Tíminn - 08.01.1977, Síða 4

4,
Laugardagur 8. janúar 1977
MEÐ I
MORGUN-
l
KAPFINU
Þaö er ég viss um aö ef þeir detta
aftur fyrir sig þá geta þeir ekki
staöiö upp.
barðann
John Boyd Dunlop.
Að hjóla á hörðum járnhjólum
eftir ójöfnum vegum árið 1887
var ekki þægilegt, og lausnin
var annaðhvort að leggja
mjúkan veg, eða að finna upp
mýkra hjól.
1 þeirri trú, að hjólreiðar væru
góð likamsrækt fyrir son sinn,
sem var að vaxa, hófst John
Boyd Dunlop, skozkur dýra-
læknir, fæddur 1840, handa viö
að leysa þetta vandamál. Að
leggja mjúkan veg með miklum
kostnaði var óhagstætt. Honum
datt þvi i hug að leysa mætti
vandamálið með þvi að koma
fyrir dúk, gúmmii og tréi á
hjólin, góð hugmynd, en tókst
illa i framkvæmd. Upp úr þessu
þróaðist hugmyndin um
gúmmislöngu, sem vel væri
búið um með striga og gúmml-
böndum, og siðan blásin upp.
Hann reyndi þetta á þrihjóli
sonar sins og hin auknu þægindi
komu strax i ljós.
John Dunlop var viss um, að
hann hefði uppgötvað eitthvað,
sem hafði iðnaðarlegt gildi, þó
að hann óraði aldrei fyrir þvi, að
þetta hefði i för með sér geypi-
legar breytingar fyrir allan
heiminn. Hann hélt áfram að
bæta hugmyndina og fékk
einkaleyfi á henni i júli 1888.
bað má lita á þetta einkaleyfi
sem grundvöll hins griðarstóra
verzlunarveldis sem Dunlop
fyrirtækið er núna. 1 lok ald-
arinnar hafði Dunlop þegar
verksmiðjur eöa sölu-
miðstöðvar i Astraliu, Kanada,
Frakklandi, Þýzkalandi og
Suður-Afriku.
John Dunlop dó i október 1921,
á 82. aldursári. Hann lifði rólegu
lifi, var ekki rikur, og hélt
áfram dýralækningum, þrátt
fyrir vöxt fyrirtækis sins.
Dunlop var umbótamaður
fyrsta hagnýta hjólsins, sem
fyrst var sett á þrihjólið, siðan
á tvihjólið, þá á bilinn, og enn
siðar á flugvélar og margar
aðrar tegundir vélknúinna
farartækja.
Meira um endurbyggingu
hverfi i V-Ber!In, þótti
ekki gerlegt að endur-
reisa þau, heldur voru
Þar sem seinni heims-
styrjöldin bókstafiega
þurrkaöi út heil borgar-
byggö nýtizku hús i Mehringtorgiö er tekiö
hringiaga stil, eins og sem dæmi.
sjá má á myndinni.
Hmnnc
I I I 1« M !

rxjj