Tíminn - 26.10.1978, Blaðsíða 10

10
liiliili
Fimmtudagur 26. október 1978
Fimmtudagur 26. oktdber 1978
* 'l 'l {'l {
Tilkynning tii
Dieselbifreiðaeigenda
Fjármálaráðuneytið hefur veitt fyrirtæk-
inu Vélinni, Suðurlandsbraut 20, heimild
til að hef ja sölu og isetningar á HICO öku-
mælum i Dieselbifreiðar til ákvörðunar á
þungaskatti.
HICO ökumælar eru viöurkennd gæöavara.
Verö meö Isetningu er aöeins kr. 72.800,-
Tekið á móti pöntunum hjá Vélinni,
Suðurlandsbraut 20, simi 85128.
w
Oskilahross
Gráskjótt hryssa 3ja-4ra vetra, óafrökuð
var seld i Auðkúiurétt 25. sept. s.l.
Nánari upplýsingar gefur hreppstjóri
Svinavatnshrepps.
Hreppstjóri
Verslunarstjóri —
Lagermaður
Kaupfélag Saurbæinga óskar að ráða
Verslunarstjóra — Lagermann.
Starfið er fólgið i daglegri umsjón með
lager og versiun félagsins. Aðeins reglu-
samur fjölskyldumaður kemur til greina.
Einbýlishús fylgir starfinu.
Upplýsingar gefur Kaupfélagsstjóri Haf-
þór Helgason, simi um Neðri-Brunná.
Okkur vantar
duglegt starfsfólk til hagræðingarstarfa,
helst með verkfræði-, viðskiptafræði- eða
tæknif ræðimenntun.
Við bjóðum sveigjanlegan vinnutima,
fjölbreytt verkefni, góða starfsaðstöðu
Laun skv. kjarasamningum.
Komið.skrifið eða hringið fyrir 1. nóvem-
ber n.k.
Hagsýsluskrifstofa
Reykjavikurborgar
Austurstræti 16
Simi 18800.
Laus staða
Dósentsstaöa I jaröeölisfræöi viö eölisfræöiskor I verk-
fræöi- og raunvisindadeild Háskóla tsiands er laus til um-
sóknar. Dósentinum er einkum ætlaö aö kenna eölisfræöi
fastrar jaröar.
Umsóknarfrestur er til 20. nóvember nk.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna rfkisins
Umsækjendur skulu láta fylgja umsókn sinni rækilega
skýrslu um vfsindastörf þau er þeir hafa unniö, ritsmfðar
og rannsóknir, svo og námsferil og störf.
Umsóknir skulu sendar Menntamáiaráöuneytinu Hverfis-
götu 6, 101 Reykjavfk.
Menntamálaráðuneytið
23. október 1978
17 ár frá stofnun
Anmesty Intemational
Skóaðir gegn berfættum
Vika
\ va*
Sio’ v egna
veróld
__i viöa á______

tjt*
Benens f\ýu* gunuiu •
. ^ v
^ÓtdvíSraWv^rsla^ega
grundvau da, sérs vaTb-
{est
eVra
ab
3S--V.
'^eroaúg-wot
Vöndurn oj
etv 5000 UU
át>ur _e^olabroV
. , tanéete\n íAann-
sa^aUSverVD ^fo Satn^.
etusla« sanní*unga
ra'n
nstu
umVte'^^eyra und'r° uUutn
60 oft vUa
^^fsaSdVóguru ^réU-
.Vtuöum
- eíWr
vi«£- Sott
»»*&»■»
af
n.v\z'iutan* v,vnna
VV^a sa-, þvV at) og
et hel!Sand .^fflvssu®
neýóar sem ' koöanir °6
enna; -;r trúarsV- . et,a
VtVnlPao næóV
og
eVrV.V
tnöguu
V-v •" tvrVr
%ú'arbto&&. teymd'
*3a»'6'"”"
Þrælkunarbúðir
í Rhodesíu
'satnV se“ t aí)eVns er0

