Tíminn - 13.10.1976, Blaðsíða 17

Miövikudagur 13. oktdber 1976
TÍMINN
17
önnúr mál. Tæplega þriöj-
ungur heildarhækkunarinnar á
þessum málefnaflokki, 709,9 m.
kr., er vegna óvissra útgjalda
en þau hækka um 215,5 m. kr.
Þá hækka áætluö útgjöld sam-
kvæmt sérstökum lögum og
heimildarlögum um 116,8 m.
kr., framlög til rikisábyrgöa-
sjóðs um 89,4 m. kr., norræna
fjárfestingarbankans um 71,0
m. kr., lifeyrissjóös bænda um
52.5 m. kr., til skrifstofubygg-
ingar við Grensásveg 46,2 m.
kr., kostnaður vegna skýrslu-
vélavinnslu launa eykstum 33,3
m. kr. og aörir liðir hækka um
samtals 85,2 m. kr.
10 Samgönguráðuneytið.
Hækkanir á málefnaflokkum
samgönguráðuneytisinsi m. kr.
verða 2.321,7.
Vegamál. Hækkun framlaga
til vegamála frá fjárlögum 1976
er 1.669,1 m. kr., þar af markað-
ir tekjustofnar 815,0 m. kr. (
innflutningsgjald af benzini
570,0 m. kr., bifreiðaskattur
241,0 m. kr. og gúmmigjald 4,0
m. kr.), lántökur 450,0 m. kr. og
beint rikissjóðsframlag 404,1 m.
kr.
önnur samgöngumál. Fram-
lög i þessum málefnaflokki
hækka um 643,0 m. kr. og eru
eftirtaldir liðir þar þyngstir á
metum: Hafnamál 255,6 m. kr.,
flugmál 201,1 m. kr., veðurstof-
an 60,2 m. kr., vitamál 47,2 m.
kr., Skipaútgerð rikisins 34,2 m.
kr. og nettóhækkun á öðrum lið-
um er 44,8 m. kr. Loks verðursú
breyting á mörkuðum tekju-
stofnum að sérleyfisgjald hækk-
ar um 2,5 m. kr., en skipaskoð-
unargjald lækkar um sömu fjár-
hæð.
11 Iðnaðarráðuneytið. Mál-
efnaflokkar á sviði þessa ráðu-
neytis hækka i m. kr.: 1.094,4
Iðnaðarmál. 1 þessum flokki
verður 10,1 m. kr. nettólækkun
og kemur hún þannig fram:
Framlag til iðnlánasjóðs hækk-
ar um 100,0 m. kr.,Rannsóknar-
stofnun iðnaðarins um 14,6 m.
kr. og Rannsóknarstofnun
byggingariönaðarins um 14,1 m.
kr., en framlag til hafnargerðar
við Grundartanga, sem var 50,0
m. kr. I fjárlögum 1976, flyzt á
samgönguráðuneytið, og lækk-
un verður á framlögum til þang-
verksmiðju 65,0 m. kr., ríkis-
prentsmiðjunnar Gutenberg
35,3 m.kr.og annarra liða, nettó
1.5 m. kr. Loks verður 13,0 m.
kr. hækkun á mörkuðum tekju-
stofnum, þ.e. iðnaðargjald 7,0
m. kr. og byggingariðnaðar-
sjóðsgjald 6,0 m. kr.
Orkumál. Framlög til orku-
mála hækka um 1.095,7 m. kr.,
og kemur sú hækkun þannig
fram, að markaðir tekjustofnar
hækka um 1.044,8 m. kr. og
nettóaukning beinna rikissjóðs-
framlaga nemur 50,9 m. kr.
Markaðir tekjustofnar eru i
fyrsta lagi hluti orkusjóðs af
oliugjaldi, sem nú er i fyrsta
sinn tekiðf fjárlög, og erþarum
að ræða 1.000,0 m. kr., i öðru
lagi rafmagnseftirlitsgjald, sem
hækkar um 34,8 m. kr. og i
neytisins i m. kr.:
Niðurgreiðslur. Framlög i
þessum flokki hækka um 134,0
m. kr., sem skýrist þannig að
eiginlegar niðurgreiðslur á
neyzluvöruverði hækka um
152,0 m. kr., framlag i lifeyris-
sjóð bænda hækkar um 132,0 m.
kr., en niður fellur sérstök nið-
urgreiðsla á áburðarverði, sem
var 150,0 m.kr.ifjárlögum 1976.
