Tíminn - 20.04.1978, Blaðsíða 6

6
Fimmtudagur 20. april 1978
Skattafrumvarpið til umræðu á Alþingi:
Kemur til framkvæmda við
álagningu fyrir árið 1979
-sagði Matthías Á. Mathiesen
Á kvöldfundi neöri deild-
ar Alþingis á þriöjudag fór
fram fyrsta umræöa um
stjórnarfrumvarp til laga
um tekju- og eignarskatt.
Fjármálaráöherra/
Matthías Á. Mathiesen,
mælti fyrir frumvarpinu
og ennfremur fyrir frum-
varpi til laga um staö-
greiðslu opinberra gjalda.
Sagði hann/ að frumvörp
þessi væru þáttur í heildar-
endurskoöun á tekjuöflun-
arkerfi ríkisins/ en að því
verkefni hefði verið unnið
á mörgum undanförnum
árutri/ eða allt frá lokum
siöasta áratugs.
Gerði ráöherra siðan itarlega
grein fyrir frumvarpinu, megin-
efni þess og meginbreytingum frá
núgildandi skattalögum. 1 at-
hugasemdum sem fylgja frum-
varpinu er efnislega um sömu
atriði fjallað i styttra máli og fer
sá kafli hér á eftir:
„Frumvarpi þessu er ætlað að
öðlast gildi 1. janúar 1979og koma
til framkvæmda við álagningu á
tekjur og eignir þess árs á árinu
1980. Þykir ekki við hæfi að
breyttar reglur um skattlagningu
hafi afturvirk áhrif, einkanlega
aö þvi leyti sem hin ráðgerða
breyting kann i einstökum tilvik-
um að verða til aukinnar skatt-
byrði. Ákvæði frumvarpsins
hefðu þvi ekki áhrif á tekjur rikis-
sjððs 1978.
Helztu stefnubrevtingar frá
gildandi tekjuskattslögum. sem i
frumvarpinu felast eru þessar:
Færri frádráttarliðir
Frádráttarliöum frá tekjum
manna utan atvinnurekstrar er
fækkað verulega og skattaðilum
heimilað að eigin vali að nota
fastan frádrátt, sem er ákveðinn
hundraöshluti af launatekjum, i
stað frádráttar vegna iðgjalda af
lifeyri, iögjalda til stéttarfélaga,
vaxtagjalda og gjafa til menning-
armála. Að þessu leyti er frum-
varp þetta þvi verulega frábrugð-
ið frumvarpinu i fyrra en þar var
lagt til að flestir frádráttarliðir
væru felldir niöur meö öllu eða
þeim breytt i afslátt frá skatti.
Matthlas A. Mathiesen
Takmörkuð sérsköttum
hjóna
Aðferð við skattlagningu hjóna
er breytt. Tekin er upp takmörk-
uð sérsköttu:n, hjóna með heimild
tii millifærslu þess hluta persónu-
afsláttar sem öðru hjóna nýtist
ekki yfir til hins. Sérstakur frá-
dráttur gildandi laga vegna
launatekna giftrar konu er felldur
niður. Skattstigi og persónuaf-
sláttur er hinn sami fyrir alla
menn án tillits til hjúskaparstöðu
þeirra. Barnabótum er skipt til
helminga milli hjóna.
Atvinnurekenda reiknuð
laun
Skattmeðferð einstaklinga,
sem fást við atvinnurekstur er
breytt verulega. Rekstrarútgjöld
atvinnurekstrar og þar meö tap
af slikum rekstri yröi samkvæmt
frumvarpinu ekki frádráttarbært
fráöörum tekjum mannsins.
Hann gæti þannig t.d. ekki nýtt
fyrningar i atvinnurekstri sinum
til að firra sig skattgreiðslu af
launatekjum sem hann kann að
hafa.
Að auki gerir frumvarpið ráð
fyrir þeirra breytingu frá gild-
andi lögum aö maður, sem stund-
ar atvinnurekstur i eigin nafni
eöa sjálfstæða starfsemi, verði án
tillits til afkomu rekstrarins
skattlagöur eins og honum væru
greidd laun frá öðrum. Er með
þessum hætti stigið skref til að-
greiningar á atvinnurekstrinum
sjálfum og þeim sem hann rekur.
Fyrninga- og söluhagn-
aðarreglur
Veruleg breyting er ráðgerð á
fyrningarreglum og reglum um
skattlagningu söluhagnaðar.
