Tíminn - 08.12.1978, Blaðsíða 8

8
Föstudagur 8. desember 1978
á víðavangi
Ofnæmi
„Svlþjóöarobiæmi” er fyrir-
sögn á grein er Þráinn Bertels-
son, rithöfundur, skrifar I Visi i
gær og á aö vera svar viö grein I
sama blaöi eftir Harald Biön-
dal, lögfræöing, sem fjallar um
styrkveitingu Norræna þyöing-
arsjóösins til handa dtgefanda
islenskrar þýöingar á bókinni
„Félagi Jesús”. t grein sinni
þrástaglast Þráinn á „Sviþjóö-
arofnæmi” Haraldar og hans
Ilka og kallar þá sjúklinga og
tclur þaö „hörmulegt aö horfa
upp á eymd þá og vanilöan og
vanmetakennd, sem ofnæmi
þeirra fylgir”. Og ennfremur
,,en helstu einkenni sem koma
fram hjá sjúklingum eru ótti,
hatur og beiskja i garö alls þess
sem sænskt er ellegar kemur
frá Svíþjóö, sömuleiöis mjög ó-
þrifaleg ritræpa”.
Ekki eru spöruö stóru oröin
þegar Sviþjóöarofnæmiö er
annars vegar og skal ekki gert
upp á milli aöila hvaö þaö atriöi
snertir þegar menn leggja orö I
belg um ágæti sænskrar nú-
timamenningar eöa vankanta
hennar.
Hitt er annaö mál, en þó skylt,
aö þaö er furöulegt hve mikla
andúö á þjóöum menn leyfa sér
aö láta i Ijósi á prenti og telja
sér jafnvel skylt aö fara niör-
andi oröum um heilar þjóöir,
jafnvel heimsálfur, hvenær sem
þeir stinga niöur penna, og fara
þá saman ósveigjanlegar skoö-
anir, dómharka og fáfræöi.
Þjóöir eru góöar eöa vondar eft-
ir þvi hvaöa stjórnskipulag ræö-
ur rikjum á hverjum staö, jafn-
vel litarháttur og kinnbein Ibú-
anna ráöa þvi hvaöa augum þær
eru litnar.
Það sem helst hann
varast vann
Þaö er mjög eftírtektarvert
viö þá aöila, sem ávalit eru
reiöubúnir aö taka upp hansk-
ann fyrir þá velferöarsvia sem I
leiöindum sfnum gerast boöber-
ar furöulegs samblands friöar-
stefnu, byltingarsinnaös marx-
isma, hippalifs og bætts hags
verkamanna og kalla samsulliö
menningarróttækni, aö þeir
þykjast oftast skyldugri aö ráö-
ast meö sist minna offorsi á aör-
ar þjóöir og finna þeim allt til
foráttu.
Undirritaöur ætlar ekki aö
gera Þráni Bertelssyni upp
skoöanir, þótt hér hafi veriö
minnst á þær trakteringar sem
hann gefur lögmanninum I fyrr-
nefndri Visisgrein. En hjá fjöl-
mörgum öörum mönnum, sem
ávallt sviöur sárt undan Svi-
þjóöarofnæmi, gætir vissulega
sjúkiegs ofnæmis fyrir mörgum
öörum þjóöum. Þeir f jalla fjálg-
lega um allar hræringar I fjar-
lægum löndum, sem kenna sig
viö þjóöfrelsi og sósfalisma, þótt
þeir hafi bókstaflega enga vitn-
eskju um hvers konar öfl eru á
feröinni nema glamuryröi og
lýöskrum þeirra foringja sem
berjast um völdin hverju sinni á
hver jum staö. En þegar þeir lita
sér nær ræöur ofstækiö eitt ferö-
inni. Ofnæmi fyrir engilsaxn-
eskum þjóöum er sérstaklega á-
berandi, og þingræöi er eitur I
þeirra beinum. Eöa er hægt aö
benda á nokkra lýöræöisþjóö,
utan Sviþjóöar, þar sem ekki
ráöa rikjum peningasj úkir
glæpamenn, sem hata og merg-
sjúga alþýöuna, listamennina,
hassney tendurna, mennta-
mennina, stúdentana, kvenfólk-
iö og þriöja heiminn aö mati
þessara ofstækismanna?
