Fréttablaðið - 10.03.2006, Blaðsíða 10

10 10. mars 2006 FÖSTUDAGUR
�����������������
BRUSSEL Heilum sex árum munar á
lífslíkum karla og kvenna innan
hinna 25 ríkja Evrópusambands-
ins við fæðingu, en konur geta að
meðaltali vænst þess að verða 81,2
ára meðan karlarnir verða að með-
altali 75,1 árs.
Franskar og spænskar konur
ná hæsta aldrinum að meðaltali og
geta vænst þess að verða tæplega
84 ára gamlar meðan kvenfólk í
Lettlandi nær aðeins 76 ára aldri
til samanburðar. Meðal karlmanna
ná Svíar hæstum meðalaldri, 78,3
árum, sem er tólf árum meira en
eistneskir karlmenn geta vænst
að ná. - aöe
Ævilíkur Evrópubúa misjafnar:
Konur verða
miklu eldri
KONUDAGURINN Írösk kona gengur fram
hjá veggmynd sem auglýsir fjölskyldu-
hamingju á alþjóðlega konudeginum
í vikunni. Dagleg morð, sprengjur og
sívaxandi ofbeldi gerir það að verkum að
flestar íraskar konur halda sig innan veggja
heimilisins og njóta lítils frelsis.
FRÉTTABLAÐIÐ/AP
STJÓRNMÁL Tekjur ríkissjóðs af
bílaumferð og innflutningi bif-
reiða nam liðlega 47 milljörðum
króna í fyrra og hafa á einum ára-
tug aukið hlutdeild í landsfram-
leiðslu úr 3,7 prósentum í 4,8 pró-
sent.
Þetta kemur fram í svari sam-
gönguráðherra við fyrirspurn
Kristjáns Möller, þingmanns Sam-
fylkingarinnar,
sem tók málið upp
á þingi í vikunni.
„Í tíð núver-
andi ríkisstjórnar-
flokka hafa tekjur
af umferð og bíla-
innflutningi auk-
ist um 23 millj-
arða króna á
verðlagi síðustu
áramóta. Heildar-
fjárveiting til
vegamála var
aðeins um 15
milljarðar króna á
árinu 2004 og
svipuð árið 2005.“
Kristján sagði að
þetta merkti að 32
milljarðar króna hefðu á tveimur
árum runnið beint í ríkissjóð og
ekki gagnast vegagerð eða rekstri
samgöngukerfis landsmanna.
Hann spurði fjármálaráðherra af
þessu tilefni hvort til stæði að
lækka álögur á bílaeign og bíla-
notkun landsmanna, til dæmis
með lækkun bensín- eða olíu-
gjalds. Kristján vildi einnig vita
hvort til stæði að auka framlög til
vegaframkvæmda á næstu árum
ef ekki stæði til að lækka bíla-
skatta.
Árni Mathiesen fjármálaráð-
herra svaraði að ekki stæði til að
gera breytingar á sköttum en benti
á að fyrirhuguð væru aukin
útgjöld til vegaframkvæmda á
næsta ári. Hann sagði að dregið
hefði verið tímabundið úr vega-
framkvæmdum til þess að auka
svigrúm til annarra framkvæmda.
Jafnframt gat Árni þess að olíu-
gjald hefði verið lækkað með sér-
stakri ákvörðun vegna kerfis-
breytinga sem gerðar voru í fyrra
með lögum.
Kristján benti á að skattaálög-
ur á samgöngur og bílaflota lands-
manna hækkuðu meðal annars
flutningskostnað á landsbyggð-
inni. Þar með leggðist skattheimt-
an mismunandi á fólk og fyrirtæki
eftir búsetu. Taldi Kristján að
skattheimta Íslendinga á bifreið-
ar, innflutning þeirra og notkun
væri heimsmet.
Fjármálaráðherra kvað Kristj-
án og Samfylkinguna vera ósam-
kvæm sjálfum sér. Sumir þar
krefðust lægri skatta og aukinna
framkvæmda, aðrir aukinna
skatta og minni framkvæmda.
Samkvæmt svari samgöngu-
ráðherra námu beinar tekjur rík-
isins af bifreiðakaupum lands-
manna um 19,5 milljörðum króna,
en tekjur af bifreiðanotkun tæpum
19 milljörðum króna. Við þetta
bætast tekjur af virðisaukaskatti
sem námu í fyrra nærri níu millj-
örðum króna.
johannh@frettabladid.is
Tugir milljarða í bílaskatta
Bílanotkun landsmanna skilaði ríkissjóði 47 milljörðum króna á síðasta ári. Aðeins hluti fer til endurbóta á
samgöngukerfinu. Hlutur bílaskatta í landsframleiðslu hefur aukist um nærri 30 prósent á einum áratug.
