Atuagagdliutit - 03.04.1997, Blaðsíða 15

Nr. 25 ■ 1997
15
GRØNLANDSPOSTEN
Atuarfinnik iluaisaaqqinneq -
tuppallersaat pimoomssarluunniit
Meeqqat atuarfiisa iluarsartuuteqqinnissaat aallartinnerliorpoq - isornartut misissorpagut
NUUK(KK) - Meeqqat atuar-
fiinut naalakkersuisoq Kon-
rad Steenholdt, Atassut, aam-
mattaaq naalakkersuisuni su-
leqatimi amerlanersaasulli
ilinniartitsisuusoq politikik-
kut toqqissisimanngiffiusu-
miippoq. Meeqqat atuarfii-
nik iluarsaaqqeriaraluarluni
meeqqat atuarfii pillugit su-
liallit amerlanersaannit akerli-
lemeqarpoq: Kommunit kat-
tuffiannit kommunalbestyrel-
sinillu, atuarfiit pisortaannit,
ilinniartitsisunit angajoqqaa-
nillu Konrad Steebholdt-ip
meeqqat atuarfii pillugit inat-
sisartut inatsisissaattut siun-
nersuutaa tuaviuussatut nali-
lemeqarpoq.
Imaluunniit Nunatsinni A-
tuarfeqarfiit Pisortaasa Isum-
mersoqatigiiffiata oqarnera-
tut: - Tuppallersaat!
Suulliuna Konrad Steen-
holdt isorineqalersikkaa? Ta-
matumani naggasiutitut apeq-
qutaaginnarpoq; pissaaneq.
Ullumikkut atuarfmni pi-
sortat qitiusumik Namminer-
sornerullutik Oqartussanit
atorfinitsinneqartarput. Ta-
matuma kingoma Kultureqar-
nermut, Ilinniartitaanermut
Ilgeeqarnerullu Pisortaqarfi-
up atuarfinni pisortat ataa-
siakkaat ilinniagassani ataa-
siakkaani ilinniartitsisunik
pisariaqartitsinermik nassuia-
ateqarlutik innersuussinerat
naapertorlugu ilinniartitsisut
atuarfinnut agguartarpai.
Ajornartorsiutaaginnarporli
nunatsinni ilinniartitsisut ami-
gaataammata. Taamaammat
kissaatit tamarmik naammas-
sineqarsinnaaneq ajorput.
Nuummut ilinniartitsisunik
pissarsiniartarneq ajornar-
torsiutaangaatsianngilaq, kisi-
anni nunaqarftnni isorliuneru-
sunilu amigaataangaatsiarput.
Tamanna peqqutaalluni
meeqqat atuarfiini atuartitsi-
nerup pitsaassusaanut oqi-
maaqatigiinngillat.
Taamaammat ilaatigut
Nuummi Ilinniarfissuarmi
ilinniartitsisutut naammassi-
sut nunaqarfinnut isorliuneru-
sunullu kajumissaameqartar-
put.
Malunnarporli ilinniartit-
sisussanik agguaasartut atuar-
fiit ataasiakkaat atuartitsineri-
sa pitsaassusaannut sunniute-
qangaatsiartarmata.
Ilinniartitsisussaaleqineq
Kalaallit Nunaanni meeqqat
atuarfiini ilinniartitsisutut
atorfiit 900-t missaanniipput.
Siorna ukiup atuarfiusup
augustimi aallartinnerani naa-
tsorsukkat malillugit ilinniar-
titsisut 89-it amigaataapput.
Ukioq manna januarimi
Kultureqamermut, Ilinniartit-
aanermut Ilageeqamermullu
Pisortaqarfik ukiup atuarfi-
usup tulliata aallartinnerani
atorfinissinnaasunik Dan-
mark-imi pissarsiorpoq. Ilin-
niartitsisut qallunaat 66-it
qinnuteqarput, maannamulli
qulingiluat suli atorfmigatik
taamaatereerput.
Aasamut Nuummi Ilinniar-
fissuarmi ilinniartitsisutut i-
linniartunik naammassisoqar-
tussaavoq, taamaalillunilu
kalaallit 22-it meeqqat atuar-
fiini sulilissallutik. Aatsaat
majimi pisortaqarfiup paasis-
savaa qanoq amerlatigisut
meeqqat atuarfiinit taamaatis-
sanersut, maannamuugallar-
torlu ilinniartitsisut 25-it so-
raamiuteqareerput.