Með öfugum
formerkjum
Málgagn sóslalisma, verka-
lýös og þjóöfrelsis er oftast vett-
vangur þessara skrifa. Þær
hugmyndir, sem þar eru viöraö-
ar um menn og málefni, eru iöu-
lega svo litaöar kynþáttaof-
stæki og napuryröum í garö
heOla þjóöa, aö ef einhver leyföi
sér aö skrifa slikt meö öfugum
formerkjum yröi sá ekki talinn
annaö en óalandi sviöingur.
Þaö eru ekkert annaö en kyn-
þáttafordómar aö þrástaglast á
græögi og mannvonsku hvita
kynstofnsins.telja honum ávallt
allt til foráttu og kenna honum
um allt þaö sem miöur fer i ver-
öldinni svo og aö halda þvi
fram, aö Noröurálfumenn lifi
bilifi eingöngu á kostnaö ibúa
þriöja heimsins og aö hvltir
menn vilji öörum kynþáttum
ailt hiö versta. Þaö þótti áöur
fyrr góöur siöur I sumum iönd-
um aö láta svona viö Gyöinga,
og er ekki laust viö aö enn sé sá
strengur sleginn. Hér á árum
áöur var skilgreiningin enn ná-
kvæmari. Þá voru slafneskar
þjóöir góöar og ást stjórnvalda
á alþýöuog verkalýö tÖ mikillar
fýrirmyndar.Germanskar þjóö-
ir og engilsaxneskar voru reglu-
lega slæmar og eru enn. Hins
vegar hefur siegiö svolitlum
fölskva á Slafaástina en þeim
mun meira ástfóstri tekiö viö
enn fjarlægari þjóömenningar,
og þeim mun minna sem vitaö
er um þær þvi betra. Kristin grú
er borgaralegogafvegaleidd og
þjónar kirkjunnar frábitnir
hugsjónum byltingamannsins
frá Nasaret. öll önnur trúar-
brögö njóta friöhelgi.
Allir þeir sem ekki meötaka
skilyröislaust boöskap menn-
ingarróttæklinganna eru I
þeirra augum annaö hvort fifl
eöa illmenni, eöa i besta lagi
„sjúklingar”. Þeir hafa tekiö
sér einkaleyfi á þvi aö vernda
alþýöuna um gjörvallan heim.
Þeir sem ekki játast undir skoö-
anir þeirra eru hatursmenn al-
þýöunnar og handbendi illra
þjóöa.
En þaö eru fleiri haldnir Svi-
þjóöarofnæmi” en Haraldur
Blöndal. Undirritaöur hefur átt
þvl láni aö fagna aö hafa stund-
um tyllt niöur fæti I Svlariki og á
þar nokkra kunningja, sem
sumir hverjir eru ekki siöur
honum orönir leiöir á sænsku
róttæklingunum, málskrúöi
þeirra og ritræpu og ofurást á
verkalýönum, þótt þeir af eigin
raun viti varla hvaöa skepna
þaö nú er.
Þaö er annars merkilegt aö
hingaö til lands berast fáar
fréttir frá Sviþjóö nema af þess-
um fyrirferöamiklu mannkyns-
frelsurum, en allflestir Sviar
eru aö dunda sér viö sitthvaö
fieira en aö velta fyrir sér
hvernig á aö frelsa alþýöuna
meö oröagjálfri einu saman.
OÓ.
—
Stúdentaráð HÍ:
Lánasjóð-
inn
vantar
695 millj.
— til að geta staðið
við 85% lánin
A Stúdentaráösfundi, sem hald-
inn var nýlega, var eftirfarandi
tiliaga samþykkt samhljóöa:
„Stúdentaráö Hí lýsir furöu
sinni á þvi, aö fjárveitingavaldiö
hafi ekki enn bætt þeim 695
milljónum viö framlag þess til
lánasjóös islenskra mámsmanna,
til aö standa viö þá yfirlýsingu aö
veita 85% lán. Þessi afstaöa er
óskiljanleg, þar sem þessi upp-
hæö er til komin vegna:
1. Gengisbreytinga á lánum til
LÍN
2. Hækkunar á framfærsluvisi-
tölu
3. Fjölgunar lánaumsókna
4. Nauösynlegra ráöninga starfs-
fólks.
Fjárveitingavaldiö veit, aö þaö
mun skv. greinargerö viö fjárlög
og reynshi undanfarinna ára
veita námsmönnum 85% af fjár-
þörf og þvi er þessi mótstaöa
þeirra aöeins gálgafrestur.
Stúdentaráö telur, aö sú lán-
tökuheimild, sem sjóönum er
veitt, sé mjög skammsýn ráöstöf-
un, þar sem þaökemur aö lokum i
hlutfjárveitingavaldsins sjálfs aö
greiöa þau.