Annað.Hækkunin 615,2 m. kr.
á að meginhluta rætur að rekja
þriðja lagi verðjöfnunargjald,
sem hækkar um 10,0 m. kr.
Hækkun beinna rikissjóðsfram-
laga 50,9 m. kr. kemur þannig
fram, að kostnaður við Orku-
stofnun eykst um 141,1 m. kr. en
niður falla framlöft til Landsv.
52,3 m. kr., til jarðhitaleitar
skv. ákvörðun fjárveitinga-
nefndar 23,7 m. kr. og til jarð-
varmaveitna 14,2 m. kr.
12 Viðskiparáðuneytið. Eftir-
farandi hækkanir verða á mál-
efnaflokkum viðskiptaráðu-
til þess hluta óliugjalds, sem
ráðstafað er til styrktar notend-
um oliu til húshitunar, að fjár-
hæð 600,0 m. kr., og er nú i
fyrsta sinn tekin i fjárlög. Að
öðru leyti hækkar kostnaður við
verðlagsskrifstofu um 15,1 m.
kr. og við vörusýningar erlendis
um 0,1 m. kr.
13 Hagstofa íslands. Framlag
hækkar um 16,3 m. kr., þar af
aðalskrifstofa 12,8 m. kr. og
þjóðskráin 3,5 m. kr, Koma hér
fyrst og fremst til eðlilegar
launa- og verðlagshækkanir.
14 Rikisendurskoðun.
Kostnaður eykst um 22,3 m. kr.
af völdum launa- og verðlags-
hækkana.
15 Fjárlaga- og hagsýslu-
stofnun. A fjárlagaliðum þess-
arar stofnunar verður samtals
499,7 m. kr. hækkun, þar af
aðalskrifstofa 9,0 m. kr., fram-
lag til endurnýjunar rikisbif-
reiða 1,9 m. kr. og vextir af
rikissjóðslánum 488,8 m. kr.
Skattar hækka til
samræmis við vísitöluna
HV-Reykjavik. Aætlaö er að
innheimtar tekjur rikissjóðs á
árinu 1977 nemi samtals 84.018
milljónuin króna, en á þessu ári
nema þær 68.885 milljónum
króna. Hækkun tekna nemur
þannig 15.133 milljónum króna,
eða 22.0%. Við þennan saman-
burð verður að taka tíllit til þess
að 1% gjald á söluskattsstofn til
þess að draga úr áhrifum verð-
hækkunar oliu á hitunarkostnað
er nú fært i fjárlagafrumvarpi,
en þetta gjald hefur ekki verið
fært með rikissjóðstekjum fram
til þessa. Þessar tekjur eru
áætlaðar 1.600 milljónir króna á
árinu 1977 og sé sú fjárhæð
dregin frá heildartekjum fjár-
la gafrum va rpsins , verður
hækkunin milli áranna 1976 og
1977 13.533 milljónir króna, eða
19.6%.
Persónuskattar nema i heild
2.808 m.kr., og er hækkun frá
fjárlögum 1976 729 m.kr. eða
35%. Hlutfallslega er hækkunin
mest á slysatryggingariögjöld-
um og iðgjaldi til atvinnuleysis-
tryggingasjóðs eða um 55%. (I
þessu sambandi er rétt að geta
þess, að gert er ráð fyrirað 1.200
m.kr. af útgjöldum sjúkra-
trygginga verði á árinu 1977
borin af gjaldi hliðstæðu 1%
sjúkratryggingagjaldi 1976, sem
ekki er fært með rikistekjum.)
Eignarskattar. í ár nam
álagður eignarskattur einstakl-
inga samkvæmt skattskrá 577
m.kr. (án byggingarsjóðs-
gjalds) og eignarskattur félaga
543 m.kr. eða samtals 1.120
m.kr. Er þetta rúmlega tvöföld-
un frá árinu áður og nánast
sama fjárhæð og reiknað var
með i fjárlagaáætlun. 1 þeirri
áætlun var reiknað með 2,7 föld-
un fasteignamats til skatts
ásamt breytingum á skattstiga.
