Tíminn - 03.04.1980, Blaðsíða 6

6
Fimmtudagur 3. april 1980
V.
Útgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson, Jón Helgason og Jón Sigurösson. Ritstjórnarfull-
trúi: Oddur ólafsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gislason.
Ritstjórnarskrifstofur, framkvæmdastjórn og auglýsingar SIÖu-
múla 15. Simi 86300. — Kvöldsimar blaöamanna: 86562, 86495.
Eftir kl. 20.00; 86387. Verö I lausasölu kr. 240.- Askriftargjald kr.
4.800 á mánuöi. Blaöaprent.;
Kjartan Jónasson
Erlent yfirlit
Kemst Obote aftur
til valda í Uganda?
Hann hyggst bjóða sig fram til forsetakjörs
Ætlunarverk
Fram undan er hátið vors og upprisu. Um þessar
mundir er náttúran sjálf að leika ánægjulegasta
þáttinn i helgileik lifsins, upprisuna að vori.
Maðurinn er sjálfur þáttur i þessum leik, og er
ekki að efa að margar fjölskyldur lita með von-
gleði til páskanna.
Ef veður og aðrar aðstæður leyfa er ekki að efa
að þúsundir manna munu nýta sér helgina til þess
að njóta hollrar útivistar og hvíldar frá erli og
amstri. Það er einmitt einhver gleðilegasta breyt-
ingin i islensku þjóðlifi á siðustu árum, að útivist
er að verða almenn meðal fólksins.
í þvi efni sér sannarlega staði þess mikla starts
sem áhugafélög og sjálfboðaliðar hafa lagt á sig
við að tilreiða almenningi aðstöðu jafnt i byggð
sem á fjöllum uppi. Og þess sér einnig staði að
stjórnvöld hafa á siðustu árum lagt miklu meira af
mörkum en áður til þessara mála.
En svo mikilvægur sem þáttur stjórnvaldanna
er, jafnt rikis sem sveitarfélaga, verður hann
aldrei metinn til ;jafns við eigið sameigirúegt fram-
tak frjálsra félagasamtaka. Og satt að segja læðist
að mönnum grunur um að enn geti opinberir aðilar
gengið lengra til liðs við félögin, geti látið þeim
meira eigið fjármagn eftir án skatttöku af þeim
sem sjálfviljugir leggja fram fé til þessara
þjóðþrifa, og að stjórnarvöldin gætu gefið félögun-
um enn þá meiri hvatningu og enn þá meira frjáls-
ræði til að láta gott af sér leiða. Það er nefnilega
með þetta eins og gróðurinn að ræturnar eru að
neðan og blómið vex upp, og þá best þegar það fær
frið til að dafna.
í þessu sambandi má þó minnast þess og fagna
þvi að framlög til iþróttamála hafa mjög verið
aukin i nýjum fjárlögum islenska rikisins.
En á páskum minnumst við ekki aðeins upprisu
náttúrunnar,vorsins;og þeirra tækifæra sem góð
lifskjör hafa veitt okkur til þess að njóta vordægr-
anna.
Páskarnir eru meginhátið kristinna manna, og
páskaundrið er grundvöllur þeirra miklu atburða,
þeirra timamóta i veraldarsögunni sem urðu
þegar lögmálum heims og náttúru var svipt til
hliðar með upprisu Krists.
Eftir þann atburð er allt breytt i lifi manns og
heims, og allt verður að endurmeta i þvi ljósi.
Heiminum var birt háleitt takmark, og mönnunum
opinberað ætlunarverk þeirra.
Og á páskum, þegar vorið ris og gróðurinn fer
senn að vakna af dvala, er það ef til vill skýrara og
ljósara en á öðrum stundum hvað i þvi ætlunar-
verki mannsins er fólgið að vera samverkamaður
skaparans i veröldinni, fylgismaður frelsarans og
áheyrandi andans. öll þjóðþrif og allar sannar
framfarir eru af þessum toga spunnar og verða
metnar með þessari mælisnúru.
Timinn óskar landsmönnum öllum gleðilegra
páska.
JS
Nú er um þaö bil eitt ár liöiö
siöan hersveitir frá Tanzaniu og
uppreisnarmenn frá Uganda
réöust inn i höfuöborg Uganda,
Kampala, og steyptu hinum al-
ræmda Idi Amin af stóli. Sföan
hefur óreiöa i landinu magnast,
efnahagslifiö i rústum og viöa I
landinu jaörar viö hungursneyö.
Um þessar mundir eru lika
rúm 9 ár liöin frá þvi Idi Amin
steypti af stóli I Uganda Milton
Obote forseta sem flúði til
Tanzaniu og hefur siöan búiö I
næsta húsi viö Julius K. Nyerere
Tanzaniuforseta. Alla sina
stjórnartiö óttaöist Amin aö
Obote mundi snúa aftur og lét
hann taka af lifi mörg þúsund
fylgismanna hans. Eh þegar
Amin var loks steypt hélt Obote
kyrru fyrir I Tanzanlu og rak
áfram „supermarkaöinn” sinn I
Dar es Salaam. Nú er hins veg-
ar kominn hans timi, telur hann,
og hefur hann nýlega lýst því
yfir aö hann bjóöi sig fram til
forsetakjörs I Uganda á þessu
ári.
