Tíminn - 18.10.1975, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
Laugardagur 18. október 1975.
II111
Titi i k I
Námsmenn fjölmenntu meö kröfuspjald viö fjármálaráöuneytiö til þess aö krefjast þess aö námslán
þeirra yrðu tryggð. \
Námsmenn mótmæla:
Matthias A. Mathiesen fjármálaráöherra hlustar á kröfur námsmanna
i ráöuneytinu i gær.
„Fjöldi námsmanna verður
að hverfa frá námi, ef
haustlánin verða skert"
Kaffisala Kvenstúdentafélags-
ins verður á Hótel Sögu á sunnu-
daginn, og verður þar jafnframt
til skemmtunar sýning á kven-
fatnaöi. Hefst skemmtunin kl.
15.00 og skal vakin athygli á
kökunum, sem þarna verpa á
boðstólum. Myndin er af nokkr-
uin sýningardömunum, sem
koma fram á sunnudaginn.
gébé-Rvik — Timanum hafa bor-
izt nokkrar ályktanir frá sam-
eiginlcgum fundi vcrkfræði- og
raunvisindadeildar Háskóla is-
lands, almennum fundi laga-
nema, og auk þess afrit af bréfi til
Matthiasar Á. Mathiesen fjár-
málaráðherra frá nemendum
nokkurra skóla. Eru þetta allt
harðorð inótmæli til stjórnvalda
vegna þeirrar afstöðu sem þau
hafa tekiö í lánamálum náms-
manna, en fjölmennur hópur
nemenda lagði leið sina i ráðu-
neytið i gær. Ríkir mikil ólga
meðal námsfólks, oog hefur
stjórnum félaga, sem að Lána-
sjóði islenzkra námsmanna
standa, vcriö veitt umboð til
verkfallsboðunar nk. þriðjudag,
og auk þess heimild til fram-
haldsaðgerða, ef þörf þykir. i
hverju verkfallsaðgerðirnar
verða fólgnar, er ekki vitað.
Nemendur Fiskvinnsluskólans,
Fósturskólans, Kennaraháskól-
ans, Leiklistarskólans, Mynd-
lista- og handiðaskólans, Stýri-
mannaskólans og Vélskólans af-
hentu fjármálaráðherra harðort
mótmælabréf i gærmorgun, og
segir m.a. i þvi, að nái tillögur
þær um fjárlagafrumvarp, sem
hljóðar upp á skert haustlán,
fram að ganga, muni mörg
hundruð eða þúsundir náms-
manna verða að hætta námi á
þessum vetri og ófyrirájáanlegur
fjöldi hrekjastfrá námi f framtið-
inni. Krefjast nemendur skýrra
svara og segja siðan: „Við erum
ekki að krefjast neinna forrétt-
inda. Við erum einmitt að krefj-
ast þess að rikisvaldið hamli gegn
þvi aðnám verði arfgeng forrétt-
indi þeirra efnameiri i þjóðfélag-
inu. Námslán eru tæki til að
hamla gegn slikum forréttindum,
og þau ná ekki tilgangi sinum,
nema þau brúi bilið milli sjálfs-
aflatekja og raunverulegrar fjár-
þárfar.”
Ályktanir á fundi laganema og
á fundi verkfræði- og raunvis-
indadeildar H.I. voru mjög á
sama veg, og var þvi mótmælt
harðlega, að beiðnir Lánasjóðs
Isl. námsmanna væru virtar að
vettugi. Þah var þess einnig kraf-
izt, að framfylgt væri lögum, sem
kveða svo á, að stefnt skuli að þvi
að námslán, ásamt tekjum, nægi
námsmönnum til lifsviðurværis.
ENG/R TOGARAR
í LANDHELGINNI
Gsal-Rvik. Við vitum ekki
um neina togara að veiöum tnnan
landhelginnar, sagði Hálfdán
Henrýsson hjá Landhelgisgæzl-
unni I gærdag. — Þeir geta að vlsu
Sambandið:
SALA A VELUM OG BILUM
MUN MINNI EN í FYRRA
Sérstimpill
ásunnudag
í tilefni af svæðamóti i skák,
sem hefst sunnudaginn 19. þ.m.,
verður sérstakt pósthús starfrækt
að Hótel Esju i móttökusal á' 1.
hæð.
