Mánudagsblaðið - 29.06.1970, Blaðsíða 3

Mánudagur 29. júní 1970
kk ' » _ ». * _ * • *í
3
Af erlendum vettvangi
V.-þýskir stríplingar á Adríahafi.
Strlplingaæðið fer vaxandi —Vesiur-
Þjóðverjar fjölmenna til Júgóslavíu
— Hið sanna stéttlausa fólk — bara
berir kroppar
Meðall Þjóðverja jg Austiurrfk-
isinanna er nektarliínaður aðal-
lega fjölstkyldumal: „okkur lang-
ar til að ala böm okikar á fnam-
farasinnaðan hátt“ er skýring
vidkomandi“ og kynna fyrir þeim
mannsti'kamann, eins og hann
raunverulaga er“. Á veturna
heldur þessi kennsla áfram i
sauna-böðum beggja kynja-nna en
kyöldunum er eytt í skugga-
myndasýningar, þar sem sýndar
eru myndir af grískum listaverk-
um í klúbbum, sem beira nöfn
eins og „Vinir Ijóssins“ En þeg-
er vorar, fara þúsundir „náttúru-
u*nenda“ fyþeir vilja heldur brúka
þáð orð ’ en nektairunnendur“ i
vdlkswagen-bflum sínum og aka
suður á bóginn í hinar árlegu
„sólarferðir" sínar. Og, í aukn-
uim mæli, þá er ferðinni heitið <
kommúnistalandið Jugóslavíu, en
þangað seiða þá m.a. ódiýrirdvai-
arstaðir og verðlag, 600 mlflna
strönd, sem er út af fyrir sig
alejör'tega einsdæmi og auiglýs-
ingapésar, sem lofa sólarlit án
„rándanna" þ.e. sund skýlu og
brjóstaihaldara-„fö'rum“. Til þess
oð taka á mióti þessum auðugu og
eyðslusömu Vestur-Þjóðverjum,
hafa júgóslavneskar ferðaskrif-
stofur byggt margar aliþjöðiega
viðurkenndar „nektar-búðir“ við
AÖríahafið.
Eyrir skömmu heimsótti banda-
rískur blaðamaður edmn af þess-
um stöðum og segiist honum eitt-
hvað á þessa leið frá heimsókn-
inni:
Engar myndir
Ilitinn var um 15 stig og
livasst þegar ég kom í Valalta,
vart ákjósanlegur hiti til að bað-
ast nakinn í Adríahafinu. Hjá
þykkum vegatálmunum úr tré til
þess að bægja forvitnum frá
búðasvæðinu stóðu tveir risa-
vaxnir júgóslavneskir unglingar,
sem báðu mig að sýna sér »1-
þjóðaskírteini nektarfélagsskap-
arins, en þegar ég byrjaði að af-
saka mig á ensku ypptu þcir öxl-
um o.g Ieyfðu mér að aka upp
að aðalbyggingunni. Þegar þang-
að kom heilsaði upp á mig rauð-
hærð móttökustúlka í þykkri
peysu, skíðabuxum og loðnum
skóm. „Af hverju ertu ekki nak
in?“ spurði ég. „1 þessu veðri“
svaraði hún „ertu snar?“ Þegar
ég skýrði ástæðuna fyrir ferða-
lagi mínu, kallaði hún á yfir-
mann stofnunarinnar, Rudolf
Zupanac, sem Ieyfði mér að
skoða mig um ef ég lcfaði að
taka engar myndir, — „og þú
verður að vcra nakinn, eins og
allir hinir“. Nú var komið að
mér að segja „1 þcssu veðri?
ertu snar?“.
Vestræn þægindi
Nokkrum augnabikum síðar
var ég, samt sem áður, dulbúinn
bak við sólgleraugu ein saman,
kominn í skoðunarferð um hið
150 fer-ekru svæði. Þótt PRO-
GRES, hótelkcðja í Belgrad, hafi
byggt staðinn, þá var sýnilegt að
tekið var tillit til vestrænna
krafna um þægindi. Utan smekk-
legra smáhúsa, þá er í búðu'n
þessum supermarket, hársnyrti-
stofa, útigrill, þar sem steikja má
svín í heilu lagi og allskyns skýli
fyrir sólböð. Auk þess voru alls-
kyns leikvelli fyrir böm.
Hvítar rasskinnar
I rauninni er Vailata í engu
frábrugðin venjulegum feirða-
miannastöðuim, og dagleg hegðun
gesta lítt öðruvísi en gesta á hin-
um hefðbundnu baðstöðum á
næstu hótelum. Eftir að hafa tek-
ið sér morgiuns'turtuna, þá er
deginuim eytt í supd j. sjónum,,
sóliböð, göngiuíferðir, og, jafnvel
klæða sig þrisvar á dag, til að
matast í hinum ágæta matsal
Valalta. Tó'llf manna öryigigis-
varðlið, útiloikar allia trufllun og
ónæði. „Ágengni er raunverulega
ekikert vamdamál hér“ sagði einn
Framhald á 6. síðu.