Vng,
jatn
.tram
Marokkó
Fangamir frá
Vestur-
Sahara
Alþjóöasamtökin Amnesty
International hafa fengiö um
þaö áreiðaniegar upplýsingar,
að fóik, sem á uppruna sinn aö
rekja til Vestur-Sahara (og
nefnist Sahrawar) en hefur haft
aösetur i Marokko um langt
árabil, er oft fangelsað vegna
uppruna sins.
Árin 1976 og 1977 voru a.m.k.
150 Sahrawar i haldi I Marokko
án þess aö mál þeirra kæmu
fyrir dómstóla. Amnesty
International hefur kannaö mál
um þrjátiu þessara fanga.
Engar sannanir hafa komiö
fram fyrir þvi, aö þeir hafi beitt
vopnum i baráttu fyrir Vest-
ur-Sahara, og engar uppiýsing-
ar liggja fyrir um, aö þeir hafi
veriö kæröir eöa færöir fyrir
dómstóla i Marokko, enda hafa
yfirvöld þar hvorki viöurkennt,
að þeir hafi veriö handteknir né,
aðnokkur ágreiningur rfki milli
opinberra aöila i Marokko og
þessa fólks.
Baksvið Sahara-deil-
unnar.
Saharar eöa Sahrawar eru
menningarlega séö mjög sér-
stæð þjóö: klæðnaöur þeirra,
mataræöi og mállýzka,
hassaniyya, eru i sterkum
tengslum viö arabisku hirö-
ingjaþjóðflokkana i
Mauretanfu. Ariö 1884 lögöu
Spánverjar Vestur-Sahara und-
ir sig, en höföu litil afskipti af
ibtíum landsins þar til eftir 1940,
er auðugar námur fundust þar.
Sahararsvöruöu meö tilraunum
til þjóölegrar frelsisbaráttu en
biðu ósigur árið 1958 fyrir
spánska hernum, er var i sam-
starfi viö franskar hersveitir,
sem staösetttar voru i Suöur
Marokko. Þau átök sem aö und
anförnu hafa átt sér staö á þess-
um slóöum má rekja til ársins
1975, þegar Spánverjar yfirgáfu
Sahara, samkvæmt
Madrid-samkomulaginu i
nóvember 1975, milli Spánverja,
Marokkomanna og Mauretana.
Ahugi stjómar Marokko á
Vestur-Sahara á rætur aö rekja
til tveggja þátta, annarsvegar
fosfatvinnslunnar þar og hins-
vegar til krafna heima fyrir um
stækkun landsvæðis Marokko.
Mauritania gerir einnig kröfur
til hluta af Vestur-Sahara.
Árið 1973 var stofnuö i Vest-
MOBOKKÓ-búar ganga inn f Vestur-Sahara, eftir aö Spánverjar fóru þaöan.
_ ur-Sahara hreyfingin Polisario.
' HUn varð fljótt áhrifamest
stjórnmálasamtaka Sahrawa,
en markmið hennar er, að land-
iö veröi sjálfstætt, sósialistiskt
riki. Með Alsíraö bakhjarli hafa
skæruliðar Polisariobarizt gegn
liðssveitum Spánverja,
Mauretana og Marokkobúa
, (sem njóta stuðnings Frakka).
Sameinuðu þjóðirnar hafa
tvisvar lýst yfir rétti lands-
manna til sjálfsstjórnar, — en
þrátt fyrir ályktanir Allsherjar-
þingsins 1975 og 1976 og úrskurð
alþjóðadómstólsins i Haag i
ágúst 1975, sem hafnaði kröfu
Marokko til landsins, hefur
Hassan II konungur Marokko
haldiö áfram aö krefjast yfir-
ráöa i Sahara. t desember 1975
tók her Marokkomanna i sinar
hendur stjórn höfuðborgar
þessalandssvæðis, E1 Aioun, af
her Spánverja, þegar hann fór
þaðan.
Hassan konungi tókst aö sýna
fram á fylgi Marokkobúa við
stefnu sina meö þvi að
skipuleggja „grænu gönguna” i
október 1975. Um 350 þUsund
óbreyttir borgarar og yfir 10
þUsund hermenn gengu þá að
landamærum Vestur-Sahara til
aö lýsa yfir stuðningi viö
innlimun landsins i Marokko.
Vegna hemaöarástandsins i
Vestur-Sahara hefur ekki verið
unnt fyrir Amnesty
International aö taka upp
einstök mál af þeim fjölmörgu,
e.t.v. hundruöum, sem varða
Sahrawi borgara i fangelsum i
Vestur Sahara. Samtökin
Amnesty International hafa aö
sjálfsögðu ekki tekiö neina af-
stööu varöandi kröfur og tilkall
hinna stríðandi aöila i Vest-
ur-Sahara. Samtökin hafa ein-
ungis lýst áhyggjum sínum yfir
meintum handtökum óbreyttra
borgara í landinu, og þvi, aö
ekki skuli fást viðhlitandi
upplýsingar þaðan.
Þau mál Sahrawa, sem
Amnesty International hefur
getað kannað, eru mál þeirra
sem hafðir eru i haldi innan
Marokko, svo sem fyrr var
getið.
Sahrawar
Marokko
Stjórnmálaástandið i Sahara
og sU óvissa, sem þar rikti um
og eftir 1970 varð til þess, að
margir Sahrawar héldu f norður
og settust að i suðurhluta
Marokko. Þeir hafa aöallega
tekið sér bólfestu i eða i nám-
unda við Benguerir, Goulimine,
L’Oued Draa, Tn Tan og
Tarfaya. Þeir hafa leitað eftir
vinnu i borgunum, einkum
Agadir, stærstu borginni á þess-
um slóðum.
Óeirðir meðal Sahrawa i
Marokko hófust i Tan Tan i júni
1972. Var þá mótmælt dvöl
Spánverja i Sahara og kröfur
gerðar um sjálfstjórn. Fjöldi
kröfugerðarmanna var hand-
tekinn og er hermt að sumir hafi
verið pyntaðir. Einnig er fullyrt
að þeir, sem tóku þátt i þessum