Kisitsisit ullumikkutut itsil-
lugit ukiup atuarfiusup nutaap
aallartinnerani ilinniartitsisut
50-it soraarsimassapput. Ki-
sitsisit taakku eqquutissappa-
ta 1997/98-imi ilinniartitsisut
30-it amigaatigineqassapput;
taakkulu atorfinnut 900-nut
nallersuunneqassapput.
Maannakkorpiaq pisorta-
qarfik sinerissami atuarfinnut
ataasiakkaanut ilinniartitsi-
sussanik agguaassileruttor-
poq.
Atuarfinni siulersuisut
Inatsisartut peqqussutaata nu-
taap atuutilemeratigut atuar-
finni ataasiakkaani skole-
nævnit atuarfiit siulersuisuinit
taarsemeqassapput.
Atuarfinni siulersuisut sko-
lenævnini suliaasarsimasut
amerlanersaat tigusussaavaat,
kisiannili skolenævninut na-
leqqiullutik oqartussaaffeqar-
nerussallutik.
Tamatuma saniatigut pi-
ngaartumik angajoqqaat
meeqqamik atuarfiini oqar-
tussaassuseqarnerulissapput,
skolenævnini ilaasortani a-
ngajoqqaat amerlanerusus-
sanngormata.
Tamakku tamarmik tusaru-
minarput, pingaartumik oqar-
tussaaqataanerunissaq eqqar-
tomeqartillugu.
Taamaakkaluartoq Konrad
Steenholdt nalaassinerlup-
poq, matumanilu AG-p oqal-
liisigaatsiamerup ingerlanera
nassuiamiarsarissavaa.
Qitiusumik
atorfinitsitsisameq
Kommunini iluarsaaqqinner-
mut Ataatsimiititaliaq inatsi-
sartut 1994-imi ukiakkut a-
taatsimiimmata isumaliuter-
suummik, suliassat agguar-
neqartarnerannut aammalu
kommunit Namminersomer-
ullutillu Oqartussat namma-
gassanik agguaqatigiittame-
rannut allannguutissatut in-
nersuussutitaqaaluttumik saq-
qummiussaqarpoq.
Ataatsimiititaliap inner-
suussutigaa suliassaqarfinni
kommuninut aqutsinermut
tunngassuteqartuni malin-
naaneq ingerlateqqinneqas-
sassoq, tassunga ilanngullugu
meeqqat atuarfiat.
Meeqqat atuarfiannut tun-
ngatillugu Ataatsimiititaliap
siunniuppaa ilinniartitsisunik
atorfinitsitsisameq soraarsit-
sisamerlu qitiusumik inger-
lanneqassasoq, kisiannili su-
miijfinni oqartussaasut/siu-
lersuisut tusarniarneqartas-
sasut.
Ataatsimiititaliap inner-
suussutai malinniarlugit naa-
lakkersuisut aqutsisunik i-
ngerlatsivinnilu assigiinngit-
suni pilersaarusiortussanik pi-
lersitsipput, tassungattaaq
meeqqat atuarfiat ilanngun-
neqarpoq.
Inatsisartut naalakkersuisut
isumaqarput meeqqat atuarfii
pillugit innersuussutit sak-
kortungaatsiarmata aaiaja-
ngiinnginnermi immikkut
naliliisoqartariaqartoq.
Taamaammat meeqqat atu-
arfii pillugit pilersaarusiortut
immikkut siunnersuusioqqu-
neqarput, inatsisartut 1996-
imi upemaakkut ataatsimiin-
neranni saqqummiunneartus-
samik.
Inatsisartut siunnersuut ila-
lerpaat. Pingaamerit ilagaat
atuarfinni direktørit pisortal-
lu kommuninit atorfimitsin-
neqartassasut, ilinniartitsisu-
nillu atorfinitsitsisamerit qiti-
usumik pisassasut, taamaat-
torli kommunit atorfmitsitsi-
niarnermi suleqataatinne-
qartassasut atorfinitsitsinerlu
tamaat isumagisassagaat.
