Tíminn - 09.03.1980, Blaðsíða 27
31
Sunnudagur 9. mars 1980
Skórækt
saman, þegar viöarframleiösla er
orðin að ráöi i landinu sjálfu.
Beitiland i skógum.
Enn er á það að llta, að bænda-
skdgar geta hugsanlega oröið
öðrum búgreinum beinn stuðn-
ingur. Allir vita, að gróður þrifst
betur I skjóli en á berangri, og
munar þar miklu. Skjól er skepn-
um einnig mikils virði, þegar
hretviðrasamt er. Sannaö er, aö
beitargildi lands I góðum birki-
skógi er allt að fimmfalt meira en
svipaðs lands utan skógar. I
lerkiskógi er talið, að beitargildið
kunni jafnvel að vera enn meira,
enda er svörðurinn I lerkiskógi
likastur töðuvelli.
Nú eru geröar tilraunir, sem
leiða eiga I ljós, að hve miklu leyti
skógrækt og beit geta farið sam-
an, öllu að skaðlausu. Þannig er
hugsanlegt, aö bændaskógar,
þegar þeir eru vaxnir, geti orðið
stórum notadrýgra beitiland, og
að sjálfsögðu miklu skjólrikara,
heldur en berangurinn áður var.
Þar kæmi þá aukageta, sem
bóndinn gæti fært skógi sinum til
tekna.
En þetta mun allt skýrast aö
loknum tilraunum og rannsókn-
um og þá jafnframt, hvaöa regl-
um slfk skógarbeit yrði aö vera
háð-
Fleiri afkomuleiðir
i sveitum
Allir vita, að framleiðsla á kjöti
og mjólk hefur aukizt svo I land-
inu, enda þótt bændum hafi fækk-
að, að við torgum ekki þessum
ágætu afuröum, þótt lystargóð
séu á þær. Vegna atorku þeirra,
sem viö kvikfjárbúskap eru,
mikilvirkra véla, sem þeir hafa
tekiö i þjónustu sina og annarra
breytinga á búskaparháttum,
verðum viö að selja mikið af bún-
aöarafurðum úr landi á verði,
sem illa veröur unað við.
A hinn bóginn hrýs flestum
hugur við þvi, ef byggö I sveitum
landsins grisjast meira en orðið
er. Marga sviður að sjá byggö
fara I eyöi, og hitt kemur ekki
siður til hversu hæpið það er i
köldum tölum reiknaö, hvort hag-
kvæmt er fyrir þjóðina, að búseta
I sveitum dragist saman. Það er
kostnaðarsamt ævintýri, bæði
fyrir þjóöfélagið og einstakl-
ingana, þegar fólk hverfur frá
húsum og heimilum og flestu,
sem hafa þarf, og reisir allt frá
grunni á nýjum stað. Til þess þarf
allnokkra milljónatugi á hverja
fjölskyldu. Og röskun af þvl tagi
bitnar einnig á fólki i öðrum
byggöarlögum, sem á afkomu
sina að meira eða minna leyti
undir festu i búsetu I sveitum.
Eftir sem áður hnigur allt aö
þvi, að dregið verði úr einhliða
framleiöslu á kjöti og mjólk að
þvi marki, að viö höfum riflega
nóg handa okkur sjálfum. Ef til
vill tekst þetta aö einhverju leyti
með þvi að setja stærö búa
skorður, einkanlega ef sönnur
veröa færöar á að stórbúin séu
bóndanum ekki endilega
arösömust. En fyrst og fremst
hljóta augun að beinast aö nýju
starfsgreinunum, sem stunda má
i sveitum og geta að einhverju
leyti komiö I staö fyrri búskapar-
hátta.
Iöngreinum hefur þegar veriö
haslaður völlur i sumum sveitum,
og geta þær, ef vel tekst til, ýmist
komiö að hluta til I stað
framleiöslu venjulegrar búvöru
eða fært þvi fólki vinnu, sem ella
hefði ekki aö henni að hverfa
heima fyrir. En ekki siður leita
menn nýrra búgreina, sem kalla
má, og hefur þar margt verið
nefnt til. Og þar komum við aftur
að skógræktinni, bændaskógun-
um. Þvi að ekki geta allir bætt sér
upp samdrátt I búfjárrækt meö
laxrækt, fiskeldi, loðdýrarækt
æöarrækt eöa bættri nýtingu á
reka.
