Fréttablaðið - 29.08.2007, Blaðsíða 6

MARKAÐURINN 29. ÁGÚST 2007 MIÐVIKUDAGUR6
F R É T T A S K Ý R I N G
IBC er rótgróinn hollenskur banki,
stofnaður árið 1945 við lok síðari
heimsstyrjaldarinnar. Útibú bankans
má finna í London, Brussel, Frank-
furt, New York og Singapúr. Með
samruna bankana tveggja má segja að staða
Kaupþings sem alþjóðlegs banka styrkist enn.
NIBC hefur einkum starfað í Hollandi og Belgíu,
og hefur auk þess verið að ryðja sér til rúms í
Þýskalandi.
Michael Enthoven, forstjóri NIBC, segir bank-
ana tvo eiga vel saman. NIBC hafi fyrst rekist
á Kaupþing árið 2005 þegar Kaupþing keypti
hinn danska FIH banka. FIH og NIBC voru svo-
kallaðir systurbankar, stofnaðir undir lok síð-
ari heimsstyrjaldarinnar og ætlað að aðstoða
við uppbyggingu samkeppnishæfra hagkerfa í
stríðslok. „NIBC var meira að segja meðal hlut-
hafa í FIH. Það má því segja að við höfum rek-
ist á Kaupþing í gegnum þessi tengsl okkar við
FIH.“
Viðræður milli NIBC og Kaupþings hófust
fyrst árið 2005, að sögn Enthovens. Hann segir
strax hafa orðið ljóst að bankarnir tveir hefðu
mjög svipaða stefnu, þótt landfræðileg dreif-
ing hafi verið önnur. „Okkur varð strax ljóst að
hugmyndafræðin var sú sama. Á þessum tíma
stóðu hins vegar bæði fyrirtækin í stórræðum.
Hjá okkur urðu breytingar á eigendahópnum
og Kaupþing stóð í yfirtöku á Singer og Fried-
lander. Samruninn var því kannski ekki raun-
hæfur á því augnabliki, en við héldum sambandi
og styrktum innviðina í NIBC. Nú á vordög-
um fannst okkur sem rétti tíminn væri runninn
upp, og viðræður gengu mjög snöggt fyrir sig.“
Bæði Kaupþing og NIBC hafa lagt mikla áherslu
á þjónustu við millistór fyrirtæki á markaði og
eiga því afar vel saman, segir Enthoven.
TÆKIFÆRI Í UMBROTUM Á
ÞÝSKALANDSMARKAÐI
Á kynningarfundi eftir kaupin nefndi Hreið-
ar Már Sigurðsson, forstjóri Kaupþings, að
mikil vaxtartækifæri væru fyrir hinn samein-
aða banka Kaupþings og NIBC í Þýskalandi.
Hreiðar sagði stefnu bankanna tveggja mjög
sambærilega; báðir einbeittu sér að smærri og
meðalstórum fyrirtækjum. Þannig gætu bank-
arnir selt þjónustu hvors annars til stærri við-
skiptamannahóps. Enthoven segir mörg milli-
stór fyrirtæki í Þýskalandi sem hafi not fyrir
þjónustu á borð við þá sem Kaupþing og NIBC
hafa veitt. „Í Þýskalandi eru gríðarlega mörg
millistór fyrirtæki; gjarnan tæknifyrirtæki og
útflutningsfyrirtæki. Þessi fyrirtæki voru flest
stofnuð á eftirstríðsárunum, mörg þeirra hafa
verið í eigu sömu fjölskyldnanna frá upphafi.
Nú standa mörg fyrirtækjanna á tímamótum,
þurfa að finna eftirmenn frumkvöðlanna og svo
framvegis. Við teljum mikil tækifæri fólgin í
þeirri endurskipulagningu sem fram undan er.“
Enthoven bætir því við að þýska bankakerfið
eigi í ákveðnum erfiðleikum þessi misserin.
Þær fjárhagslegu byrðar sem margar þýskar
bankastofnanir tóku á sig í kjölfar samein-
ingar Austur- og Vestur-Þýskalands hafi verið
þeim fjötur um fót. „Þær þýsku bankastofn-
anir sem einblíndu á innanlandsmarkað fóru
illa út úr sameiningunni. Öðrum sem beindu
sjónum sínum út á við, líkt og Deutsche Bank,
hefur hins vegar vegnað vel. Við teljum okkur
geta veitt þjónustu í Þýskalandi sem þarlendar
bankastofnanir hafa ekki getið boðið sínum
kúnnum undanfarin ár.“
Íslensku bankarnir teljast vart rótgrónir á
alþjóðlegum mælikvarða, enda tiltölulega ný-
sloppnir úr greipum ríkisvaldsins. Enthoven
segist ekki hræðast þótt íslenska bankakerfið
hafi á stundum fengið neikvæða umfjöllun er-
lendis. „Kaupþing hefur vaxið og dafnað mjög
hratt. Okkur fannst mjög mikilvægt að sjá
hversu vel Kaupþingi tókst til við kaupin á FIH.