aðgerðum séu og hafi ávallt
verið siðan undir ströngu
eftirliti. Ferðafrelsi milli
Marokko og Vestur-Sahara var
mjög takmarkað og sett undir
strangt eftirlit.
Arið 1975 var sérstökum ráð-
stöfunum beitt til að kúga
Sahrawa til undirgefni við
Marokkostjórn. Það var einkum
meðan sendinefnd frá
Sameinuðu þjóðunum var I
heimsókn og meöan „græna
gangan” var farin.sem margir
Sahrawar voru neyddir til að
taka þátt i. Arið 1976 hófúst
Framhald á bls. 13.
Siðan hin ofsalegu
skæruliðaátök hófust i Rhodesiu
árið 1972 hefur meira en hálf
milljón afrískra borgara verið
fiutt til svonefndra
„verndarþorpa” eða „hjálpar-
svæða” af stjórnvöldum
Rhodesiu. Fyrstu verndarsvæð-
in voru staösettá yztu mörkum i
Svipmynd úr þrælabúöum Rhodesiustjórnar, — strangt eftirlit, þar
sem brot á reglum varöar lifmissi. Þetta fólk hefur enga hugmynd um
rétt sinn sem manneskjur.
norðausturhluta iandsins á ár-
unum 1973-1974, en nú hefur
kerfið verið víkkað, og nær yfir
mestan hluta landsins, eða hiö
svonefnda Tribal Trust land —
afmarkað svæöi ættflokka —
meöfram landamærunum I
austri við Mosambique og
ymissa annarra landsvæöa í
suður- og vesturhluta landsins.
Hin opinbera ástæða þessa
skipulags er túlkuð þannig af
stjórnvöldunum og Ian Smith
forsætisráðherra, að hér sé
verið að flytja borgara á örugg
svæði, þar sem þeir geti verið
óhultir fyrir árásum og aðgerð-
um hættulegra skæruliða.
Helztu verndarsvæðin likjast
afgirtum, afmörkuðum herbúö-
um. Þau eru staðsett á
svonefndum „framkvæmda-
svæðum”, þar sem öryggis-
sveitir Rhodesiu hafa vald
herlaga. 1 miðju þorpanna eru
svonefndar „vörzlur” undir
gæzlu foringja frá
innanrikisráðuneytinu. „Vörzl-
ur” eru venjulega umkringdar
moldargerði og gaddavirsgirð-
ingum og mynda traustan
kjarna i hverju þorpi. Fjöldinn
býr utan vörzlunnar eða kjarn-
ans og umkringir hana á alla
vegu. Siðan er allt svæðið um-
kringt gaddavir.
■ Margir Afrikumenn hafa lýst
þessum verndarsvæðum, sem
raunverulegum búrum. Þeir
fullyrða, að þau séu hönnuö á
þann hátt, að Afrikumenn, hinir
réttbornu borgarar landsins,
séu notaðir sem hlifiskjöldur tii
verndar liðsforingjunum, sem
búa í kjarna þorpsins. ÞorpsbU-
ar verða að hlýða við vissan
klukkuslátt, og bera
persónuskilriki, sem sýna ber
við brottfór eða heimkomu.
Yfirvöld hafa fullt umboð til
takmörkunar og skipulagningar
alls matarforöa, heimta nauö-
ungarvinnu, og haga umferð
eftir eigin geðþótta Afleiðingin
verður sU, að fólkið á „verndar-
svæðunum” getur ekki sinnt
sinum venjulegu sveitastörfum
og býr þvi oft viö skort, neyð og
hungur.
Oft hafa hermenn Rhodesiu-
stjórnar ógnað Afrikumönnum
með flutningi til „verndar-
svæðis” ef þeir gefi ekki
öryggisvörðum upplýsingar um
skæruliða. Smáblað, gefið Ut á
ensku og shona i janúar 1978,
ætlað fólki i Maranke- og
Mukunihe'fuðum, sýnir þetta
glöggt:
„Lengihafið þiö haldið áfram
að fæða, fela og aðstoða
kommúnistiska hermdarverka-
menn til framkvæmda á ódæöis-
verkum. Þið hafið haft að engu
aðvaranir rikisstjórnarinnar
vegna þeirra örðugu tima, sem
koma munu yfir land ykkar, ef
þið leyfið þessum kommún-
istisku ofbeldismönnum að
halda áfram aö blekkja ykkur.”
Meö þessu fylgdi svo langur
listi af öryggisreglum, sem
skulu gilda frá 20. janUar 1978.
Þarmeðeru talinákveðinti'ma-
mörk fyrir útivist barna og
fullorðinna og takmörkun á
notkun reiðhjóla.
Fólkinu var hótaö þvi að þaö
yrði skotið miskunnarlaust, ef
það leyfði sér aö brjóta gegn
timatakmörkununum eöa koma
nærri afmörkuöum svæðum.
Skólum, vörugeymslum og
kornmyllum hefur verið lokaö.
Reglugerð þessari lauk með
eförfarandiyfirlýsingu: „Ef þið
aðstoðið öryggissveitirnar við
eyðingu hermdarverkamanna,
mun endurskoðun gerö á essum
reglum, og þeim létt aö
einhverju eða öllu leyti”.
Þegarþetta gerðist i Maranke
og Mukuni var setið að samn-
ingum iSalisbury, sem leiddu til
samkomulag u;m innanrikismál.
En undirritun þess samkomu-
lags i marzmánuði virðist i engu
hafa aflétt þessum ráðstöfunum
i Maranke eða á öörum eftirlits-
svæöum. Jafnvel eftir að
Muzoreva biskup frá Afriska
þjóðarráöinu og séra Sithole frá
Þjóðernisráði Zimbawe tóku
sæti i stjórn landsins, hafa ný
„verndarsvæöi” veriö afmörk-
uð iBeitbridgehéraði. Þá virðist
heldur ekkert hafa dregiö Ur
fjölda þeirra, sem skotnir hafa
verið fyrir aö hafa brotiö
útgöngubönn verndarsvæöanna.
t;

