Tíminn - 13.10.1976, Blaðsíða 3

Miövikudagur 13. október 1976
TÍMINN
3
Vaxandi goshætta á
Kröflusvæðinu
— er skoðun jarðvísindamanna og
almannavarnardð vill fresta öllum
framkvæmdum þar til gleggri
mynd fæst
gébé Rvík. — Almannavarnaráð ríkisins telur ráðlegt að
f resta framkvæmdum á Kröf lusvæðinu í bili, eða þar til
gleggri mynd fæst af þeirri þróun, sem nú á sér stað á
svæðinu, en er sammála Almannavarnanefnd Mývatns-
sveitar um að leyfa megi umferð um svæðið á ný að svo
stöddu. Hins vegar segir í greinargerð Orkustofnunar
f rá í gær, að ,,ekki er talin ástæða til annars en að halda
áfram framkvæmdum á virkjunarsvæðinu að öðru leyti
en því, aðekki sé talið rétt að halda áf ram borun á svæði
því, sem Jötunn er á, og verði hann þvi f luttur burt".
„Atburðirnir i morgun eru ein-
ungis þættir i almennri þróun
mála á Kröflusvæðinu. Hver-
inn sem slikur boðaði ekki
eldgos, en hins vegar stefnir öll
þróun til nýrra náttúruhamfara.
Ráðleggingar visindamanna
hvað varðar varúðarráðstafanir
undanfarna mánuði standa ó-
breyttar, og hverinn i morgun
breytir þeim ekki út af fyrir sig”.
Þessa bókun létu Guðmundur
Sigvaldason, forstöðumaður Nor-
rænu eldfjallastöðvarinnar og
Karl Grönvold jarðfræðingur
gera á fundi almannavarna, sem
haldinn vár i Reynihlið i gærdag.
1 greinargerð frá Orkustofnun
segir, að nú sé verið að athuga,
hvort aðgerðir við borholur nærri
hvernum, þ.e.a.s. steypingar eða
dæling á köldu vatni yfir i þær,
gébéRvik. —Þaövarum klukkan
hálf fimm i gærmorgun, aö
starfsmenn við borinn Jötun
hringdu á sk jáifta vaktina I
Reynihliö og tilkynntu um gos,
sagöi Jón Iilugason, formaöur Al-
mannavarna i Mývatnssveit,
þegar Timinn ræddi viö hann I
gær. Aimannavarnanefnd reyndi
þegar að hafa samband viö
Kröflubúöirnár, en þá var enginn
maöur viö simann i búöunum og
fóru þvi starfsmenn viö borinn i
búðirnar og ræstu fólk. Aöcins
hluti af starfsfólki var kominn úr
gætu hafa átt þátt i að koma þessu
gufugosi af stað, en dæmi um slikt
hafa áður komið fyrir, t.d. við
Námafjall. Þá segir einnig i
greinargerðinni, að á svæðinu,
sem goshverinn myndaðist á i
gærmorgun, eða vestan undir
fjallinu Kröflu, hafi áður, eða i
kringum 1940, myndazt svipaðir
leirhverir. Hveravirkni á þessu
svæði fór heldur vaxandi sl. sum-
ar og þvi er hugsanlegt, að mynd-
un nýja hversins sé framhald
þeirrar þróunar. Almannavarna-
nefnd lét bóka á fyrrnefndum
fundi, að þar væru aðilar sam-
mála um að leyfa beri nauðsynleg
umsvif til þess að borinn Jötunn
verði tafarlaust fluttur til, og að
girt verði i kringum hverinn til að
forðast slys. Nefndin vakti einnig
athygli á þeirri skoðun jarðvis-
helgarfrii, sagöi Jón, en hann
sagöist þegar hafa lagt af staö á-
samt 2 mönnum öörum i átt aö
Kröflusvæöinu, og mættu þeir
bflalest starfsfólksins um klukk-
an fimm. — Þaö var enginn asi á
fólkinu, enda flestum oröiö ljóst,
aö ekki væri um eldgos aö ræöa,
sagöi Jón.
Jón sagði, að þeir félagar hefðu
ekiö að hvernum, en hann kom
upp um 50 metra frá borplani Jöt-
uns, sem er i 800 m fjarlægö frá
stöðvarhúsinu. — Þá var mikill
kraftur i hvernum, og grjót og
indamanna, að goshættan sé vax-
andi á svæðinu, og leggur þvi á-
herzlu á, að varúðarráðstafanir
séu auknar.
