Tíminn - 28.11.1975, Blaðsíða 3

Föstudagur 28. nóvember 1975.
TÍMINN
3
Björguðu erninum
með efnablöndu
sem eyðir olíu
BH-Reykjavik.— Snæfellskur örn
á lif sitt að þakka snarræði
þriggja drengja, umönnun og
meðferð á Keldum og efnablöndu,
sem efnafræðingum hér tókst að
setja saman, en það eyddi oliunni
i fiðri hans. Var það verkefni
heldur torsótt, er i það var ráðizt
fyrir viku, þvi að draga þurfti
hettu á höfuð arnarins og leður-
hanzka á fætur hans, áður en efn-
inu var úðað á hann, en ekki má
koma við fiður arnarins meðan á
þessu stendur. Efnið binzt oliunni
og gufar siðán upp.
Það var i nóvemberbyrjun, að
þrir drengir i Stykkishólmi, þeir
Lárus Hallfreðsson, Bjarni Harð-
arson og Óli Benediktsson fundu
örn i fjörunni hjá ögri i Helga-
fellssveit. Var mjög af fuglinum
dregið, orðinn horaður og afar
var um sig. Samt tókst drengjun-
um að ná honum og koma honum
til Stykkishólms.
Þangað sótti maður frá Nátt-
úrufræðistofnuninni fuglinn og fór
með hann suður. Var honum
komið fyrir á Keldum, og annað-
ist dr. Finnur Guðmundsson um
hann og gaf honum að éta, þvi að
fuglinn var sinnulaus um mat.
Hrjáði hann mjög olia aftan á
hálsi, baki og á bringu, en sem
hann hresstist við góða umönnun
var hægt að snúa sér að hreinsun
hans með fyrrnefndu móti. Er
það von manna, að aðgerðin dugi
til að bjarga lifi hans, en örninn er
aðeins tveggja ára.
Þýzkir vísnasöngvarar á
samkomu í lok
baróttuárs kvenna
Monika Hauff og Klaus Dieter Henkler frá Þýzka alþýðulýðveldinu
hafa sungið saman i sjö ár og eru nú vinsælir skemmtikraftar á
alþjóðavettvangi. Timamynd Róbert.
SJ-Reykjavik. — Hér eru nú
komnir öðru sinni visna- og dæg-
urlagasöngvararnir Monika
Hauff og Klaus Dieter Henkler,
sem hér voru á ferð i fyrra og
sungu á ýmsum stöðum. Siðan þá
hefur frami þeirra aukizt, en þau
hlutu i þessum mánuði fyrstu
verðlaun fyrir erlenda þátttak-
endur I alþjóðlegu söngkeppninni
„Gránd Prix de la Chansons de
Paris”, þar sem þátttakendur
voru frá 30 löndum. A þessu ári
hlutu þau einnig vinsældaverð-
laun i keppninni „Coup
d’Europe” i Austurriki. Að þessu
sinni syngja þau Monika Hauff og
Henkler á hátiðarsamkomu I til-
efni alþjóðlega kvennaársins,
sem Félagið Island DDR heldur i
hátfðarsal Menntaskólans við
Hamrahlið á sunnudaginn kl. 3.
Einnig munu þau koma fram
vlðar, m.a. á-vinnustöðum og
fundum verklýðsfélaga. A föstu-
dags- og sunnudagskvöld syngja
þau á Hótel Sögu, og Rikisútvarp-
ið mun siðar flytja hálftima dag-
skrá, þar sem þau syngja. 1
viðtali við Timann sögðust þau
Monika og Klaus-Dieter einkum
syngja þjóðlög i sinum eigin stil.
— Við syngjum á þýzku og öðrum
FJÖLMENNI VK> ÚTFÖR
GUNNARS GUNNARSSONAR
Ráðherrar og þingforsetar bera kistu þjóðskáldsins úr kirkju.
Ættingjar við kistu Gunnars Gunnarssonar á leið út í Viðey.