Nýir bændaskógar
á kjörstöðum.
Spyrja má: Er ekki einmitt nú
timi til þess að gefa bændaskóg-
unum aukinn gaum og stuðla að
þvi, að sú framkvæmd skógrækt-
ar fái byr I segl? Vitaskuld skila
slikir skógar bændum ekki arði
fyrr en eftir mörg ár, nema þá
vinnulaunum viö framkvæmdina,
og opinber framlög koma ekki
heldur tilbaka I skyndi. En svo er
einnig um margs konar önnur
framlög, sem þó þykja ótvirætt
arðgæf, þegar til framtiðarinnar
er litiö. Reynslan I Fljótsdal er
hvetjandi.
En hér kunna menn að stinga
við fæti: en ekki eru uppsveitir
Fljótsdalshéraös einstakar i sinni
röð til skógræktar?
Vist er Upphe'raðið vel til henn-
ar fallið. En svo er um fleiri svæöi
á landinu. Mest orð fer af Fljóts-
dalshéraði sökum Hallorms-
staðarskógar, þar sem fyrst hófst
sú skógrækt, sem I raun sýndi,
hvað gera má hérlendis. En nú er
svipuð saga og gerðist á
Hallormsstað að gerast viðar.
Það er aðeins ekki eins langt
komið þeirri sögu, af þvi aö
seinna var hafizt handa. Enginn
gengur lengur gruflandi að þvi,
að viðar eru æskileg skilyröi til
skógræktar en á Upphéraöi, og þá
einnig fyrir bændaskóga.
Þeir, sem þessi mál þekkja út
og inn, segja okkur, aö beztu
svæöin, auk Heraðs ofan Egils-
staða, séu nágrenni Akureyrar,
suðurdalir Borgarfjarðarsýslu og
innan verður Hvalfjörður,
uppsveitir Arnessýslu og efri
hluti Rangarárvalla og Land-
sveitar.
En ekki er ótrúlegt, aö viðar
séu dalir inn til lands eða sveitir,
sem nefna mætti I sömu andrá,
þótt reynslu og órækar sannanir
skorti.
Hvernig væri að efna til nýs
skógræktarsvæðis bænda á
einhverjum þessara staða, enda
yröi þá meira fé lagt fram til
bændaskóga en Fljótsdalurinn
þarfnast? Eyjafjörður á langa
sögu I skógræktarmálum. Þar
hefur margt manna áhuga á
skogrækt eins og dæmin sanna.
Væri ekki tilvalið að gefa nokkr-
um bændum þar kost á aö leggja
fram land til bændaskógar?
JH.
RÍKISSPÍTALARNIR
lausar stöður
KLEPPSSPÍTALINN
LÆKNAFULLTROI Óskast til
starfa við Kleppsspitalann. Stú-
dentspróf eða hliðstæð menntun
áskilin, ásamt góðri vélritunar- og
islenskukunnáttu. Umsóknir er
greini aldur, menntun og fyrri störf
sendist Skrifstofu rikisspitalanna
fyrir 20. mars n.k. Upplýsingar
veitir læknafulltrúi Kleppsspital-
ans i sima 38160.
Reykjavik, 9. mars 1980.
SKRIFSTOFA
RÍKISSPÍTALANNA
Eiríksgötu 5 — Simi 29000
VELJIÐ ISLENSKT - VELJIÐ ÍSLENSKT
O
U)
r-
m
Z
C/>
H
<
m
O
U)
r-
m
Z
co
H
I
<
m
r~
u
O
u>
r*
m
Z
c/>
H
I
<
m
Nú leysum við
VANDANN
Allt
/ herbergið fyrir ung/ingana
SKR/FBORÐ - H/LLA
STEREÓBEKKUR
Samstæðan öll kostar aðeins
169.000.-
Svefnbekkur með 3 púðum
145.000.-
Verðið er frábært
Góð greiðslukjör
Póstsendum um land allt
Húsgagnaverslun
Guömundar
Hagkaupshúsinu,
Laugavegi 166 Skeifunni 15
Símar 22222 og 22229 Sími 82898
^^^^Lauaaveai 166
V)
l—
m
Z
V)
7C
H
i
<
m
(/)
r~
m
Z
C/>
*
H
O
U)
l—
m
Z
V)
7s
H
I
<
m
VELJIÐ ISLENSKT - VELJIÐ ISLENSKT
Höfum fyrirliggjandi hina viðurkenndu
LYDEX hljóðkúta í eftirtaldar bifreiðar:
Austin Allegro 1100-1300 ...............hljóðkútar og púströr
Austin Mini..............................hljóðkútar og púströr.
