Tíminn - 09.12.1979, Page 18

18
Sunnudagur 9. desember 1979
Leikið á létta strengi
Guörún Egilson: Meö Ufiö I lúk-
unum. Rögnvaldur Sigurjóns-
son I gamni og alvöru.
Almenna Bókafélagiö 1979.
191 bls.
Þetta seinna bindi af ævi-
minningum Rögnvaldar Sigur-
jónssonar pianóleikara hefst er
hann kemur heim frá námi i
Bandarikjunum nær miöju
sumri 1945og lýkur á árinu 1978.
Hér er fjallað um lif og starf
Rögnvaldar, tónlistarferil og
kennslu, sagt frá ótal hljóm-
leikaferðum tií útlanda, náms-
og kynnisferöum og siðast en
ekki sistfrá ótal mörgum mönn-
um og konum, sem hann hefur
kynnst á ferðum sinum.
Þegar Rögnvaldur kom heim
hafði hann mestan áhuga á því
að vera konsertpianisti, helga
sig listinni alfariö. Margt olli
þvi, aö sá draumur náði ekki aö
rætast. Slæmt handarmein tók
að hrjá hann á versta augna-
bliki og aðstæður allar hér
heima hafa orðið til þess aö
hann hefur aldrei geta stundaö
æfingar sem skyldi. Lifið hefur
þviaðmikluleytifariö i kennslu
auk þess vixlastands, sem heita
Rögnvaldur Sigurjónsson
má " skyldugur förunautur
Islenskra lista- og mennta-
manna.
Saga Rögnvaldar Sigurjóns-
sonar er brot af islenskri menn-
ingarsögu eftir striösáranna.
Þegar hann kom heim frá námi
var islenskt tónlistar lif enn I
bernsku, nú þegar hann er
kominn á sjötugsaldurinn er
þetta sama tónlistarlif i blóma
og mikil afrek hafa verið unnin
þótt enn megi betur, ef duga
skal. 1 bók þeírra Guðrúnar og
Rögnvaldar kynnumst við þvi
að nokkru, hvað hefur gerst, en
þvi miður ekki nógu vel, hvernig
það hefur gerst.
Ævi Rögnvaldar er að sumu
leyti ævintyri likust. Hann hefur
farið i hljómleikaferð til bæði
Evrópu og Amerlku, leikið i
hljómleikahúsum vestan frá
Kyrrahafi og austur til
Kákasus. Að eigin sögn hafa
hljómleikarnir tekist misjafn-
lega, en hann hefur alltaf haldið
léttri lund og bjartsýni, sem
kannski er mest um vert.
Endurminningar Rögnvalds
eru bráðskemmtilegar af-
lestrar. Hann hefur greinilega
góöa frásagnargáfu, lýsir
mönnum og atvikum á
skemmtilegan og lifandi hátt og
bregst sjaldan húmorinn.
Guðrún Egilson hefur fært
minningarnar i letur og gert það
lipurlega, en oft er þó erfitt að
greina, hvaö er hennar verk og
hvað frásögumanns. Þetta er
bók, sem allir ættu aö hafa
gaman aö, lika þeir, sem eru
eins og undirritaöur að hafa
ekki hundsvit á tónlist.
Jón Þ. Þór.
Úr Ketildölum Arnarfirði:
Guðjónsbúð
Utan viö Selárdal i Arnarfirði,
eru svo nefndir Verdalir. Allt
fram yfir siðustu aldamót, voru
þar verstöövar og þaöan stundaö-
ir róörar á vorin og fram á
sumar. Innsta verstöðin þarna,
var i Sandvik. Ein verbúöin þar,
var nefnd — Guðjónsbúð — Hana
átti útvegsbóndinn Guöjón Arna-
son frá Austmannsdal. Verbúö
þessi var endurbyggö 1910, og þá
á vegum Guðjóns. En sá er hlóð
veggina þá, var vegghleðslusnill-

Fi.’Tryyy n uuu j !■. ;.i.
ÞORSTEINN MATTHIASSON
IDAGSINS
ONN
Rætt við nokkra
samferðamenn

Vökumaður
Jón Jónsson klæöskeri Irá isalirói
Þar er hátt til lofts og vitt til
veggja
Guðbrandur Benediktsson bóndi Irá
Broddanesi.
Minnist þess að blómabörnin
skjálfa er berast skóhljóð
göngumanni frá
Ingþór Sigurbiarnarson Irá Geitlandi.
I faömi dalsins
Snæbjörn Jónsson Irá Snærings
stóðum i Vatnsdal.
Þorbjörg og Sigurjón
Árbæ á Mýrum i Austur-Skattatells
sýslu.
Þar gróa götur sem gekk ég
foröum ungur
Sigurpáll Steinþórsson Irá Vik i
Héðinstirði.
&

