Tíminn - 24.04.1980, Page 13

Fimmtudagur 24. april 1980
Mm
17
STORGOTT
BRÚÐULEIKHÚS
LEIKBRÚÐULAND
SALIN HANS JÓNS MÍNS
Handrit og leikstjórn: Briet
Héðinsdóttir.
Brúður og leikmynd: Messiana
Tómasdóttir.
Brúðustjórn: Erna
Gunnarsdóttir, Hallveig Thorla-
cius, Helga Steffensen og Þor-
björg Höskuldsdóttir.
Tónlist: Páll tsólfsson.
Umsjón með tónlist: Þurlöur
Pálsdóttir.
•Flytjendur tónlisíar: Kristján
Þ. Stephensen, Dóra Björgvins-
dóttir og Reynir Sigurðsson.
Söngur: Ásrún Daviðsdóttir.
Raddir: Nokkrir þekktir leikar-
ar.
leikgerð þjóösögunnar, heldur
sjálfstætt listaverk, sem er i
senn auöug þjóðlifsmynd og
skáldlegur boðskapur Daviðs
Stefánssonar. Sá boBskapur
birtist einkum i persónu Kerl-
ingar, sem verBur i verki hans
ekki einungishiniírræBagóBa og
kjaftfora kerling þjóðsögunnar,
heldur fyrst og fremst fulltrúi
þess kærleika og trúarhita, sem
sigrast á hverri raun og finnur
aö lokum náð fyrir hinum efsta
dómi.
„Ég skal tala viB son minn”
segir guösmóöir viB Kerlingu,
og okkur veröur ljóst, aö hann
LEIKLIST
Jónas Guömundsson
einn getur brotiö þær reglur,
sem jafnvel embættismenn
himnarikis veröa aB hlita. Og
þvl veröur Jón hólpinn. — En
margbrotin og meistaraleg lýs-
ing Davfðs á Kerlingu og öll
uppbygging hans aö skáldlegri
niöurstööu verksins verður
aldrei leikin af briiöum i staö lif-
andi fólks. Tilgangur okkar var
aðeins aö segja þá sögu, sem
okkur þótti henta forminu, þ.e.
einfalda skemmtisögu um hina
ódrepandialþýöukonu, sem öllu
býöur byrginn, bæöi yfirvöldum
þessa heims og annars og hefur
sitt fram I trássi viö guö og
menn. Þess vegna var hér reynt
aö vinsa þann þátt úr marg-
þættri lýsingu DavIBs á Kerl-
ingu, þ.e.pá kerlingu, sem get-
ur tekiö sér i munn tilsvör kerl-
ingar þjóBsögunnar, þegar hún
rekur erindi sitt viB hliö himna-
rlkis. Texti Gullna hliösins er
þvi ekki aöeins mjög mikiö
styttur, heldur og tengdur texta
þjóösögunnar. Auk þess hefur
og persónum veriö fækkaö til
muna, tilsvör flutt á milli þeirra
ogfleiriminni háttar breytingar
geröar, sem henta þóttu.
Kveikjan aö hugmyndinni um
endurheimtingu skjóöunnar
Sálin hans Jóns mins
Mér er kunnugt um þgð, aB
áöur hefur veriö fyrir^Tiendi
áhugi á þvi aB færa upp Gullna
hliöið eftir DvIB Stefánsson frá
Fagraskdgi meöbrúBum. Af þvl
hefur þó ekki oröiö fyrr en nú aö
ég best veit er Leikbrúöuland
ræöst I þetta verk, eöa lætur
gjöra sérstaka leikgerö fyrir
sig, sem unnin er upp úr þjdö-
sögunni, þulu DavIBs Stefáns-
sonar og ýmsum texta úr Gullna
hliBinu. Þaö er Bríet Héöins-
dóttir er annaöist þaö verk
ásamt leikstjdrn á þvi á brúöu-
sviöi.
Undirritaöur hefur fylgst meB
brúöuleikhúsinu hér nokkuö
lengi, og hefur fundist verkefna-
val, eöa leikritin er þaö hefur
sýnt, á engan hátt hafa verið
samboöiö þessu leikhúsi. Þó
skal það tekiö fram, aö ég hefi
ekki séö öll verk er flutt hafa
veriö, og sum hafa veriö býsna
skemmtileg á köflum, þrátt fyr-
ir annan vandræöagang. Sálin
hans Jóns mlns er aftur á móti
bráösnjallt verk og kænlega
unniö, og ég held aö þessi sýning
sé sú besta er ég heföi séö hjá
leikhúsinu fram til þessa.