Við athugun á skattframtölum
ársins i ár kom i ljós, að búast
mátti við nokkru meiri hækkun
eignarskatts en gert var ráð
fyrir i fjárlagaáætlun og tals-
verðri fjölgun gjaldenda, bæði
vegna meiri áhrifa af hækkun
fasteignamats en reiknað var
með og sennilega einnig vegna
meiri eignaaukningar og verð-
breytinga annarra eigna en
fasteigna. 1 júli s.l. voru sett
bráðabirgðalög og skattfrjáls
eign hækkuð frá þvi sem áður
var i lögum. Var þessi breyting
við það miðuð að draga úr f jölda
nýrra gjaldenda en að heilar-
álagning yrði nálægt þvi sem
reiknað var með i fjárlagaáætl-
un.
Innheimtur eignarskattur
einstaklinga I ár er nú áætlaður
500 m.kr. og eignarskattur fé-
laga 468 m.kr. eða samtals 968
m.kr. samanborið við 952 m.kr.
i fjárlögum.
1 áætlun fyrir árið 1977 er hér
gert ráð fyrir óbreyttu fast-
eignamati frá álagningu i ár og
óbreyttum skattstiga eins og
hann var ákveðinn með bráða-
birgðalögunum frá 5. júli sl. í
áætluninni er reiknaö með 7-8%
aukningu skattskyldrar eignar,
sem gæti falið i sér um 10%
hækkun álagðs eignarskatts
einstaklinga. Er álagður
eignarskattur þannig áætlaður
635 m.kr. á næsta ári og sé gert
ráð fyrir sömu hækkun eignar-
skatts félaga næmi hann tæp-
lega 600 m.kr. Á grundvelli inn-
heimtuforsendna ársins i ár má
búast við 1.185 m.kr. innheimtu
eignarskatts á árinu 1977.
Byggingarsjóðsgjald af eignar-
skatti næmi þá 11,9 m.kr.
Tekjur af erfðafjárskatti
verða sennilega svipaðar I ár og
áætlað var i fjárlögum eöa um
60 m.kr. Á árinu 1977 er erfða-
fjárskattur áætlaður 70 m.kr.
Tekjuskattur. Alagður tekju-
skattur einstaklinga 1976, þ.e.
áður en barnabætur og afsláttur
til greiðslu útsvars hefur verið
dreginn frá, er 10.542 m.kr.
Barnabætur eru 3.242 m.kr. og
afsláttur til greiðslu útsvars er
áætlaður 700 m.kr., þannig að
álagður tekjuskattur einstakl-
inga nemur 6.600 m.kr. nettó.
Aætlað er að innheimtur
tekjuskattur einstaklinga nemi
tæplega 6.200 m.kr., þegar
barnabætur og greiðsla upp i út-
svar hefur verið dregin frá.
Innheimtar eftirstöðvar frá
fyrri árum eru meðtaldar i
þessari tölu. Þetta er nær 500
m.kr. hærri fjárhæð en gert var
ráð fyrir i fjárlagaáætlun vegna
meiri tekjuaukningar 1975 en
reiknað var með, 32% I stað
28%.
Nú er áætlað, að tekjur
einstaklinga til skatts hækki um
28,5% milli áranna 1975 og 1976
að meðtalinni 1 1/2-2% fjölgun
framteljenda. Aætlun um álagð-
an tekjuskatt einstaklinga 1977
er reist á þessari forsendu, en
jafnframt er gert ráö fyrir
skattvisitölu 158 (1975 = 100),
sem er 26 1/2% hækkun frá ár-
inu i ár. Skattvisitala hækkar
þannig jafnt og meðaltekjur til
skatts. Samkvæmt þessari áætl-
un verður álagður tekjuskattur
einstaklinga á næsta ári 13.545
m.kr., en um 8.500 m.kr. að frá-
dregnum barnabótum og
persónuafslætti til greiðslu út-
svars. Miðað við svipaðar
forsendur um innheimtu og i ár
verður innheimtur tekjuskattur
einstaklinga nær 7.900 m.kr. á
árinu 1977 og hefur þá verið tek-
ið tillit til áætlaðra eftirstöðva
um næstu áramót og innheimtu
þeirra á næsta ári. 1 þessari
áætlun er reiknað með óbreytt-
um lögum og reglum við álagn-
ingu tekjuskatts frá þvi sem
gilti við álagningu i ár.