Audi 100S-LS.............................hljóðkútar og púströr.
Bedford vörubíla.........................hljóðkútar og púströr.
Bronco 6 og 8 cyl........................hljóðkútar og púströr.
Chevrolet fólksbila og vörubila..........hljóðkútar og púströr.
Chrysler franskur.........................hljóðkútar og púströr.
CitroenGS................................hljóðkútar og púströr.
Citroen CX...............................hljóökútar
Daihatsu Charmant 1977-79...........hljóökútar framan og aftan
Datsun disel 100A-120A-1200-1600-140-180 .hljóökútar og púströr.
Dodge fólksbila..........................hljóðkútar og púströr.
D.K.W. fólksbila.........................hljóðkútar og púströr.
Fiat 1100-1500-124-125-126-127-128-131-132 .hljóðkútar og púströr.
Ford, ameriska íólksbíla..................hljóðkútar og púströr.
Ford Consul Cortina 1300-1600 ...........hljóðkútar og púströr..
Ford Escort og Fiesta ...................hljóökútar og púströr.
Ford Taunus 12M-15M-17M-20M...............hijóðkútar og púströr.
HiIIman og Commer fólksb. og sendib.... hljóðkútar og púströr.
Honda Civic 1200-1500 og Accord.........hljóökútar
Austin Gipsy jeppi........................hljóðkútar og púströr.
lnternational Scout jeppi................hljóðkútar og púströr.
Rússajeppi GAZ 69.........................hljóðkútar og púströr.
Willys jeppi og Wagoneer..................hljóökútar og púströr.
Jeepster V6..............................hljóökútar og púströr.
Lada......................................hljóökútar og púströr.
Landrover bensín og disel.................hljóðkútar og púströr.
Lancer 1200-1400 ........................hljóökútar og púströr.
Mazda 1300-616-818-929-323................hljóökútar og púströr.
Mercedes Benz fólksbila 180-190-200-220-250-280
........................................hljóðkútar og púströr.
Mercedes Benz vörub. og sendib............hljóðkútar og púströr.
Moskwitch 403-408-412.....................hljóökútar og púströr.
Morris Marina 1,3 og 1,8................. hljóðkútar og púströr.
Opel Rekord, Caravan, Kadctt og
Kapitan ...........................hljóðkútar og púströr.
Passat.............^...............hljóökútar
Pcugeot 204-404-504 ...............hljóðkútar og púströr.
Rambler American og Classic........hljóðkútar og púströr.
RangeRover.........................hljóðkútar og púströr.
Renault R4-R6-R8-R10-R12-R16-R20...hljóðkútar og púströr.
Saab96og99..........................hljóðkútar og puströr.
Scania Vabis
L80-L85-LB85-L110-LB110-LB140......hljóðkútar
Simca fólksbila................... hijóökútar og púströr.
Skoda fólksb. og station...........hljóðkútar og púströr.
Sunbeam 1250-15001300-1600.........hljóðkútar og púströr.
Taunus Transit bensin og disel ....hljóðkútar og púströr.
Toyota fólksbila og station .......hljóökútar og púströr.
Vaux’haliog Chevette fólksb........hljóökútar og púströr.
Volga fólksb.......................hljóðkútar og púströr.
VW K70,1300,1200 og Golf...........hljóðkútar og púströr.
VW sendiferðab. 1963-77 ...........hljóðkútar og púströr.
Volvo fólksbila....'...............hljóðkútar og púströr.
Volvo vörubila F84-85TD-N88-F88-N86-F86-N86TD-
F86TD-F89TD........................hljóðkútar
............... ................ i ■!!■■.■■■■
Púströraupphengjusett í flestar gerðir
bifreiða. Pústbarkar flestar stærðir.
Pústbarkar í beinum lengdum
1 1/4" til 3 1/2"
Setjum pústkerfi undir bíla, sími 83466.
Sendum í póstkröfu um land allt.