Saqqummertut nutaat
Tamatuma kingoma Kultu-
reqamermut, Ilinniartitaaner-
mut Ilageeqamermullu Naa-
lakkersuisoqarfiup meeqqat
atuarfii pillugit inatsisartuts
peqqussutissaattut iunnersuu-
tissavik aallartippaa.
Siunnersuut tamakkiisumik
pilersaarusiortut siunnersuu-
taanut assinguvoq, ataatsimil-
li allaassuteqarluni. Tassaa-
voq ilinniartitsisunik atuarfin-
nilu pisortanik atorfinitsitsis-
innaatitaaneq soraarsitsisin-
naatitaanerlu, tassami Konrad
Steenholdt-ip inatsisartut ina-
tsisissaattut siunnersuutaani
oqartussaaffik taanna kom-
munalbestyrelsinut tunniun-
neqartussanngorpoq.
Allaassutaasoq isummiun-
neqarpoq ukiup affaa sioqqul-
lugu borgmesterit kommunal-
direktørillu ataatsimiinneran-
ni saqqummiussisoqarmat,
tamatumalu malitsigisaanik
1996-imi novemberimi meeq-
qat atuarfii pillugit ataatsi-
meersuamermi nutaanik saq-
qummertoqarmat. Taamatut-
taaq KANUKOKA-p 1995-
imi augustimi meeqqat atuar-
fii pillugit ataatsimeersuartit-
sinerani saqqummertut pi-
ngaartinneqarput.
Kinguartitsineq
Konrad Steebholdt tamaalil-
luni kommunalbestyrelsit atu-
arfiit pisortaannik atorfinitsit-
sisamermut soraarsitsisamer-
mullu toqqaannartumik sun-
niuteqamsullutik kissaateqar-
nerat ilalemiarlugu piareersi-
mavoq.
- Kisiapni - akerleriissutaa-
soq tassaniippoq - kommunit
meeqqat atuarfiinut sunniute-
qamemlersinnaanerat pillugu
immikkoortoq aatsaat 1. au-
gust 2000-mi atulissaaq, peq-
qussummilu immikkoortut
sinneri 1. august 1997-imi a-
tuutileriissallutik.
Inatsisartut peqqussutis-
saattut siunnersuummi pine-
qartoq tassaavoq paragraf 43,
imm. 2, nr. 2: Kommunalbe-
styrelsit namminnerlutik mak-
ku aalajangiiffigisassavaat:
... Atuarfiit pisortaannik ilin-
niartitsisunillu atorfinitsitsi-
sameq. Atuarfiit pisortaannik
ilinniartitsisunillu atorfinit-
sitsinissamut aalajangiiso-
qartassaaq surniijfimmi atu-
arfiup siulersuisuisa oqaa-
seqartinneqareemerisigut.
Konrad Steenholdt-ip ki-
nguartitsinermut tunngaviliis-
sutigaa ukiut tulliuttut pinga-
sut atuarfinni pisortat ilinniar-
titsisullu siunissami atorfini-
tsinneqamerisa ilusissaa mi-
sissomiaramiuk. Taamaalillu-
ni naalakkersuisunut ilaasor-
tap oqamera malillugu assi-
giinngitsunik misissuisuinis-
samut piffissaqartoqartaria-
qarpoq, oqartussaaffiup kom-
muninut tunniunneqanngin-
nerani.
Tuppallersaat
Nassuiaataali tamanit akuer-
saarneqanngilaq.
Martsip aallartinnerani Nu-
natsinni Atuarfeqarfiit Pisor-
taasa Isummersoqatigiffiata
siunnersuut oqallisigaa, naa-
lakkersuisumullu ammasunik
allagaqarluni:
Siunnersuutaasimasoq
malillugu kommunalbestyrel-
si atuarfimmi siulersunit o-
qaaseqaat malillugu pisorta-
nik ilinniartitsisunillu atorfi-
nitsitsinissamik aalajangii-
suussaaq, Isummersoqatigiif-
fiik 10. martsimi taamatut
oqaaseqaateqarpoq.
- Oqallinnemi tamanna pi-
ngaaruteqarluinnarsimavoq,
atuarfinnimi siulersuisuni i-
laasortat angajoqqaanit qiner-
neqartut qitomamik kikkunnit
atuartinneqarnissaannut aala-
jangeeqataanissartik pissusis-
samisoortumik kissaatigim-
massuk.
