Atuagagdliutit - 12.03.1998, Qupperneq 13

Nr. 20 • 1998
13

GRØNLANDSPOSTEN
Napasorsuup Qooruani aasaanerani misissuinerit inemeri tunngavigalugit
Kalaallit Nunaanni guultisiorfiit siullersaata ammarneqarnissaa
aalajangiunneqassdaq.
Resultatet af sommerens aktiviteter i Kirkespirdalen vil være afgørende for
beslutningen om at åbne Grønlands første guldmine.
Guultip tungaanut sorlorsuaq
300 meterisut takitigisussaq
Napasorsuup Qooruani Nanortallup eqqaaniittumi aasaanerani suliaqarnissat
aalajangiisuussapput guultisiorfissap siunissaanut
NUUK (KK) - Napasorsuup
Qooruani Nanortalimmit 35
km-inik avannarpasinnerusu-
mi aasaanerani suliaqamerit
18. maj aallartinneqassapput.
Qularutissaanngilaq guul-
teqarnera, kisiannili guulti
naammappa aatsitassarsior-
fimmik imminut akilersinnaa-
sumik aallartitsinissamut?
Apeqqut tamanna pingaarute-
qartoq aasaanerani sulinerup
kingorna akineqartariaqar-
poq.
Qallunaat entreprenøritut
suliffiat Pihi & Søn, ukiorpas-
suarni Kalaallit Nunaanni
entreprenøritut sulisarsima-
soq, Napasorsuup Qooruani
qaqqami sullorsualiussaaq
300 meterisut takitigisumik.
Canadamiut qillerinermik
ingerlatsiffiat Midwest Dril-
ling Napasorsuup Qooruani
qillerinermi qaqitanik 2.000
aamma 3.000 meterit akor-
nanni takissusilinnik katersis-
saaq.
Tamatumunnga atatillugu
aqqusineq sananeqassaaq
Saqqaani kangerlummiit
guulteqarfiup tungaanut, taa-
maalilluni entreprenørit ator-
tui pisariaqartinneqartut as-
sartomeqarsinnaaqqullugit.
Taamaalinnginnerani aqqu-
semup ingerlavissaa oqartus-
saasunit akuersissutigineqas-
saaq, taamaalilluni akomuser-
neqaqqunagit naasut orpik-
kallu kiisalu qanganitsanik
nassaarfiusimasut. Piumasa-
qaatigineqarpoq tamaani nu-
na iluarsineqarsinnaanngitsu-
mik ajoqusemeqassasoq, ta-
maanimi aamma qallunaatsi-
arpassuit najugaqartarsimam-
mata.
Akissutissamik ujarlertoq
Qallunaat/kalaallit aatsitas-
sarsioqatigiiffiat Nunaoil A/S,
Napasorsuup Qooruani aatsi-
tassarsiornissamik piginnaa-
titaasoq, norskit aatsitassarsi-
orfiannik Mindex ASA-mik
suleqatigiinnissamik 1997-
imi isumaqatigiissuteqarpoq,
tamatumani anguniarlugu Na-
pasorsuup Qooruani guulti-
mik ujaasinerup ingerlatiin-
nameqamissaa.
Isumaqatigiissut malillugu
aasaanerani suliaqamermi a-
ningaasartuutinik Mindex
ASA akiliissaaq, suliaqamerli
Nunaoil A/S-imit ingerlanne-
qassaaq.
Aningaasartuutinik akilii-
nissamut taartitut Mindex
ASA ingerlatsinermi 50 pro-
centimik piginneqataalissaaq,
manna tikillugu Nunaoil A/S
kisimiilluni piginnittuusima-
galuartoq.
Aasaanerani suliaqamerit
ujarassiuunut erseqqissumik
takutitsissapput tamaani guul-
ti qanoq annertutiginersoq.
Naparsorsuup Qooruani aa-
saanerani suliaqamerit iner-
neri Kalaallit Nunaanni guul-
tisiorfiit siullersaata ammar-
neqamissaanut aalajangemis-
samut pingaamteqassapput.
Anguniameqassaaq upper-
narsineqassammat - imaluun-
niit atorsinnaanngitsutut i-
summerfigineqassammat -
guulti qanoq annertutiginer-
soq, tunngaviusinnaasoq im-
minut akilersinnaasumik tuni-
sassiulemissamut.
Paasisat akuersaarnassap-
pata Napasorsuup Qoomani
guultisiorfeqalemissamut al-
loriamerit siulliit isumagine-
qassapput.
Paasisat akuersaarnassan-
ngippata Nunaoil A/S Napa-
sorsuup Qooruani pilersaa-
rumminik taamaatitsissaaq,
taamalu paasisat nalilerni-
aqqillugit.
Ukiorpassuarni
ilisimaneqartoq
Napasorsuup Qoomani guul-
teqamera ukiorpassuarni ilisi-
maneqarsimavoq.
