Tíminn - 10.09.1976, Qupperneq 14

14
TÍMINN
Föstudagur 10. september 1976.
Skattamdlin:
Ófært að menn telji fram
hungurlaun þegar neyzla og
lifnaðarhættir sanna annað
— viðtal við AAagnús Ólafsson, formann SUF
Á SIÐASTA þingi Sambands
ungra framsóknarmanna var
Magnús Ólafsson endurkjörinn
formaöur sambandsins. Magnús
býr á Sveinsstööum i
Austur-Húnavatnssýslu ásamt
fööur sinum. Hann hefur um ára-
bil tekiö mikinn þátt I félags-
málastörfum. T.d. var hann for-
maður Ungmennasambands
Austur-Húnvetninga frá 1969-1972
og aftur frá 1975 og er þaö enn. Þá
situr hann i hreppsnefnd Sveins-
staöahrepps, auk ýmissa annarra
félagsmálastarfa, sem hann
gegnir.
SUF-siöan sneri sér til Magnús-
ar og leitaöi upplýsinga um hver
yrðu helztu verkefiii SUF stjórnar
næsta kjörtimabil, og hvert væri
hans álit ánokkrum þeim málum,
sem nú eru ofarlega á baugi.
Hver veröa helztu verkefni
framkvæmdastjórnar SUF á þvi
kjörtimabili, sem nú er nýhafiö?
— Þaö verður i mörg horn aö
lita, en þar mun þó bera hæst
undirbúning undir tvennar kosn-
ingar. Það er ljóst.aö kosiö veröur
til sveitastjórna voriö 1978, og þaö
voreiga Alþingiskosningar einnig
aö verða. Undirbúningur þeirra
átaka, sem þar fara fram verður
margvislegur og fer þvi mikill
timi framkvæmdastjórnar SUF
til að sinna þeim málum.
Þá mun framkvæmdastjórnin
einnig vinna aö mörgum málum,
sem ályktaövarum á nýafstöönu
SUF-þingi, svo og þeim málum,
sem upp koma á hverjum tlma.
Framsóknarflokk-
urinn verður að
hafa forgöngu
— Erueinhvermál, sem þú vilt
nefna öörum málum fremur?
— Viö ungir framsóknarmenn
höfum gert okkur ljóst, að ekki
verður hjá þvi komizt aö breyta
sklpan kjördæma og kosninga-
laga á næstu árum. Þegar er til
kominn mikill þrýstingur i þjóð-
féla ginu, sem krefst b reytinga, og
þaö er mikils um vert á hvern
hátt þessar breytingar verða.
í þau þrjú skipti, sem breyting-
ar á skipan þessara mála hafa átt
sér staö, hefur það gerzt án þátt-
töku framsóknarmanna. Viö telj-
um ófært aö slikt gerist einu sinni
enn, og höfum þvi lagt á þaö á-
herzlu, aö Framsóknarflokkurinn
hafi forgöngu um hugsanlegar
breytingar.
Nú er ákvæöi um þetta I stjórn-
arsáttmála núverandi stjórnar,
en samt sem áöur höfum viö
nokkrar grunsemdir um aö ekki
veröi af þessum breytingum á
þessu kjörtlmabili. Þvl leggjum
við enn meiri áherzlu á það en
ella, aö staðiö veröi viö ákvæöi
stjórnarsáttmálans.
Persónu-
legra kjör
alþingismanna
— Hvaö er þaö sem þiö leggiö
aðallega áherzlu á aö tekið verði
tUlit tU viö breytingu á þessum
málum.
— Við leggjum áherzlu á þrjú
atriði, þótt vissulega þurfi ýmis
fleiri atriöi aö koma tU athugun-
ar.
1 fyrsta lagi leggjum viö á-
herzlu á aö kjör þingmanna veröi
persónulegra en þaö er nú. Viö
teljum algerlega óverjandi, aö
einungis litill hluti þingmanna sé
kjörinn beint af almenningi i
landinu, eins og nú er gert.
