Tíminn - 23.08.1978, Side 10

10
Miövikudagur 23. ágúst 1978
Miðvikudagur 23. ágúst 1978
11
„Vinir okkar eru vandlega valdir”
Simone Signoret og Yves
Montand hafa búið i sömu litlu
ibúðinni I hjarta Parisarborgar
i 28 ár. Ibúðin hefur margar
endurminningar að geyma.
Piano Yves Montands tekur
mikinn hluta af stofunni, þar
hefur hann æft mörg þau lög,
sem hafa gert hann aö vinsæl-
um vi'snasöngvara. Fjölskyldu-
myndir hanga á veggjum og
fyrir ofan arinhilluna er mál-
verk eftir Picasso tileinkaö
þeim hjónum. Oscarsverölaun-
in hlaut Simone 1959, fyrsti
listamaðurinn sem þau hlaut,
án þessað hafa starfaö i Holly-
wood. Styttan stendur i bóka-
Montand-hjónin borða svo
oft á veitingastaðnum Chez
Paul, sem er I húsi sem er
sambyggt viö ibúö þeirra, að
það má nærri segja að þar sé
boröstofa heimilisins. 'V
hillu, og þar er einnig eintak af
sjálfsævisögu hennar. Sú bók
heitir ,,Nostalgia Isn’t What It
Used to Be”. En verðlauna-
myndinhét „Roorn at the Top”.
begar Simone kemur inn i stof-
una sparkar hún af sér skónum
og lætur sig falla þunglamalega
á legubekkinn þá sést fljótt aö
hún hefur mikiö breytst frá þvi
áöur var. I stað glæsistúlkunnar
er þarna komin feitlagin,
þreytuleg kona,57 ára gömul.
Andlit hennar minnir á landa-
kort og hún gerir ekkert til að
fela hrukkurnar. Aöeins fót-
leggir hennar og augu minna á
gamla daga. En þrátt fyrir allt
er Simone Signoret kona, sem
taka veröur tillit til.Hún er rik,
fræg og hefur veriö mikill sómi
sýndur á lifsleiöinni. Leikur
hennar sem gamla hóran i kvik-
myndinni Madame Rosa vann
þeirri mynd Academy-verö-
launin sem bezta „útlenda kvik-
myndin” i Bandarikjunum 1977,
og henni Oscar-verðlaun sem
besta leikkonan. Sjálfsævisaga
hennar, sem kom út á siöastl.
ári, seldist i 500.000 eintökum og
hefur fært henni meiri tekjur en
nokkurt leikhlutverk. Og nú er
bókin komin út i Ameriku.
Signoret hefur nú náö þeim
aldri aö velflestar leikkonur
hafa dregiö sig i hlé, en hún er
óbugandi, og er nýlega búin aö
leika aöalhlutverkiö i A
Dangerous Woman. Hún segir:
— þegar ég var ung og fógur
kom aldrei mynd af mér á tima-
ritskápu, ekki fyrr en nú, þegar
ég er orðin 57 ára. Sannarlega
er þetta uppörvandi, en kald-
hæönislegt. Hún skrifar i bók-
inni sinni: „Þaö eru til tvær
kenningar um hvernig eigi aö
leika, sumir vita nákvæmlega
fyrir fram hvernig taka á hlut-
verkiö, en aörir hafa engar
kenningar fyrirfram og þannig
er ég. Þar á móti lifir hún sig
svo inni hlutverkið, aö þaö tekur
hana oft vikur aö losna frá
persónunni sem hún var aö
leika. Hún skrifar: Minn fyrsti
sambýlismaöur var Daniel
Gélin, en þar sem viö vorum
jafnaldrar, var ég of gömul
fyrir hann, svo aö þaö samband
stóö stutt. Þá kynntist ég
Marcel Duhamel. Hann starfaöi
viö kvikmyndir, varfertugur og
of gamall. Sá næsti starfaöi
sömuleiöis viö kvikmyndir og
hét Yves Allegret, þaö sambýli
stóö i 5 ár ógift, og eitt ár i
hjónabandi. Þau eignuöust tvö
Simone Signoret, 57 ára og V
hefur látiö á sjá, en hún er '
samt á hátindi leikferils sins.
Laurence Harvey lék meö
Simone i „Room at the Top”.
