Tíminn - 09.04.1976, Qupperneq 21

Föstudagur 9. april 1976.
TÍMINN
21
H. J. skrifar:
„Mikil er makt jafnréttis-
afla í þjóðfélagi voru hér"
Hvernig er með jafnréttismálin
okkar hér á norðurslóðum? Eru
þau fallin út af dagskrá? Hefur
áhuginn og eldmóðurinn dvinað?
Sé svo, þá fylgir hér litil saga,
dæmigerð og á sér margar syst-
ur, sem ef til vill er aðeins díýr-
greinandi fyrir rikjandi ástand,
en ef til vill ofurlftið vekjandi.
Égþekkimann, sem á sér börn.
Bæði stúlkubörn og sveinbörn,
eins og gengur og verða vill, þeg-
ar framleiðslan er ekki einhæf.
Þessi maður hefur reynt að
greiða götur sinna barna eftir
föngum, meðal annarsmeð þvi að
snúasti þeirra málum hér heima,
meðan þau hafa verið við nám er-
lendis.
Fyrstur barna hans til að halda
utan til náms var sonur, sem fór
með konu og barn og konan vann.
Sú ferð er ekki i frásögur færandi,
þvi allt gekk vel og yfir engu var
að kvarta. Sonurinn stundaði sitt
nám, makinn sitt starf, barnið lét
sér og faðir námsmannsins sá um
lánaumsóknir, peningayfirfærsl-
ur og annað það sem ráðstafa
þarf hér heima við. Svo gekk nú
það.
Fáum árum siðar endurtók
sagan sig fyrir námsmannsföður-
inn, þegar annað barna hans fór
utan til náms. Það barn fór einnig
með maka og annað barn og mak-
inn stundaði sitt starf og barnið
sina leiki. Þá ætlaði námsmanns-
faðirinn einnig að sjá um lána-
umsóknir, peningayfirfærslur og
annað það, em ráðstafa þarf hér
heima við, vegna námsmanna
erlendis.
En viti menn, þá kom heldur
babb ibátinn. Eftir að hafa útfyllt
allar umsóknir, öll þessi eyðu-
blöð, og hafa beðið eftir svari um
tima, þótt námsmannsföðurnum
viðbrögð við þeim heldur sein.
Fór hann þvi á stúfana og innti
embættisfólk eftir þvi, hvað töf-
unum ylli. Svona lengi hefði hann
aldrei þurft að biða eftir ávisun-
inni handa syni sinum, sem fyrir
fáum árum hefði dvalizt við nám
er öll í
erlendis. Embættisfólkið var
bankafólk.
í fyrstu kom ofboðlitið undar-
legur svipur á embættisfólkið,
sem ekki sá i' hendi sér ástæður til
afgreiðslutafarinnar. Þegar náð
hafði verið i öll umsóknareyðii-
blöðin, kom þó skýringin i ljós,
málið hafði hafnað i nefnd og ver-
ið hafnað.
Hafnað i nefnd og verið hafnað?
Námsmannsfaðirinn vissi ekki
sitt rjúkandi ráð og spurði hverju
slikt gæti sætt.
Jú, sjáið þér nú til, sagði
embættisfólkið kurteislega, hér
hafið þér skráð nafn námsmanns.
Öjú, svaraði faðirinn, og það er
lika nafn námsmanns.
Og hér, sagði embættisfólkið,
ibyggið á svip, hafið þér skráð
nafn maka.
Ójú, svaraði faðirinn, og það er
lika nafn maka.
Já, en sjáið þér til, sagði
embættisfólkið, sigri hrösandi,
þér hafið ekki skráð atvinnu
maka, tekjur maka á siðastliðnu
ári, né nokkuð það sem við þurf-
um að vita um makann. Og nú leit
embættisfólkiðhvertá annað með
svip þess er sannað hefur sitt
mál. Augljóst var að faðirinn
hafði ekki farið eftir settum
reglum, og þvi hafði umsókninni
verið hafnað.
En námsmannsfaðirinn var
ekki á þvi að gefa sig, og skýrði
hann nú embættisfólkinu frá þvi
að fáum árum áður hefði hann
„svindlað” á sama hátt vegna
sonar sins, og þá hefðu engar at-
hugasemdir komið fram, lánið
hefði verið afgreitt svo til sam-
dægurs og ávisunin komizt út
möglunarlaust.
Jú, en sjáið þér til, sagði
embættisfólkið, þá var námsmað-
urinn karlmaður, makinn kona.