Þar eð goshverinn eyðilagði
veginn, sem liggur að Jötni, er
nauðsynlegt, aðgera nýjan veg til
að koma bornum i burtu, og hóf-
leirslettur þeyttust um 40-50
metra i loft upp, sagði Jón, en við
vorum i um 70-80 m fjarlægð.
Þegar birti sáust leirslettur i hlið-
inni ofan við hverinn, svo aö
krafturinn hefur verið geysimik-
ill.
Klukkan rúmlega hálf niu um
morguninn, lagðist gosið i hvern-
um alveg niöur i 10-15 minútur, og
gengu menn þá alveg að honum.
Sást þá, að þetta var þversprunga
og eftir þvi sem á daginn ieiö,
jókst þvermál hversins og var
komið upp i um þrjátiu metra,
ust þær framkvæmdir þegar i
gærdag. Búizt er þó við, að það
taki um 4-5daga að koma bornum
frá hvernum. Sérstök gæzla
verður umhverfis leirhverinn, og
er umferð óviðkomandi aðila
þangað bönnuð af öryggisástæð-
um.
þegar siðast fréttist. Þá var hver-
inn búinn að eyðileggja veginn,
sem liggur upp að Jötni. Gosiö
datt siöan niður ööru hvoru i gær-
dag, og var orðið mjög litið, þegar
Timinn ræddi við menn fyrir
norðan um kl. 18. Þegar i gær-
morgun voru jarðvisindamenn,
orkumálastjóri, Kröflunefnd og
alþingismennirnir Ingvar Gisla-
son, Jón Sólnes, Ragnar Arnalds
og Ingi Tryggvason komnir á
vettvang og könnuöu aöstæður.
Jón Illugason sagði, að ætlunin
Framhald á bls. 19.
ávíðavangi
Breytast dætlanir
Gylfa og
Benedikts?
Svo kann aö íara, aö úrslit
kosninganna I Alþýðuflokkn-
um i Reykjavik uni siöustu
helgi. þar sem kosnir voru
fulltrúar á flokksþing, breyti
ráöageröum núverandi
forystumanna flokksins varö-
andi framboð í Reykjavik.
Gylfi Þ. mun ætia sér aö vera
áfram I framboöi, en ráðgert
haföi veriö að bola .Eggerl G.
Þorsteinssyni úr 2. sætinu.
Þaö sæti ætlar Benedikt Grön-
dal scr, cn sæti Benedikts I
Vcsturlandskjördæmi er ætlaö
Vilmundi Gylfasyni.
í kosningunum uni siöustu
helgi gcröist þaö hins vcgar,
sem þeir Gylfi og Benedikt
höföu ekki reiknaö meö, aö
Kggert G. Þorsteinsson hlaut
næstflest atkvæöi. sem sýnir,
aö hann nýtur enn vinsælda og
trausts meöal Alþýöuflokks-
fóiks i Reykjavik, og kann þvi
að reynast erfiðara fyrir þá
félaga aö losa sig viö hann en
þeir höföu taliö.
Þaö vekur einnig athygli i
sambandi við kosninguna,
sem iita má á sem nokkurs
konar prófkjör Alþýöufiokks-
ins I Reykjavik, aö Björgvin
Guömundsson borgarfulltrúi
hlaut flest atkvæöi i kosning-
unni, en litlir kærleikar liafa
veriö meö honum og Gylfa Þ.
Gislasyni.
Dagblaðið og
Ármannsfellsmdlið
Jónas Kristjánsson, ritstjóri
Dagblaösins, hefur veigraö
sér viö að nefna Armanns-
fellsmáiiö i rilstjórnargrein-
uni sinum. Þaö er ofur skiljan-
legt. Framkvæmdastjóri l)ag-
blaösins var nelniiega á bóla-
kafi I þessu óþverramáii, og
var sá aðili, sem liaföi inilli-
göngu um milljónina, scm Ar-
mannsfell gaf til húsbygging-
ar Sjálfstæðisriokksins, enda
einn af eigendum fyrirtækis-
ins. Skömmu síðar fékk
Armannsfell einstæöa fyrir-
greiðslu frá Reykjavíkurborg,
eins og kunnugt er.
