Tíminn - 02.02.1978, Blaðsíða 7

Tíminn - 02.02.1978, Blaðsíða 7
Fimmtudagur 2. febrúar 1978 7 Útgefandi Framsóknarflokkurinn. Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson (ábm.), og Jón Helgason. Rit- stjórnarfulltrúi: Jón Sigurðsson. Auglýsingastjóri: Stein- grimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur, framkvæmda- stjórn og auglýsingar Siðumúla 15. Simi 86300. Kvöldsimar blaðamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00: 86387. Verð i lausasölu kr. 90.00 Askriftargjald kr. 1700 á mánuði. ____ ., . Blaðaprent n.f. Söguburður og rógsmál Söguburður er ekki nýtt fyrirbæri. Hann hefur sjálfsagt verið fylgifiskur mistækrar mannskepnu frá örófi alda. Kjaftakindur af báðum kynjum hafa alltaf og alls staðar farið með veggjum, iðandi af sögugleði, og visvitandi rógur er ekki heldur ný- lunda. I bókmenntum okkar eru fræg og mögnuð dæmi um þetta, bæði að fornu og nýju. Einnig i hinu raunverulega samfélagi. Þess konar dæmi geta meira að segja blasað við á siðum dagblaða — einnig þeirra, sem annars vilja þó teljast marktæk i almennri umræðu. Nærtækast er að vitna til tveggja Reykjavikurblaða i fyrradag, þar sem á sérlega rætinn og sóðalegan hátt átti að heita að fjallað væri um prófkjör Framsóknar- manna: Forystugreinar i Dagblaðinu og Þjóðvilja- greinar, er virtist eiga að hafa á sér yfirbragð frétt- ar. Blöð, sem þannig vinnubrögð ástunda, eru mörkuð fingraförum, sem bágt er að slétta yfir eða má út. Um þau rógsmál, sem hin göfuga prentlist er þannig notuð til þess að útbreiða, er þó það að segja, að á þeim má frekar festa hendur. Og þeir, sem þar sigla út á hálli is en þeir eru menn til þess að fóta sig á, eiga þar yfir sér dómstól, þar sem er heilbrigð dómgreind fólks og siðferðilegt mat. Hinu, sem gengur frá manni til manns, er erfið- ara að andæfa. Það er myrkrum hulið, hvaðan slik- ar öldur eru runnar, og ekki verður i þvi grynnt, hvaða mynd þær taka á sig. Þeir, sem verða fyrir slikum söguburði, standa að jafnaði uppi varnar- lausir og fá ekki rönd við reist, hvað sem þeim kann að vera borið á brýn. Nú um skeið hefur verið mikil sprettutið i þjóð- félaginu fyrir þess konar söguburð, og hafa það margir mátt reyna. Runa afbrotamála hefur komið upp á yfirborðið, en þó jafnframt hjúpazt nafn- leynd, sem verið hefur gróðrarstia fyrir þá, sem geta vilja i eyðurnar og bendla þennan eða hinn við slik mál. Alkunnugt dæmi af þessu tagi er ávisanamálið, sem mest var umrætt fyrir nokkrum misserum. Við það voru bendluð nöfn margra manna, sem hvergi höfðu nærri komið, unz hulunni var loks lyft af þvi og gert heyrinkunnugt, hverjir þar höfðu i raun og veru verið að verki. Annað áþekkt mál er nú á döfinni, þar sem er skrá sú, sem nokkrir bankar i Danmörku hafa látið i té um Islendinga, er þar eiga peninga. Skattayfirvöld bera það fyrir sig, að þeim sé óheimilt að lögum að birta nöfnin, og gjaldeyrisdeild bankanna hefur þagað þunnu hljóði. í skjóli þessarar leyndar hafa svo sögurnar kviknaÖ og borizt mann frá manni, unz getgáturnar, sem gefnir hafa verið vængir, eru sagðar sem staðfastur sannleikur. Og þeir trúa, sem til þess hneigjast að leggja eyru við sliku. Þeir, sem fyrir þessu verða, geta aftur á móti illa af sér borið óhróðurinn, þótt alsaklausir séu, þar sem við orðróm einan er að fást. Þeir standa sem sé and- spænis hinni óhrekjandi lygi, sem óræð tilviljun, eða þá illkvittni annarra, hefur ýtt á flot og magnað. Það er skiljanlegt og eðlilegt, að þagnar verði að gæta um ýmis atriði mála, sem eru á rannsóknar- stigi. En það er rangsnúið, að saklausir menn séu i almanna munni sviptir mannorði sinu, svo að þeir, sem i raun eru brotlegir, fái dulizt til frambúðar. Með nafnleynd, sem dregur slikt á eftir sér, er farið aftan að siðunum á óviðurkvæmilegan hátt. — JH ERLENT YFIRLIT Andreotti er mesti samningamaður ítala Þó er óvíst, að hann leysi stjórnarkreppuna EINS OG áöur hefur veriö skýrt frá baöst nýlega lausnar 39. rikisstjórnin, sem mynduö hefur veriö á Italiu siöan siö- ari heimsstyrjöldinni lauk. Eðlilegt heföi virzt, aö nýjum manni yrði faliö aö vinna aö myndun fertugustu rikis- stjórnarinnar. Þótt ttalir virö- ist sammála um fátt, viröast þeir sammála um, aö ekki komi til greina aö fela þetta