- Tamanna kommunalbe-
styerlsinut atuarfinnilu siuler-
suisunut aatsaat periarfissaa-
lissaaq ukiumi atuarfiusumi
2001/2002-mi, tamannalu
isumaqarpoq 1998/99-imi,
1999/2000-imi aammalu
2000/2001-imi - tassa imaap-
poq ukiuni atuarfiusuni pi-
ngasuni - atuarfimmi siuler-
suisut pisortanik ilinniartitsi-
sunilluunniit atorfinitsitsi-
nermi aalajangeeqataasinna-
anngitsut. Tamanna atuarfim-
mi siulersuisunik isumas-
sarsiamut annertuumik ki-mi-
killisaataavoq.
Taamaammat Isummerso-
qatigiit isumaat malillugu atu-
arfinni siulersuisoqalemissaq
tuppallersaataannaavoq.
Isummersoqatigiit siunner-
suuteqarpoq iluarsaaqqinneq
kinguartinneqassasoq pisorta-
nik ilinniartitsisunillu atorfi-
nitsitsisameq pillugu nalor-
nissutit aaqqinneqamissaan-
nut. Tassa ukioq 2000-mi im-
maqalu ukioq 2001 -imi, taa-
maalillunilu tullianik kom-
munalbestyrelsimut qinersi-
nissaq peqatigalugu.
- Aatsaat taamaattoqamera-
ni iluarsaaqqittoqarsinnaa-
voq, Isummersoqatigiit oqar-
put. Naalakkersuisunit siun-
nersuutigineqartutut aallartin-
nikkut issiaviit marluk akor-
nannut inginnertut iluseqas-
saaq - tamannalu ajunngitsu-
mik kinguneqarajunngilaq.
Konrad Steenholdt-ip
martsip 19-iani Isumasioqati-
giinnut akissuteqarluni aala-
jangiusimaannamerarpaa ina-
tsisartut peqqussutissaatut si-
unnersuut augustip aallaqaa-
taani atuutilerunni ajunngin-
nerussasoq, tassani atorfinit-
sitsisamermut apeqqut kisimi
pinnani, taassumali tamak-
kiisumik qulaajameqamissaa-
nut ukiut pingasut piffissali-
unneqassapput. Taamaalillu-
ni akuerineqanngilaq.
Qanoruumut tunngasut
Pingasunngornermi martsip
aqqaneq aappaani Qanorooq
meeqqat atuarfiini allannguu-
tissat pillugit ilanngussaqar-
poq, ilaatigullu kommunit
kattuffiata siulittaasua Edvard
Møller, Siumut, apersome-
qarpoq.
Tamanna aallaavigalugu
martsip 19-iani Kultureqar-
nermut, Ilinniartitaanermut
Ilageeqamermullu Pisortaqar-
fik qisuariaateqarpoq. Tusa-
gassiutinut nalunaarummi,
meeqqat atuarfiinut allaffim-
mi pisortaagallartup Franz
Tremel-ip atsiugaani allassi-
mavoq pisortaqarfiup paasisi-
magaa »apeqqarissaarinermut
tassunga atatillugu apeqqutit
akissutillu ima paasineqarsi-
masinnaasut, meeqqat atuar-
fiisa aqunneqamerat pillugu
iluarsaaqqinnissap piviusun-
ngortinnissaa kinguartinne-
qarsimasoq«.
- Tamanna ilumuunngilaq,
pisortaqarfik oqarpoq. Akerli-
anik inatsisartut peqqussutis-
saattut siunnersuut tusamiaa-
tigut nassiussuunneqarpoq,
ilaatigut kommunit kattuffi-
annut. Aatsaat tusamiaatinut
akissutit misissoqqissaarne-
qareerpata naalakkersuisut
siunnersuutip ilusissavianik
aalajangiissapput.
Taava pisortaqarfik oqaaq-
qissaaruteqarpoq, allassiman-
ngikkaluarluni Edvard Møl-
ler-imut tunnganemsumik: -
Matumuuna pisortaqarfiup
kaammattuutigissavaa meeq-
qat atuarfiisa siunissami a-
qunneqamissaat pillugu de-
mokratisiusumik oqallinner-
mut aalajangiiniamermullu
peqataasut tamarmik ajortus-
sarsiuinertaqanngitsumik pe-
qataanissaat.