Hrakfallajáikur Svía —
Sjá grein t. h.
Hraðfrystum allar sjávarafurðir
Kaupum sííd til bræðslu og
frystingar
Hraðfrystihús
Eskifjarðar hJ.
Eskifirði
Ófarir Palme í Bandaríkjunum —
Sænskar útflutningsvörur í bann?
Hrakfarir Olofs Palme, forsætisráðherra Svíþjóð-
ar, í Ameríku, hafa vakið talsverðan ugg í Svíþjóð.
Eins og kunnugt er af fréttum, bauð Kenyon Coll-
ege honum þangað til ræðuhalda, en Palme var
þar einu sinni við nám. Síðan þetta boð barst Palme
hefur hann sí og æ verið að stússa í því, að Nixon
forseti Bandaríkjanna, byði honum heim, en úr
varð ekki neitt. Allsstaðar, þar sem Palme kom við
eða gisti vestra mætti hann andúð og hafnarverka-
menn í New York neituðu að afferma sænsk skip,
sem þangað fluttu Volvo bifreiðir og urðu skipin
að snúa aftur til Svíþjóðar með farminn. Nokkur
sárabót var þó, að utanríkisráðherra Bandaríkjanna
sá aumur á hinum sænska hálfkommúnista og Vi-
et-Cong dindli (Palme marséraði fyrir skömmu í
hópi friðardúfna og kommúnista, sem mótmæltu
Viet Nam átökum) og gaf honum að snæða.
Palme lét ekki hugfallast þegar forsetinn virti
hann ekki viðtals heldur efndi til 9 daga ferða-
lags um Bandaríkin, ferðalags, sem hann kallaði
„private picnic”, eða einka-ferð.
En þetta varð sko aldeilis ekki nein prívatferð.
Hann hlaut allsstaðar mótmæli og reyndi af kjark
og dug að verja afstöðu sína og stjórnarinnar bæði
í ræðum og sjónvarpi m.a. mannúðaraðstoðina við
Hanoi og það, að Svíþjóð er orðin einskonar himna-
ríki liðhlaupa úr bandaríska hernum, einkum svert-
ingja. Auk þess, * í ofanálag," voru ■ það’ Svíar sem'v
svívirtu ambassador Bandaríkjanna í Svíþjóð m.a.
með því að kalla hann „nigger" eina mestu sví-
virðingu í garð negra. Pálme sagði að allt þetta
væri ekki annað en runnið undan rifjum öfga-
manna í Svíþjóð og m.a. negrum, sem þar eru bú-
settir.
En hversvegna varð það svona geysilega nauð-
synlegt fyrir Palme að vingast svona mikið við
Bandaríkin allt í einu? Sérfræðingar í Svíþjóð líta
svo á, að ástæðan sé pólitísk vandræði heima fyr-
ir. Erfiðar kosningar eru framundan í Svíþjóð þeg-
ar deildirnar verða sameinaðar þar í þingi og telja
verður að forsætisráðherrann hafi verið að reyna
að draga athygli frá ýmsum heimavandræðum,
verkföllum og innanlandsókyrrð. Þetta er afar tví-
eggjað sverð, því heima í Svíþjóð létu róttækustu
stuðningsmenn Palmes, jafnvel meðlimir hans eig-
in flokks í ljós það álit, að hann hefði átt að vera
enn harðari í garð Bandaríkjanna en raun varð á.
En önnur og. veigameiri ástæða er sögð hafa leg-
ið að baki ferð Palmes og sú snéri að fjármálun-
um. Síðan hann tók við völdum í október s.l. hefur
einskonar skjálfti hrisst til í hinni vel smurðu fjár-
málavél Svíþjóðar ,og orðrómur hefur það fyrir
satt, að gengisfelling verði eina úrræðið eftir kosn-
ingarnar. Palme hefur orðið fyrir miklum „þrýst-
ingi" bæði frá iðnaðinum og verkalýðnum, að
vingast við Bandaríkin svo komið verði í veg fyrir
að þeir vestrænu hætti að kaupa sænskar vörur al-
mennt. En jafnvel sú hlið málsins virtist enn öm-
urlegri þegar Palme hélt aftur til Stokkhólms, þá
hótuðu hafnarverkamenn í New York að halda á-
fram að senda sænsk skip aftur heim án þess að
afhlaða þau. Ef þeir halda fast við þessa hótun
og hafnarverkamenn í öðrum borgum Bandaríkj-
anna gera hið sama — þá verður áfallið fyrir
sænskan útflutning mjög alvarlegt.