Tíminn - 30.07.1980, Side 7

. Miövikudagur 30. júli 1980
í'. '1. ■ .Mlill
7
Dr. Hannes Jónsson
Framsóknarstefnan IV.
Langtímamarkmið Fram-
sóknarflokksins og kjarni
framsóknarstefnunnar
t riti sinu um Framsóknarstefnuna gerir Hannes Jónsson itarlega
grein fyrir þeim langtimamarkmiðum, sem einkennt hafa starf og
stefnu Framsóknarflokksins og mynda kjarna Framsóknarstefnunnar.
1 dag birtum viö nokkur meginatriöin úr þeim kafla ritsins, sem fjallar
um þessi mikilvægu atriöi.
Aö meötöldum bingvallafund-
inum 1919 og flokksþinginu 1931
hefur Framsóknarflokkurinn
haldiö 15 flokksþing.
Á þessum flokksþingum hefur
Framsóknarflokkurinn mótaö
stefnuskrá sina og þjóöfélagslega
afstööu I dægurmálum. 1 sam-
þykktum flokksþinga endurspegl-
ast kjarninn I Framsóknarstefn-
unni, en hana má ennfremur aö
hluta lesa af uppruna flokksins og
störfum þeirra rikisstjórna, sem
Framsóknarflokkurinn hefúr átt
aöild aö.
begar skoöaöur er uppruni
starf i þágu þjóöarinnar og
atvinnuveganna.
011 eru þessi 10 meginatriöi
varanleg markmiö, sem stööugt
er stefnt aö, og sett hafa svipmót
sitt á flokkinn, störf hans og
stefnu, allt frá upphafi.
(Gerö er i ritinu ýtarleg grein
fyrir hverju þessara atriöa fyrir
sig. Siöan segir:)
bessi 10 meginatriöi langtima-
markmiöa Framsóknarflokksins,
eins og þau birtast i uppruna
hans, stefnuyfirlýsingum og
starfi, mynda kjarnann i gilda-
hagsmunaskyni og vilja beita
rikisvaldinu i þágu fjármagns á
kostnaö vinnu, þekkingar og
framtaks. Til þess aö stuöla aö
hagvexti, framleiöni, fram-
leiösluaukningu og alhliöa fram-
förum lands og lýös, vill hann efla
blandaö hagkerfi á tslandi. Jafn-
framt vill hann stuöla aö mótun
veiferöarþjóöfélags, aö félags-
legu öryggi, réttlæti og aukinni
menningu i landinu. Hann telur
mikilvægt aö sætta striöandi and-
stæöur og hagsmunahópa, leita
jafnvægis i efnahags- og stjórn-
málum, og vill vinna I fyllsta
samstarfi meö almannasamtök-
um I landinu, svo sem búnaöar-
samtökum, samvinnusamtökum
og launþegasamtökum, styöja
starfsemi þeirra, svo þau fái notiö
sin og náö tilgangi sinum.
bau megingildi, sem felast i
tfmaeinræöisrikja, konungs-
stjórnarformi og sérréttindafarg-
ani þess.
Hann vill standa vörö um sjálf-
stæöi og fullveldi rfkisins en er á
móti erlendri ihlutun um Islensk
málefni, efnahagslegri eöa
stjórnarfarslegri og hvers konar
afsali eöa rýrnun á islenskum
landsréttindum og sjálfstæöi.
Hann vill beita rlkisvaldinu til
jöfnunar lifskjara starfandi fólks,
en afnema hverskonar forrétt-
indi.
Hann leggur höfuöáherslu á, aö
vinnan sé sett f öndvegi I þjóöfé-
laginu, þar meö taliö heilbrigt
framtak og þekkingaröflun ásamt
þekkingarmiölun skóla- og vis-
indastarfs, þvi á vinnu, þekkingu
og framtaki, veltur hvernig þjóö-
inni búnast I landinu. Hann er á
móti misskiptingu framleiösluaf-
Hann vill stuöla aö þvi, aö
starfandi framleiöendur og laun-
þegar njóti i æ rfkari mæli alls
afraksturs fjármagns og vinnu og
skapa efnahagsástand, sem
stuölar aö sannviröi vinnu og
vöru, en er á móti aröráni af
vinnu og viöskiptum.
