Tíminn - 07.11.1976, Blaðsíða 23

Sunnudagur 7. nóvember 1976
TÍMINN
23
sjónvarp
Sunnudagur
7. nóvember
16.00 Húsbændur og hjú Nýr,
breskur myndaflokkur i 13
þáttum. Yfirumsjón með
gerð myndaflokksins hefur
John Hawkesworth, og i
helstu hlutverkum eru Da-
vid Langton, Rachel Gurn-
ey,' Nicola Pagett, Simon
Williams og Grodon Jack-
son. 1. þáttur. Ráðin til
reynslu Sagan gerist i
Lundúnum á fyrsta áratug
þessarar aldar og lýsir
heimilishaldi Richards
Bellamys ráðherra og konu
hans. Þau eiga tvö börn,
James, sem er undirforingi
i lifvarðarsveit konungs, og
Elfsabetu, sem er 19 ára.
Þjónustufólkið á heimilinu
kemur mjög við sögu. A
árunum fyrir heims-
styrjöldina er talið, að um
tvær milljónir manna hafi
unnið þjónustustörf á bresk-
um heimilum fyrir mjög
lágum launum. Þýðandi
Kristmann Eiðsson.
17.00 Suðureyjar Bresk heim-
ildamynd um Suðureyjar
við vesturströnd Skotlands
og fólkið, sem þar býr. Eyj-
ar þessar koma mjög við
sögu islensku fornritanna.
Eyjaskeggjar hafa verið
fastheldnir á gamla siði og
vinnubrögð litlum breyting-
um tekið i margar kynslóðir
þar til á siðustu árum. Þýð-
andi og þulur Ingi Karl Jó-
hannesson.
18.00 Stundin okkarSýnd verð-
ur þriðja myndin um
Matthias. í þessum þætti
eignast hann systur. Siðan
er mynd um Molda mold-
vörpu. t seinni hluta þáttar-
ins verður mynd um skjald-
bökur, og litið verður inn á
æfingu hjá hljómsveitinni
Hlekkjum i Kópavogi. Um-
sjónarmenn Hermann
Ragnar Stefánsson og Sig-
riður Margrét Guðmunds-
dóttir. Stjórn upptöku
Kristin Pálsdóttir.
18.50 Enska knattspyrnan
Kynnir Bjarni Felixson.
Hlé
20.00 Fréttir
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.35 Óskar Gislason, ljós-
myndari Fyrri hluti dag-
skrár um óskar Gislason,
einn af brautryðjendum is-
lenskrar kvikmyndagerðar.
Fjallað er um upphaf kvik-
myndagerðar Óskars og
sýndir kaflar úr nokkrum
myndum, sem hann gerði á
árunum 1945-1951. Þulir Er-
lendur Sveinsson, Birna
Hrólfsdóttir og Sigurjón
Fjeldsted. Kvikmynd
Þórarinn Guðnason. Hljóð
Sigfús Guömundsson. Höf-
undar Erlendur Sveinsson
og Andrés Indriðason.
21.40 Saga Adams-fjölskyld-
unnar Nýr, bandarískur
myndaflokkur i 13 þáttum.
Rakin er saga Adams-fjöl-
skyldunnar i Massachusetts
um 150 ára timabil, 1750-
1900. Einnig er gerð nokkur
grein fyrir sögu Bandarikj-
anna á þessum tima, þvi að
f jölskyldan tók virkan þátt i
stjórnmálum, og mörgum
voru falin ýmis trúnaðar-
störf. Tveir urðu forsetar
landsins, feðgarnir John
Adams (1797-1801), og John
Quincy Adams (1825-1829).
1. þáttur. John Adams, lög-
maður Þýðandi Dóra Haf-
steinsdóttir.
22.30 Ég er blindur 1 þessari
fræðslumynd er vakin at-
hygli á vandamálum, sem
blindir eiga við að etja, og
sýntfram á, að þau eru ekki
óyfirstiganleg, blint fólk
geti tekið eðlilegan þátt i
samfélaginu, hlotið góða
menntun og unnið hin flókn-
ustu störf. Þýðandi Jón O.
Edwald.
22.55 Að kvöldi dags Stina
Gisladóttir, kennari, flytur
hugleiöingu.
23.05 Dagskrárlok
Arthur Conan Doyle:
LJÓNSFAXIÐ •
skilur eftir merki slik sem þessi, færir okkur nær því að
finna ódáðamanninn.
