Tíminn - 13.07.1982, Blaðsíða 13
sýnilega flatt upp á hrossaræktarráðu-
naut að áhorfendur höfðu ekki fengið
plöggin í hendur, þegar hann lýsti
dómum og skapaði honum meiri lestur
í hátalarakerfið en þörf var á.
Dómar í unglingakeppninni og
Evrópukeppni voru ekki gefnir út og
ekkert var heldur gefið út um árangur í
kappreiðum, sem hefur þó verið föst
venja á öllum stærri mótum, a.m.k. á
Vindheimamelum, og er það slæm
afturför, því fæstir geta fylgst með öllu
sem gerist á slíku stórmóti. Pröngsýni af
því tagi að banna fyrirtækjum, sem
fengu sölu- og kynningaraðstöðu á
svæðinu, að selja vörur, sem veittu
samkeppni við þær sem mótsstjómin
sjálf bauð, er líka afskaplega hvimleið.
Kynbótadóma
þarf að endurskoða
Sýningar kynbótahrossa voru býsna
góðar, ef litið er á þær sem
skemmtiatriði. Þó þykir ýmsum áhuga-J
'mönnum um hrossaræktina að nú sé
kominn tími til að stoppa við og
endurskoða stefnuna. Það er nefnilega
flestum orðið ljóst, sem með þeim málum
fylgjast, að markmið núverandi stefnu
er að koma upp áferðarfallegum
sýningum á stómm mótum. Flestir
kunna að segja frá dæmum um
afbragðsgóð kynbótahross, sem fá
slæma dóma, fyrir það eitt að sýning á
þeim hefur mistekist, þegar hrossarækt-
arráðunautur átti hraðferð um þeirra
heimabyggð. Enda hefur hrossaræktar-
ráðunautur sagt frá því í blaðaviðtali að
hann telji það mest um vert að
kynbótahrossin taki sig vel út á sýningu.
Þá verður mörgum á að spyrja, til hvers
sé verið að hafa sérfræðing i hrossarækt
á launum, ef hann getur ekki séð hvað
í hrossunum býr, fyrr en þau em orðin
svo þrautþjálfuð að þeim getur ekki
mistekist og hver meðalskussi er fyrir
löngu búinn að gera sér grein fyrir ágæti
þeirra.
Dómharka og óbilgirni ráðunautsins,
þegar hann sér ungu hrossi mistakast í
fyrsta sinn sem honum sýnt það, em lítt
skiljanleg eftir svona mót, þar sem eitt
mesta dekurhrossið hans sýnir fátt
sæmilegt, hvað þá meira. Það var
kátbroslegt að heyra hann margítreka
frásagnir af ágæti hryssunnar Perlu 4889
frá Kaðalstöðum, sem hæstu dóma hlaut
eldri hryssa á mótinu, þegar hún
skondraði um völlinn án þess að hemjast
á nokkmm gangi nema örfá spor í senn
og knapinn átti í eilífu taumatogi við
hana. Það má vel vera að einhvern tíma
einhvers staðar hafi ráðunauturinn séð
til hennar hreinar listir á gangi og vilji
hennar hafi einhvem tíma einhvers
staðar verið svo þjáll að réttlætanlegt
væri að gefa henni tíu í einkunn fyrir
vilja og háar einkunnir fyrir aðra kosti,
en hún sýndi það ekki á mótinu. Slik
dæmi em mýmörg frá öllum mótum þar
sem kynbótahross em sýnd og ættu að
hafa fært ráðunautum heim sanninn um
að jafnvel bestu gripum getur mistekist.
Því spyrja menn hvers vegna ungu
hrossunum er fortakslaust kastað ef
þeim mistekst í þeirra fyrstu sýningu.
Tveir stóðhestar hlutu heiðursverð-
laun á þessu móti. Þeir em Hrafn 802
frá Holtsmúla, sem hlaut 8,19 stig fyrir
12 afkvæmi og Þáttur 722 frá Kirkjubæ,
sem hlaut 8,17 stig fyrir jafnmörg
afkvæmi.
Ef minnið svikur undirritaðan ekki,
er Hrafn sá hestur, sem hæsta dóma
hefur hlotið allra kynbótahesta á íslandi
fyrr og síðar, bæði sem einstaklingur og
fyrir afkvæmi, enda var sýning hans
glæsileg. Um afkvæmi hans segir m.a. í
dómum: „Heillandi og glæsileg i
framganga með reisn og lyftingu i öllu
fasi einkenna afkvæmi Hrafns 802, fram
yfir flest annað, sem hér þekkist." Ekki
heyrði undirritaður neinn áhorfanda
andmæla þeirri umsögn.
