Tíminn - 21.06.1978, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 21. júni 1978
7
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm).og Jón Helgason. Ritstjórn-
arfulltrúi: Jón Sigurösson, Auglýsingastjóri: Steingrlmur
Glslason, Ritstjórnarskrifstofur, framkvæmdastjórn og
auglýsingar Slöimúla 15. Slmi 86300.
Kvöldsi'mar blaöamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00:
86387. Verö I lausasölu kr. 100.00. Askriftargjald kr. 2.000 á'
mánuöi. Blaöaprent h.f.
Forysta Olafs
Jóhannessonar
Enginn getur borið brigður á, að sú rikisstjórn
sem ólafur Jóhannesson myndaði árið 1971, leysti'
landið úr álögum, eftir meðferðina undir viðreisn-
arstjórn Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks. Fólkið
fékk atvinnutæki, atvinnuleysinu var útrýmt,
óhæfusamningur viðreisnarstjórnarinnar við Breta
var lýstur úr gildi fallinn og hafin ný landhelgisbar-
átta eftir vesaldóm liðins áratugar. Með byggða-
stefnunni hefur landið beinlinis breytt um svip, svo
gagnger hafa umskiptin verið.
A grundvelli þessarar stefnu, sem rikisstjórn
Ólafs Jóhannessonar mótaði og framkvæmdi, hefur
verið haldið uppi fullri atvinnu i landinu, og á
grundvelli hennar hafa siðustu tveir stórsigrar okk-
ar i landhelgismálinu verið unnir. Allan timann frá
1971 hvildi þungi landhelgisbaráttunnar mest á
þeim Ólafi Jóhannessyni og Einar Ágústssyni, þar
sem Einar fór öll árin með embætti utanrikisráð-
herra og Ólafur Jóhannesson var dómsmálaráð-
herra og þar með yfirmaður landhelgisgæzlunnar.
Það voru þessir menn, sem færðu Islendingum þann
sigur, er skiptir fyrir þá sköpum, svo fremi sem
þeir kunna á komandi tið að nytja fiskimið sin á
skynsamlegan hátt.
í margra ára striði við útlenda yfirgangsmenn
var ólafur Jóhannesson sá brimbrjótur, sem hol-
skeflurnar brotnuðu á — sá maður, sem bæði hafði
til að bera þá festu, sem aldrei brást, og þá gætni, er
ekki gaf á sér höggstað i vandasömum ákvörðun-
um. Með þessa eiginleika að kjölfestu leiddi hann
þjóð sina til hins frækilegasta sigurs, sem þeim mun
meira mun metinn sem lengra liður fram. Þvi að
þessari framgöngu eigum við að þakka, að við náð-
um fiskimiðunum úr klóm útlendinga, áður en þau
höfðu verið gereydd.
Samtimis þvi, að Ólafur Jóhannesson bar hitann
og þungann i landhelgisbaráttunni, beitti hann sér
fyrir mikils verðum umbótum i dómsmálum, er
hann tók við i ólestri og niðurniðslu. En einmitt á
þvi sviði, þar sem hann hefur markað timamót i
dómsmálaráðherraembætti, hefur hann árum
saman verið beittur ósvifnum og skef jalausum rógi,
sem einsdæmi er hér á landi i seinni tið. Þar var
jafnvel gengið svo langt að bera hann æ ofan i æ
hinni verstu valdniðslu og yfirhylmingu i þágu stór-
glæpamanna. Það þótti hlýða að beita þann mann-
inn, sem'alþjóð á mest að þakka fyrir óhagganlega
festu sina, þeim vopnum, er verst og auvirðilegust
verða fundin.
Þessir menn, sem þannig fóru að ráði sinu i blindu
ofstæki og hemjulausri fikn i að vekja athygli á
sinni eigin persónu, standa nú uppi sem ábyrgðar-
lausir fleiprarar er hlaupið hafa eftir þvi, án nokk-
urrar könnunar, er vafasömustu persónur hvisluðu
þeim i eyra. En þeir hafa ekki séð að sér. Þó að þeir
hafi orðið að hrekjast úr einu vigi i annað, uppvisir
að tilhæfulausum rógi, byggðum á fljótfærni og
sjaldhittum flumbruskap, hafa þessir óheillavæn-
legu nýliðar i islenzkri pólitik ekki séð ástæðu til
þess að gangast við misgerðum sinum, eins og
mannsbragur hefði þó verið að, heldur haldið áfram
að vega i sama knérunn af sömu rætni og áður með
nýjum söguburði, sem stendur á viðlika traustum
fótum og það, sem þeir vilja nú helzt, að sé gleymt.
Og enn er þetta látið heita þvi forkostulega nafni,
,, rannsóknarblaðamennska ’ ’.
—JH
ERLENT YFIRLIT
Zia ur hefur reynzt
traustur stjórnandi
En vandamálin eru mörg í Bangladesh
Zia ur Rahman
FRAM til 1971 náöi Pakistan
yfir tvö aöskilin landsvæöi,
Vestur-Pakistan og Aust-
ur-Pakistan, sem haföi gengiö
undir nafninu Bengal meöan
þaö heyröi til Indlandi. Stjórn
landsins var I Vestur-Pakist-
an, þóttlbúar værumunfleiril
Austur-Pakistan. Þetta leiddi
til þess, aö sjálfstæöishreyfing
reis upp I Austur-Pakistan og
knúöi hún fram aöskilnaö
landshlutanna voriö 1971 aö
afstaöinni borgarastyrjöld,
þar sem Bengalir nutu stuön-
ings Indverja. Bengalir lýstu
siöan yfir sjálfstæði landsins,
sem hlaut nafniö Bangladesh.
