Tíminn - 08.11.1980, Qupperneq 7

Laugardagur 8. nóvember 1980
7
Horft
Fyrir einu ári siöan stóö yfir
hér á landi hörö kosningabar-
átta, eftir aö Alþýöuflokkurinn
haföi sprengt rikisstjórnina en
sami flokkur haföi skömmu
áöur unniö sinn stærsta sigur,
fjölgaöi þingmönnum úr 5 I 14
talsins. Þaö er vandi aö vinna
stóra sigra, enda kom þaö á
daginn aö forustulltill og veik-
byggöur þingflokkur misskildi
hlutverk sitt og Alþingis lika.
Þessir nýkjörnu þingmenn
héldu aö hlutverk þingmanna
væri aö tala nógu mikiö og oft.
Þeir héldu aö stefna stjórn-
málaflokks væri gamall ósiöur,
réttara væri aö mynda afstÖÖu
eftir þeim vindum sem blésu I
þjóöf élaginu I þaö og þaö sinniö:
þannig yröu vinsældir-tryggöar.
Aldrei hefur stjórnmálaflokk-
ur sýnt þjóðinni meiri lltils-
virðingu en Alþýöuflokkurinn
geröi á þessu liöna hausti.
Aldrei hefur æösta stofnun
lýöveldisins lotiö jafn lágt I hug-
um almennings og þá.
Alþingi var rofiö án þess aö
flokkurinn sem aö þvl stóö heföi
lagt fram nokkurt stefnumál
um
sem hann vildi bera undir kjós-
endur.Þaövar rofiöáöur en þaö
kom saman og tók til starfa.
Þvillk vinnubrögö mega ekki
gleymast. Einnig er rétt aö
minnast oröa nýkjörins for-
manns Alþýðuflokksins: „Viö
sprengjum allar stjórnir þar til
viö náum okkar vilja fram”.
Þetta er lýöræöisást jafnaöar-
mannsins. Þaö þarf þvl engan
aðundra þótt létt verk væri slik-
um mönnum aö sprengja Bene-
dikt frá formennsku nú á dögun-
um, enda túlkaöur „einstakur
drengskapur” af Benedikt aö
gefast upp oröalaust fyrir
sprengiliöinu.
Svo hófst
skrípa-
leikurinn
Þessi timi var þó hátlö hjá
þeim sem á eftir fór eöa þegar
minnihlutastjórn Benedikts
haföi tekiö við völdum. Sá tlmi
skrlpaleiks liöur Islendingum
seint úr minni.
öxl
Hver man ekki daglegar yfir-
lýsingar fjármálaráöherrans
um stöðu rikissjóös? Allt I einu
var þessi galtómi sjóöur um
margra ára skeiö fullur af
peningum. Svona mögnuö var
stjórnkænska Sighvats. En leik-
bragö ráöherrans var einfalt:
Rikissjóöur hætti bara aö borga
laun og ýmsa kostnaöarliöi!
Vilmundur Gylfason var
oröinn dómsmálaráöherra, —
sá sem um nokkurra ára skeiö
haföi séö bófa og þjófa á hverju
horni, spillingu og svik alls
staöar og haföi meö lixigum og
víölesnum föstudagsgreinum
frætt þjóö sina um siöleysi Is-
lenskra stjórnmálamanna og
hvernig þeir notuöu kerfiö til aö
hygla flokksbræörum sinum.
En stuttan ráöherraferil
kórónaöi þessi hreinsunar-
postuli meö því aö falla I þá
gryfju sem hann heföi taliö siö-
lausa spillingu af öörum. Störf
voru búin til til að fallnir kratar
fengju vinnu, enda er nú Finnur
Torfi Stefánsson I dómsmála-
ráöuneytinu til minningar um
Vilmund Gylfason.
Guöni
Ágústsson
formaður
SUF

Ég gæti haldiö áfram lengi
enn aö rifja upp þessa sögu, en
þaÖ er mér ekki geöfellt, en þvi
set ég hana hér á prent aö hún
má ekki gleymast og á aö vera
okkur vlsir um þaö aö varast
ber málskrúðsmenn og oröháka
I stjórnmálum. Þaö er llka
Ihugunarefni hversu langt þess-
ir menn komust og hve mikiö
fylgi þeirra er enn þrátt fyrir
axarsköftin.
Viö Framsóknarmenn þurf-
um aö minnast þessa ársaf-
mælis meö öflugu starfi og
reyndar fyrst og fremst meö
endurskoöun á starfsemi flokks-
félaganna. Framsóknarflokkur-
inn ætti aö hafa lært sitthvað af
tvennum siöustu kosningum.
Oörum tapaöi hann illa en hinar
siöari vinnur hann meö yfir-
buröum.