Aö lokum krefst Stúdentaráö
þess, aö LIN veröi gert kleift aö
veita námsmönnum lán, sem
nægi til 100% brúunar fjárþarf-
ar”.
Vilhjálmur Hjálmarsson:
Vitnað í
prófessor
Þingræöur geta átt erindi til
almennings og af ýmsum ástæö-
um. Skal hér vakin athygli á
einni sem var svo hátt spennt,
aö „öllum sem á hlýddu kom i
stans”.
Ölafur Ragnar Grímsson
flutti ræöu þessa og þótti þing-
mönnum því meira til um, sem
þingmaöurinn er prófessor i
þjóöfélagsfræöum viö Háskóla
Islands.
Rætt var um frumvarp til
laga um Félagsmálaskóla al-
þýöu. Haföi prófessorinn margt
um skóla þennan aö segja. Ekki
var nóg meö þaö, aö hann teldi
aö skólinn ætti aö vera „helgaö-
ur hinu stéttarlega og baráttu-
legauppeldii samtökum launa-
fólks” m.a. meö þvi aö veita
fræöslu um „hagsmunasamtök
atvinnurekenda, innra eöli
þeirra, starfshættí og mark-
miö”. Hann sagöi einnig, aö
skólanum sé „fyrst og fremst
ætlaö þaö hlutverk aö vera bar-
áttutæki samtaka launafólks
fyrir breyttu þjóöfélagi, fyrstog
fremst til þess aö manna verka-
lýösfélögin á þann veg, aö þau
getí náö betri árangri i baráttu
gegn samtökum atvinnurek-
enda, i baráttu gegn fjandsam-
legu rikisvaldi”.
Hann varaöi alvarlega viö þvi
aö almennri fulloröinsfræöshi
og endurmenntunarþörf sé
„blandaö saman viö þau skóla-
mál verkalýösstéttarinnar i
landinu, sem eiga fyrst og
fremst aö vera grundvöllur aö
þvi aö skerpa baráttustyrk
verkalýösstéttarinnar gegn at-
vinnurekendavaldinu og gegn
þvi fjaldsamlega rikisvaldi,
sem löngum hefur rikt hér i
þessu landi gagnvart samtökum
launafólk”.
Minna mátti þaö nú ekki
kosta! Hvaö þjóöfélagsfræöi-
prófessorinn er aö fara er auö-
veh aö skýra meö visun f flokks-
blaö hans fyrr á þessu ári, en
þar stendur m.a.:
„ „Alþingi götunnar” þarf aö
sýna hrokagikkjum valdsins viö
Austurvöll hver þaö er sem ræö-
ur úrslitum um allt efnahagsllf
þessa þjóöfélags”.
M.ö.o. lög sett af löglega
kjömu Alþingi (viö Austurvöll)
skulu brotin ef þaö hentar póli-
tískum hagsmunum hinna út-
völdu. Þannig skal beita verka-
lýösstéttínni „gegn fjandsam-
legu rikisvaldi” og þykir enn
nokkuö ógert I þvi aö
„ma nn a” stéttina þannig aö
hún dugi til þeirra verka.
Yfirspenntur
málflutningur
Olafur Ragnar er klár á þvl
hver skuli vera staöa rikisins
(„rikisvaldsins”) gagnvart
stofnun meö þetta hlutverk:
„Verkefni rikisvaldsins og al-
mannavaldsins i landinu veröi
þar fyrst og fremst aö leggja
fram fé” en „verkalýössamtök-
in sjálf hafi óskoraöan og alger-
an yfirráöarétt yfir þessum
menntunarmálum sinum”.
Þá kemst þingmaöurinn og
prófessorinn aö þeirri niöur-
stöðu, aö stjórnarliöiö á Alþingi
„eigi aö tryggja viö afgreiöslu
fjárlaga, aö ekki aöeins tvö-
falda, þrefalda eöa fimmfalda”
þær þrjár m.kr., sem fjárlaga-
frumvarpið gerir ráö fyrir aö
renni til Félagsmálaskóla al-
þýöu, heldur veita a.m.k. „100
m.kr.” til þessarar starfsemi!
Þessi yfirspennti málflutn-
ingur Ólafs vekur (Sijákvæmi-
lega ýmsar spumingar.
Er þaö rétt mat, aö félags-
málaskóli alþýöu sé fýfst og
fremst baráttutæki gegn sjálfu
islenska rlkinu?
