Tíminn - 02.11.1977, Qupperneq 4
4
Miövikudagur 2. nóvember 1977
Einhugur um þörf á
upplýsingaþj ónus tu
— rikti á ráðstefnu rannsóknaráðs um
skipulag upplýsingamála á íslandi
K. Ingemann Pedersen verkfræöingur.Dan Fink arkltekt, frá upplýs-
ingaþjónustu Dana f tæknimálum I Kaupmannahöfn og Sauli Laitinen
sérfræöingur I tölvuvæddri upplýsingaþjónustu frá Finnlandi. Norræna
rannsóknarnefndin Nordforsk kostaöi þá hingaö tii aö halda fyrirlestra
á ráöstefnunni um skipulag upplýsingamála hér, sem haldin var á
föstudag aö Hótei Loftleiöum. — Tlmamynd: Gunnar.
Nefnd á vegum Rannsóknaráös
rikisins skilaöi áliti um skipulag
upplýsingamála hér á landi, áriö
1976. Nefndin geröi tillögur um
skipulag upplýsingaþjónustu fyr-
ir tækni- og raunvlsindi i' skýrslu
sinni. Tillögur nefndarinnar voru
birtar I heild 1 riti Rannsókna-
ráös, „Skipulag upplýsingamála
á Islandi” sem gefiö var Ut sama
ár.
tggj eö ösí Bgsj bö
Lady sófasettið
Vegna hagstæðra innkaupa og aukinnar hagræðingar
í framleiðslu, getum við nú
boðið þessi vinsælu sófasett
og sófaborð á
neðangreindu verði:
Sófasett með dralon áklæði kr. 225.000
Skammel meðdralonáklæði kr. 28.000
Sófaborð 70x140 cm frákr. 55.000
Hornborð 70x70 frá kr. 40.000
Getum boðið úrval af öðrum áklæðum.
Hringið eða skrifið eftir áklæðapruf-
um.
Eigum einnig fjölmargar gerðir af
sófaborðum úr mismunandi viðar-
tegundum og með ýmsum gerðum af
plötum, svo sem: Eir, marmara,
keramik o.fl. o.fl.
Fæst einnig sem hornsófi á tilsvarandi
verði.
A föstudag slöastliöinn var
haldin ráöstefna á Hótel Loftleið-
um til þess aö fjalla um niöur-
stööur og tillögurstarfshópsins og
jafnframt til þess aö kynna
starfssviö tæknilegrar upp-
lýsingaþjónustu fyrir Islenzkum
notendum. '
Framkvæmdanefnd Rann-
sóknaráös hefur sóttum fjárveit-
ingu á fjárlögumtilþess aö koma
á fót upplýsingaþjónustu á Is-
landi, og I f járlagafrumvarpi fyr-
ir áriö 1978, er gert ráð fyrir fjár-
veitingu aö upphæö kr. 5,7
milljónir til þess aö setja á fót
upplýsingaþjónustu hér á landi.
Má gera ráö fyrir aö vlsir aö upp-
lýsingaþjónustu taki til starfa á
næsta ári veröi fjárveitingin sam-
þykkt.
Þátttakendur á ráöstefnunni
um upplýsingamál voru um 90
talsins frá ýmsum opinberum
stofnunum og st jórnvöldum,
rannsóknastofnunum, bdkasöfn-
um, atvinnulifi og fleiri aöilum.
Sérstakir gestir ráöstefnunnar
voru þeir K. Ingemann Pedersen,
verkfræöingur frá Dansk Teknisk
Oplysningstjeneste og Dan Fink
arkitekt forstööum aöur
Bygningsteknisk Studiearkiv, en
báöir starfa þeir viö upplýsinga-
þjtínustur i' Danmörku. Þá var
einnig gestur ráöstefnunnar
Finninn Sauli Laitinen, sem er
forstööumaöur upplýsingadeildar
rannstíknastofnunar ríkisins i
Helsingfors. Laitinen er sér-
fræöingur i tölvuvæddri upp-
lýsingaþjónustu.
Erlendu gestirnir fluttu fyrir-
lestra á ráðstefnunni, en auk þess
fluttu fyrirlestra þeir Sveinn
Björnsson forstjóri um stefnu-
mörkun I upplýsingamálum,
Kristín Þorsteinsdóttir bóka-
safnsfræöingur, um upplýsinga-
öflun og btíkasöfn, Jón Erlends-
son um ástand upplýsingamála á
Islandi og notendafræöslu og
Reynir Hugason rakti helztu til-
lögur nefndar Rannsóknaráös.
A eftir framsöguerindunum
störfuöu 8 umræöuhópar og fjöll-
Uöu um hina ýmsu þætti upp-
lýsingamála og skiluöu áliti. Aö
lokum uröu svo frjálsar umræöur
og ráöstefnunni sleit Steingrimur
Hermannsson framkvæmdastjóri
Rannsóknaráös.
Helztu niðurstööur umræöu-
hópa voru þessar:
1. Marka þarf almenna stefnu i
upplýsingamálum. Megin-
markmiðiö ætti aö vera aö
byggja upp skipulega upp-
lýsingastarfsemi 1 landinu, sem
tryggi það aö þjóöin geti á aö-
gengilegan háttfylgzt meö þrtí-
un innanlands og á alþjóðavett-
vangi á helztu sviöum sem
snerta hagsmuni hennar.
