuaqar tarmat,
allaat silagissorsuarmi, ta-
mannalu piniartukkunni
perorsangaasimasugut ilit-
soqqupparput.
Oqallinnermi assigiinngit-
suni Kalaallit Nunaata am-
meri via pineqaraangat, tas-
sanilu ajornartorsiutit assi-
giinngitsut eqqartorneqa-
raangata puisit amerpassui
uninngasuutit taakkartor-
neqartuaannarput.
Ammerivimmigooq amer-
passuit uninngasuutigine-
qarput avammut tuneriar-
sinnaanatik. Taama aamma
oqaaseqartoqarpoq sapaam-
mi 9. maj radiukkut toq-
qaannartumik oqallinnermi
partiit »inuiaqatigiinnut so-
qutiginnittut« aallartitaat
qinersisartunit telefonikkut
apeqqarissaarfigineqarlutik
oqalliseqatigineqarneranni.
Oqallinnermilu tassani er-
seqqissarneqarpoq amer-
passuit sooq tuneriarneqar-
sinnaanatik Nunatsinnii-
tiinnarneqartut, tamanna-
lumi ajuusaarnaraluartu-
mik ihsimalersimavarput
avataani tatisimaneqarner-
mik pissuteqartoq.
Amerpassuillumi uninn-
gasuutigineqartut pillugit
ilaatigut eqqarsalaamalaar-
neq ajormat isumaga imma-
»Inatsisartut inatsisinut
tunngaviusunut naaggaaq-
qammerputit!« Atuagagd-
liummi nr. 53-imi saqqum-
mersumi oqarsimanerit
paasisinnaalluarpara tunn-
gaviatigut.
Soorlu naalakkersuisut
akitsuinnginnissamik ne-
riorsuu teqar sinnarlu tik
tassanngaannaq akitsueria-
saarnerat aamma tunngavi-
atigut paasilluarnerulersin-
naallugu.
Tunngaviusutigut mar-
luulluta paaseqatigiissin-
naanerput nalugaluarpara
qanoq allaassuteqartigisoq,
eqqartukkallu »inatsisinut
tunngaviusunut« qinersisa-
leramali partiit arlaannaa-
taluunniit paasititsiniaavi-
ginngisaannarsimavaanga,
naluaraluunniit Atassut qa-
noq annertutigisumik »inat-
sisit tunngaviusut« aallaavi-
galugit suliaq »Kalaallit Nu-
naanni hjemmestyre pillugu
inatsit« innuttaasunut paa-
sititsiniutigisaqarsimatigi-
nersoq.
Nalunngiinnarpara Inat-
sisartut aamma naalakker-
suisut hjemmestyre pillugu
inatsit aallaavigalugu qini-
gaasimanerminnik sullissil-
lutik aqutsisut, saniatigut-
taaq nalunngilluinnarpara
uanga silarsuara aamma il-
qalu eqqarsaatigilluarne-
qarsinnaasorinartoq imaa-
liUugu saqqummiunniarpa-
ra. Nunatta sineriaani am-
meriveerarpassuaqarpoq,
ilaatigut nammineq ingerla-
niaraluartunik ajornartor-
siuteqartunik. Ilaatigut tii-
mit suliffissaqartitsiniutit
atorlugit ingerlatsiviusartu-
nik, taamaammallu uneqat-
taartuartariaqartartunik.
Soormi amerpassuit tamak-
ku avammut tunineqarsin-
naanngitsut ilaat tam akku-
nunnga akeqanngitsumik
agguaanneqarnianngillat.
Taamaalilluni suliflissanik
ataavartunik aallarniiner-
mut atorneqarsagaluarput.
Namminerlumi atisaliatta
atorneqarnerulernissaan-
nik kaammattuilluta oqa-
lit silarsuit imminnut sanil-
liussinnaanngitsut, illit in-
atsisartuni ilaasortatut ul-
luinnarni silarsuarni qaam-
maassatit uannut paasititsi-
niutigitinnagit qaammaasa-
qarfigilernavianngilakka
killormullu. Naalakkersui-
nermik suliaqartut ilaatigut
assut isumaqataaffiginarta-
raluarlutik, SIK pineqarne-
ratut naammattuugaqartu-
artilluni isumaqataaneq ta-
tiginninnermik tunngavis-
siileraluartoq sipitattarpoq,
tamannalu aalajangersima-
sumut naalakkersuisumut
tunngisaannartussaavoq!
»Isuma pigiliutiinnagaq«
tassaavoq inuup pissusaani
allanngortikkuminaanner-
paaq. Taamaattumik kina-
luunniit naalakkersuiner-
mik suliaqartoq suliami pis-
sanganassusaannik aamma
tapersernassusaannik in-
nuttaasunut tunillaassuis-
saguni, tamatuminnga paa-
sisimassitsimik innuttaasu-
nut paasititsiniaallunilu
qaammarsaaviginnittaria-
qarpoq, qulequtaq takuin-
narlugu isummamik pigiliu-
tiinnagaqarluni siulequtip
aamma imarisaviup suku-
miisiomerisigut aatsaat
inuup isumaa allanngortin-
neqarsinnaammat.