Á margt ad
líta
Stefna og störf Framsóknar-
flokksins eru þannig aö viö ætt-
um ekki aö þurfa aö tapa nein-
um kosningum. Svo sterkt
höföar stefnan til þjóöarinnar.
Fjármagnsskortur og timaleysi
má ekki veröa þröskuldur I vegi
þess aö viö náum aö kynna
flokkinn og afla honum fylgis.
Ég tel að í upphafi starfsárs
væri til bóta aö halda fund meö
öllum forustumönnum vlösveg-
ar aö af landinu þar sem planiö
yrði lagt fyrir veturinn.
Einnig þarf ýmislegt I stjórn-
kerfi flokksins endurskoöunar
viö. Er rétt aö stjórnin sé ein-
göngu skipuð önnum köfnum
þingmönnum og ráöherrum?
Væri ekki athugandi hvort rit-
arinn, sem hefur tengsl félag-
anna meö höndum, ætti ekki ab
vera utan þingflokksins en
kannskistarfsmaöur flokksins á
hverjum tima?
Margarleiöirkoma til greina,
en fyrir alla muni þurfum viö aö
efla fldik okkar og meö ötulu
starfi ná til fólksins I landinu.
Þaö eru nú þegar alltof margir i
öörum stjórnmálaflokkum sem
aðhyllast róttæka og umbóta-
sinnaöa stefnu Framsóknar-
flokksins.
Að gera þann
tíma að bestu
árum
ævinnar
Um þessar mundir er i gangi
töluverö umræöa um lifeyris-
mál landsmanna og önnur þau
málefni sem tengd eru lífeyris-
þegum.
Þaö sem hleypir meöal ann-
ars llfi I þessa umræöu núna,
eru samningar opinberra
starfsmanna sem þeir geröu I
sumar um lífeyrisréttindi og svo
sú staðreynd aö I hinum al-
mennu kjarasamningum sem
geröir voru á veturnóttum, tókst
ekki aö feta I fótspor opinberra
starfsmanna. Hugleysi og
þröngsýni uröu þess valdandi að
enn hanga lifeyrismál megin-
þorra landsmanna I lausu löfti.
Gamall draugur.
Þaö er dálltiö uggvænlegur
tónn I þeim umræöum sem nú
eru aö hefjast. Sú staöreynd aö
lltið gekk I llfeyrismálunum
núna I samningunum, endur-
speglar forsögu hinna almennu
Hfeyrismála og nú viröist eiga
aö vekja upp og magna gamlan
draug sem gengið hefur ljósum
logum allt frá stofnun llfeyris-
sjóöanna.
Saga lifeyrissjóðanna er
nefnilega svört saga. I þeirri
sögu hefur hinnn sterki neytt
aflsmunar og vegna þess hafa
llfeyrissjóðirnir aldrei getaö
þjónaö tilgangi slnum. Af
þessum sökum hafa margir llf-
eyrisþegar liöiö skort á umliön-
um árum og ófáir beinlinis búiö
viö mikla fátækt.
Peningar lffeyrissjóöanna
hafa hingaö til ekki farið i lif-
eyrisgreiöslur eins og auðvitað
var meiningin þegar þeir voru
stofnaöir. Vegna neikvæöra
vaxta hafa lántakendur llfeyris-
sjóöanna ekki haldið viö verö-
gildi þeirra. Lántakendur hafa
ekki þurft aö borga lánin til
baka nema aö hluta. Framundir
siöustu ár fuðruöu lánin upp i
veröbólgunni og voru nánast
gjöf. Þetta eru staðreyndir sem
hver maður meö meöalskyn-
semi viöurkennir, eða skilur
allavega.
Gegnumstreymi lifeyr-
is.
Þeir sem verja ástand llf-
eyrismálanna núna, hrekjast úr
einu viginu I annað. Þeir vilja
greinilega, margir hverjir,
halda óbreyttu ástandi.
Sumir halda þvi fram aö þau
llfeyrisréttindi sem opinberir
starfsmenn sömdu um, séu þab
mikil, að þjóöin hafi ekki efni á
aö greiða öllum almenningi
slikan llfeyri. Sömu menn halda
þvl fram aö llfeyrissjóöimir
veröi gjaldþrota á næstu ára-
tugum, ef leggja eigi á þá þess-
ar byrðar. Hvort tveggja þetta
er rétt, sé miðaö viö óbreytt
ástandog óbreytt skipulag þess-
ara mála. Þarna stendur
hnlfurinn I kúnni. Þaö er ekki
bæöi hægt aö halda og sleppa.
Þess vegna veröur aö gera
grundvallarbreytingu á ltfeyris-
kerfinu.