Jafnúrræöagóöur maöur i
byggingarmálum og Jónas
Kristjánsson skilur auðvítaö
samhengiö miili slfkrar gjafar
og úthlutunar lóðar, þótt hann
rnegi ekkert styggöaryröi
segja f leiöara, enda fyrst og
fremst háður sameiginlegum
hagsmunuin viöskiptaféiaga
sins, Sveins R. F.yjóifssonar,
herra sins og húsbónda.
Hvaða önnur
fyrírtækí?
I staðiun fyrir að gera til-
raun til aö brjóta Armanns-
feilsmálið til mergjar, tekur
Jónas áer þaö fyrir hendur
aö verja húsbónda sinn i leið-
ara I gær. AÖ mati bans er
málið upplýst. Þó vita allir. aö
ý m s u m v e i g a m i k 1 u m
spurningum er ósvaraö. Til að
mynda kom fram. þegar
Sveinn R. Eyjólfsson var ylir-
hcyröur i Sakadómi Reykja-
vikur.aöhann haföi haft milli-
göngu um fleiri gjafir til Sjálf-
stæöishússins frá öörum fyrir-
tækjum en Armunnsfeili,
llvaða fyrirtæki voru það?
llafa þau fyrirtæki fengiö
fyrirgreiöslu hjá Reykja-
vikurborg, sem rannsaka
þarf?
Sjalfsagt vill Jónas vel. tlann
reyndist að mörgu leyti ágætur
blaöamaöur. þegar liann var á
Timanum. En sem bandingi
s k u gga 1 e gr a fj á r m á la ka p pa
er liann ofær um að upplýsa
mal af þessu tagi. þi i miður.
a.þ.
Dagblaðið stefnir
Guðjóni Styrkórssyni
FJ-Reykjavik. i Dagblaöinu I
gær er frá því skýrt, aö blaöiö
hafi höföaö meiðyrðamál gegn
Guöjóni Styrkárssyni, þar
sem krafizt er refsingar og ó-
merkingar ýmissa ummæla
hans um Dagblaöiö i yfirlýs-
ingu, sem birtist f Morgun-
blaöinu á laugardaginn.
Stefnandi er Jónas Krist-
jánsson, ritstjóri, fyrir hönd
Dagblaðsins. Timanum tókst
ekki i gær aö ná tali af Jónasi
til aö upplýsa hvaöa ummæl-
um stefnt er út af, en sem
kunnugt er hefur Guöjón
Styrkársson lýst þvi yfir, aö
hann muni stefna Dagblaðinu
fyrir meiðyrði, krefjast
skaðabóta og jafnframt kæra
blaðið fyrir stuld einkaskjala
úr bókhaldi Vængja. Fyrr-
greindri yfirlýsingu Guðjóns
lauk með þessum orðum i garð
Dagblaðsmanna: ....þó að
segja megi, að vel fari á að
ærumorðingjar starfi með
þjófum”.
Stjórnmálasamband milli
íslands og Páfagarðs
HV-Reykjavik. — 1 siðastliðinni
viku sótti Páfagarður um að fá
viðurkenningu fyrir sérlegum
sendimanni Páfa hér á landi og
þvi verður að sjálfsögðu játað.
Hins vegar hefur ekki verið
gengið að fullu frá þessu, sagöi
Einar Agústsson, utanrikisráö-
herra, i viðtali við Timann i
gærkvöldi.
I frétt frá Reuter-fréttastof-
unni i gær er skýrt frá þvi að
Páll páfi hafi skipað Joseph
Zabkar, erkibiskup, sem er
sendiherra Páfastóls i Skandi-
naviu, sendimann sinn á Is-
landi, og þar meö sé komiö á
stjórnmálasambandi milli
Páfastóls og Islands.
— Það hefur ekki verið farið
fram á að við skipuðum sendi-
herra i Páfagarði, sagði utan-
rikisráðherra ennfremur i gær.
Það er algengt aö tengsl af
þessu tagi séu aðeins á annan
bóginn, enda er það viðtekin
venja að sendiherra lands á
ttaliu geti ekki verið sendiherra
þess I Páfagarði.
Jón lllugason formaður almannavarna í AAývatnssveit:
Enginn asi á starfsmönnum
við Kröflu, þar sem fljót-
lega varð Ijóst að ekki var
um eldgos að ræða