Napasorsuup Qoomani pi-
lersaaruteqarnermi pisortaq,
Nunaoil A/S-imi ujarassiuut
pisortaanerat John L. Peder-
sen oqaluttuarpoq, Nunaoil
A/S 1990-imi Nanortallup
umiarsualiviani kuup akuani
misissugassanik tigusanik
guulteqarsoralugu misissui-
sillugu inuppassuit alapemaa-
sertarsimasut.
Alapernaasertut paasigaa-
ngamikku suna pillugu misis-
suisoqartoq ilaat oqaluttuar-
tarsimapput tamanna guulti-
mik ulikkaarluinnartoq.
- Kujataanui inuinnaat
guultimik ilisimasaqarnerat
ujarassiuullu guultimik ilisi-
masaqamerat assigiinngissu-
teqarsimagunarpoq.
1991 naasoq Nanortallup
Kommuneata Napasorsuup
Qoomani kisimiilluni guulti-
mik ujaasisinnaatitaanini taa-
maatippaa, upernaakkullu
1992-imi Nunaoil A/S ujaa-
sisinnaatitaanermik tigusillu-
ni.
Tamatuma kingoma Nuna-
oil A/S Napasorsuup Qooma-
ni annertuumik misissuisarsi-
mavoq.
Svenskit siunnersuisarfiat
ukiakkut 1996-imi teknikik-
kut naliliivoq aatsitassat piiar-
neqarsinnaasut 150.000-iniit
200.000 tonsinut annertussu-
seqartut, tonsimut ataatsimut
guultimik 10 gramimiit 20
gramimut akoqarsinnaasut,
taamaalillunilu tunisassior-
nemp aallartinneqarsinnaane-
ra tunngavissaqartoq, pisortaq
John L. Pederen oqarpoq.
Nunaoil A/S naliliivoq Na-
pasorsuup Qooruani guulti
taama annertutigisoq nassaa-
rineqarsinnaasoq.
Taamaattumik aatsitassar-
sioqatigiiffiup aalajangiuppaa
qanoq guulteqartiginera pillu-
gu ukioq 1998 atomeqassa-
soq misissueqqissaarnissa-
mut, paasiumallugu apeqqut
pingaamteqartoq, tassalu aat-
sitassaqarfik qanoq annertuti-
ginersoq, qanoq akuitsiginer-
soq, akuiaanermi tekniki ator-
neqartussaq qanoq ittuussa-
nersoq qanorlu sivisutigisu-
mik piiaasoqarsinnaanersoq,
Naparsorsuup Qoomani guul-
tisiorfeqalernissamik aalaja-
ngiisoqannginnerani.
Sullorsuaq
Nunaoil-imi Mindex-imilu u-
jarassiuut annertuumik isu-
malluarfigaat sullorsuaq en-
treprenøritut suliffimmit Pihi
& Søn-imit qaartitemeqartus-
saq.
Manna tikillugu ujarassiuut
qaarsup qaaginnaa guulte-
qarsoralugu misissuiffigisi-
mavaat, naallu misissuinerit
isumalluamaraluartut, taman-
na inaamtaasumik aalajanger-
nissamut naammanngilaq. U-
jarassiuut qaqqap iluani mi-
sissuisariaqarput, guulteqar-
fiit qanoq annertutiginersut
paasiniarlugu.
Tamatumunngalu atatillu-
gu qaqqakkut sullorsualior-
nikkut ujarassiuut qillerisar-
nemi paasisat pitsaanerusu-
mik paasinissaannut tunnga-
vissaqalissapput.
Pihi & Søn aamma Narsap
eqqaani Kuannersuami sul-
lorsualiomermik qanga sulia-
qarsimavoq. Ullumikkut Pihi
& Søn-ip Kalaallit Nunaanni
suliaqarnermini annertuner-
mik suliaraa nunap immik-
koortuini mittarfilioqataaneq.
Sulineq entreprenørillu su-
linerat 18. maj aallartissaaq,
kisiannili sap. akunneri mar-
lussuit ingerlaqqaassapput
entreprenørit atortuisa Nanor-
talimmiit Napasorsuup Qoo-
manut assartomeqamerannut.
Sullorsuaq 2 1/2 meterinik
silissuseqarlunilu 2 1/2 meter-
inik portussuseqassaaq. Qaar-
titsinerit tamaasa 3 meterit
missaannik ilorpariartoqartas-
saaq, qaartiternerlukullu ta-
marmik misissomeqartassap-
put guultimik akoqamersut.
Nunaoil misiligaassaaq
qaartitikkamik 400 kilotut
oqimaatsigisumik tigusinik-
kut, guulti allanit qanoq ilillu-
gu immikoortinneqarsinnaa-
nersoq paasiniarlugu, kisian-
nili guultimik akuiaavissamik
qanoq sanasoqamissaa pisin-
naaqqullugu pisariaqassaaq
qaartitikkamik 100 tonsiniit
200 tonsinut annertutigisumik
tigusinissaq.
Sullorsualiomermi qilleri-
nemilu paasisat pissutaassap-
pata pilersaamtip ingerlateq-
qinneqamissaanut, alloriame-
rit tullerissavaat Nunaoil A/S-
ip paasisaasa nalilemeqamis-
saat taallugit aatsitassarsiuler-
nissamut naammattutut.
