Tíminn - 07.11.1976, Blaðsíða 34

34
TÍMINN
Sunnudagur 7. nóvember 1976
RÍKISSPÍTALARNIR
lausar stöður
LANDSPÍTALINN
DEILDARSJÚKRAÞJÁLFI óskast
til starfa á endurhæfingardeild
spitalans frá 1. jan. n.k. Nánari
upplýsingar veita yfirsjúkraþjálfi
og yfirlæknir deildarinnar.
Umsóknir, er greini aldur,
menntun og fyrri störf ber að senda
skrifstofu rikisspitalanna fyrir 15.
des. n.k.
SKRIFSTOFA
R í KISSPÍTALANN A
EIRÍKSGÖTU 5, SÍMI 11765
Hiúkrunarfræðingar
Hjúkrunarfræðinga vantar nú þegar að
Sjúkrahúsinu á Selfossi. útvegum ibúð.
Hlunnindi i boði.
Upplýsingar i sima 99-1300.
Forstöðukona.
Laust starf — Grindavík
Laust er starf á skrifstofu bæjarfógetans i
Grindavik.
Vinnutimi er frá kl. 12.00 til 17.00 alla
virka daga nema laugardaga.
Laun samkvæmt kjarasamningum opin-
berra starfsmanna.
Umsóknum ásamt upplýsingum um
menntun og fyrri störf, skal skila til undir-
ritaðs fyrir 15. nóvember n.k.
Bæjarfógetinn i Grindavik, Keflavik og
Njarðvik. Sýslumaðurinn i Gullbringu-
sýslu, Vatnsnesvegi 33, Keflavik.
Austfirðingar
Stjórnunarfélag Austurlands heldur nám-
skeið á Egilsstöðum i
arðsemi og áætlanagerð
Námskeið þetta er fyrir stjórnendur fyrir-
tækja á Austurlandi og aðra áhugamenn
um fyrirtækjarekstur i fjórðungnum.
Tilgangurinn er að veita þátttakendum
aðgengilega og hagnýta þekkingu til
beinna nota i daglegu starfi.
Eftirtalin efnisatriði verða tekin til með-
ferðar:
1. Hagnaöarmarkmiö.
2. Framlegö.
3. Arösemisathuganir.
4. Verömyndun og verölagning.
5. Framlegöarútreikningar I einstökum atvinnugreinum.
6. Bókhald og ársuppgjör sem stjórntæki.
7. Áætlanagerö.
8. Eftirlit.
Jafnhliða fyrirlestrinum verða notuð
margvisleg smærri verkefni. Auk þess
munu þátttakendur glima við 1-2 stærri
verkefni i hópvinnu.
Fyrirlesari er Eggert Ágúst Sverrisson,
viðskiptafræðingur Hagvangi h.f.,
Reykjavik.
Námskeiðið verður haldið i Valaskjálf
Egilsstöðum dagana 13. og 14. nóv. 1976.
Þátttaka tilkynnist i sima 1379 Egilsstöð-
um.
Aage Hjelm-Hansen:
Bækur firra
börnin
veruieikanum
Torben Weinreich: Ef barni liöur illa I malbiks-frumskóginum, og
þaö ályktar: Eitthvaö hlýtur aö vera aö mér.
Samtímis þvi, að barnabæk-
urnar veröa Iburöarmeiri og lit-
rlkari, hafa þær slfellt neikvæö-
ari áhrif á börnin. Þessa alvar-
legu niöurstööu telur danski
uppeldisfræöingurinn Torben
Weinreich óumflýjanlega eftir
nokkurra ára rannsókn á á-
standinu á barnabókamarkaön-
um.
Ahyggjur Weinreichs stafa
ekki af sömu ástæöum og flestra
annarra, svo sem þeim, aö bæk-
urnar séu dulbúin áróöurstæki
meöeöamóti sóslalisma, eöa til
aö viöhalda kynskiptingu, og öf-
ugt. Þvert á móti telur hann, aö
bækurnar hafi of litil áhrif á
börnin.
,, — Þessar bækur ræna börnin
raunveruleikanum I staö þess
aö auövelda þeim aö skilja
hann. Bækurnar eru gegnsýröar
af kulda, kæruleysi og firringu.
Þær eru þvl sem næst sneyddar
gagnrýni, vandamálum, eöa til-
finningum. Allt er tæknilegt,
jafnvel mannfólkinu er lýst á
vélrænan hátt. Börnin finna
ekkert, sem þau geta boriö sam-
an viö eigin reynslu.
Þau fá steina fyrir brauö.”
Á útigangi.
Weinreich styöur sina höröu
gagnrýni meö þessum oröum:
„I Vesturlöndum nútimans
riöur börnunum á aö reiöa sig á
bækur til þess aö skilja tilver-
una. Þau eru I miklu minni
snertingu viö raunveruleikann
en börn voru fyrir 100-200 árum.
Aö vlsu var llfsbaráttan harö-
ari, en þau neyddust til aö vera
virkir þátttakendur I veröld og
starfi hinna fullorönu, og uröu
þannig reynslunni rlkari.