Þegar Tanzanfuher steypti
Amin af stóli I apríl á siöasta ári
var Yusufu Kironde Lule
skipaöur forseti til bráöabirgöa.
Hann hóf strax aö losa sig viö
kunna fylgismenn Obote úr
stjórninni og sýndi ýmsar ein-
ræöistilhneigingar aö mati
Tanzaniumanna. Honum var
skipaö aö standa fyrir máli slnu
1 Dar es Salaam og þaöan var
hann sendur I útlegö til London.
A eftir honum á valdastóli I
Uganda kom Godfrey Binaisa
og hefur hann setiö þar siöan, i
seinni tiö aöallega vegna þess
aö þingiö i Uganda hefur ekki
getaö komiö sér saman um ein-
hvern annan. Tanzanlumenn
eru heldur ekkert hrifnir af
Binaisa og hefur Nyerere ný-
lega lýst þvl yfir að hann muni
kalla allt herliö Tanzaniu burt
frá Uganda fyrir árslok. Herliö
þetta er eins og nú stendur eina
trygging Ugandamanna fyrir
votti af lögum og reglu,en vest-
rænir feröa- og sendiráösmenn I
Uganda lýsa annars ástandinu
þar eins og I Villta vestrinu
þegar þaö var upp á sitt besta.
Binaisa brást þannig viö
hótunum Nyerere aö hann sneri
sér til Moi forseta Kenya og baö
hann um herliö en þeirri um-
sókn var hafnaö. Hins vegar
herma áreiöanlegar heimildir
ab Moi hafi hvatt Binaisa til
Obote.
þess aö leita á náöir
Samveldislandanna og mundu
Kenyamenn vera reiðubúnir aö
senda gæsluliö á vegum þess.
Ennþá er ekki ljóst hverjar
undirtektir Binaisa fær hjá
breska samveldinu.
Það sem einkum hefur orðiö til
þess aö Binaisa hefur fallið i
ónáö hjá Nyerere er aö hann
Astæöan fyrir þvl aö Binaisa
og stjórn Uganda óttast brott-
flutning tanzanlska hersins er
einfaldlega sú að fylgismenn Idi
Amins hafa lagst i viking I land-
inu.ræna og rupla og standa aö
hryöjuverkum . Fleiri
metnaöarfullir pólitlkusar hafa
og tekiö upp skæruhernaö og
skógarlif. Gegn þessum ósóma
hafa Ugandamenn oröið aö
reiða sig á vörn Tanzaníuhers-
ins og dugir hún þó aðeins i
björtu. Er llöur að kvöldi tæm-
ast allar götur og menn halda
sig heima viö.
Þaö veröur llka aö segjast aö
hefur eins og fyrirrennari hans
þótt einráöur og auk þess al-
gjörlega mótfallinn þeim sóslal-
isma sem Nyerere og Obote eru
talsmenn fyrir. Þá hefur
Binaisa átt þaö til aö kenna
tanzaniska herliöinu um margt
sem miöur fer i landinu og hefur
Nyerere eölilega tekiö þaö
óstinnt upp og þá einfaldlega
boöað brottflutning þess.
yfirvöldum i Uganda hefur lítiö
miöaö i aö uppræta ósómann i
landinu og hefur Nyerere fundið
aö þvi aö stjórnmálamenn leit-
ist helst viö aö mata krókinn I
óstjórninni og spillingunni.
Hann kvaöst ekki hafa frelsaö
landiö undan haröstjórn Idi
Amin til þess. Og I augum
Ugandaþjóöarinnar er svo
komið aö Amin veröur stööugt
hvltþvegnari I samanburðinum
viö núverandi ástand.
Nokkrir fréttaskýrendur hafa
þó sett fram þá kenningu aö
hótun Nyerere sé þáttur I sam-
særi hans og Obote en yfirlýsing
Obote kom rétt I kjölfariö á
hótun Nyerere. Obote, segja
þeir, mundi geta fengiö
Tanzaniuher til aö snúa til baka.
Og þó Obote sé enn vinsæll
meöal mikils hluta þjóðarinnar
gæti sú staöreynd vegiö þyngst
á metunum þegar Ugandamenn
kjósa sér nýjan forseta, llklega I
nóvember næstkomandi.
Uganda er sannarlega engin
undantekning hvaö þaö varöar
aö erfitt getur veriö aö koma á
reglu og leikreglum lýöræöis I
landi sem búiö hefur lengi viö
haröstjórn og innanlandsdeilur.
Vestrænir diplómatar I Uganda
telja flestir að helsta vonin til
þess aö ástandiö geti lagast sé
aö fljótlega takist aö kjósa meö
traustum meirihluta nýja stjórn
i landinu. Þangaö til er einskis
góös aö vænta. Og raunar er þaö
þégar fyrirsjáanlegt aö erfitt
veröur fyrir hvaöa stjórn sem
vera skal aö byggja aö nýju upp
efnahagslifiö og fá allan al-
menning ofan af þeim háttum
sem hann hefur nú tekiö upp og
felst I þvi aö svindla, pretta,
stela og smygla. Embættismenn
I kerfinu stinga undan hinum
óliklegustu hlutum til aö selja á
svörtum markaöi og stórum
hluta kaffiframleiöslu landsins
er fremur smyglaö til nálægra
landa en aö selja hana á opin-
beru veröi.
Nyerere hefur nótaö aö kalla heim herliö sitt I Uganda.