Tíminn - 17.12.1980, Blaðsíða 2

2
•* .
Miðvikudagur 17. desember 1980
Auk þess höfum við á Ströndinni
rými fyrir u.þ.b. 75.000 tonn af
oliuvörum. Við þurfum þvi ekki
á auknu geymslurými að halda.
t þessu sambandi vildi ég gjarn-
an benda á það að það kostar
liklega u.þ.b. tiu sinnum meira
að fylla geymi af gasoliu i dag,
heldur en það kostar að byggja
gasoliugeymi. Það yrði þvi
stærsta vandamálið að fjár-
magna aukninguna á birgðun-
—Hvað umeldsneytissölu
ykkar á Keflavíkurflug-
velli, sem er ekki tengd
varnarliðinu? Skapast
ekki viss hætta að aka
eldsneytinu til vallarins
frá Hafnarfirði eða
Reykjavík? —
,, Það hefur komið fram sá
misskilningur hjá mörgum sem
gera sér tiðrætt um mál þetta,
að flugvélabensin sé svo eldfimt
að orðið geti sprenging i þvi
hvenær sem er. A ður fyrr var
notað afskaplega eldfimt flug-
vélabensin, en nú til dags á
Keflavikurflugvelli er eingöngu
seld til islenskra og erlendra
farþega - og flutningavéla flug-
steinolia. Steinolia þessi hefur
kveikipunkt i kring um 50 gráð-
ur á Celsius, og til samanburðar
má geta þess að húsa-
kyndingarolia sem viða er not-
uð, er meö kveikipunkt i kring
um 60 gráður á Celsius. Þetta er
þvi ekkert tiltakanlega hættu-
legt efni. Margar athuganir
hafa farið fram á þvi á hvaða
hátt hentugast er að flytja þessa
oliu suður á völl. Allar þessar
athuganir hafa leitt i ljós að að-
ferðin sem notuð er i dag, þ.e. að
flytja oliuna á bilum frá
Hafnarfirði eða Reykjavik, er
lang hagkvæmasta aðferðin.
Fiárha_gsstaða islenskra flug-
félaga i dag er aö minu mati slík
að þau geta illa bætt á sig stór-
um kostnaðarauka, vegna þess
að ekki megi aka eldsneytinu
suður eftir, og þurfi þar af leið-
andi að reisa geymslurými fyrir
eldsneytið suðurfrá og fá það
flutt til sin sjóleiðina. Sem betur
fer þá hafa engin alvarleg óhöpp
orðið hjá okkur i Oliufélaginu i
þessum flutningum öll þessi 22
ár sem ég þekki til. Þá hefur
þessi akstur hjá okkur einnig
minnkað verulega vegna sam-
dráttar i flugi.
Ég áætla að á næsta ári verði
um 30.000 tonn flutt til vallarins
á þennan hátt, sem er verulega
minna en verið hefur.”
I
I
I
I
I
AB — Ekki eru allir á eitt sáttir
um réttmæti staðsetningar oliu-
geymanna sem fyrirhugað er að
reisa i Helguvik. Eins hefur ver-
ið ágreiningsatriði, hversu
mikið geymslurými nýju tank-
arnir eigi að hafa. Um árabil
hefur Oliufélagið h.f. gegnt þýð-
ingarmiklu hiutverki hvað snert
ir afgreiðslu og geymslu á oliu
til varnarliðsins á Keflavikur-
flugvelii. Þvi snéri blaðamaður
Timans sér til Vilhjálms Jóns-
sonar forstjóra Oliufélagsins og
spurði hann nokkurra spurn-
inga.
—Hvert hefur hlutverk
Olíufélagsins veriö í olíu-
viðskiptum við varnar-
liðið?
Oliufélagið hefur um langt
árabil séð bæði um sölu og af- 1
greiðslu á oliu til varnarliðsins.
Sá háttur hefur verið hafður á
að Bandarikjastjórn hefur ósk-
að eftir tilboðum félaganna i
afgreiöslu og geymslu á oliu
fyrir varnarliðið. Oliufélagið
hefur frá 1959 til 1976 annast alla
sölu á oliu til varnarliðsins, að
undanskildum þremur árum,
sem annað félag annaðist hluta
af sölunni. 1 tilboðum þessum
fólst það einnig að félag það sem
annaðist söluna, sá um af-
greiðslu á flugvélar, tæki og hús.
varnarliðsins. Gæslu sjálfra
birgðageymanna á vellinum tók
Oliufélagið ekki að sér fyrr en
1967. Fram að þeim tima var
gæslan i höndum varnarliðsins.