Pósthúsið verður opið frá kl. 13-
17 á sunnudaginn. Meðfylgjandi
mynd sýnir sérstimpilinn.
Minnsta burðargjald, sem um
er að ræða, er kr. 23.- (prentað
mál), en ef send eru almenn bréf,
er gjaldið kr. 27,-
Þess má geta,að skákfrimerkið
frá 1972 er enn fáanlegt hjá
Frimerkjasölu pöstsins og skák-
stimplar, en skákfrimerki og
skákstimplar eru sérsvið i
frimerkjasöfnun, og mun þessi
söfnun vera nokkuð útbreidd i
ýmsum löndum.
EINS og kunnugt er verzlar véla-
deild Santbandsins með hvers
konar vélar og tæki fyrir bændur,
verktaka og einstaklinga. Má þvi
ætla að sala deildarinnar endur-
spegli hverju sinni að nokkru
fjármálalcga stöðu þessara aðila
I þjóðfélaginu. Að sögn Jóns Þórs
Jóhannssonar framkvæmda-
stjóra hefur dregið úr sölu á öll-
um þeim vöruflokkum, sem
deildin verzlar með, nema helzt
heimilistækjum, sem hafa nokk-
urn veginn haldið sinni stöðu.
Þarna er um að ræða söluna á
fyrstu niu mánuðum þessa árs, en
á sama timabili f ár er heildar-
sala deildarinnar mjög svipuð að
krónutölu og I fyrra, eða um 1200
milljónir. Þaö segir þó ekki nema
brotaf sögunni, þvi að verðhækk-
anir hafa orðið gifurlegar.
Framan af árinu var sala deild-
arinnar áberandi miklu minni en
á sl. ári, og ollu þar greinilega
mestu áhrif frá gengisfellingunni
I febrúar. A árinu hafa rekstrar-
fjárörðugleikar deildarinnar auk-
izt verulega, og hefur verðbólgu-
þróunin i heild gert rekstrarfjár-
skortinn enn tilfinnanlegri en áð-
ur, þvi að það fjármagn, sem til
er, rýrist stöðugt I dýrtiðinni og
verðbólgunni. Þá hefur það valdið
miklum erfiðleikum, að allmörg
tæki, bæði vörubilar og vinnu-
vélár höfðu verið pöntuð fyrir á-
kveðna kaupendur, sem siðan
lentu i erfiðleikum með að leysa
þau út, og liggur deildin enn með
nokkuð af tækjum, sem svo er á-
statt um.
Þrátt fyrir þetta hefur orðið
nokkur aukning i sölu deildarinn-
ar nú siðustu mán. Þannig lá
véladeildin með yfir 200 bila um
sl. áramót, sem hreyfðust ekki i
marga mánúði, og það var ekki
fyrr en i júni, sem þeir fóru að
seljast og þá fyrst og fremst fyrir
þaö, aö fengizt hafði viðbótaraf-
sláttur af þeim frá framleiðend-
um. Til septemberloka hafði
deildin selt samtals 232 bila frá
áramótum af 2.422 bilum, sem
seldir voru i landinu á timabilinu,
en þess má geta, að á sama tima-
bili sl. ár afgreiddi deildin 590
bila.
Þá hefur sala deildarinnar á
búvélum og þungavinnuvélum
orðið talsvert minni i ár en i
fyrra. Fyrstu niu mánuði ársins
var hún 17% minni I krónutölu en
á sama timabili sl. ár, en þess ber
þó að geta i þvi sambandi, að
verðhækkanir á þessum vélum
milli áranna eru verulegar.
alltaf leynzt" einhvers staöar I
þessari miklu viðáttu, en við vit-
um, að v-þýzku togararnir sjö,
sem voru hér á Reykjanes-
hryggnum, eru allir komnir út
fyrir 200 mllna mörkin og eru nú
að veiðum um 130 milur út af
Bjargtöngum, en það er rétt fyrir
utan landhelgismörkin.