JÓNJÓNSSON
INGÞÓR
GUDBRANDUR
MAGNÚS
Þaö trúirþessu enginn
Magnús Halldórsson Irá Siðumúla
veggjum.
SIQURPÁLL
SIGURJÓN
SNÆBJÖRN
Þorsteinn Matthiasson
I DAGSINS ONN
Þótt ar liði og margvislegar
breytingar veröi á þjóölitsháttum
er sagan ávallt ofin úr önn hins
liöandi dags.
Þeir sem lengi hafa lifaö
þekkja öörum betur æöaslög
mannlifs i landinu á liönum
árum. Sú reynsla og þekking
getur oröiö framtiöinni hollur
vegvisir ef vel er aö hugaö.
Manngildi skyldi meta eftir þvi
hve sterkir menn standa i stormi
sinnar tiöar og dugmiklir í dags-
ins onn.

Þeir mætu menn sem hér
rekja nokkra æviþræði eru full-
trúar þeirrar kynslóðar sem
óbuguð hetur staðið at sér öldu-
föll áranna og skilaö framtiðinni
betra landi en hún tók viö.
ingurmn jonannes Egilsson, er
siðar átti heima á Melshúsum á
Bakka.
Mér hefur verið sagt, aö slöast
hafi veriö legið við I þessari ver-
búö 1916. Ariö 1965 var ég þarna á
ferð, og tók þá meðfylgjandi
mynd. Hún sýnir hvað ástand og
útlit veggja er ágætt eftir 55 ár.
Jóhannes var mikill verkmaður
og vandvirkur. Þarna lofar verk-
ið meistarann. Eins og myndin
ber með sér, er hrunið úr öðrum
veggnum, það gerðist af völdum
vinnuvéla, þá vegurinn var lagö-
ur út i Verdali. Ég veit ekki ann-
að, nú 1979, en þessi verbúðartótt
standi vel og haldi sinni reisn.
Eins og viðhorf almennings er i
dag til lagfæringa og viðhalds
gamallra fomgripa, hvort heldur
um eraö ræöa hús eða aðra muni.
Ég vil benda á þessa gömlu ver-
búöartótt — verbúð — til varð-
veislu. Til dæmis að byggja yfir
hana. Hún er forngripur og jafn-
framt má tala um hana sem út-
vörð á þessum slóöum. Hún
minnir á einn elsta atvinnuveg
landsmanna, einnig á annan sér-
stakan þátt, sem er viölega sjó-
manna i verbúöum, sem tiökaðist
frá alda öðli og fram á þessa öld.
Merkur þá'ttur I starfssögu þjóð-
arinnar. Góöir menn, þetta er at-
hugandi mál.
Lárus Jón Guðmundsson
frá Bakka.
Breiðfirsk örlög
Játvarður J. Júliusson:
Umleikin ölduföldum.
Agrip ættarsagna Hergilsey-
inga.
Skuggsjá.
Segja má að uppistaða þess-
arar bókar sé saga Eggerts
Ólafssonar i Hergilsey en ann-
ars er undirtitillinn fyllilega
réttur. Þetta er ágrip ættar-
sagna. Og auðvitað fléttast
fjöldi manns inn i þær ættar-
sagnir.
Skúli fógeti tók svo til oröa að
hann hefði greitt landsskuldina
af Viðey en Jón sonarsonur hans
hafði drukknað á sundinu.
Gnægð matar aflaðist I Breiöa-
fjarðareyjum en oft var goldin
þung landsskuld eftir þær
matarholur. Ættarsögurnar
breiðfirsku eru i og með slysa-
sögur. Þess gætir mjög I þessu
verki enda voru sjóslysin hjá
vandamönnum Eggerts á efri
árum hans sérlega mikil.
Svona bók veröur mikið
mannfræðirit og þar kennir
margs sem snertir ættfræöi.
Um þau efni kann ég litt að
dæma en það sé ég þó aö mann-
töl og aörir heimildir hafa verið
kannaðar. Sömuleiðis virðist
mér aö greinilega sé greint að
hvað vitaö er og hvað eru likur,
en auðvitað reyna allir fræöi-
menn að fylla i söguna eftir lik-
um. Er gott eitt um það að segja
meðan menn kunna að greina á
milli þess sem vitað er og ágisk-
ana. Það viröist mér aö hér sé
gert.
Þessi bók mun einkum kær-
komin þeim sem vilja fræðast
um fólk og byggð i Breiöafiröi á
liöinni tið. Þeim er hún gull-
náma. Samt munu þeir sem
hneigðir eru til að kanna
islenska sögu almennt meta
þessa bók vel. En þar fyrir utan
er óhætt að segja að þættir eru i
þessari bók sem eru ósviknar
bókmenntir fyrir þá sem vilja
hugsa um mannleg örlög og
mannlega sögu yfirleitt og nefni
ég þar aðeins lokaþátt bókar-
innar —þáttinn um Þóru i Skóg-
um. H.Kr.