Taamatut periaaseqameq a-
torneqarsimavoq Maarmori-
limmi Mestersvig-imilu, taak-
kunanilu kingusinnersukkut
aatsitassarsiomerit aallartin-
neqarput. Aamma taamatut
pisoqarpoq Kuannersuami
uraneqarfimmi, aatsitassarsi-
omerli tassani aallartinneqan-
ngilaq.
Taamaattumik Napasor-
suup Qoomani guultisiorfim-
mik aallartitsininnaaneq Nu-
naoil A/S-imit ilumut piviu-
sunngussanersoq suli mianer-
suutigineqarpoq.
Nassaat pissanganartut
NUUK (KK) - Qallunaat/-
kalaallit aatsitassarsioqatigiif-
fiata Nunaoil A/S-ip ujarassi-
uuisa ukioq manna sineris-
sami sumiiffinni assigiinngi-
tsuni soqutiginartunik sioma
nassaarfiusimasut misissuiffi-
geqqissavaat.
Nunaoil A/S-ip siulersui-
suisa ataatsimiinneranni siulit-
taasoq Ove Rosing Olsen oqar-
poq, ukioq 1997 siuariarfiullu-
arsimasoq aatsitassarsioqati-
giiffiup aatsitassanik ikumma-
tissanillu misissuinerani.
Nunaoil-ip maannakkut su-
liassarissavaa nassaarfiit pis-
sanganarnerit peqqissaartu-
mik misissuiffiginissaat, er-
seqqissumik paasiumallugu
aatsitassat qanoq akuitsigine-
rat qanorlu annertutiginerat.
Suliassallu amerlasoorpas-
suupput.
Qeqertarsuatsiaat eqqaanni
Nuummiit 150 km-isut ku-
jammut-kangimut ungasitsigi-
sumi ujarassiuut tassaarisima-
vaat meterinik arlalinnik is-
sussusillit, titanoxid-imik 12,8
gramimik akoqartut aammalu
1,1 procentimik vanadiumo-
xid-imik akoqartut.
Titanium aatsitassaavoq
pissanganartoq, silaannarsua-
liaitaatinik sananermut ilaati-
gut atomeqartartoq. Vanadi-
um qaqutigoomemvoq, man-
ngersaataasamini pissutigalu-
gu sakkuutinik sananenni a-
kussatut atomeqartarluni. U-
kiunilu makkunani misissor-
neqarpoq anadium atomeqar-
sinnaanersoq batteriinik sa-
naartomermi.
Ammassallup qeqertaani
nassaarineqarsimapput qaar-
sut aseqqulasut taamaaniin-
naq nassaarineqarsinnaasut, 1
procenti tikillugu nikkel-imik
aamma 0.4 procenti tikillugu
kanngussammik akoqartut.
Tassanilu qaarsut aseqqulasut
annikitsumik kobolt-imik.
guultimik platin-imilllu ako-
qarsimapput.
Nunaoil-ip ujarassiuui si-
oma siullermeerlutik guulti-
mik saqqumiinnartumik Isua-
ni Nuummiit 100 km-inik a-
vannarpasinnerusumi nas-
saarput. Misissuinerit takutip-
paat qaarsoq tonsi guultimik
42 gramimik akoqartoq, nas-
saarfillu 100 meterinik isorar-
tussuseqartoq 1 meterimik is-
sussuseqarsimavoq.
Nuup Kangerluani Qeqer-
tarsuarmi 1995-ip kingoma
21-riarlutik qillerisarsimap-
put, katillugu 4.218 meterinik
takissusilimmik.
Qaqqarsuarmi Qingaami
300 x 500 meterisut annertus-
susilimmi guultimik nassaar-
toqarpoq. Guulti nassaassaa-
voq qaleeriaarfinni annikitsu-
ni annertuunilu. Akuinnerit
nassaassaapput 1,7 meterisut
issutigisumi tonsimut 32,7
graminik, 2 meterisullu issuti-
gisuni tonsimut 20,5 graminik
akoqartumi. Qaleriiaarfinni
annertunemsuni 8 meteriniit
17 meterinut issutigisuni guul-
ti tonsimut 2 aamma 3 gramit
missaat nassaarineqarpoq.
Qoomup Qeqertarsuani so-
qutiginartunik marlunnik nas-
saart oqarpoq.
Guulteqarfiit marluk sam-
miveqatigiissut ujarassiuunit
nassaarineqarput, akuinner-
saat tonsimut 2,9 graminik a-
koqarluni qaarsumi 3 mete-
risut annertussusilimmi. Aat-
sitassallu guultinut akuusartut
tamaani nassaarineqarput,
qaarsumi meterip affaanik is-
sussuseqartumi tonsimut nas-
saarineqarlutik zinki 14,5
grami, aqerloq 5,6 grami kii-
salu guulti 0,5 grami aamma
sølvi 60 grami.