Hann vill efla menntir, menn-
ingu og skólastarf i landinu,
tryggja öllum jafna aöstööu til
náms og þroska á grundvelli
hæfni og stuöla aö þvi, aö skólarn-
ir leggi áherslu á aö fullnægja
þörfum þjóöfélagsins og atvinnu-
veganna fyrir þjálfaö og sér-
menntaö fólk, en vill uppræta
hvers konar sérréttindi og þjóöfé-
lagslegt misrétti til skólagöngu
og mennta.
Hann er fylgjandi frjálslyndri
umbótastefnu og blönduöu hag-
Forsætisráðherrar Framsóknarflokksins
Tryggvi bórhallsson
1927—1932
Asgeir Ásgeirsson
1932—1934
Hermann Jónasson
1934-1942
1956—1958
ólafur Jóhannesson
1971—1974
1978—1979
Steingrfmur Steinþórsson
1950—1953
Framsóknarflokksins, lesnar
stefnuyfirlýsingar hans á 15
flokksþingum, yfirlýsingar
stofnenda hans og forystumanna
á ýmsum timum allt frá árslok-
um 1916, og könnuö meginein-
kenni þeirrar stjórnarstefnu, sem
hann hefur mótaö, þegar hann
hefur veriö viö völd, sést greini-
lega aö skýrustu langtimamark-
miö hans eru 10:
1 fyrsta lagi sjálfstæöi, frelsi og
fullveldi islenska rikisins.
1 ööru lagi stjórnskipulag lýö-
veldis, lýöræöi og þingræöi.
1 þriöja lagi frjálslynd umbóta-
stefna.
1 fjóröa lagi dreifing valds og
byggöajafnvægi.
1 fimmta lagi blandaö hagkerfi,
þar sem samvinnurekstur er
áberandi (samvinnuhagskipu-
lag) en einkarekstur jafnframt
öflugur á ýmsum sviöum og
opinber rekstur i sérstökum til-
vikum.
1 sjötta lagi hagkvæmur og arö-
bær rekstur framleiöslu-
atvinnuveganna I höndum
landsmanna sjálfra.
1 sjöunda lagi félagslegt öryggi á
grundvelli velferöarrikis.
1 áttunda lagi skipulagshyggja
og áætlanabúskapur án of-
stjórnar eöa hafta.
1 niunda lagi jafnvægi i efna-
hags- og stjórnmálum.
1 tlunda lagi öflugt menningarlif
og raunhæft skóla- og visinda-
kerfi Framsóknarstefnunnar.
bennan kjarna má setja þannig
fram:
Framsóknarflokkurinn er
frjálslyndur umbótaflokkur fé-
lagshyggju- og samvinnumanna.
Hann er byggöur upp á grundvelli
meginsjónarmiöa starfandi
framleiöenda til sjávar og sveita,
skóla- og sýslunarmanna og laun-
þega, til þess aö hafa forystu um
beitingú rikisvaldsins til styrktar
sjálfsbjargarviöleitni almennings
og mótun þjóöfélagsþróunar meö
þaö fyrir augum aö efla hagsæld
og menningu þjóöarinnar og
skapa skilyröi fyrir betra, feg-
urra, þroskavæniegra og ham-
ingjurikara mannllfi i landinu.
Hann vill standa vörö um sjáif-
stæöi, frelsi og fullveldi fslenska
rikisins, tryggja Isiendingum lýö-
veldisstjórnarform á grundvelli
lýöræöis og þingræöis og þar meö
stuöla aö frelsi, jafnrétti og
öryggi borgaranna innan ramma
lögbundins skipulags. Hann vill
beita sér fyrir öflugri byggöa-
stefnu, sem tryggi blómlega
byggö i öllu landinu, dreifingu
rikisvaldsins og efnahagslega
valdsins. Hann viil miöa efna-
hagsstefnu rikisins viö þaö, aö
vinnan, þekkingin og framtakiö
séu f öndvegi viö skiptingu þjóö-
artekna, en fjármagn og fésýsla i
þjónustusæti. Jafnframt varar
hann viö ágangi fésýslumanna og
samtaka þeirra, sem sækjast eft-
ir pólitiskum forráöum 1 eigin-
þessu oröalagi á kjarnanum i
gildakerfi Framsóknarflokksins,
mætti setja fram eitthvaö á ann-
an veg án þess aö grundvallar-
atriöi þeirra breyttust. Sérhver
sönn framsetning I samræmi viö
uppruna flokksins, stefnuyfirlýs-
ingar hans og starf i nærri 60 ár
yröi þó i öllum meginatriöum
svipuö. T.d. notaöi Eysteinn
Jónsson allmiklu rýmra oröalag
þegar hann lýsti kjarna Fram-
sóknarstefnunnar i erindi sinu um
flokkinn 21. mars 1965. Hann
sagöi þá:
„Framsóknarflokkurinn vill
byggja upp á Islandi sannkallaö
frjálst lýöræöis- og menningar-
þjóöfélag efnalega sjálfstæöra
manna, sem leysa sameiginlega
verkefni eftir leiöum samtaka,
samvinnu og félagshyggju. bjóö-
félag, þar sem manngildiö er
metiö meira en auögildiö, og
vinnan, þekkingin og framtakiö
er sett ofar og látiö vega meira en
auödýrkun og fésýsla”.