Fyrsti forseti þess varö
Mujibur Rahman, sem haföi
öölazt miklar vinsældir sem
leiötogi aöalflokksins I Aust-
ur-Pakistan, Awamiftokksins,
meöan skilnaöarbaráttan viö
Vestur-Pakistan stóö yfir.
Mujibur reyndist ekki jafn-
snjall sem stjórnandi og hann
haföi veriösem ftokksleiötogi I
skilnaöarbaráttunni. Stjórn
hans reyndist bæöi spillt og
veikburöa og leiddi þaö til
þess, aö honum var steypt af
stóli I ágústmánuöi 1975 og féll
hann I þeim átökum, sem þá
uröu. Borgaraleg rikisstjórn,
sem þá kom til valda, stóö hins
vegar ekki lengi, þvi aö henni
var vikiö frá völdum 3.
nóvember um haustiö. Þar
voru nokkrir herforingjar aö
verki, en stjórn þeirra hélzt
ekki nema i fjóradaga. Hinn 7.
nóvember beittu aörir herfor-
ingjar sér fyrir nýrri byltingu
og þótti þaö táknrænt, aö hún
var framkvæmd sama mán-
aöardagog rússneska bylting-
in 1917. Hér voru nefnilega aö
verki róttækir herforingjar,
sem helzt voru taldir hallast
að sósialisma. Ýmsir frétta-
skýrendur spáöu þvl, aö
sóslalistiskt timabil væri aö
hefjast i sögu hins nýja rflds,
enþróuninhefurorðiöá annan
veg.
ÞEIR, sem stóöu aö bylting-
unni 7. nóvember 1975 völdu
Zia ur Rahman hershöföingja
sem aöalleiötoga sinn. Hann
var þá tæplega fertugur,
fæddur 19. janúar 1936.
Sautjánára haföi hann gengiö
i herinn og unnið sér þar gott
orö. Orðstir sinn jók hann I
borgarastyrjöldinni og raunar
varö hann þá fyrstur manna
til aö lýsa yfir stofnun sjálf-
stæös rflcis I Austur-Pakistan,
þótt formlega væri sjálfstæöi
Bangladesh ekki tilkynnt fyrr
en nokkru siöar. Þegar
Mujibur var vikiö frá völdum,
var Zia ur skipaöur yfirmaöur
hersins, en herforingjarnir,
sem geröu byltingu 3. nóvem-
ber, höföu illan bifur á honum
og settu hann I stofufangelsi.
Þar var hann aöeins i fjóra
daga, en herforingjarnir, sem
þá brutust til valda, treystu
honum betur og fólu honum
æöstu völd. Þaökom hins veg-
ar fljótt á daginn, aö hann átti
ekki samleið meö þeim, þvi aö
Zia ur haföi ekki áhuga á
sósialisma, heldur aö koma á
hernaöarlegum og skilvirkum
stjórnarháttum. Smátt og
smátt treysti hann sig I sessi
og vék hinum fyrri banda-
mönnum slnum til hliöar.
Hinn 21. april 1977 náöi hann
þvl marki aö veröa formlega
tilnefndur forseti Bangladesh.
Ýmsar tilraunir hafa veriö
geröar til aö hrekja hann frá
völdum, en hann bælt þær niö-
ur meö haröri hendi.
Alvarlegasta tilraunin var
gerö á siöastl. hausti, og refs-
aði hann uppreisnarmönnum
harðlega. Um 200 hermenn,
sem tóku þátt i uppreisninni,
voru dæmdir til dauöa og
teknir af lifi.
ZIA UR lýsti yfir þvl, þegar
hann kom til valda, llkt og
margir hershöföingjar hafa
gert I svipuöum sporum, aö
hann ætlaöi sér aðeins aö
stjórna til bráöabirgöa. Tak-
mark hans væri aö koma á
lýðræöislegum stjórnarhátt-
um sem fyrst. 1 samræmi viö
þaö efndi hann til forsetakosn-
inga 2. jUní siöastl. en gagn-
stætt þvi loforöi, aö draga sig i
hlé, bauö hann sig fram sem
forsetaefni. Hann studdist I
kosningunum viö nýjan flokk,
sem hann haföi stofnaö og
haföi aö markmiöi aö koma á
framkvæmd lýðræöislegra
stjórnarhátta, þar sem forset-
anum væri ætlaö mikiö vald
eöa likt og i Frakklandi. Aöal-
keþpinautur hans var Osmani
hershöföingi.sem einnig haföi
unniö sér frægöarorö i sjálf-
stæöisbaráttunni, og jafn-
framt veriö náinn samstarfs-
maöur Mujiburs. Hann studd-
ist m.a. viö Awami-flokkinn og
kommúnistaflokkinn. Orslitin
uröu þau, aö Zia ur bar sigur
úr býtum meö miklum meiri-
hluta atkvæöa. Andstæöingar
hanshalda þvi fram, aö fylgis-
menn hans hafi beitt fölsun-
um, en erlendir blaðamenn,
sem fylgdust meö kosningun-
um, telja aö ekki hafi veriö
teljandi brögö aö þvi og sigur
hans hafi veriö ótvlræöur. Zia
ur segir þaö nú næsta skref sitt
til að koma á lýöræöislegum
stjórnarháttum aö efna til
þingkosninga I desember
næstkomandi. Markmiö hans
sé sterk og heiðarleg stjórn á
lýöræöisgrundvelli, sem leggi
áherzlu á alhliöa framfarir, en
framar ööru veröi þó aö stef na
aö þvi, aö landiö geti brauö-
fætt þjóöina og hóflega veröi
dregiö Ur f jölgun hennar. Ibú-
ar Bangiadesh eru nú um 85
millj., en flatarmál landsins
er ekki nema 55 000 fermílur.
Þar er þvi vlöa þétt setiö.þ.Þ