Þessi mynd er tekin I Holly-
wood af þeim hjónum á mat-
stað með Marilyn Monroe.
Þegar Simone fór aftur til
Frakklands, þá áttu þau
Yves og Marfly n saman stutt
ástarævintýri.
Arið 1949 var Simone talin
með fegurstu konum kvik-
myndanna, en eins og hún
segir sjálf: „Það þýðir ekk-
ert að reyna aö leyna aldr-
inum, hvert æviskeiö hefur
sinn kost og löst, —en stund-
um er ekkert skemmtilegt aö
lita i spegilinn á morgn-
anna”.
börn, annaö dó ungt, hitt, dóttir
Catherina, nú 32 ára, starfar
sem leikkona. Og áriö 1949 gerö-
ist þaö aö hún kynntist Yves
Montand. Þaö varö hennar
stóra ást. — Ég yfirgaf eigin-
manninn og heimiliö, sem var
slæmt — og barniö mitt, sem
var enn verra. Fólki likaöi þetta
ekki, en ég varö aö gera þaö.
Ariö 1951 giftu þau sig aö viö-
stöddum Chaterine Allégret,
dótturinni, og frú Charles
David, sem er betur þekkt undir
nafninu Deanna Durbin. Þau
settust aö i litilli Ibúö, sem áöur
var bókabúö, i hjarta Parísar-
borgar. tbúöin er i gamalli
byggingu frá 15. öld og þar búa
þau enn. Þegar einhver i fjöl-
skyldunni er með viötal eöa æf-
ingu i stofunni veröa hinir I fjöl-
skyldunni aö draga sig I hlé i
svefnherbergi á efri hæöinni
Þarna er alltaf eitthvaö aö ger-
ast og stööugur straumur af vin-
um og viöskiptavinum.
Veitingastofa i næsta húsi Chez
Paul, hefur eiginlega oröiö viö-
bót viö eldhúsiö i Montandhús-
inu. Þau boröa þar iöulega. Þá
lætur Simone simaáhaldiö i
gluggasylluna svo aö sima-
hringingar fari ekki fram hjá
þeim. Seinna meir, þegar efnin
leyföu, eignuöust þau landar-
eign i Normandy. Ekki er þvi aö
leyna aö Simone hefur haldiö
dálitiö stift i taumana viö Yves
Montandogsleppirekki ljúflega
eignarréttinum. Hann nýtur
mikillar kvenhylli og hefur
stundum tekist aö sleppa undan
eftirliti, i einu tilfelli örugglega,
þá var Marilyn Monroe meö i
spilinu. Þaö var áriö 1960 og
X Hvað er þetta, léstu setja
permanent I hárið á þér?
sagði Yves, er hann kom i
búningsherbergi konu sinnar
við upptöku myndarinnar
Madame Rosa.
léku bæöi i myndinni Let’s Make
Love. Simone var illa fjarri, en
þetta samband stóö stutt .
Simone er hin verndandi eig-
inkona, og segist ekki þola
aö kvenfóik komi of nálægt
Montand. — Vinir okkar eru
vandlega valdir. Hún segist
hafa blandaöar tilfinningar
gagnvart rauösokkum og ekki
vera sammála þeim aö öliu
leyti. Hún segir: — Ég er vissu-
lega ekki meö I þessu strlöi
þeirra gegn óvinunum, sem eru
karlmenn. Þaö er eins og hver
önnur bylting. Bæöi hjónin hafa
haldiö sig á vinstri kanti i
stjórnmálum, enda alin upp viö
þaö. Þau undirrituöu bæöi hina
alþekktu Stokkhólmsályktun
þar sem var mótmælt kjarn-
orkuvopnum. Þetta plagg var
kynnt sem kommúnistaáróöur,
og þeim hjónum var i tiu ár
meinaöur aögangur aö Banda-
rikjunum. En Simone minnir á,
aö þau hafi ekki siöur mótmælt
harðlinupólitik Sovétmanna.Þó
aö Nikita Krhuschev hafi kysst
hana i veislu I Moskvu um
áramótin 1956, vítti hún hann
upp i'opið geöiö fyrir innrásina I
Ungverjaland. Signoret og
Montand voru aldrei 1
kom múnistaflokknum. Hún
segir: „Viövorum trúlofuö —en
aldrei gift-kommúnismanum.”