,,Það er auðvitað fjarstæð skýring," sagði lögreglu-
foringinn. ,,En ef glóandi heitt vírnet hefði verið lagt
yf ir bakið, þá mundu þessir dýpri sárablettir hafa komið
fram, þar sem hnútarnir lögðust á bak mannsins."
,,Mjög snjöll samlíming. En kæmu ekki sömu merki
fram, ef lamíð væri með margþættri svipu og væri harð-
ur hnútur á enda hvers þáttarins?"
,,Það veit Júpiter, hr. Holmes, þér hafið líklega hittá
hið rétta."
,,Aðrar gætu orsakirnar einnig verið, hr. Bardle. En
málstaður yðar er allt of hæpinn til að réttlæta handtöku
og fangelsun."
„Hvað er merkilegt við þau, hr. Holmes?"
Ég fór til og sótti stækkaða Ijósmynd.
„Þessa aðferð hef ég, er svona stendur á."
„Þér gangið ævinlega hreint til verks, hr. Holmes,"
sagði lögregluforinginn.
,, Ef svo væri ekki, þá hefði ég varla náð þeim árangri,
sem þegar er kunnur. Virðið nú fyrir yður þessa sára*
rönd, sem nær yfir hægri öxlina. Sjáið þér nokkuð at-
hyglisvert við hana?"
„Það er þó augljóst, að sárið er ekki alls staðar jafn-
djúpt og breitt. Hérna er blettur, sem blóð hefur runnið
úr. Sömu merki sjást á annarri rönd hér neðar."
„Hvað getur það bent okkur á."
„Hef ekki hugmynd um það. Hafið þér?"
Þeim var ekkert sérlega hlýtt til hr. McPhersons.
„Gætu þeir ekki hafa misþyrmt honum?"
„Nei, nei, en reyniðekki að veiða neitt upp úr mér fyrr
en ég er viss um eitthvað," sagði ég brosandi, „hvor okk-
ar hefur sínum störfum að sinna, en ef þér viljið hitta
mig hér eftir hádegið....."
Lengra var ég ekki kominn, þegar óvænta og ægilega
truflun baraðhendi. Útidyrnar voru harkalega opnaðar,
fótatak heyrðist i ganginum og Jan Murdock slangraði
inn í stof una. Hann var náfölur, fötin hans voru í ólagi og
hann fálmaði fyrir sér eftir húsgögnunum til þess að
geta staðið uppréttur.
„Brennivin, brennivín," hrópaði hann um leið og hann
hneig stynjandi niður á legubekkinn. Hann var ekki einn
á ferð. Með honum var Stackhurst, berhöfðaður, laf-
móður og nærri því eins truflaður og Murdock sjálfur.
„Já, komiðfljótt með brennivínið," sagði hann. „Mað-
urinn er alveg örmagna. Ég gat með naumindum komið
honum hingað heim. Það leið tvisvar yf ir hann á leiðinni
hingað."
Hálft vatnsglas af hinum sterka drykk hafði undra-
verð áhrif. Hann reis upp að hálfu og svipti af sér káp-
unni.
,, I guðs bænum komið þið með olíu, ópíum eða morf ín,
— eitthvað sem stillt getur þessar kvalir."
Bæði ég og lögregluforinginn rákum upp óp vegna
þess, er fyrir augum bar. Þarna á nöktu baki mannsins
voru sömu, rauðu rákirnar, sem valdið höfðu dauða Fitz-
roy McPhersons. Auðsjáaníega var sársaukinn mikill, og
ekki aðeins hið ytra, því svo virtist, að sjúklingnum væri
mjög erfitt um að draga andann reglulega, hann skipti
oft litum og tók við og við f yrir hjartað með hendinni, en
svitinn streymdi niður andlit hans. Hann gat dáið hvenær
sem var á næstu mínútum. Við helltum í hann meira
brennivini og líf ið virtist blossa upp eftir hverja inngjöf.
Baðmullarumbúðir rennvættar í saladrOliu virtust lina
sársaukann í bakinu. Loks féll höf uðið á svæf ilinn. Nátt-
úran hafði sýnt miskunnsemi. Þetta var sambland af
svef ni og öngviti, en hann var þó laus við sársaukann, og
angistina á meðan. Það var þýðingarlaust að spyrjá
hann eins og á stóð, en þegar hann var kominn i kyrrð,
sneri Stackhurst sér að mér.
„Guð minn góður! Hvað er um að vera Holmes? Hvað
þýðir þetta?"
„Hvar funduð þér hann?"