2. Ljóst ei; aö íslendingar veröa
aö mestu þiggjendur á sviöi
grunnrannsókna ogjafnframtá
flestum sviöum hagnýtra rann-
sókna. Innlendar rannsóknir
hljóta ööru fremur aö beinast
aö rannsóknum á ýmsum þátt-
um, sem sérstakir eru fyrir Is-
lenzka staöhætti og aö notkun
erlendra uppgötvana eða tækni
og aðlögun þeirra aö Islenzkum-
vandamálum.
Skipulögö upplýsingaþjtínusta
ætti aö auövelda okkur aö fylgj
ast sem bezt með þvi sem gert
er erlendis og jafnframt vinna
aö þvl aö niöurstöður innlendra
rannstíkna komist til aöila I at-
vinnulifi og veröi þeim aö
gagni.
3. Mikil þörfer á þjónustumiöstöð
er annast miölun upplýsingar.
Þessi miöstöö ætti aö tileinka
sér aöferöirog tækni hliöstæöra
miöstööva erlendis og samhæfa
krafta innlendra þjónustuaöila
og tengja Islenzka notendur viö
erlendar upplýsingastöövar.
4. Sú upplýsingaþjónusta I tadcni
og raungreinum, sem nú verö-
ur sett á stofn á vegum Rann-
sóknaráös, er fyllilega tima-
bær, og raunhæfur visir aö al-
mennri upplýsingamiöstöö.
Umræöuhóparnir lögöu rika
áherzlu á, aö upplýsingaþjón-
ustan og btíkasöfn eöa upp-
lýsingadeild eins og lagt er til
aö þau veröi kölluö, I landinu á
sviöi raunvisinda og tækni
veröi hlutar af samvirku kerfi
upplýsingamiöla, sem miöaði
aö hagkvæmri verkaskiptingu
og gagnkvæmri aöstoö. Mikiö
efni er til I landinu, en sam-
ræmingu og úrvinnslu er ábóta-
vant og upplýsingar ekki aö-
gengilegar.
5. Auka þarf skilning á gildi upp-
lýsinga og þörf á öflun þeirra.
Öft er ráöizt I framkvæmdir og
fjárfestingu án þess aö aflaö sé
nægra og tlmanlegra upp-
lýsinga og þess eru dæmi aö
gengiö sé fram hjá upplýsing-
um viö töku slikra ákvaröana.
6. Efla þarf notendafræöslu I upp-
lýsingaleit. Kynna þarf þá
þjtínustu sem söfn eöa upp-
lýsingadeildirgeta veitt, hvaða
efni er fáanlegt þar, og I hvaöa
formi. Kenna þarf notkun bók-
fræöilegra hjálpargagna viö
leit aö upplýsingum og kynna
möguleika á öflun efnis frá
söfnum hér og erlendis.
Fræðsla sem þessi ætti aö vera
fastur liöur náms I raunvls-
inda- og tæknigreinum og I
eftirmenntun þeirra,sem nú eru
aö störfum. Tækniþróun Iland-
inu er beinllnis háð þvl hversu
vel menn kunna aö notfæra sér
upplýsingar.
7. Mörg islenzk fyrirtæki eru smá
I smiöum og ráöa ekki yfir
starfsliði, sem kann aö notfæra
sér tæknilegar upplýsingar.
Það þarf þvi aö efla þjtínustu
stofnanir sem geta aöstoðaö
fyrirtækin og veriö tengiliöir
þeirra viö upplýsingaþjónust-
una.
8. Efla þarf bókasöfn og upp-
lýsingadeildir I rannsókna-
stofnunum. Leggja þarf
áherzlu á kaup mikilvægra
tlmarita, efnislykla og út-
drátta. Þarf sérstaklega aö
þjálfa starfsmenn upplýsinga-
deilda, sem eiga aö veita not-
endum þjónustu og vera tengi-
liöir viö þá.
9. Timabært er, aö islenzk upp-
lýsingamiöstöð tengist erlend-
um gagnabönkum meö aðstoö
tölvuútstöövar. Stofnkostnaöur
tölvuútstöövar er nú oröinn
lægri en kostnaöur algengra
skrifstofutækja, svo setn ljós-
prentunarvéla, en slma-
kostnaöur viö útlönd er enn
mjög hár. Meö tilkomu jarö-
stöövar fyrir fjarskipti um
gervitungl gæti sá kostnaö-
ur lækkaö.
Upplýsingaþjónustan, sem hér
veröur komiö á fót, veröur fyrst
og fremst helguö tækni og raun-
greinum, þóttþörf séá upplýsing-
um á miklu vlðtækara sviöi.
Astæöan fyrir þessu er sú, aö I
engri grein hefur þekkingaraukn-
ingin oröiö eins mikil og I tækni og
raungreinum og ritaö mál I tækni
og raungreinum eykst svo glfur-
lega ár frá ári aö þvl hefur veriö
likt viö sprengingu. Megniö af
þessu efni eru fræöiritgeröir, sem
birtast I tlmaritum. En þótt upp-
lýsingaþjónustan sinni einkum
tækni og raungreinum er ætlunin
aö þar veröi reynt aö leysa úr öll-
um vandamálum, sem þangaö
berast, jafnvel þtítt þau lúti aö
öörum greinum.
SJ
| SÍÐUMÚLA 30 • SÍMl: 86822
'f ggSEÖÖ0EÖ©3