Aætlunin um tekjuskatt
einstaklinga felur i sér, að
skattbyrði reiknuð sem álagðir
beinir skattar i hlutfalli við tekj-
ur fyrra árs, þ.e. þess árs þegar
teknanna er aflað, verði 16,7%
1977. Er þá miðað við, að lög og
reglur um álagningu annarra
beinna skatta verði óbreytt frá
þvi sem er á árinu 1976. í ár er
skattbyrðin áætluð 16,9% en
skattbyrðin var 15,3% 1975.
Aukning skattbyröar frá 1975 til
1976 er að mestu leyti vegna
álagningar sérstaks 1% á út-
svarsstofn, sem varið er til
sjúkratrygginga.
Alagður tekjuskattur félaga
1976er 1.722m.kr., en i fjárlaga-
áætlun var aðeins reiknað með
1.200 m.kr. álagningu, en árið
’75 nam álagður tekjuskattur
félaga 1.210 m.kr. Innheimtur
tekjuskattur félaga i ár er áætl-
aður 1.615 m.kr. Niðurstöður
álagningar i ár samanborið við
fjárlagaforsendur sýna ljós-
lega, hversu erfitt er að áætla
þennan skattstofn, jafnvel þótt
fyrir liggi lauslegar áætlanir
um afkomu helstu atvinnuvega.
Astæða er til að ætla, að tekju-
sk. félaga verði nokkru meiri
á næsta ári en i ár, þótt ukning-
in verði e.t.v. minni en sem
nemur almennri veltubreytingu
i ár. Er hér reiknað með rúm-
lega 2.000 m.kr. álagningu 1977
og að innheimtur skattur verði
l. 940 m.kr. 1 þessari áætlun er
miðað við óbreytt lög um tekju-
skatt félaga frá þvi sem gilti við
álagningu i ár. Innheimt bygg-
ingarsjóðsgjald af tekjuskatti
einstaklinga og félaga (1% álag
á tekjuskatt) er áætlað 114
m. kr. I ár og 143,4 m .kr. á næsta
ári.
Gjöld af innflutningi. Þessi
flokkur tekna nemur 17.206
m.kr. i áætlun 1977 eða 20,5%
heildartekna rikissjóðs. Til
samanburðar má nefna, að á
árinu 1972 námu gjöld af
innflutningi 30,5% af heildar-
tekjum. Sé litið aftur til áranna
1968 og 1969, þ.e. fyrir gildistöku
aðildarsamnings Islands að
EFTA og siðar viðskiptasamn-
ings við EBE, voru þessi gjöld
um 37% rikisteknanna.
Almennar tolltekjur eru nú
áætlaðar 11.570 m.kr. i ár eða
10% meiri en i fjárlagaáætlun,
aðallega vegna nokkurrar
lækkunar á gengi krónunnar i
ár, en i fjárlagaáætlun var miö-
að við gengi i árslok 1975.1 áætl-
un næsta árs er gert ráð fyrir 2
1/2-3% aukningu innflutnings að
magni eða i hátt við hina al-
mennu forsendu tekjuáætlunar-
innar um 2% aukningu þjóðar-
útgjalda. Samsetning innflutn-
ings eftir tollflokkum eru hér
áætluð að mestu óbreytt frá ár-
Framhald á bls. 19.
3.38

MYS
þjóðráð við þorsta
Skyrmysa hefur um aldir
veriö þjóöráö viö þorsta, og er
þaö enn. Mysan er bætiefnaríkur
drykkur en ekki fitandi (aöeins
10 h.e. í 100 g) og hún er ódýr (kr.
7,50 glasiö). Þaö er því þjóöráö
aö hafa mysu viö hendina í kæli-
skápnum, kalda og svalandi.
MJÓLKURSAMSALAN í REYKJAVÍK
ilflSI.