Að þvi er varðar fyrningar
munar mest um þá ráðgerðu
breytingu að reikna fyrningar af
endurmatsverði með lægri
hundraðshlutum en samkvæmt
gildandi lögum. Endurmatið er
byggt á breytingum á visitölu
alþingi
Halldór E. Sigurðsson:
Mikið undirbúnings -
starf unnið í tíð
vinstri stjórnar
Halldór E. Sigurðsson
landbúnaðar- og sam-
gönguráðherra gerði
athugasemdir við full-
yrðingar Gylfa Þ.
Gislasonar um slæmar
skattalagabreytingar i
tið vinstri stjórnar um
leið og hann færði fjár-
málaráðherra þakkir
fyrir hans störf varð-
andi frumvarp um
tekju- og eignarskatt
og staðgreiðslu skatta.
Sagði Halldór, að hann ætlaði
ekki aö fara að halda þvi fram,
að skattalög eins og þau voru er
vinstri stjórn lét af völdum,
væru svo frábær að þar þyrfti
engra breytinga við. Þvert á
móti væri full ástæða til að bæta
úr í þessum málum og hefði
hann i fjármálaráðherratið
sinni á árunum 1972 til 1974 látið
vinna mikið starf við endur-
skoðunar á heildarlöggjöf um
skatta, og hefði þeirri vinnu sið-
an verið haldið fram og árangur
hennar nú að lita dagsins ljós.
Halldór E. Sigurðsson
Það væri illa farið, ef stjórnar-
andstaðan ætlaði að hindra
framgang þessara mála nú á
þessu þingi, svo mikilvægar
væru endurbætur á skattakerf-
inu orðnar.
Þá sagði Halldór að enda þótt
Gylfi Þ. Gislason hefði sam-
fleytt i 15 ár, lengur en nokkur
annar Islendingur, átt sæti i
rikisstjórn, hefði svo komið þeg-
ar vinstri stjórn tók við, að
ýmislegt i skattalögum hefði
þurft skjótra umbóta við. Að þvi
hefðu skattalagabreytingar sið-
ustu rikisstjórnar miðazt við, en
ennþá væru þó skattalög að
stofni til frá ráöherratið Gylfa
Þ. Gislasonar. Væri væntanlega
nú að verða umskipti i þeim efn-
um sem byggðust að mestu á
vinnu ráðherra i þessari rikis-
stjórn og hinni siðustu.
Minnti Halldór siðan á, að það
hefði verið sitt siðasta verk i
siðustu rikisstjórn er hann var
fjármálaráðherra, aö leggja
fram frumvarp til skattalaga,
þar sem gert var ráö fyrir lækk-
uðum tekjuskatti einstaklinga.
Varþá svo komið sagði Halldór,
að rikisstjórnin hafði ekki bol-
magn til að koma málinu i höfn
óstudd og leitaði i þvi efni til Al-
þýðuflokksins. En þrátt fyrir
góð orð og loforð hefðu þing-
menn Alþýðuflokksins ekki veitt
málinu brautargengi þegar til
átti að taka á þingi, og það þvert
ofan i vilja þeirra manna i
verkalýðshreyfingunni.
Fjallaði Halldór siðan um
nauðsyn þess að frumvarp um
tekju- og eignarskatt yrði af-
greitt nú á þessu þingi, en siður
mundi skaða þótt staðgreiðslu-
frumvarpið biöi til haustsins.
byggingarkostnaðar og reiknast
eins fyrir allar eignir. Fyrningar-
Skvæðum frumvarpsins er ætlað
að koma i stað fjölmargra fyrn-
ingarákvæða gildandi laga,
þ.á.m. verðstuðulsfyrninga. Þá
eru i frumvarpinu ákvæði um
skerðingu fyrninga þegar fjár-
mögnun fyrningalegra eigna
byggist aö nokkru eða öllu á láns-
fé.
Frumvarpiö gerir ráð fyrir að
söluhagnaður verði alltaf skatt-
skyldur án tillits til eignar-
haldstima en við ákvörðun sölu-
hagnaðar er upphaflegt kaup- eða
kostnaðarverð framreiknað til
söluárs eftir verðbreytingar-
stuðli. Hagnaður af sölu ibúðar-
húsnæðis verður þó áfram skatt-
frjáls eftir ákveðinn eignarhalds-
tima. Söluhagnaður samkvæmt
gildandi lögum er yfirleitt skatt-
frjáls eftir tiltekinn eignarhalds-
tima.