Timamyndir: Gunnar
BH-Reykjavik. — Gunnar
Gunnarsson rithöfundur var til
moldar borinn i kirkjugarðinum
i Viðey i gærdag. Aður var hann
kvaddur hinztu kveðju við at-
höfn i Dómkirkjunni i Reykja-
vik, og var fjölmenni viðstatt
kveðjuathöfnina. Fánar blöktu i
hálfa stöng á opinberum bygg-
ingum og viða um borgina.
Séra Grimur Grimsson flutti
minningarræðuna i Dómkirkj-
unni, og ráðherrar báru kistu
Gunnars Gunnarssqnar úr
kirkju. Ættingjar hans báru
kistuna hinzta spölinn út I bát-
inn Skúlaskeið, sem flutti hana
út i Viðey.
í kveðju frá Rithöfundasam-
bandi Islands segir m.a.:
„Gunnar Gunnarsson er fall-
inn. íslenzkt þjóðlif er svip-
minna en áður og fátæklegra,
slikur listamaður var hann,
slikur persónuleiki, slik mann-
eskja. Um áratuga skeið hefur
hann lagt fágætan skerf til
menningar þessarar þjóðar, og
bókmenntaafrek hans eru bæði
þjóðleg og alþjóðleg. Lif hans
var hvort tveggja I senn ævin-
týrið sjálftog þrotlaus starfsönn
og starfsögun. Af þessum upp-
sprettum báðum var listsköpun
hans runnin. Þannig verða
mikilmenni til.”
Gunnar Gunnarsson var at-
kastamikill rithöfundur og si-
vinnandi, allt fram til hinztu
stundar.
málum, og alltaf eitt eða tVö lög á
máli þeirrar þjóðar, sem við
syngjum fyrir hverju sinni. Þau
kváðust þvi miður ekki hafa haft
tima til að læra nýtt islenzkt lag,
áður en þau komu hingað þessu
sinni. En á söngskrá þeirra hér i
fyrra var lagið Sprengisandur i
þeirra eigin útsetningu.
Söngfólkið kvaðst ekki hafa orð-
ið fyrir vonbrigðum, er það leit
Island öðru sinni, nú snævi þakið.
— Island er eitthvað sérstakt og
fólkið opið og vingjarnlegt.
Monika og Klaus-Dieter eru nú
nærfellt á samfelldu söngferða-
lagi um heiminn, og héðan liggur
leiðin til heimalandsins að vinna
að sjónvarpsdagskrá i Berlin.
A samkomu Félagsins Island
DDR koma auk þess fVam Aðal-
heiður Bjarnfreðsdóttir, sem
flytur ávarp frá Framkvæmda-
nefnd um kvennafri. Inga Birna
Jónsdóttir segir frá Heimsþingi
kvenna i Berlin i sumar.
Rauðsokkakórinn syngur, en
kynnir verður Brynja Benedikts-
dóttir leikstjóri. Aðgangur er öll-
um heimill og ókeypis.
„Myndir föður míns
sýnilega betur
komnar á einka-
heimilum en hjá
Reykjavíkurborg eða
á listasöfnum"
Sveinn J. Kjarval:
BH-Reykjavík. — Myndir föður
mins eru sýnilega betur komnar
á einkaheimilum en hjá borg-
inni og á listasöfnum. Mér dett-
ur ekki í hug að selja borginni
myndirnar, sem borgaryfirvöld
hafa „boðið” I. Og hvað varðar
listaverkin i vinnustöfu föður
mins i vinnustofunni, sem hann
hafði í Austurstræti 12, þá sjá-
um við okkur tilneydd að taka
þetta niður og fjarlægja það
sjálf, þvi að enginn opinber aðili
virðisthafa minnsta áhuga á þvi
að sýna minningu föður mins
verðugan sóma. Allt þetta Kjar-
valstal i seinni tið minnir mig á
það, sem faðir minn sagði við
mig, þegar verið var að byrja á
húsinu úti á Nesinu. Þá spurði
hann mig, hvort ég hcldi, að þeir
væru að gera þetta fyrir hann,
og ég jánkaði því, af þvi ég vissi
ekki betur. „Nei, dengsi minn,
þeir eru bara að slá sjálfa sig til
riddara!”