1 öðru lagi leggjum viö áherzlu
á að kjördæmi veröi smærri en nú
er, en fleiri. Með þvi næst meira
persónulegt samband milli þing-
manna.og kjósenda, og þingmenn
, hafa betra tækifæri til að sinna
! málum sinna kjósenda.
Og i þriöja lagi leggjum viö á-
herzlu á, aö vægi atkvæöa veröi
jafnara en nú er, og allir þing-
menn veröi kjörnir á sama hátt.
Viö teljum meö öörum oröum al-
gerlega óverjandi, aö þaö geti
gerzt, aö fámennasta kjördæmi
landsins eigi möguleUca á aö fá 8
þingmenn á sama tlma og annað
mun fjölmennara hefur máske
aðeins 5 eöa 6 þingmenn. Þetta
gerist meö þeim fráleitu reglum,
sem nú eru haföar viö úthlutun
uppbótarþingsæta.
En þaö sem er þó hægt aö gagn-
rýna mest viö þá úthlutun er aö
þingmenn, sem fallið hafa I slnu
kjördæmi, og kjósendur þvl dæmt
óhæfa til aö gegna þingmennsku,
geti „risiö frá dauöa” á atkvæö-
um einhverra kjósenda I aUt ööru
kjördæmi. Kjósenda, sem héldu
aö þeir væru aö styöja allt aöra
menn til þingsetu. Meöan þetta
kosningafyrirkomulag viögengst,
er ekki kyn þótt ýmsum finnist
fremur Utiö koma til margra
þeirra manna, sem nú sitja á Al-
þingi.
— Áttu von á að auðvelt verði
að fá þessar breytingar sam-
þykktar?
— Nei, því miöur. Staöreyndin
er, að allt of margir þingmenn i
öllum flokkum eru I raun á móti
nokkrum breytingum á skipan
þessara mála. Þeir vita sem er að
verði einhverjar breytingar, þá
geti svo fariö aö þeir þurfi aö fara
aö berjast fyrir slnum sætum i
stað þess aö geta setiö þar af
gömlum vana. Þvl veröur að
skapa mikinn þrýsting, svo þing-
menn sjái sér ekki annað fært en
aö gera kosningar tU alþingis
mun persónulegri en nú er.
Framkvæmd
skattamóla fyrir
neðan allarhellur
— Nú eru skattamál ofarlega á
baugi. Hvert er álit þitt á þeim
málum?
— Það er ljóst, aö skipulag og
framkvæmd skattartiála er fyrir
neðan allar heUur hér á landi og
umbætur I þeim málum þola ekki
biö. Ég fagna þvi þeirri ákvöröun
Framsóknarflokksins, aö setja á
fót nefnd til aö kanna þessi mál og
gera tillögur til úrbóta. Viö ungir
framsóknarmenn munum leggja
okkar skerf af mörkum tU aö
fundnar veröi leiðir til aö bæta
skattalögin frá þvl, sem nú er.
A þingi SUF á Laugarvatni á-
lyktuöum viö um skattamál og
var þar m.a. lögö áherzla á að
skattakerfið yrði gert einfalt og
skiljanlegt skattgreiöendum. Aö
ekki verði ýtt undir óhóflega
skuldasöfnun með takmarkaUtl-
um frádráttarheimUdum, og aö
menn komist ekki lengur upp meö
aö telja fram hungurlaun, þegar
Ufnaðarhættir og neyzla sanna
annaö.
Standa þarf
af einurð á
rétti okkar
— Nú hefur landhelgismáiið oft
veriðtalið mál málanna. Telur þú
sigur okkar vera kominn i höfn i
þvi máli?
— Ég hygg aö Efnahagsbanda-
lagið muni eftir megni reyna aö
fá okkur til aö leyfa slnum þjóö-
um fiskveiöar innan 200 mllna
markanna eftir 1. des. nk. Hins
vegar er ástand fiskstofnanna
þann veg fariö, aö ekki kemur að
minu viti til greina aö ljá máls á
frekari veiöum til þeirra þjöða,
en þegar hefur verið samiö um.