Hálfdán sagði, að tveir þýzkir
togarar væru á siglingu við land-
ið, annar þeirra hefði verið að
koma beint að utan, og hefði sá
komið upp að suðurströndinni I
gærmorgun, en varðskip hefði séð
um að visa honum veginn út úr
landhelginni aftur.
Um það, hvað hinn togarinn
ætlaði sér, var ekki vitað, err
Landhelgisgæzlan mun fylgjast
með honum.
Siöari hluta dags I gær varð
vart við tvo v-þýzka togara innan
landhelgi út af Suðausturlandi, og
varðskip, sem þar var statt,
fylgdi þeim út fyrir mörkin i gær-
kvöldi.
KYNNTI SJAVARUTVEGS OG
LANDHELGISMÁL í JAPAN
ERLENDUR Einarsson, forstjóri
Sanibands isl. sainvinnufélaga,
er nýkominn heim af alþjóðlegri
ráðstefnu um samvinnufiskveið-
ar, sem fram fór i Tókió. Þar
flutti hann erindi um fiskveiðar,
fiskvinnslu og fisksölu á tslandi.
Ráðstcfna þessi var haldin á veg-
um Fiskimálanefndar Alþjóða-
samvinnusambandsins og sem
liður I samvinnuþróunaráratug
þess. Var mar'.'mið hennar að
safna saman sem mestum fróð-
leik um samvinnufélög fiski-
manna, sem sföan mætti hagnýta
við uppbyggingu slíkra félaga i
þróunarlöndunum. Ráðstefnuna
sóttu 335 þátttakendur frá öllum
heimshlutum, en flestir voru þó
frá ýmsum lönduir Suöaustur-
Asiu.
Kynningunni var þannig hátt-
að, að á ráðstefnunni lagði Er-
lendur Einarsson fram ýtarlegt
skriflegt erindi um fiskveiðar við
Island, fiskvinnslu hér og útflutn-
ing á frystum fiskafurðum, sem
dreift var til þátttakenda. Siðan
kynnti hann þessi mál nánar i
stuttri ræðu og gerði þar grein
fyrir þróun þessara mála hér á
landi sfðustu áratugina.
Lagði hann sérstaka á herzlu á
það, að með áræði og dugnaði
hefði Islendingum tekizt að
byggja upp myndarlegan fisk-
veiðiflota, ásamt nýtizkulegum
fiskvinnslustöðvum, og með þvi
móti hefði tekizt að tryggja mjög
góð lifskjör, miðað við það sem
gerðist viða i öðrum heimshlut-
um.
Þá gerði Erlendur einnig grein
fyrir hlutverki Sambandsins og
kaupfélaganna i sambandi við
þessa uppbyggingu, en sérstak-
lega rakti hann þó þróun land-
helgismálanna og útskýrði, hvers
vegna við teldum svo mikilvægt,
sem raun ber vitni, að vernda
fiskstofnana við landið. Þá rakti
hann og helztu rök, sem lægju að
baki útfærslunni i 200 milur og
rökstuddi það, að hún væri gerð af
brýnni nauðsyn og til þess að
koma i veg fyrir, að þessar auð-
lindir undan ströndum landsins
væru eyðilagðar með rányrkju.
Að sögn Erlendar virtust
sjónarmið Islendinga i landhelg-
ismálinu mæta skilningi á ráð-
stefnunni, þvi að i lokaniðurstöð-
um hennar voru þau tekin upp i
formi útdráttar úr erindi hans.
Þar fyrir utan kvað hann það von
sina, að erindi sitt hefði komið að
gagni fyrir fulltrúana frá þróun-
arlöndunum, þannig að þeir hafi
getað dregið einhverja lærdóma
af reynslu okkar Islendinga á
sviðum fiskveiða og fisksölu-
mála, sem þar var lýst. — I
blaðinu á morgun birtist viðtal
við Erlend um ráðstefnuna i Jap-
an.