Þannig komstSveinn J. Kjar-
val að orði i viðtali við Timann i
gær. Og hann hélt áfram:
—- Viðhöfum ákveðið að opna
sýninguna i Brautarholti 6 að
nýju, og nú verður þetta sölu-
sýning fyrir almenning. Hún
verður opin i þrjá daga og opnar
á morgun, föstudag, og verður
opin frá kl. 5 til 10, og þá sjáum
við til, hvort almenningur kann
ekki að meta myndir föður
mins. Sýningin er af ýmsum
verkum, sem hafa verið i varð-
veizlu okkar og við vildum gefa
listunnendum kost á að sjá. Við
vildum lika gefa borgarstjórn
Reykjavikur kost á að eignast
þessi menningarverðmæti. Sýn-
ingin stóð upphaflega frá
15.—25, október, en áður hafði
fulltrúum borgarstjórnar marg-
oft verið gefið tækifæri til að
koma og velja,og ekkert verk á
sýningunni var selt, af þvi að
hússtjórn Kjarvalsstaða, lög-
maður borgarinnar og borg-
arráð var alltaf að hugsa sig
um. Sl. miðvikudag fékk ég loks
bréf frá borgarstjóra, þar sem
hann tilkynnti mér þá samþykkt
borgarráðs aðgera okkur tilboð
I fjórar myndir, og var tilboðið
300.000 krónur. Verð myndanna
á sýningunni var kr. 535.000
samtals, og þetta viðræðulausa
tilboð hef ég rætt við menn,
dómbæra á umgengnisvenjur og
allir hafa þeir fellt sama dóm-
innyfirsvona framkomu: Hrein
móðgun. Maður prúttar ekki á
listsýningu.
Það má alltaf ræða málin, en
það hefur bara ekki verið gert
við mig!
Við spurðum Svein að þvi,
hvort öll verkin, sem voru á
sýningunni, yrðu þar áfram, og
hvort þau væru öll óseld.
— Aðsjálfsögðu eru þau öll á
sýningunni og öll til sölu. Við
vorum alltaf að biða eftir úr-
skurði borgaryfirvalda, þvi að
okkur fannst Kjarvalsstaðir
eiga forkaupsréttinn.
Talið berst að vinnustofunni i
Austurstræti 12.
— Já, það er ekkert talað við
okkur heldur varðandi hana, en
við verðum að taka þetta niður.
Ég veit ekki hvað veldur þögn
yfirvalda. Fyrr i mánuðinum
létum við meta verðgildi lista-
verkanna þar, og gerðu það þeir
Aðalsteinn Ingólfssonog Hilmar
Foss. Aður hafði enskur sér-
fræðingur áætlað kostnaðinn við
að taka þetta niður, og metið þá
fyrirhöfn á 3.500.000 kr. Orðrétt
segir i skýrslu Aðalsteins og
Hilmars:
„Verðgildi listaverkanna telj-
um við vera um kr. 22.000.000 —
tuttugu og tvær milljónir króna.
Frá þeirri upphæð ber að draga
um kr. 3.500.000 vegna niður-
tekningar og viðgerða skv.
skvrslu hr. Stanczyk, og að auki
um kr. 1.500.000 vegna flutn-
ingskostnaðar og væntanlegrar
uppsetningar á öðrum stað.
Þannig yrði verðgildið, miðað
við ástand listaverkanna á
staðnum i dag um kr. 17.000.000,
— sautján milljónir króna, að
okkar mati.”
Og úr þvi að við erum farnir
að tala um verðgildi listaverka,
spyrjum við Svein J. Kjarval að
þvi, hver sé dýrasta myndin á
sölusýningunni, sem opnar i
dag.
— Það er undurfögur sjálfs-
mynd, liklegast máluð á Italiu-
árunum, og hún kostar 400.000
krónur. Það er svimhá upphæð i
islenzkum'krónum, en ég þekki
betur á danskan gjaldmiðil. og
ég hlýt að spyrja: Hvar i heim-
inum er á boðstólum sjálfsmynd
af þekktasta listamanni lands-
ins, sem kostar ekki nema 12.000
danskar krónur?