Fréttablaðið - 17.02.2008, Blaðsíða 82
MENNING 46
H
in forna sýn Einars
Benediktssonar um
stórskipahöfn varð
aldrei að veruleika
en hann sá fyrir sér
að eðlilegur vöxtur bæjarins í
Kvosinni yrði í suður og þar væri
skjólbetra hafnlægi en á Sundun-
um. Þegar er hafinn undirbún-
ingur að byggingu Háskólans í
Reykjavík á sléttunum neðan við
Öskjuhlíðina vestanverða þar
sem Nauthóll var forðum. Í
fimmta áfanga skipulagstillög-
unnar er gert ráð fyrir byggð í
hlíðum Öskjuhlíðar og að íbúa-
byggð rísi við ströndina.
Öll tillaga þremenningana lítur
til nokkurra einkenna Reykjavík-
ur sem borgar: hinna opnu svæða
sem urðu til sem skrúðgarðar,
bæði sem eldvarnabelti sem átti
upphaf sitt við Lækinn og líka
sökum þess að landið var við
tjarnirnar of blautt til að hægt
væri að reisa á því hús og leggja
götur. Í tillögunni felst viður-
kenning á hinni náttúrulegu mýri
sem liggur yfir Seltjarnarnesið
þvert þar sem byggðin varð til.
Auk hinna opnu gróðursvæða
sem felast í stækkun og samteng-
ingu Hljómskálagarðsins við
friðlandið við Norræna húsið er
gerð ný tjörn; stórfláki, nýr garð-
ur, er í Miðborginni við rætur
Öskjuhlíðar, auk mjós en langs
garðs sem liggur frá suðurenda
nýju tjarnarinnar að stríðsminj-
unum við Skerjafjörð. Þessi
strimill tengist við Öskjuhlíðina
og kallast á við Laugardalinn og
Elliðaárdalinn.
Byggðahugmyndir í tillögunni
kallast á við eldri hverfi: Foss-
vogshlíðarnar, Skerjafjörðinn og
hverfi sem risu við Njálsgötu og
Hringbraut samkvæmt skipulag-
inu frá 1927 og sóttu fyrirmynd
sína til ferningsblokka í evrópsk-
um borgum.
Allar tillögur í keppninni verða
til sýnis í Listasafni Reykjavíkur
alla næstu viku og þannig gefst
Reykvíkingum og nærsveita-
mönnum tækifæri til að sjá borg-
ina sína nýjum augum, augum
fagmanna víðs vegar að úr ver-
öldinni. Þeir sjá betur en við
möguleika Reykjavíkur sem
heimsborgar – og nú er bara að
taka áskorun þeirra og tillögum.
SÍÐASTI ÁFANGINN 5. ÁFANGI Ílangur garður, stórt opið svæði frá enda nýju tjarnar, sem minnir á íslenskt landslag með fjölbreytilegri landslagsmótun, mosi og upprunalegar tegund-
ir freðmýra og brunahrauna sem friðland fyrir plöntur og fuglalíf. Hann endar við
braggaleifar frá stríðsárunum sem standa við Skerjafjörð og skilur á milli Skerjafjarð-
ar og byggðar undir Öskjuhlíð.
6. ÁFANGI Þétt íbúðarbyggð við Skerjafjörð með stóru garðsvæði ofan við Nauthóls-
vík í átt að kirkjugarðinum. Aðstaða til útivistar, smábátahöfn og mögulega brú yfir í
Kársnes. Horft er inn eftir Skerjafirði í átt að Fossvogsdal. Í miðju trónir bygging sem
er hugmynd um sædýrasafn. Til vinstri eru íbúðir, strandbyggð, á móti suðri, blanda
af þjónustu og íbúðarbyggð.
5. ÁFANGI Hverfin í hlíðum Öskjuhlíðarinnar minna á raðhúsahverfið í Fossvoginum. Lág íbúðarhús sem laga sig að landinu
og standa skör hærra en húsin hæstu í Miðborginni sem kölluð er. Stuttar botnlangagötur frá safngötum með baklóðum og
bílastæðum að framan. Myndin sýnir hverfið með Perluna í baksýn. Í tengslum við það hverfi er gert ráð fyrir grunnskóla og
menntaskóla en hverfið liggur allt að svæði sem er með byggingum sem tengjast Háskólanum í Reykjavík.
Áætlunin er studd með nákvæmum
tillögum um umhverfisstjórnun,
möguleikum á áfangaskiptingu og
samþættingu langtímamarkmiða. Borgarmyndin
... er dregin grófum línum og umferðarvandi
ekki að fullu leystur, en áætlunin virðist nógu
burðarmikil til þess að þola frekari útfærslu.
Lokaáfanginn í tillög-
um vinningshafanna er
hverfi sem eru á strönd-
inni milli útivistarsvæð-
anna við Nauthólsvík og
gamla Skerjafjarðarhverf-
isins í Skildinganesi þar
sem olíustöðin var. Gert
er ráð fyrir að í Skerja-
fi rðinum rísi smábáta-
höfn á móts við Kárs-
nesið og ofan við hana
á fl ugbrautarendanum
sem nú er komi glæsilegt
íbúðarhverfi .
SKIPULAG PÁLL BALDVIN
BALDVINSSON