Þetta er stórvel gjörö sýning
og merk I alla staöi.
Textinn
Brlet Héöinsdóttir, textahöf-
undur verksins, hefur þetta aö
segja um slna vinnu:
„Brúöuleikur þessi „Sálin
hans Jóns míns”, er byggöur I
senn á samnefndri þjóösögu,
samnefndri þulu Davlös
Stefánssonar, en þó fyrst og
fremst á texta hans úr „Gullna
hliöinu”. Skylt er aö gera stutt-
lega grein fyrir sllkum sam-
setningi.
Brúöuleikhús hafa á öllum
tlmum og alls staöar I heimin-
um leitaö fanga um efni 1 heim
goö- og þjóösagna. Einföld per-
sónusköpun og frásagnaraöferö
þjóösögunnar hentar einkar vel
tjáningarmöguleikum brúðunn-
ar. Aöstandendur Leikbrúöu-
lands höföu lengi haft hug á þvl
aö gera tilraun til aö sviðsetja
eina af perlunum meöal þjóö-
sagna okkar, Sálina hans Jóns
mins. En aö athuguöu máli
fannst mér fráleitt aö reyna
slikt og ætla sér aö láta eins og
„Gullna hliöiö” eftir Davíö
Stefánsson væri ekki til. 1 þvi
verki er ekki aöeins aö finna
kjarnmikinn og leikrænan
texta, heldur og persónur, eink-
um þó persónu óvinarins, sem
mikill fengur er aö I brúöuleik.
Enlá þá ekki beint viö aö flytja
„Gullna hliöiö” óbreytt, nema
aö sjálfsögöu mikiö stytt, sam-
kvæmt kröfum þessa forms?
Astæöan fyrir þvl, aö ég taldi þá
leiö ekki heldur færa, en blátt
áfram sú alkunna staðreynd, aö
Gullna hliöiö er ekki einföld
Bríet Héðinsdóttir, sem samdi
textann úr þjóðsögunni og verk-
um Davlðs Stefánssonar.
sem og lokaorö kerlingar eru
fengið aö láni úr þulu Daviös.
Vegna alls þessa þótti okkur rétt
aðnefna þennan litla brúöuleik:
Sálin hans Jóns mlns”.
Aðrir þættir
Ég skal fúslega viöurkenna
þaö, aö ég er almennt andvigur
miklum „endurbótum” á bók-
menntaverkum; að fariö sé gá-
leysislega með verk látinna höf-
unda. En þarna er rétt aö hlut-
unum staöiö. Sú forsenda, að
nauösynlegt hafi veriö aö aö-
laga þjóösöguna, þuluna og leik-
rit Davlðs aö nýjum miöli er al-
veg réttlætanleg, og sem meira
er, viðhöfum fengiö nýtt, yndis-
legt og kátbroslegt leikrit, sem
ekki var til áöur, en höfundar-
mörk eru samt óljós, — hvaö sé
hvers.
Þær eru Leikbrúöuland.
Þá eru brúðugerðarmenn
mjög lofsveröir aö þessu sinni,
en þaö var listakonan Messiana
Tómasdóttir er sá um þá hliö
málsins, og þaö eru mikil undur
aölesa þaö.aö hún hafi ekki áö-
ur gert brúöur fyrir brúöuleik-
hús.
Tjöldin, dýrin og ljósin eru
meö ævintýrablæ, sem er sjald-
gæfur, og hreyfitæknin, per-
spektifin, sem nást meö þvl að
minnka „sömu” brúðurnar og
stækka á víxl, skapa vlöáttu
sem nær til himna.
Um aöstöðuna á Kjarvals-
stööum er fátt aö segja. Brúöu-
leikhúsið er enn á hrakhólum,
en hlutir taka tlma, og þótt
brúðulistin sé aldagömul i öör-
um löndum, erum viö enn aö
taka fyrstu skrefin, — og þetta
skref var stórt.
Bílasýning
fimmtucflag, föstudag og laugardag
Fögnum sumri með opnun glæsilegs
nýs sýningarsalar í
Ford-húsinu að Skeifunni 17
Sýnum af því tilefni:
Ford Thunderbird
Ford Mustang
Ford Fairmont
Ford Cortina
»
Ford Fiesta *
Ford feti framar
SVEINN EGILSSON HF
^--SKEIFUNNI 17 SÍMI 85100 REYKJAVÍK
*