Við sjáum nú bara þá umræðu sem er í gangi
núna vegna ástandsins á bandaríska húsnæð-
islánamarkaðnum. Svona umræða skýtur allt-
af upp kollinum annað slagið, og kemur fyrir á
bestu bæjum.“
Enthoven segir áberandi hversu mikill kraftur
einkenni íslenskt viðskiptalíf og þá sem þar
starfa. Íslendingarnar veki athygli hvar sem
þeir koma, fyrir hraða ákvarðanatöku og ung-
legt yfirbragð. „Þegar tilkynnt var um kaupin,
fjölluðu hollensku blöðin mikið um það hversu
gamall ég liti út við hliðina á Hreiðari Má Sig-
urðssyni, forstjóra Kaupþings. Síðan voru frétt-
ir af kaupum Marels á auknum hlut í Stork Food
Systems sama dag. Það var engu líkara en að
víkingarnir hefðu ráðist inn í Holland. Á forsíðu
hins hollenska Financial Times var eingöngu
fjalla um Íslendinga.“
HÚSNÆÐISBRÉFAKRÍSAN LÁN Í ÓLÁNI
NIBC fjárfesti í svokölluðum sub-prime, eða
annars flokks, bandarískum húsnæðisbréf-
um. Áhrif skuldabréfakaupanna voru skýr í
hálfsársuppgjöri bankans. Hagnaður félags-
ins dróst saman um níutíu og átta prósent milli
ára og nam einungis 270 milljónum króna. Alls
tapaði NIBC um tólf milljörðum króna á fyrstu
sex mánuðum árs vegna fjárfestinga í annars
flokks húsnæðisbréfum.
Skuldbindingar NIBC í þessum bandarísku
húsnæðisbréfum voru undanþegnar samning-
um við yfirtöku Kaupþings. Enthoven viður-
kennir að gerð hafi verið mistök þegar ákveð-
ið var að fjárfesta í bréfunum. Ekki hafi verið
um strategíska ákvörðun að ræða, heldur hafi
NIBC treyst matsfyrirtækjum í blindni. „Við
töldum okkur hafa keypt skuldabréf með AAA-
einkunn. Með því að horfa einungis á láns-
hæfiseinkunnina má segja að við höfum van-
rækt heimavinnuna okkar, og því fór sem fór.
Við gerðum ekki ráð fyrir þeim undirliggjandi
þáttum sem réðu því að allt fór á hvolf á end-
anum.“
Uppi voru áform um að skrá NIBC á mark-
að í Hollandi, en ekkert varð úr þeim eftir að
annars flokks húsnæðislánin tóku að skekja
fjármálamarkaði. Enthoven segir að kannski
hafi sú krísa verið lán í óláni fyrir NIBC. „Yfir-
taka Kaupþings er mun betri kostur heldur en
skráning á hlutabréfamarkað undir okkar eigi
nafni. Eftir sameininguna erum við sterkari,
áhrifa okkar gætir víðar, við eigum greiðari
aðgang að fjármagni og getum boðið þjónustu
sem ekki var á okkar færi áður. Einhvern veg-
inn er það alltaf þannig að áföllum fylgja ný
tækifæri og svo var sannarlega nú.“
Enthoven hrósar Hreiðari Má Sigurðssyni
og öðrum í stjórnendateymi Kaupþings fyrir
að hafa séð skóginn fyrir trjánum. Þeir hafi
ekki látið á sig fá þótt NIBC hafi orðið illa úti
í húsnæðisbréfakrísunni. „Þeir litu á okkar
kjarnastarfsemi og létu ekki skammtíma-
sveiflur byrgja sér sýn. Það vakti mikla hrifn-
ingu í Hollandi, bæði meðal fjölmiðlamanna
og annarra, hversu ákveðnir og einarðir þeir
voru að halda áfram þótt vissulega væru
ákveðin ljón í veginum. Ég tel að þetta beri
vott um mikla hæfileika í viðskiptum og skýra
framtíðarsýn.“
Kaupþingsmenn sáu skóginn fyrir trjánum
Tvö hundruð og sjötíu milljarða yfirtaka Kaupþings á hinum hollenska NIBC banka er sú stærsta í Íslandssögunni. Michael Enthoven,
forstjóri NIBC, var staddur hér á landi á dögunum og hitti Jón Skaftason að máli. Enthoven hrósar forsvarsmönnum Kaupþings fyrir
einurð og skýra framtíðarsýn. Þeir hafi litið á kjarnastarfsemi NIBC en ekki látið skammtímasveiflur á markaði byrgja sér sýn.
„Í Þýskalandi
eru gríðarlega
mörg milli-
stór fyrirtæki.
Þessi fyrir-
tæki voru
flest stofnuð
á eftirstríðs-
árunum og
hafa flest verið
í eigu sömu
fjölskyldna frá
upphafi. Nú
standa mörg
fyrirtækjanna
á tímamótum.
Við sjáum
mikil tækifæri
í þeirri endur-
skipulagningu
sem fram
undan er.“