Ef svo er, getur þá rikið lagt
fram fjármagn til baráttu gegn
sjálfu sér?
Og væri þaö út af fyrir sig
eðlileg málsmeöferö viö af-
greiöslu fjárlaga i ár aö hækka
framlag til þessa sérstaka verk-
efiiis úr 3 m.kr. i 100 m.kr.?
Nú vil ég helst ekki þurfa aö
taka mark á þessum málflutn-
ingi og þaö jafnvel ekki þótt
hann komi frá doktor
Ólafi Ragnari Grimssyni,
prófessor, 3. landskjörnum
þingmanni. Ég vil állta, aö fé-
lagsmálaskóli alþýöu leitist viö
aö veita nemendum sinum al-
hliöa fræöslu meö sérstakri
áherslu á félagsmál og aörar
þær greinar, sem þeim mega
helst aö gagni koma. Mun ég
hafa þetta fyrir satt þar til
annaö kemur á daginn.
Hvar eru svo
tekjur á móti?
En æsiræöa þingmanns af
þeim toga sem hér um ræöir
gefurþófullttilefni til Ihugunar.
Og mér fannst rétt aö greina frá
kjarnapunktum i henni utan
ræöuparts alþingistiöinda, ekki
Vilhjálmur
slst þegar 1 hlut á þingmaður,
sem til þesshefur veriökvaddur
aö veita æskufólki hlutlæga
fræöslu um þjóðfélagsmál og aö
sjálfsögöu á óhlutdrægan hátt.
Þaö er svo kapituli út af fyrir
sig, aö prófessorinn og alþingis-
maöurinn segir aö „krafan um
þaö, aö félagsmálaskóli alþýöu
og MFA séu enn áfram alger-
lega undir forræöi alþýöusam-
takanna, en hljóti eingöngu
stóraukiö fjármagn af þeirri
stæröargráöu, sem ég hef hér
lýst tíl sinnar starfsemi, er þess
vegna sett fram meö hliösjón af
þeirri almennu skoöun, aö þaö
geti einnig átt við um f jölmörg
önnur fjöldasamtök i þessu
landi”.
Þetta gæti nú kostaö rikissjóö
nokkuö svona allt I allt. Er
Ó.R.G. tilbúinn aö benda á
raunhæfan tekjupóst á móti
þeim útgjöldum? Aö öðrum
kostj gildir hér hiö fornkveðna,
aö ómerk eru ómagaoröin.
En látum þetta vera. Hitt
þykir mér skuggalegra, aö
prófessorinn viröist állta eöli-
legt,aö þaöfarieftír styrkleika-
hlutföllum floldcanna á Alþingi,
hvar hundrað milljdn króna
skammtarnir detta þá og þá.
Samanber áöur tilvitnuö um-
mæli, aö sá rikisstjórnarmeiri-
hluti, sem nú situr á Alþingi,
eigi aö tryggja 100 m.kr. handa
Ólafur Ragnar
þessum tilteknu félagssamtök-
um. Nýr meiri hluti mundi svo
aö sjálfsögöu hygla slnum vin-
um ótæpilega o.s.frv.
Einstakt
jafnvægisleysi
Sannleikurinn er sá, aö mál-
flutningur ólafs Ragnars
Grimssonar I þessu máli ein-
kennist af einstöku jafnvægis-
leysi. Hann ætlar rikissjóöi aö
leggja fram stofnfé til aö skerpa
baráttustyrk tiltekinna stétta
gegh rikisvaldinu. Núverandi
rlkisstjórn, sem hann telur, aö
„ef tíl vill”(!) sé vinveitt laun-
þegum á aö leggia fram 100 m.
kr. til þess aö „þjálfa” verka-
menn þannig aö félög þeirra nái
„betri árangri i baráttu gegn
samtökum atvinnurekenda”.
Næsta rlkisstjórn gæti þá t.d.
lagt samtökum atvinnurekenda
200 m. kr. til þess aö „þjálfa”
meölimi þeirra samtaka til
sóknar gegn launafólki. Saman-
ber ummæli Ólafs að „fjölda-
mörg’ ’ önnur samtök veröskuldi
sömu fyrirgreiöslu.
Hvort mundi ekki islenskum
alþingismönnum hollt aö huga
vel aö þessu máli áöur en þeir
ákveöa aö fylgja forsögu pró-
fessorsins I þjóöfélagsfræöum
viö Háskóla Islands.