öörum manni en fráfarandi forsætisráðherra, Giulio Andreotti. Hann sé öörum vænlegri til aö leysa þann hnút, sem itölsk stjórnmál hafa komizt i og fáum viröist nú leysanlegur. Takist honum það ekki, geti veriö allra veöra von i itölskum stjórnmálum. Borgarastyrjöld sé engan veg- inn útilokuð. Staöan i itölskum stjörn- málum er nú i meginatriöum sú, aö miöflokkarnir og Sósialistaflokkurinn, sem áö- ur unnu meö Kristilega flokknum, treysta sér ekki til aö gera þaö áfram, nema Kommúnistaflokkurinn taki einnig þátt i samstarfinu. Kommúnistaflokkurinn vill einnig ólmur komast i rfkis- stjórn. Hins vegar er meiri- hluti Kristilega flokksins and- vigur stjórnarsamvinnu við kommúnista. Eftir þingkosn- ingarnar, sem fóru fram sum- arið 1976, var staöan ekki ósvipuö, en þá tókst Andreotti aö mynda minnihlutastjórn Kristilega flokksins meö óbeinum stuðningi Kommúnistaflokksins, Sósialistaflokksins og Lýö- veldisflokksins, sem er vinstri sinnaöur miðflokkur. Nú hafa þessir flökkar lýst yfir þvi, aö þeir veiti slikan stuðning ekki lengur, heldur vilji koma á meirihlutastjórn á breiðum grundvelli. Þess vegna varö minnihlutastjórn Andreottis aðfara frá. Þrautin, sem hann þarf aö leysa nú, er oröin mun erfiöari en eftir kosningarnar 1976. ÞAÐ heföi vart þótt likleg spá fyrir 15-20 árum, aö Andreotti ætti eftir aö veröa sá leiðtogi Kristilega flokksins, sem nyti mests trausts. Ýmsir aðrir leiðtogar flokksins eru Andreotti honum glæsilegri og mælskari og meira viö alþýöuskap. Hann er hlédrægur og ómann- blendinn aö eölisfari og heldur litill ræðumaöur. En hann er starfsmaður góöur og hefur jafnan þótt reynast traustur og heiðarlegur. Frama sinn á hann þó sennilega mest þvi aö þakka, aö hann hefur þótt frábær samningamaöur. Hann hefur verið fundvis á leiöir og úrræöi, þegar flestir hafa tal- ið, aö viðræöur væru komnar i algert strand. Hann er vafalit- iö bezti pólitiski samninga- maöurinn, sem Italir eiga nú. Þó hefur hann ekki fengið það orö á sig, aö hann sé sérlega kænn eöa klókur. Samninga- hæfni hans byggist á raunsæi og úrræðasemi. GIULIO ANDREOTTI er nýlega oröinn 59 ára, fæddur 14. janúar 1919. Hann er kom- inn af fátæku fólki. Fööur sinn missti hann, þegar hann var eins árs. Hann brauzt áfram menntaveginn og þótti ekki sérstakur námsmaður, enda varö hann aö vinna fyrir sér meö náminu. Honum tókst aö ljúka laganámi viö háskólann i Róm, þegar hann var 21 árs, en laganám þar er ekki eins strangt og hér. Strax á náms- árunum komst hann I kynni viö yfirmenn kaþólsku kirkj- unnar og geröist fljótlega handgenginn Alcide De Gasperi, sem siöar varö stofn- andi Kristilega flokksins og forsætisráðherra i fyrstu stjórn hans, en Kristilegi flokkurinn hefur nú farið sam- fleytt meö stjórnarforustu á ítaliu á fjóröa áratug. Gasperi skipaöi Andreotti skrifstofu- stjóra forsætisráðuneytisins, I þegar hann var 28 ára, en þaö þykir ein mesta valdastaöa á Italiu. Margt benti til, aö Gasperi hyggöist gera Andreotti aö eftirmanni sin- um. Svo varö þó ekki, þvi aö Andreotti beiö lægri hlut i keppninni við Fanfani. Fanfani var þá hlynntur nánu samstarfi við Sósialistaflokk- inn, en Andreotti vildi heldur vinna tilhægri. Vegna þessara árekstra þeirra Fanfanis og Andreottis, fékk Andreotti ekki sæti i rikisstjórninni fyrr en 1956, en þá varö hann fjár- málaráðherra og siðar varn- armálaráöherra. Hann gegndi næstu árin fleiri ráöherra- embættum og fór vegur hans stöðugt vaxandi. Arið 1970 var honum falin stjórnarmyndun, en hún mistókst. Ariö 1972 myndaöi hann hins vegar stjórn, sem sat rúmlega ár aö völdum. Siöar gegndi hann enn ýmsum ráðherraembætt- um, unz hann varö forsætis- ráöherra árið 1976, eins og áö- ur segir. ÝMSAR getgátur eru uppi um það, hvernig Andreotti hyggist leysa stjórnarkrepp- una nú. Þegar hann myndaði minnihlutastjórnina 1976, samdi hann um það viö kommúnista, að þeir fengu i sinn hlut forseta annarrar þingdeildarinnar og formenn ýmissa þingnefnda. Nú þykir liklegt, að hann reyni aö veita kommúnistum óbeina aöiid aö stjórninni, t.d. meö aö gera óflokksbundna menn, sem standa nærri kommúnistum, aö ráöherrum. En vafasamt þykir, aö kommúnistar sætti sig viö þaö, heldur krefjist meira. Þ.Þ.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.