(Þýttog endurs ,H.K.)

Heimsókn í Árbæjarsafn
og verða skrifstofur safnsins þar
til húsa.
„Prófessorshúsið” frá
flytja hafi þurft valtarann i land á
talium fengnum að láni úr dönsk-
um skipum. Vegna baráttu þeirra
Brietar Bjarnhéöinsdóttur og
Knuds Zimsens fyrir þvi aö fá
valtarann til landsins var hann
iðulega nefndur Briet og stundum
Briet Knútsdóttir. Skömmu eftir
aö „Briet” kom til landsins var
hafin malbikun Austurstrætis og
var sænskur maður fenginn til
þess að hafa eftirlit meö verkinu.
„Briet” var eingöngu notuð viö
malbikun gatna en um 1930 var
litill valtari fenginn til að þjappa
á gangstéttum. Sagt er aö sá valt-
ari hafi stundum verið nefndur
Laufey eftir Laufeyju Valdimars-
dóttur, dóttur Brietar Bjarn-
héöinsdóttur. „Briet” var siöan i
notkun fram yfir 1940siöast þegar
Snorrabraut var malbikuö.
A Reykjavikursýningunni 1961
voru gufuvaltarinn „Briet” og
eimreiöin „Pionér” höfð til sýnis.
Fyrir rúmum tveim árum var
eimreiðin hreinsuö og endurbætt
og hefur veriö almenningi til
sýnis siðan Siöast liöiö ár hefur
verið unnið aö viðgerö gufuvalt-
arans og hann geröur gangfær.
Dagur Hannesson járnsmiöur i
vélsmiöjunni Tækni vann þaö
verk sem ekki var unnt aö vinna i
safninu.
Gullborinn
Gullborinn var keyptur til
landsins vorið 1922 af gullleitar-
félaginu „Málmleit.” Hann var i
fyrstu i Vatnsmýrinni til þess aö
bora eftir gulli sem menn töldu
vera þar i jöröu. Sú leit bar ekki
árangur og var siöan hætt. Þegar
ákveðiö var að hefja tilraunabor-
anir eftir heitu vatni við Þvotta-
laugarnar i Reykjavik, var bor-
inn keyptur og var hann siðan
notaöur við boranir eftir heitu
vatni til ársins 1965. Siðast liðinn
vetur var borinn fluttur I Ar-
bæjarsafn og þar gert viö hann á
VS — A afmælisdegi Reykjavikur
18. ágúst var borgarstjórn ásamt
borgarstjóra og umhverfismáia-
ráði boðiö i Arbæjarsafn til þess
aö sjá gufuvaltarann „Brieti” i
gangi og til að skoða aðrar
nýjungar i safninu.
Fram yfir siðustu aldamót
hafði gatnagerð i Reykjavik verið
meö frumstæöum hætti og
göturnar oft ekki annaö en
moldarstigar. En sumarið 1912
var fyrsta gatnageröarvélin flutt
hingaö til iands. Það var gufu-
valtari frá Aveling & Porter Ltd i
Rochester i Englandi.
Þá var ekki nein höfn i Reykja-
vik og er haft eftir Páli Asmunds-
syni sem stjórnaöi eimreiöinni
við gerð hafnarinnar frá 1913, aö
Gengiö um safnasvæöiö I Arbæ.TImamynd Tryggvi.
vegum Hitaveitu Reykjavikur.
Hann hefur verið til sýnis i safn-
inu i sumar.
Húsið „Likn”
Húsiö var byggt árið 1848 við
Kirkjustræti og var fyrsta húsið
viö þá götu. Næst fyrir austan þaö
var Alþingishúsiö byggt árið 1881.
1 upphafi var húsið ein hæö hlaðin
úr múrsteini en áriö 1884 var
timburhæð byggð ofan á. Halldór
Kr. Friðriksson, kennari við
Latinuskólann eignaöist húsiö
árið 1851 og bjó þar til dauðadags
1902. Arið 1911 eignaðist Háskóli
Islands húsið. Hjúkrunarfélagið
„Likn” fékk húsiö til afnota og
dregur það nafn sitt af þvi. Siöast
var húsiö I eigu Alþingis. Arið
1973 var húsiö flutt i Arbæjarsafn
og er endursmiöi þess nú aö ljúka
Kleppi
Húsið var teiknað af Rögnvaldi
Ólafssyni og reist áriö 1907 af
Guðmundi Jakobssyni trésmið.