„Niðri í f jörunni, nákvæmlega á sama blettinum, sem
McPhersons varð fyrir sínu slysi eða dauðaorsök. Hefði
þessi maður haft lélegt hjarta, þá hef ði hann ekki komizt
hingað. Mér virtist hann of tar en einu sinni ætla að hníga
niður, en ég studdi hann. Það var of langt að f ara heim í
skólann, svo ég kom hingað með hann."
„Sáuð þér hann í f jörunni?"
,,Ég var uppi á klettunum, þegar ég heyrði hann kalla.
Hann var rétt í f jöruborðinu og reikaði eins og drukkinn
maður. Ég flýtti mér ofan kastaði yfir hann kápu og
fylgdi honum upphingað. í öllum bænum, Holmes, neyt-
ið allrar kunnáttu yðar til þess að létta af þeirri bölvun,
sem hvilir yfir þessum stað, annars verður lífið hér ó-
þolandi. Getið þér ekki með yðar heimsfrægu kunnáttu
gert eitthvað fyrir okkur?"
,, Ég vona að ég geti það, Stackhurst. Komið með mér
núna og þér lika lögregluforingi, komið þér með. Við
skulum vita hvortekki er unnt aðselja morðingjann yður
i hendur."
Við skildum meðvitundarlausa manninn eftir í umsjá
ráðskonunnar minnar, og héldum allir þrír niður að hinu
óhappasæla sjávarlóni. Þar á mölinni var dálítil hrúga
af fötum og þurrkum, er Murdock hafði skilið þar eftir.
Ég gekk hægt meðfram vatnsborðinu og félagar mínir á
eftir. Lónið eða sjálfur sundpollurinn var grunnur, en
uppi við sjálfa klettana var dýpri hola, líklega 4-5 fet á
dýpt. Hér mundu sundmennirnir helzt halda sig, því það
var fallegur tær pollur, gagnsær og lygn. Uppi yf ir poll-
inum var klettabelti nokkurt, og gekk ég nú meðf ram þvi
og skyggndist nákvæmlega niður í sjávarlónið. Ég var
kominn þangað, sem það var dýpst og kyrrast, þegar ég
I oks kom auga á það, sem ég hafði búizt við að finna
þarna, og ég rak upp dálítið siguróp.
„Cyanea!" hrópaði ég. — „Sjáið þið nú Ijónsfaxið!"
Hinn kynlegi hlutur, sem ég benti þeim á var vissulega
ekki ólikur Ijónsfaxi. Hann lá á klettasyllu nálægt þrem
fetum undir vatnsborðinu. Þetta var undarleg loðin
skepna hárin bif uðust f ram og aftur, sums staðar silf ur-
hvít, annars staðar gulleit. Svo virtist, sem hún drægist
sundur og saman, líkt og um væri að ræða þungan hægan
andardrátt.
„Hún hefur gert nógu mikið illt. Dagar hennar eru
þegar á enda," sagði ég. „Hjálpið mér, Stackhurst, við
skulum fyrirkoma þessum bölvaldi." Það var stór hnöll-
ungsklettur beint uppi yfir klettasyllunni, og við veltum
honum og ýttum, unz hann féll með miklu skvampi og
gusugangi niður á sylluna.
Þegar vatnið kyrrðist var likast því sem það væri
blandað gulleitri kvoðu, sem kom snöggvast upp á yfir-
borð vatnsins.
„Nú, þá er þessu lokið, hr. Holmes," sagði lögreglufor-
inginn." „ En hvað var þetta? Ég er fæddur og uppalinn á
þessum slóðum, en hef þó aldrei séð neitt slikt. Slík
skepna, ef svo má nefna það, á ekki heima hér i Sussex-
f ylki."
„Aðkomin til Sussex," svaraði ég. „Það hlýtur að hafa
verið suðvestanstormurinn, sem bar hana hér að landi.
Komið báðir heim með mér, og ég mun lofa ykkur að
heyra um hræðilega reynslu manns, sem sjálf ur lærði að
þekkja sumar þær ógnir, sem eiga heima í sjónum."
Þegar við komum heim til min var Murdock o.rðinn það
hress, að hann gat setið uppi. Hann var samt sljór og
þreytulegur, og fór um hann hrollur við oq við. Af slitr-
óttri frásögn hans kom það fram, að eiginlega hefði
hann enga hugmynd um, hvað fyrir hann hefði komið,
annað en að hann hefði allt í einu f undið sára stingi eða
verkjaf log í gegnum sig allan, svo að hann komst naum-
lega upp úr lóninu ipp í f jöruna.
„Hér er bók," sagði ég, „sem qefur skýrinqu á ýmsu