Siðan 1976 hefur Bandarikja-
stjórn sjálf flutt til Islands þær
oliuvörur sem varnarliðið hefur
þurft á að halda, og ár hvert
hafa þeir aðeins boðið út þjón-
ustuna við það að taka við oliu-
vörunum frá skipunum sem
flytja þær til landsins, geymslu
og afgreiðslu. Þessir liðir hafa
verið i umsjá Oliufélagsins
undanfarin ár, og þvi erum viö
til þess að gera mjög vel kunn-
ugir þessum málum.”
— Hvað segir þú
Vilhjálmur, um geyma-
rýmið á Keflavíkurflug-
velli og staðsetningu
geymanna? —
„Geymarými nú, á Kefla-
vikurvelli, er liklega, ef allt er
talið um 50.000 tonn. Þegar á
það er litiö að ársnotkunin að
öllum tegundum oliu meðtöld-
um, hefur verið á milli 80.000 og
90.000 tonn, þá sjáum við að
þarna hefur verið hægt aö hafa
meira en 6 mánaöa birgðir. Satt
er það aö svæði það sem geym-
arnir standa á, á vellinum er
ákaflega illa valiö. Það er bæði
eðlilegt og skiljanlegt að Kefl-
vikingar og Njarövikingar séu
hræddir við það að hafa oliu-
geymslusvæði i nágrenni við
þeirra vatnsból. Það er i sjálfu
sér alveg óverjandi. Þvi er ekki
um það deilt hvort nauðsynlegt
sé að færa þessa geyma, um það
eru allir sammála. Enn fremur
er á það að lita að þetta svæði er
mjög ákjósanlegt bygginga-
svæði fyrir Keflavik og Njarð-
vik.”
— Nú eru skiptar skoðan-
ir um staðsetningu nýju
geymanna. þ.e. í Helgu-
vík. Hvað vilt þú segja
um það mál Vilhjálmur?
,,Já, eins og þú veist þá er tal-
að um að reisa stóra oliustöð i
Helguvik. Fram hefur komið áö
þaö er um 200.000 rúmmetra
— Hvar vilt þú staðsetja
nýju geymana, Vilhjálm-
ur? —
,,Nú virðist svo vera, saman-
ber skipulagsuppdrætti þá er
birst hafa hér i blöðum, að gert
sé ráð fyrir tveimur tankstæð-
um uppi á flugvellinum, og ef
það eru svæði sem heppileg eru
til þess að á þeim séu reistir
tankar, þá sé ég ekkert þvi til
fyrirstöðu að þessi sömu svæði
gætu þjónað fyrir tanka sem
leystu af hólmi tanka þá sem nú
eru á svæðinu milli Keflavikur
og Njarðvikur. Leiðsla i þessa
tanka gæti legið frá núverandi
oliubryggju. Ég tel það hins
vegar nauðsynlegt að byggja
yfir þessa oliuleiðslu. Við sjáum
t.d. hvergi hitaveituleiðslur
liggja óvarðar og á sama hátt
mætti byggja stokk yfir þessa
leiöslu.
Væri þessi leiö valin, þá
myndu allar hafnarfram-
kvæmdir sparast, nýir tankar
yröu reistir á flugvellinum
sjálfum, núverandi leiðslur
yrðu lengdar, eða skipt um þær
og komið yröi upp nýrri dælu-
stöö til þess að flýta fyrir dæl-
ingu á tankana. Þessar fram-
kvæmdir kæmu aðeins til með
að taka nokkra mánuði, en ekki
6 til 7 ár eins og framkvæmdirn-
ar i Helguvik eru áætlaðar.”