Ef viö skoöum sögu þjóöar okk-
ar kemur þvl miöur i ljós, aö oft á
tlmum hafa Islendingar veriö
mjög vægir I garö útlendinga, og
engu er llkara en við höfum oft á
tiðum veriö mjög hræddir I öUum
okkar samskiptum viö þá. Þetta
hefur oröiö til þess, aö erlendar
þjóöir hafa iðulega getaö náö
mjög langt I samningum viö okk-
ur um veiðar innan fiskveiöiland-
helginnar.
1 þvl sambandi má minna á
hina dæmalausu samninga viö
Breta 1961, þegar viö afsölúöum
okkur rétti til aö færa einhliöa út
fiskveiöilögsögu okkar. Og bar-
áttuna fyrir að ná aftur okkar
rétti þekkja allir.
Hins vegar er ljóst, aö þaö hafa
ævinlega veriö framsóknarmenn
sem staöiö hafa I fylkingarbrjósti
fyrir öllum sigrum okkar I land-
helgismálinu. Þeir hafa átt aðild
aö öllum þeim rlkisstjórnum, sem
fært hafa landhelgina út, og yfir-
leitt veitt þeim rikisstjórnum for-
ustu.
Þá má minna á þann mikla
þátt, sem framsóknarmenn áttu I
farsælli lausn i siöustu fiskveiöi-
deilu viö Breta. T.d. var þaöþeim
að þakka, aö ákvæði um einhliöa
rétt Islendinga til aö ákveöa veiö-
ar Breta innan 200 sjómilna
markanna komst inn i samning-
ana.
Framsóknarmenn munu á-
fram, sem hingaö til, standa ein-
aröir vörö um okkar hagsmuni I
landhelgismálinu. Og við ungir
framsóknarmenn höfum ætlö
veriðharöirstuöningsmenn fullra
og óákoraöra yfirráöa okkar Is-
lendinga sjálfra yfir öllum okkar
auölindum. Viö munum þvl vera
haröir á þvi, aö staðiö veröi af
einurð á rétti íslands gagnvart
Efnahagsbandalaginu, og þvi
veröi gert ljóst, aö ekki koma til
greina neinir samningar um fisk- j
veiöiíéttindi innan islenzkrar
fiskveiðilandhelgi eins og ástandi !
fiskstofna er nú háttað.
Lúalegar
aðferðir
— Nú hafa miklar umræöur
verið um dómsmál að undan-
förnu, ekki sizt vegna þess hve al-
varlegum afbrotum hefur fjölg-
að I þjóðfélaginu. Hver er þin
skoðun á þeim árásum, sem gerð-
ar hafa verið á Framsóknarflokk-
inn vegna þessara mála?
— Þær svlvirðilegu árásir, sem
geröar hafa verið á ráöherra og
þingmenn Framsóknarflokksins
vegnaþessara mála eru einhverj-
ar lúalegustu aðferöir viö póli-
tiskan áróður, sem ég veit dæmi
um.
Hitt er staöreynd, aö þaö er
þörf mjög aökallandi úrbóta á
sviöi dómsmála, vegna þess hve
sá málaflokkur hefur orðiö útund-
an á siðustu áratugum og dóm-
stólakerfiö er alls ófært um að
gegna hlutverki súiu.
Viö vitum að núverandi dóms-
málaráöherra hefur fullan hug á
að bæta þar úr, og þvi skipaöi
hann nefnd stuttu eftir aö hann
tókviðembætti til aðgera tillögur
til úrbóta á sviöi dómsmálanna.
Siöan þegar þessi nefnd haföi
skilaö áliti, og ráöherrann lagöi
frumvörp til laga fyriralþingi brá
svo viö, aö þingmenn höföu dcki
dug isér til aö afgreiöa þessi mál.