Nýjung á Hótel LoftleiÓum

■
.

Það er eins með osta og ástir -
það tekur langan tíma að kynnast
þeim í öllum sínum fínu
blæbrigðum. Og menn verða að
gefa sér góðan tíma til að njóta
þeirra til fulls. Rétta
umhverfið hefur líka mikið að
segja.
Þeir sem vilja gefa sér tíma til að
lenda í ostaævintýri ættu að
heimsækja ostavikuna í
Blómasalnum á Hótel Loftleiðum
vikuna 26. okt. til 2. nóvember.
Ótal tegundir osta og ostarétta
verða þá boðnir gestum sem
ábætisréttur.
Til hátíðabrigða býður hótelið upp
á sérstakan matseðil, mat og
kynningu á þeim Ijúfu veigum sem
hæfa innilegu ostasambandi.
,,Salatbar“ verður á borðum.
Óg um salinn berst Ijúf tónlist
frá bíóorgeli
Sigurðar Guðmundssonar.
Velkomin á ostakvöld
Borðpantanir í síma 22321

Matseðill
Kjötseyði, Celestine
Innbakaöur skelfiskur með humarsósu
Gufusoðin smálúðuflök, Mornay
Blandaðir kjötréttir á teini með krydduðum hrísgrjónum og paprikusósu.
Nautabuffsteik, Bordelaise
Matargestum boðnir blandaðir ostaréttir af hlaðborði.
HOTEL
LOFTLEIÐIR