Þaö var byggt sem ibúöarhús
yfirlæknisins á Kleppi um leiö og
hús geðveikrahælisins þar. Fyrsti
yfirlæknirinn, Þórður Sveinsson
prófessor, bjó i húsinu ásamt ööru
starfsfólki til ársins 1940 og búiö
var I þvi til 1974. Eftir það var það
notað sem skrifstofur og raf-
Guguvaltarinn „Briet" i gangi.
Timamynd Tryggvi.
tækjaverkstæði. I nóvember 1977
bauð stjórnarnefnd rikisspital-
anna Arbæjarsafni húsið aö gjöf
og var það flutt i safnið i júli 1978.
Áformað er að nota þaö sem
sýningarhús.
Skemmur
1 skemmunni, þar sem eim-
reiðin er eru áhöld notuð viö báta-
og skipasmiðar, til sýnis. Þetta er
gjöf Kristins Ottasonar skipa-
smiðs til safnsins. Þar er einnig
bátur, smiðaður af Astgeiri Guö-
mundssyni i Litlabæ i Vest-
mannaeyjum og var hann
notaöur i Landeyjum. Unnið var
að endursmiði hans i Arbæjar-
safni siðast liðið vor. I skemm-
unni er enn fremur sýning á
teikningum og myndum arkitekt-
anna af gömlum húsum á suð-
austurhorni iandsins.
Hafin er smiði geymsluhúss i
safninu og verður þar hægt aö
geyma ýmsa muni sem nú eru i
geymslu á Korpúlfsstööum.
Þau hús og tæki sem hér hafa
verið nefnd voru sýnd borgar-
stjórn, borgarstjóra og um-
hverfisráði svo og fréttamönnum,
þegar þessum aöilum var boöið i
Arbæjarsafn á afmælisdegi
Reykjavikur 18. ágúst siðast
liöinn.
Nanna Hermansson forstööumaöur Arbæjarsafns, og borgarstjór-
inn i Reykjavik, Egill Skúli Ingibergsson ræöast viö.
Timamynd Tryggvi
sreiNouA
STElKaj*
Lára Birgisdóttir viö bensínafgreiöslu aö Ketilasi.
Ný þjónustumiðstöð
opnuð að Ketilási
AM — 1 sumar var opnuö að
Ketilási i Holtahreppi i Skagafirði
ný þjónustumiðstöö. A dögunum
hringdum viö noröur og hittum
fyrir Sigmund Arnason, sem
sagði okkur aö þarna væri boöin
alhliöa þjónusta, svo sem af-
greiösla á bensini og olium frá
Oliufélaginu, allar helstu matvör-
ur væru á boðstólum og enn
fremur kaffiveitingar i litlum
veitingasal.
Sigmundur sagöi, að næsta
sumar vqsri i ráöi að auka
þjónustuna að Ketilási, svo sem
með þvi aö hafa ýmsa smárétti til
sölu. Hann kvað aðsókn hafa
verið talsverða á sumrinu enda
var séö fyrir aö full þörf væri á
þjónustu sem þessari þarna. Þaö
er Kaupféiag Skagfiröinga, sem
stendur að þessari nýju þjónustu-
stöð.
Utboð opnuð
í rafmagnsvinnu á Grundartanga
HR — „Jú. þaö er rétt, aö tilboö
voru opnuö ihluta rafmagsnvinnu
fyrir nokkrum dögum”, sagöi Jón
Sigurösson, forstjóri islenska
járnblendiféiagsins, þegar Tim-
inn haföi samband viö hann i gær.
Jón sagði að hér væri einkum
um aö ræöa raflagnir i hús á
Grundartanga og væri þetta
nokkuð stór hluti þeirrar raf-
magnsvinnu sem þar þyrfti aö
vinna, eöa upp á rúml. 200 millj.
Ekki vildi hann upplýsa hverjir
ættu þessi tilboð, þvi ekki væri
búið að vinna úr þeim ennþá, en
þetta eru bæði innlendir og
erlendir aðilar. Jón sagðist þó
búast við aö innlendir verktakar
fengju verkiö, þvi aö þeir væru
heldur lægri en þeir erlendu.