Partiit tamatuminnga su-
luttuaraluarutta avataaniil-
lu issittumi atorluarsin-
naanngisatsinnik tikisitsiu-
arluta nammineq pilersitse-
qataanissamut annertune-
rusumik peqataanngikkutta
kikkunnumita aningaasa-
lersueqataassaagut.
Allatakka kingulliit ima
paasineqallariaanatik, tassa
kalaallit atisaannik atuiso-
qanngitsoq. Soorunami taa-
maanngilaq aammami sine-
rissami ammeriveqarpoq
ilaatigut ajornartorsiuralu-
arlutik ingerlatsisunik. Al-
lakkamalu tunngavia paasi-
neqarsinnaappat pisussaa-
sunit paasineqartariaqar-
poq puisit amerpassui Inui-
aqatigiit ammeriviutitsinni
uninngasuutitta ilutsinni
atorluameqarnerunissaat.
leqatigiinnerusariaqaralu-
arput innuttaasunut pitsaa-
nerusussaq anguneqarsin-
naaqqullugu, ullumikkum-
mi qatsunnarsereeraluara-
mi partiini siuuttunut pit-
saanerusussaannartut isik-
kullit kisimik suleqataaffiu-
sarneri, partiimmi suliassa-
nik ulikkaaraluaqaat nuan-
nernerusinnaaqisunik ullu-
mikkomiit.
Partiit sumiiffinni im-
mikkoortortaqarfiisa sulias-
saasa annerit ilagigaluar-
paat namminersorneruner-
mik inatsit tunngavigalugu
innuttaasut qanoq atugas-
saqartitaanerisa sukumii-
nerusumik qulaarnissaat,
taamaanngippammi unga-
sinngitsumi takorloorneqa-
riaannaavoq aviisit arlaanni
qulequtaq »inatsisartut Ka-
laallit Nunaanni hjemme-
styre pillugu inatsit para-
graf XX-mut naaggaaqqam-
merput« innuttaasullu mas-
sakku t SIK-tut annertune-
rusumik qisuariaallassagu-
naratik, partiit siuuttuinut
pitsaanerusussaannaq an-
guneqarluni!
Taamatulluunniit Lars
Chemnitz paasisimanerpa-
ra? Atuartartut tamanna
namminneq nalilersinnaas-
sagunarpaat.
Piisaarnerujussuaq
Ail.: Bent Jørgensen
Suliffissuaqarnermut
apeqquteqaatit ersaris-
sut. Ulluni makkunani
suut tam arm ik sipaarni-
arfigineqalernerini ape-
rerusuppunga Nammi-
nersornerullutik Oqar-
tussat suliffeqarfiutaani
sulereernerup kingorna
biilit atomeqartarneri,
taxatut, qanoq isuma-
qarfigaagit?
Ilaanni unnuarsuar-
mut Namminersornerul-
lutik Oqartussat suliffe-
qariini biili takusinnaa-
saratsigit ilaqutaminik
angallassissutigineqar-
tut, taxatut, sualummik
arfininngorneq sapaallu,
ukiumummita benzina,
solari olialu qanoq anin-
gaasanik nalilik pisaria-
qanngitsumik atorne-
qartarpa?
Taava aamma alla
apeqqut suliffiup iluani
piisaarnerujussuaq, so-
orlu makkuninnga; kaf-
fit, immuit, sioraasat ila-
mi kaaginut allaat, ta-
makkuninngalu nun-
guutillutik taava rekvisi-
tioninut allaannartaraat
katonikkuutaarlugit,
ilaa ukiumummita qa-
noq naleqartarpat - qu-
laani taasakka ukiumut
katillugit qanormita na-
leqart£irpat?
Uanga isumaqartara-
ma sineriassuarput taa-
ma annertutigisoq ta-
makku taasakka ataatsi-
mut katissagaanni, anin-
gaasarpaalussuussasut
pisar iaqanngikkaluanik
asuli atorneluinerunn-
ginnerluni? Aatsaalliuna
malersorlugu paasinia-
gassaq, ajornaqaaq suut
tam arm ik sipaarniarne-
rup nalleruttorfiani isi-
ginngitsuusaaneqaan-
narsinnaanngillat, aam-
malu paase rusu ppara
Namminersornerullutik
Oqartussat suliffeqarfiit
Ugunerini iluatillugit su-
liffiup iluani pissutsit
isumaqarpunga nalin-
naai'figilluarnerusaria-
qaraat.
Ilami equgasorpassua-
qarpoq Namminersorne-
rullutik Oqartussat suli
iluamik paasinngisaan-
nik suliffiup iluani pis-
sutsinik uanga isumaga
malillugu pisariaqann-
gikkaluanik, kisianni an-
ingaasarpassuarnik nali-
linnik uku uani taasak-
ka. Isumaqarpunga pi-
aartumik aaqqiiffisaria-
qartut allanut sipaarni-
arnernut atatillugu pisa-
riaqartutut uanga isigi-
gakkit. Neriullunga una
allagamineq paasineqas-
sasoq.
Isumanga malillugu
soraarnerup kingorna
biilit tassa Namminer-
somerullutik Oqartus-
sat biiliisa nalinginnaq
taxatut atorneqarneru-
jussui unitsinneqartaria-
qarput. Sulereernerup
kingorna meeqqat si-
paarniarnermut eqqor-
neqarneri assut kusa-
naappoq.
Ikinngut Lars Chemnitz...
All.: Jan Petersen