— Telur þú ekki aö við
islendingar gætum notið
góðs af þessu auka
geymslurými sem fyrir-
hugað er í Helguvik? —
„Það kom t.d. fram i sjón-
varpinu um daginn að æskilegt
væri að byggja svona stóra stöð,
þvi hún gæti að einhverju leyti
orðið til afnota fyrir Islendinga,
svo tryggt væri að alltaf væru til
þriggja mánaða oliubirgðir i
landinu. Þessir menn virðast
ekki hafa athugaö það að það
hafa verið byggöir tankar að
undanförnu og að oliunotkun
hefur verulega minnkað með
tilkomu hitaveitnanna og oliu-
sparnaðar, þannig aö birgða-
rými aðaloliubirgðastöðvanna,
þ.e.a.s. hérna við Faxaflóann og
innflutningsgeymisins á Seyðis-
firði, er nú 165.000 tonn.’Sala i
landinu af bilabensini, gasoliu,
svartoliu, steinoliu og flug-
eldsneyti hefur á þessu ári verið
að meöaltali 45.000 tonn á mán-
uði. Þannig sést að i þessum
aöalbirgðastöðvum höfum við
meira en rými fyrir 3 mánuöi.
Vilhjálmur Jónsson, forstjóri Ollufélagsins, um Helguvikurmálið:
■Jmrfum ekki á auknu
|gevmslurvim að halda”
geymarými sem ætlunin er að
byggt verði i Helguvik. Það þýð-
ir um fjórföldun, frá núverandi
geymarými. Maður hlýtur að
spyrja.' Hvers vegna?” Það er
ekki þörf fyrir svona mikið
geymarými fyrir þá starfssemi
sem nú er á Keflavikurflugvelli.
Kort þetta sýnir aðalskipulag Keflavlkur og Keflavikurflugvallar
fyrir tfmabilið 1967—1987. Tölur nr. 1,2 og 3 vfsa til þeirra staða þar
sem Bandarikjamenn ætla að reisa nýja olfutanka. Tala nr. 4 visar
til oliuleiðsna sem tengja tankana saman. A svæðinu sem merkt er
nr. 5 er nú hluti af oliutönkum hersins.
mér til efs að þarna sé um rétta
staðsetningu að ræða. Slik stöð
yrði að minu mati of nálægt
þéttbýlinu ef hún risi i Helguvik.
Sé litið á skipulagsuppdrátt af
Keflavikursvæðinu, þá er ljóst
aö á næstu árum þá er gert ráö
fyrir þvi að byggöin færist i átt-
ina til Helguvikur. Og ef það er
rétt að það sé ráðgert að reisa
stöðina i Helguvík á næstu 6 til 7
árum, þá má gera ráð fyrir þvi
að byggðin verði komin nærri
geymunum, þegar framkvæmd-
um við þá hefur verið lokið. Tal-
að er um að óæskilegt sé að láta
oliuleiðslu liggja I gegn um þétt-
býli, eins og núna er, en það
verður nákvæmlega sama uppi
á teningnum þegar leggia á
svona mikla áherslu á að fá
þessa stóru birgðastöð við þétt-
býli.
Annað sem spilar hér inn i, er
að olian er flutt til Keflavikur
með litlum oliuskipum, sem
taka I mesta lagi 2.000 tonn. Skip
þessi leggjast viö sérstaka
bryggju sem er fyrir utan fiski-
höfnina. Þar er dælt upp úr
þessum skipum og er fyllsta
öryggis gætt við það starf. Ég
get ekki komið auga á að slikt
öryggi væri fyrir hendi ef komiö
væri með 30.000 tonna skip og
þeim væri lagt út af Helguvik til
þess að hægt væri að dæla úr
þeim upp i birgðastöðina. Þar
væri um að ræða miklu meiri
áhættu.”
Þvi hlýtur þetta aukna
geymslurými að vera hugsað
sem einhverskonar varabirgða-
stöð fyrir Norður-Atlantshafið.
NATO og Bandarikjastjórn
byggðu á sinum tima birgöa-
geymslu i Hvalfirði. Það hélt
maður að væri varabirgðastöð
fyrir þetta svæði. Þá vaknar
spurningin: „A að byggja þarna
aðra varabirgðastöð?” Eins er
leiöslu frá Helguvik. Það verður
ekki hægt að leggja leiðslu frá
birgðastöðinni þar, nema i gegn
um væntanlegt byggingasvæði.
Ég held að öllum sé ljðst að
komi til hernaðarátaka á
Vesturlöndum, að þá verða
náttúrlega fyrstu skotmörkin
svona oliubirgðastöð fyrir her-
flugvöll. Þess vegna skil ég ekki
að Keflvikingar skuli leggja
ADALSKIPULAG
'67-87