Nú er námsmaðurinn kona, en
makinn karlmaður.
Þessi röksemd gerði útslagið,
embættisfólkið sneri sér að öðr-
um skyldustörfum, en faðirinn
mátti ganga út i kuldann og nepj-
una og jafna sig á mismun þess að
eiga syni eða dætur.
Já, mikil er makt jafnréttisafla
i þjóðfélagi voru.
Ekki þekki ég feril þessa máls
lengra fram: Faðirinn hefur vafa-
litið reynt að koma öðrum stoð-
um undir nám dóttur sinnar, og ef
til vill hefur fengizt einhver leið-
rétting i þessari sömu stofnun.
Hitt er svo aftur vafalaust, að at-
vik þetta hefur styrkt embættis-
fólkið i trú sinni á eigin mátt og
megin og vafalitið yljað nefndar-
mönnum nokkuðum hjartarætur.
Er ekki annars kominn timi til
að við samræmum kerfið hjá okk-
ur? Til hvers erum við að kenna
konum að lesa? Þær þurfa ekki
bók, aðeins afþurrkunarklút og
bréftissjú úr rósóttum
pappakassa til aðsnýta krökkun-
um.
C
nsemi"
vopn. Og ætli Bretinn hafi eitt-
hvað af hraðskreiðum bátum i
fórum sinum? Það eina sem er
vist er að leikurinn verður
hættulegri en hann er nú.
Örlög myndanna athyglis-
verðari en þorskurinn?
Það hefur verið sagt, að pund-
ið i kóðunum sem brezku
togararnir fiska á íslandsmið-
um muni vera dýrt, með tilliti til
þess kostnaðar, sem Bretar
hafa af varnarskipunum. Ætli
fiskurinn, sem Islendingar
veiða verði ekki jafndýr eða
dýrari, miðað við fólksfjölda, ef
þessi „vigbúnaður” okkar
heldur áfram. Eitthvað hef ég
heyrt á það minnzt, að gott væri
að fá fleiri skip af gerð Týs og
Ægis, og einnig fleiri flugvélar
og þyrlur til gæzlunnar. Höfum
við efni á sliku og höfum við ráö
á að bæta þessu ofan á þær
erlendu skuldir, sem fyrir eru?
Svo ætla ég að biðja þig,
Landfari góður, að skýra
krakkann fyrir mig — gefa
þessu yfirsláift — ef hann á
annað borð fær að tóra.”
Jón Eiriksson,
Dráðuhlið 13.
Mikil gerast frétta-
efnin hjá fréttastofum veraldar-
innar: Mynd af Filippusi prins
fór i sjóinn, en drottningar-
myndinni auðnast sjóliðs-
foringjunum að bjarga, þegar
gat kom á freigátuna Diomede
er hún sigldi á Baldur. Það voru
ekki nein smátiðindi.
Fiskstofnarnir i hafinu — það
fer minni sögum af þeim, og lif-
um við þó i heimi, þar sem
hungur þjakar margar þjóðir.
Það eru örlög myndanna af
hátignarfólkinu, sem þykja
meiri tiðindum sæta en örlög
þorsksins.
Það er margt skritið i kýr-
hausnum.
Hlustandi
HRINGIÐ f SfMA 18300
MILLI KLUKKAN 10-12
TÍMA- spurningin
Hvað fínnst þér um landhelgisbrot
íslendinga?
Guðrún Finnsdóttir, afgreiðslustúlka:
Það ætti að sekta þá nógu mikið til þess að þeir læri af þessu og
láti sér þetta að kenningu verða.
Runólfur Pétursson, fyrrv. formaður Iðju:
Mér lizt illa á þau. Islendingar ættu að sýna fordæmi i þessum
málum. Þaö ætti að sekta landhelgisbrjótana hæstu sektum sem
til eru og gera afla og veiðarfæri þeirra upptæk.
Bjarki Þorsteinsson, múrari:
Þetta er slæmt og voru leiðinlegar fréttir. Auðvitað á að dæma
þá i sektir, sem þó kannski eru ekki nógu háar.
Sigurdis l.axdal, húsmóðir:
Það þyrfti að hækka sektirnar við þessa menn og afla og veiöar-
færi ætti að gera upptæk. Að öðru leyti finnst mér þetta mjög
vitavert athæfi.
Ingimundur Friðriksson, hagfræðingur:
Það ætti að gera alla bátana upptæka, selja þá til útlanda og
kaupa ný varðskip fyrir andvirðið!