Mér sýnist þaö augljóst aö sú
grundvallarbreyting sem þarf
aö framkvæma, felist I þvl aö
dreifa fjármagni á llfaldur
fólksins og breyta uppsöfnun líf-
eyrispeninganna f gegnum-
streymi.
Samtrygging allra.
Þaö er deilt um þaö hve háan
llfeyri eigi aö greiða. Þetta er
auövitaö matsatriði, en þaö er
hægt aö ákveöa nánast hvaö
sem er I þessum efnum. Þeir
sem vinna, atvinnureksturinn
og rikiö eiga aö standa undir llf-
eyri fólksins og gera þaö raun-
ar. Þegar hiö nýja dæmi hefur
veriö reiknaö, veröa þessir
aöilar aö hækka greiöslur sinar
eftir þörfum. Þetta er engin
fórn, heldur samtrygging allra
um aö geta lifaö áhyggjulausu
llfi á ævikvöldi, hvaö beinan
fjárhag snertir.
Þaö er skoðun mln og
sannfæring, aö llfeyrisgreiöslur
eigi aö miöast viö þaö I grund-
vallaratriðum aö fólk hafi sömu
kjör í ellinni og þaö haföi á
starfsævi sinni. Allavega ætti
þetta aö vera meginregla. Þetta
þýöir ekki þaö aö raungildi
tekna llfeyris eigi aö vera þaö
sama. Margt elllilaunafólk þarf
ekki alveg eins mikiö I rekstur
almennt og ungt fjölskyldufólk
til aö mynda. Hinu má ekki
gleyma aö stór hluti llfeyris-
þega eru einhleypir og aö lif-
eyrir er greiddur til fleiri þjóö-
félagshópa en aldraöra eins og
til aö mynda öryrkja sem oft á
tlöum þurfa meiri fjárráö en
aörir vegna aukakostnaöar sem
fylgir fötlun þeirra.
Bestu ár æfinnar.
Og eitt skulum viö aö lokum
hafa I huga I sambandi viö líf-
eyrismálin og þaö atriöi þeirra,
hvaö lifeyrir á aö vera hár.
Vegna þeirrar tæknibyltingar
sem nú rlöur yfir okkur, veröur
nauösynlegt á næstu árum aö
stytta hina hefðbundnu
starfsævi. Þetta þýöir þaö aö
enn lengist þaö tfmabil I ævi
mannsins sem einstaklingurinn
er i fullu fjöri eftir að starfsævi
er lokiö. Llfeyrisgreiöslur veröa
aö miöast viö þaö aö þetta
tlmabil mannsævinnar veröi
ekki samfelld hungurvaka,
heldur á aö gera þennan tima aö
bestu árum ævinnar. Til þess
þarf peninga og þaö mikla
peninga. Og þá peninga veröum
viö sem enn erum í starfi að
greiöa beint eöa óbeint.
Þeir sem ekki sjá út úr augun-
um I þessu máli og vilja á einn
eba annan hátt tefja eba koma I
veg fyrir aö lifeyrismálin veröi
leyst á þennan hátt, ættu að hafa
þaö I huga aö þarna er eingöngu
verið aö dreifa fjármagni á llf-
aldur fólksins. Þröngsýni,
stundarhagsmunir eöa jafnvel
heimska mega ekki koma I veg
fyrir lausn þessa máls og þaö
fyrr en seinna.
Hrafn Sæmundsson.
Bilapartasalan Höföatúni 10,
simi 11397. Höfum notaöa
varahluti I flestar geröir
bila, t.d. vökvastýri, vatns-
kassa, fjaðrir, rafgeyma,
vélar, felgur o.fl. i
Ch. Chevette ’68
Dodge Coronette ’68
Volga ’73
Austin Mini ’75
Morris Marina ’74
Sunbeam ’72
Peugeot 504, 404, 204, ’70, ’74
Volvo Amazon ’66
Willys jeppi ’55
Cortina ’68, ’74
Toyota Mark II '72
Toyota Corona ’68
VW 1300 ’71
Fiat 127 ’73
Dodge Dart ’72
Austin Gipsy ’66
Citroen Pallaz ’73
Citroen Ami ’72
Hilman Hunter ’71
Trabant ’70
Hornet ’71
Vauxhall Viva ’72
Höfum mikiö úrval af kerru-
efnum. Bilapartasalan
Höföatúni 10. Simar 11397 og
26763. Opið kl. 9-7 laugar-
daga kl. 10-3. Höfum opiö I
hádeginu.
Bllapartasalan Höfðatúni 10.
Endurskmsmerki
fyrir vegfarendur.
Fást á bensínstöövum Shell
Hetósölubirgöir: Skejungur hf.
SmáwörudeW-Lajgavegi 180
sími 81722