Breytingum á fyrninga- og
söluhagnaðarreglum er m.a. ætl-
að að koma i veg fyrir að unnt sé
aö skapa nýjan fyrningargrunn
með kaupum og skattfrjálsri sölu
eigna eftir tiltekinn tima með
málamyndagerningum milli að-
ila.
Þyngd viðurlög við skatt-
svikum.
1 þeim köflum laganna sem
fjalla um framkvæmd skattlagn-
ingar og viðurlög eru gerðar
nokkrar veigamiklar breytingar.
Framlagningu skattskrár er
seinkað þar til meginhluti úr-
skurða skattstjóra um kærur
hefur farið fram, þannig að skatt-
skrá verði réttari en sú frum-
skattskrá sem lögð er fram sam-
kvæmt gildandi lögum.
Rikisskattanefnd er breytt
samkvæmt frumvarpinu i fastan
úrskurðaraöila, eins konar
skattadómstól þriggja manna
sem ætlað er að hafa setu i nefnd-
inni að aðalstarfi.
Loks eru viðurlög viö skattsvik-
um samkvæmt frumvarpinu
verulega þyngd, t.d. ákveðin há
sektamörk. Veigamesta stefnu-
breytingin i þessu efni er þó að
heimilaö er við itrekuö brot eöa
miklar sakir, að dæma auk sektar
varðhald eða fangelsi allt að 6 ár-
um eins og nú gildir um þjófnað,
fjárdrátt og önnur auðgunarbrot
samkvæmt almennum hegning-
arlögum.”
(Allar milli fyrirsagnir eru
btaðsins)
Stj órnarandstaðan:
Með og á móti
Af hálfu stjórnarandstööunar
töluðu þeir Lúövfk Jósefsson
(Abl), Gylfi Þ. Gislason (A),
Magnús Torfi ölafsson (Sfv) og
Karvel Pálmason (Sfv)... Efnis-
lega ræddu þeir frumvarpið
ekki náið en deildu atlir hart á
hversu seint frumvarpið væri
fram komið og kvað þau vinnu-
brögö ekki samboðin virðingu
Alþingis að ætla að afgreiða
þetta mál á tveimur tit þremur
vikum. Þó lýsti Gylfi Þ. Gisla-
son þvi yfir, að þar sem I frum-
varpinu fælist margt til bóta og
áriöandi væri að koma I fram-
kvæmd mundi hann og þing-
flokkur Alþýðuflokksins stuðla
að afgreiðslu frumvarpsins fyr-
ir þinglok.
Fór Gylfi hörðum orðum um
skattlagabreytingar I tið vinstri
stjórnar og svaraði Magnús
Torfi honum þvi til að litilshátt-
ar breytingar i tið fyrri stjórnar
hefðu aðeins verið gerðar til að
bæta úr belztu vanköntum á
þeim skattatögum er samþykkt
voru I tið viðreisnar, þ.e.a.s.
þeirri stjórn er Gylfi Þ. Glslason
átti sæti I.
Ný lög frá Alþingi:
Selfoss kaupstaöur
Frumvarp til laga um kaupstaðaréttindi til handa Selfosskauptúni
var samþykkt sem lög frá Alþingi I gærdag. Gerir frumvarpið ráö fyrir
að lögin taki strax gildi, þe.a.s. þegar forseti hefur staðfest þau. 1 á-
kvæði til bráðabirgöa segir, að þar til bæjarstjórnarkosningar hafa far-
ið fram nú i næsta mánuði skuli núverandi hreppsnefnd fara með stjórn
kaupstaöarins.
Lífeyrissjóðir
Frá Alþingi voru I gær afgreidd sem lög þrjú frumvörp um lifeyris-
sjóði. Hér er um að ræöa Lifeyrissjóð starfsmanna rikisins, Llfeyris-
sjóð barnakennara og Lífeyrissjóð hjúkrunarkvenna. Sú meginbreyt-
ing er lögin hafa i för meö sér er aö framvegis þarf ekki aö krefjast
fyrsta veðréttar gegn útlánum úr sjóðunum.
S veitar s tj órnarlög
A Alþingi voru I gær samþykkt sem lög frumvörp um breyting á
sveitarstjórnartögum. Taka lög þessi þegar gildi, en I þeim felast
breytingar á framkvæmd óhlutbundinna kosninga, þannig aö kleift
verði að kjósa aðalmenn og varamenn á sama kjörfundi og tryggt sé aö
ekki verði aörir kosnir aðalmenn en þeir, sem til þess hafa kjörfylgi, en
þeim nýtist atkvæöi til varamannakjörs nái þeir ekki kjöri sem aöal-
menn.