Hin þjóöfélagslega afstaöa
Framsóknarstefnunnar
Af kjarna Framsóknarstefn-
unnar er ljóst, hver hin þjóöfé-
lagslega afstaöa Framsóknar-
flokksins er. Hér eru nokkur
dæmi um hana:
Framsóknarflokkurinn er meb
lýöræöi og lýöveldisstjórnarformi
en á móti einræöi 1 hvaöa mynd
sem er, þ.á.m. einflokkskerfi nú-
rakstursins i samræmi viö ágang
fjármagnsins og fjáreigna-
manna, sem seilast til pólitiskra
forráöa meö þaö fyrir augum aö
skapa fjármagni herradóm yfir
vinnu og auka hlut fjármagns og
fésýslu vib skiptingu þjóöartekna.
Hann er meö frelsi og jafnrétti
þegnanna en á móti hvers konar
þjóöfélagslegu misrétti og ófrelsi.
Hann er meö skipulagshyggju,
áætlunarbúskap án hafta og
skipulegri uppbyggingu fram-
leiösluatvinnuveganna um land
allt á grundvelli heilbrigörar
byggöastefnu i þágu hins vinn-
andi fólks, en á móti handahófi
hins stjórnlausa markaösbúskap-
ar i atvinnu- og efnahagsmálum,
aögeröarleysi i byggöamálum og
fjárplógsmennsku gróöahyggj-
unnar.
Hann vill setja manninn og
vinnuna i öndvegiö i þjóöfélaginu,
en láta fjármagniö þjóna þörfum
fólksins og þjóöarheiidarinnar.
Hann er meö samvinnurekstri,
heilbrigöum einkarekstri, ýmiss
konar félagsrekstri og i sérstök-
um tilfellum opinberum rekstri
en jafnt á móti allsherjar þjóö-
nýtingu sem einokun hringaveldis
kapitalismans.
Hann vill ab Islenskar náttúru-
auölindir séu hagnýttar af Islend-
ingum sjálfum i þágu íslendinga
en er á móti hvers konar afsali
islenskra náttúruauölinda i hend-
ur erlends f jármagns og erlendra
auöhringa.
kerfi, athafnafrelsi á grundvelli
skipulagshyggju og félagshyggju,
en er á móti sósialisma,
kommúnisma og kapitalisma
sem þjóöfélagslegum og efna-
hagslegum skipulagsúrræöum.
bessi dæmi, byggö á kjarna
Framsóknarstefnunnar, sýna
hina þjóöfélagslegu afstööu
Framsóknarmanna og Fram-
sóknarflokksins, enda þótt þau
séu ekki tæmandi.
baö er á grundvelli þessarar
þjóöfélagsiegu afstööu Fram-
sóknarflokksins, sem kjósandinn
getur svaraö spurningunni um
þaö, hvort Framsóknarflokkur-
inn sé góöur flokkur og veröur
valda. Jafnframt sér hann á
þessu, fyrir hvaöa þjóöfélagshópa
Framsóknarflokkurinn er góöur
flokkur og i hverra þágu hann
beitir rikisvaldinu, þegar hann er
viö völd.
Meginþorri þjóöarinnar, starf-
andi framleiöendur og launþegar
til sjávar og sveita, persónugerv-
ingar vinnu, framtaks og þekk-
ingar getur séö þaö af kjarna
Framsóknarstefnunnar og hinni
þjóöfélagslegu afstööu flokksins,
aö hann er þeirra flokkur. baö er i
þeirra þágu og þjóöarhagsmuna,
aö þeir kjósi frambjóöendur hans,
fulltrúa Framsóknarstefnunnar,
sem starfa i anda hennar og eru
skuldbundnir til þess ab beita
rikisvaldinu i samræmi viö hana.