Tíminn - 18.10.1981, Síða 16
16
Sunnudagur 18. október 1981
■ Ég var staddur í Nýlistasafninu um daginn
að skoða sýningu. Þá kom til mín maður og
sagði: „What is a nice man like you doing in a
place lika this?"
Ég segi það satt, ég varð hálfhvumsa við,
en maðurinn tók upp þráðinn á öðrum stað.
„Þú ert blaðamaður?" Ég gat ekki þrætt
fyrir það.
„Segðu mér þá: Hvernig er að vera mella?"
Mér var ekkert um þessa nafngift gefið.
„Rólegur maður. Það sem ég átti við var að
blaðamenn skrifa hvaða rusl sem er, bara til
að fá kaupið sitt á réttum tima. En við þurfum
ekki að kalla það mellu. Við getum kallað
það... M."
Þessi maður var Einar Guðmundsson, rit-
höfundur.
■ Einar Guömundsson er llkastil
hvorki þekktasti né vinsælasti
rit höfundur þjóöarinnar
en hann hefur veriö aö
I rúm tiu ár, gefiö
út nokkrar bækur sem
allar hafa
átt þaö sameiginlegt
aö vera ger óllkar
flestum öörum bókum.
„Sé söguþræöinum ,
gefiö á hann”,
sagöi Guöbergur,
„ruglast kerfiö
og snýst I
margbrotinn
skáld skap,
viötalsefni mjög hátíölega þegar
allt kemur til alls. Svo þegar hann
fer aö tala er röddin lág, svo lág
aö ég á oft I erfiöleikum meö að
greina oröaskil. Stundum hikar
hann lengi og hugsar máliö.
Lifandi fæddur
drengur
Ég spyr hann aö þvi hver hann
sé, og ætlast til þess aö hann segi
mér aö hann hafi verið lokaður
inni skáp öll bernskuárin og skrifi
þess vegna eins og hann gerir.
Freud sem sé.
„Númer eitt, þá var ég lifandi
fæddur drengur, eins og sagt er.
Annaö sé ég ekki aö komi málinu
viö. Jú, ég fæddist I Reykja-'
vík, er Reykvikingur i húö og hár,
og sex ára gamall fór ég I skóla i
fyrsta sinn, eins og lög gera ráö
fyrir. Ég býst viö aö ég hafi verið
mjög venjulegur krakki: ég fór I
sömu ieiki, framdi sömu stráka-
pör, og las sömu bækur og aörir
krakkar. Annars er þetta ekki
timi sem ég hugsa mikið um, en
ég skar mig alla vega ekki aö ráöi
úr. Hvað viltu meira, á ég aö
rekja fyrir þig karllegginn? Nei,
ég var ekki lokaöur inní skáp.”
— Þú hefur fariö sem leiö ligg-
ur gegnum skólakerfiö?
„Já, ég var kominn alla leiö I
Verslunarskólann þegar ég hætti
— itæka tiö. Hoppaði af færiband-
mu. Þá var ég staöráöinn I aö
skrifa bækur en þaö leið aö visu
langur timi áöur en ég gat gert það
á þann hátt sem ég vildi.
Reyndar hafði ég I upphafi
mestan áhuga á aö skrifa leikrit,
leikrit og kvikmyndahandrit. Þá
gekk yfir mikill filmuáhugi og
þaö bárust hingaö myndir sem
voru utan þessa venjulega kvik-
myndaramma, en þaö voru engir
möguleikar á aö hrinda neinu i
framkvæmd. Og smátt og smátt
rjátlaðist þessi áhugi af mér. En
eftir sem áöur langaöi mig aö
vinna aö ritstörfum — hvers
vegna veit ég ekki.”
SUM-arar gáfaðri en
þeir rithöfundar
sem gengu lausir
— Hvernig byrjaöiröu?
„Ja, fyrst skrifaöi ég næsta
heföbundnar sögur — meö sögu-
þræöi”, segir hann og glottir.
— Hvers konar sögur voru
þetta?
„Þaö man ég ekki. Þær fóru i
geymslu. En ég var ekki_nema
um tvitugt, hálfgeröur ungíingur.
Ætli þetta hafi ekki veriö ungl-
ingasögur...”
sem stendur fastur
i hænu- haus
lesandans.” Ekki
veit ég hvort Einar
Guömundsson er til I
aö skrifa undir
þetta, en bækur
hans eru að I
minnsta kosti
fjarskalega lausar
viö söguþráö. Og
ýmislegt annaö sem
þykir skraut i bókum...
Nokkru siðar situr
Einar Guömundsson
mannþrönginni á
CaféMokka: „Éger
hissa á sjálfum mér.
Viötal! Ég slaufaöi einu
svona um daginn,
mætti bara ekki á
fyrirfram ákveönum tíma.
Maöur veröur aö reyna aö
varöveita þetta frelsi sem
maður hefur puöaö við aö
afla sér. En svona
gengur þetta. Heyröu.
Eigum viö ekki aö koma
eitthvert annaö?
Hér er enginn friður.”
Og viö förum á Kirnuna.
Einar smeygir sér úti eitt
horniö, sýpur áfergjulega á
kaffibollanum sinum.
Hann tekur hlutverk sitt sem