Þess verður
að kref jast
Sllkt ber aö harma. En það er
ekki hægt annáð en aö velta þeirri
spurningu fyrir sér, hvers vegna
þingmenn lögöu ekki metnaö sinn
i að afgreiöa þessi mál fyrir sum-
arleyfi. Viö þá Ihugun kemst
maður ekki hjá þvi aö láta sér
detta I hug, aö sumum þing-
manna hafi fundizt það vera til
bóta að tefja þessi mál. Þeir hafa
máske áEtiö sem svo, aö meðan
úrbætur á þessum málum kæm-
ust ekki I gegnum þingiö, yröi
smiðum rógsins auöveldara aö
beina skeytum sinum aö dóms-
málaráðherra.
En allt slikt mun f alla um sjálft
sig. Lagafrumvörpin um úrbætur
á s viöi dómsmála verða lögö fyrir
Alþingi I haust, og sérstaka á-
herzlu verður aö leggja á aö
frumvarpiö um rannsóknarlög-
reglu rlkisins náifram aöganga á
T
SUF
haustþinginu, svo hún geti tekiö
til starfa um áramót. Þingmönn-
um veröur ekki liöiö aö liggja á
þessum málum lengur en þegar
er oröiö. Þaö veröur aö krefjast
þess af þeim, aö þeir hafi notaö
sumariö til aö athuga þessi mál
öll, og séu tilbúnir aö afgreiöa
þessi lög fljótlega eftir að þing
kemur saman i haust.
Öflug ung.
mennasamtök
— Nú hafa ýmsir andstæðingar
framsóknarmanna haldið þvi á
lofti, að þingið á Laugarvatni hafi
verið fámennt, og því sé starf-
semi SUF að lognast út af. Hvað
er hæft i þessum ásökunum?
— Það er engin furða, þótt
starfsemi SUF sé gagnrýnd af
ýmsum pólitiskum andstæöing-
um, ekki slzt af Alþýðubanda-
lagsmönnum. Staðreyndin er, aö
margir eru þeir, sem öfunda
Framsóknarflokkinn af þvi, hve
hann hefur öflug ungmennasam-
tök.
Innan SUF er fjöldi einstak-
linga, sem hugsar um stjórnmál
af alvöru, og þetta fólk er tilbúið
aö berjast fyrir sinum skoöunum
hvenær sem þörf er á. Fulltrúar
þessa fólks eiga sæti i æöstu trún-
aöarstööum flokksins og geta þar
túlkað sjönarmiö þess og unnið
þeim fylgi.
Þvi á ungt fólk innan Fram-
sóknarflokksins auöveldara meö
— en imörgum öörum flokkum —
aö koma sjónarmiöum sinum á
framfæri við flokksforustuna, og
þetta unga fólk hefur öflug sam-
tök til að berjast opinberlega
fyrir sinum skoðunum, fái þær
ekki hljómgrunn á annan hátt.
Af þessu öfundar ungt fólk i
öðrum flokkum unga framsókn-
armenn. Þvl er þaö sama hvort
þing SUF eru fjölmenn eöa fá-
menn, eða hvaö stjórn SUF að-
hefst. Ævinlega reyna þessir and-
stæðingar aögera sér mat úr þvl.
Aö visu eru undantekningar á
þeirri reglu, en það gerist, þegar
ungir framsóknarmenn sjá á-
stæöu til þess aö gagnrýna for-
ustu flokksins opinberlega. Þá
skortir ekki að þessir aöilar taki
hraustlega undir.
En nú segir Þjóðviljinn, aö síö-
asta SUF þing hafi verið fámennt,
og ástæöan sé sú, aö forustumenn
SUF séu ekki nógu róttækir. Ekki
er ég grunlaus um aö einhverjir
aörir en framsóknarmenn hafi átt
þetta skeyti. Það hafa vlst ekki
allir pólitiskir fundir Alþýöu-
bandalagsins upp á slðkastið ver-
iö mjög fjölmennir.
Þaö þekkja allir söguna um
Rússa, sem skamma Albani, þeg-
ar þeir vilja deila á Kinverja!
—hs—
,UF
síðan