Oqaaqqissaarut taanna tun-
ngavigalugu Edvard Møller
akissuteqalertorpoq. Martsip
20-iani tusagassiutinut nalu-
naaruteqarpoq: - Kultureqar-
nermut, Ilinniartitaanermut
Ilageeqamermullu Pisortaqar-
fimmi atorfilik tusagassiuti-
nut nalunaammmi akerlilii-
voq politikeritut uparuaanin-
nut naalakkersuisut atuar-
feqarneq pillugu politikiat pil-
lugu.
- Assomjussuaq innuttaasut
aqutsisuunerannut nikanar-
saataavoq, Konrad Steenholdt
atorfilittani aqqutigalugu naa-
lakkersuisut annaanniarsa-
rimmagit, neriorsueriarlutik
allarluinnarmik iliorneranni.
- Atuarfinni siulersuisut
atuutilersinniarpaat, kisiannili
suliassikkumanagit ukioq
2000 sioqqullugu. Tamanna
ilumut naalakkersuisut isu-
magisimappassuk oqassaa-
nga, taava kommunit niusari-
aqarput. Innuttaasut sinnerlu-
git peqataanianngilagut
maannakkut skolenævnit alla-
mik atsemissaannut utaqqer-
usaarlutalu naalakkersuisut
isumaqalersiillugit innuttaa-
sut naammattumik »inersima-
lersut« namminneq qitoma-
mik atuarfiannik aqutsinis-
samut.
- Aamma paasinngilluin-
narpara sooq oqaloqatigiinni-
vut tusagassiutitigut ingerla-
tissanerivut, KANOKOKA-p
siulersuisui naalakkersuisu-
nut allagaqareerput, qinnuti-
galugu politikerit oqaloqati-
giinnissaat. Kisianni pisamer-
misunaasit akinngillat.
Oqilisaaneq
Martsip 25-iani Konrad
Steenholdt tusagassiortunut
allagaqarpoq, taaguusikkami-
nik »Atuarfinnik iluarsaaq-
qinneq politikikkut uukapaa-
titsiniaanerunngilaq, suliaa-
vorli pimoomssaq«.
- Meeqqat atuarfiannut
peqqussutissamut siunnersuut
naalakkersuisut suli isummer-
figinngilaat, Konrad Steen-
holdt erseqqissaavoq. Maan-
nalu allanngutaasinnaasunut
oqaaseqartussaqarnersoq si-
unnersuutissaqartoqarnersor-
lu ujartorlugu, tusaarniagas-
sanut peqqussutissatut siun-
nersuut nassiunneqarsima-
voq. Sammisaq inuiaqatigiin-
ni taamak pingaaruteqartigi-
soq, tassa atuarfik pillugu
peqqussusiorneq inatsislior-
nermi aqqutit atorlugit inger-
lanneqartoq.
- Peqqussutissatut siunner-
suut nassiunneqarsimasoq,
sinaakkutissatut siunnersuusi-
ap inatsisartuni akuerineqar-
simasup imarisaa malillugu
ilusilerneqarsimavoq. Ataat-
similli allaassuteqarpoq - tas-
sa sulisunik atorfinitsitsisar-
neq pillugu, inatsisartut isum-
merfigimmassuk tamanna qi-
tiusumit pisassasoq.
- Kommunilli atorfinitsitsi-
sarnerit kommunit aalaja-
ngigassaattut kissaatigaat,
taamaattumillu qitiusumit si-
unnersuutigineqarsimavoq a-
torfinitsitsisamemp kommu-
ninut tunniunneqamissaannut
ikaarsaariarneq ukiunik pi-
ngasunik sivisussuseqassa-
soq, taaneqareersutullu epeq-
qussutissatut siunnersuut aa-
lajangiivigineqartinnagu o-
qallinneq suli ingerlavoq.
Taamaammat oqallinneq
suli naammassinngilaq.
Meeqqat atuarfii pillugit inat-
sisartut peqqussutissaattut si-
unnersuut tusarniaatigineqa-
reeruni upemaakkut ataatsi-
miinnissami, aprilip 16-iani
aallartittussami saqqummiun-
neqassaaq.