Nú er persónuleg reynsla
barnanna mun fátæklégri, þeim
er ofaukiö I þjóöfélaginu og eru
sett á guö og gaddinn. 1 sta
öölast þau mikla óraunv^culega
reynslu viö þaö að horfa á sjón-
varp og teiknimyndir, og lesa
bækur. Hér ber skólakerfiö
þunga sök, þvi þaö hefur brugö-
izt á alvörutlmum þéirri skyldu
sinni aö gera sem mest úr þeim
tækifærum sem gefast i nánasta
umhverfi barnsins til aö koma
þvl I tengsl viö dagsins önn.
Börnin þurfa aö sannreyna
hlutina sjálf og öðlast eigin
reynslu, sem þau síöan sjá
speglast I sjónvarpi og bókum.
Þannig skilst þeim, aö þau geti
deilt reynslu sinni meö öörum.
Ef barni líður illa I malbiks-
frumskóginum, reynir þaö aö
bera kjör sin saman við hinn
glæsta háhýsaheim bókanna.
Þannig gæti barniö dregiö þessa
rökréttu ályktun: Þaö hlýtur aö
vera eitthvaö aö mér, fyrst mér
leiöist svona, þótt hér sé allt
eins og vera ber.”
Engan má móðga
Þótt undarlegt megi viröast,
bregöast bækurnar börnunum
þar sem slzt skyldi, einkum
vegna þess, aö þær veröa slfellt
alþjóölegri. A hverju ári eru
gefnar út 200-300 bækur I litum
fyrir yngstu börnin, og lesmáls-
bækur fyrir þau, sem farin eru
aö ganga I skóla. Fjórar af
hverjum fimm þessara bóka eru
framleiddar i samvihnu útgáfu-
fyrirtækja margra landa.
Allir litirnir, nema sá svarti,
eru prentaðir I einu, þannig aö
textinn er ekki nákvæmlega
hinn sami I hinum ýmsu lönd-
um, en þaö er lika eini munur-
inn. Enda er þaö svo, aö margar
þessara bóka væri ekki hægt aö
framleiöa fyrir danskan mark-
að einan vegna kostnaöar
Ætla mætti að þaö væri til
bóta aö nota efni frá mörgum
löndum sem uppistööu i barna-
bækur. Sllkt ætti jafnvel aö geta
stuölaöaö dýpri skilningi þjóöa I
millum.
En þvl miöur er þessu öfugt
farið. Bækurnar verða ekki
fróölegri fyrir vikiö, heldur enn-
þá innihaldslausari. Þar sem
þær koma út I svo mörgum lönd-
um, þarf aö taka tillit til óllkleg-
ustu hluta, svo enginn móögist.
Bækur án til-
finninga.
A Italiu má ekki sjást mynd af
nöktu fólki, hvaö þá kynmök,
sem leyfilegt er I Danmörku og
Svlþjóö. A Spáni er löggjöfin
ennþá strangari, og þar veröur
aö taka sérstakt tillit til trú-
mála. I Ameríku má helzt ekki
minnast á dauöann, og þvl síður
gagnrýna rikjandi þjóöfélags-
skipa I Japan má efniö ekki
taka of mikiö miö af hinum
vestræna menningarheimi.
Það er svo margt, sem ekki
má koma fram, þannig aö litið
verður eftir af raunveruleikan-
um. Bækurnar verða ópersónu-
legar, kaldar og leiöinlegar —
engar tilfinningar eöa vanda-
mál, aöeins þurrar staöreyndir.
Þaö eru gefnar út ótal bækur
um bila, járnbrautarlestir og
flugvélar, svo dæmi sé tekið,
troöfullar af fróöleik um viö-
komandi hluti. En flestar eru
þær um tegundir liöinna daga,
eöa þá um hugsanlega þróun
farartækjanna I framtíöinni.
Þau vandamál sem þessum far-
artækjum eru samfara, eru ó-
nefnd látin.
Börnin kannast ekki einu sinni
alltaf viö þá bila, lestir og flug-
vélar, sem þau sjálf þekkja, i
bókunum.
Börnin fá alltof litla hjálp frá
bókunum til þess aö átta sig á
eigin umhverfi og finna til sam-
kenndar meö öörum. Sömuleiöis
fá þauof litla aöstoð til aö öðlast
skilning á kjörum og háttum
þjóöa, sem búa I fjarlægum
löndum viö óllk skilyrði. Þaö er
ekki hægt aö skynja aöstæöurn-
ar I þróunarlöndunum, þegar
þeim öllum er lýst á einn og
sama hátt, en innsæi er nauö-
synlegt, ef skilningur á aö skap-
ast milli þjóöa heims.
Þegar allt hefur veriö fjar-
lægt, sem misskilningi gæti
valdið, og bækurnar byggjast aö
mestu á tækni, þá eru þær orðn-
ar óhugnanlega takmarkaöar
og ómannlegar.