KRISTJÁN MÖLLER
ÁRNI MATHIESEN
FÁSKRÚÐSFJARÐARGÖNG Stjórnvöld eru treg til stórframkvæmda í samgöngukerfinu
meðan aðrar stórframkvæmdir standa yfir.
RAFORKUKOSTNAÐUR „Okkur finnst
skjóta skökku við miðað við þá
umræðu sem verið hefur á Alþingi
um hátt matarverð að þá grípi
stjórnvöld til þessa ráðs sem mun
skila sér í hærra matarverði,“
segir Reynir Carl Þorleifsson, for-
maður Landssambands bakara-
meistara.
Bakarameistarar hafa þurft að
taka á sig allt að 50 prósenta hækk-
un á raforkuverði eftir að ný orku-
lög tóku gildi í byrjun síðasta árs.
Reynir segir að enn sem komið er
hafi þær hækkanir ekki skilað sér
í hærra vöruverði en það muni
breytast. „Hækkanirnar hafa
verið að koma fram smátt og smátt
og það er lítill vilji hjá orkufyrir-
tækjum að koma til móts við okkur
eins og var gert hér áður en lögin
breyttust. Við höfum lítinn áhuga
að hækka verð á vörum okkar því
samkeppni er hörð á markaðnum
bæði milli bakara sjálfra og eins
við innflutning sem hefur aukist
mikið. En þessar hækkanir eru of
miklar og auðvitað endar það á að
neytandinn greiðir fyrir.“ - aöe
BJÖRNSBAKARÍ Stór kostnaðarliður bakara
er raforkugjöld sem hækkað hafa um allt
að 50 prósent á einu ári síðan ný orkulög
tóku gildi. Sá aukni kostnaður fer að skila
sér í hærra verði á matvörum.
FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Félag bakarameistara mótmælir hækkunum sem orðið hafa á raforkuverði:
Skilar sér í hærra vöruverði
VERÐLAUN Fyrirtækið Stjörnu-
Oddi hlýtur nýsköpunarverðlaun
Rannís og Útflutningsráðs 2006.
Stjörnu-Oddi var stofnaður 1985
sem ráðgjafarfélag en 1992 hófst
þróun og framleiðsla á mælitækj-
um sem eru það lítil og handhæg
að hægt er að setja þau á fiska.
Hjónin Jóhanna Ástvaldsdóttir
og Sigmar Guðbjörnsson eru eig-
endur fyrirtækisins ásamt fjár-
festum.
Stjörnu-Oddi hefur skilað
hagnaði undanfarin ár en árið
2004 nam veltan rúmum hundrað
milljónum króna. Tólf vinna hjá
Stjörnu-Odda en ráðgert er að
starfsmenn verði fimmtán síðar á
árinu. Vörur fyrirtækisins hafa
verið seldar til 45 landa. - bþs
Nýsköpunarverðlaun:
Stjörnu-Oddi
verðlaunaður
VERÐLAUNIN VEITT Valgerður Sverrisdóttir,
iðnaðarráðherra afhenti hjónunum Sigmari
Guðbjörnssyni og Jóhönnu Ástvaldsdóttur
verðlaunin. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
TYRKLAND, AP Ökumaður lang-
ferðabifreiðar missti stjórn á öku-
tæki sínu og ók út í á í Tyrklandi
við dagrenningu í gær. Minnst 16
farþegar fórust og 11 slösuðust.
Síðdegis í gær var 14 farþega enn
saknað og óttuðust björgunar-
sveitir að þeir væru allir látnir.
Rútan lenti á kafi á hliðinni í
straumharðri ánni Kelkit. Einum
farþeganum tókst að komast í land
og gekk eftir hjálp í nálægt þorp, á
meðan tíu aðrir biðu ofan á rút-
unni. Þeim var bjargað í land
eftir að björgunarmönnum tókst
að koma reipi til þeirra.
Yfirvöld létu loka stíflu ofar í
ánni svo vatnselgurinn minnkaði
og fundust þá lík tólf farþega inni
í rútunni. Fjögur lík fundust neðar
í ánni, um 20 kílómetrum frá slys-
stað. Björgunarsveitarmenn töldu
að lík þeirra sem saknað var hafi
rekið niður ána, og leituðu með-
fram árbökkum í gær.
Rútan var á leið frá Istanbúl til
Van.
- smk
Rúta lenti á kafi í ánni Kelkit í Tyrklandi:
Óttast að 30 hafi
týnt lífi í rútuslysi
BJÖRGUNARAÐGERÐIR Björgunarmenn draga manneskju út úr rútu sem sökk í ána Kelkit
í Tyrklandi í gær.FRÉTTABLAÐIÐ/AP