Engin hryssa hlaut heiðursverðlaun,
en hæstu einkunn fyrir afkvæmi hlaut
Hrafnhetta 3791, brúnskjótt glæsihryssa
af hrossaættum Sveins á Sauðárkróki.
Hún fékk fyrstu verðlaun og 8,06 í
einkunn.
Leistur 960 frá Álftagerði varð hæstur
einstakra stóðhesta, 6 v. og eldri, fékk
8,31 í einkunn. í 5 v. flokknum varð
Mergur 961 frá Syðra-Skörðugili efstur
með 8,10 í einkunn og Höður frá Hvoli,
954, stóð efstur fjögra vetra folanna með
8,06 i meðaleinkunn. ,
Perla 4889 frá Kaðalstöðum varð efst
fullorðnu hryssanna með 8,30. f fimm
vetra flokknum varð Hátíð 5218 frá
Vatnsleysu efst með 8,25 og Þrá 5478 frá
Hólum varð langefst fjögra vetra
hryssanna með 8,48 i meðaleinkunn,
sem jafnframt er hæsta einkunn, sem
kynbótahross fékk á mótinu og fádæmi,
ef ekki einsdæmi að svo ungt hross hljóti
háa dóma. Þrá er undan Þætti frá
Kirkjubæ og Þernu 4394 frá Kolkuósi.
Farsakennd
gæðingakeppni
Sjaldan eða aldrei hafa svo margir
glæsilegir gæðingar komið til keppni á
nokkru móti og sjaldan eða aldrei hafa
jafn áberandi mistök í gæðingadómum
verið gerð. Tilraun var gerð til að auka
þekkingu og víðsýni gæðingadómara
fyrir þetta mót, með þvi að kalla þá
saman til námskeiðs i vor. Það sem þar
var sagt virðist hafa farið fyrir ofan garð
og neðan, hjá mörgum þeirra.
Efstur í B-flokki gæðinga dæmdist
Hrimnir, frá Hestamannafélaginu
Stíganda i Skagafirði. Hrímnir er stór
og myndarlegur hestur. Af einhverjum
sökum hefur hann grópast svo fast í
hugskot manna að fádæmi eru og þeir
blindast á takmarkanir hans. Tæpast er
hægt að segja að hann hafi sýnt fet,
þegar honum var riðið til dóma, brokk
hans er litið og tilþrifalaust og sama er
að segja um hægt tölt, þar sem hann hélt
ekki einu sinni réttum takti. Þrátt fyrir
þetta fékk hann ævintýralega háar
einkunnir fyrir þetta allt, og var varla
munur á þeim og einkunnunum sem
hann fékk fyrir það sem hann gerði vel.
Ennþá ver gekk honum i úrslita-
keppninni, en þrátt fyrir það voru
dómarar sammála um að veita honum
efsta sætið og er varia hægt annað en
að taka undir með þeim, sem kölluðu
þetta dómarahneyksli. í heildina má
segja að dómurum i B-flokknum hafi
verið mjög mislagðar hendur, svo mjög
að keppnin varð nánast að farsa.
A-flokks dómararnir stóðu sig miklu
betur og höfðu líka manndóm i sér til
að leiðrétta mistök sín i dómum, þegar í
úrslitakeppnina kom. Þeirra störf voru
þvi vel viðunandi.
Tvítaktur og fjórtaktur i skeiði og tölti
hefur fengið svo mikla umfjöllun að
dómarar hafa mjög lagt sig eftir að dæma
þar á milli. Þess gætti í dómum
A-flokksins, en hins vegar sáust
gæðingar í B-flokki fara á þessum óræða
gangblendingi milii tölts og skeiðs og fá
mikið lof fyrir.
í A-flokki varð Eldjárn frá Létti á
Akureyri sigurvegari, Fjölnir frá Fáki í
öðru sæti og Sókron frá Léttfeta í þriðja.
Hrimnir sigraði í B-flokknum, Vængur
frá Fáki varð annar og Goði frá sama
félagi náði þriðja sætinu.
Þokkalegar kappreiðar
Unglingakeppni var háð og stóðu
krakkarnir sig með mestu ágætum eins
og við var að búast. Yngri flokkinn
sigraði Annie B. Sigfúsdóttir frá
Hestamannafélaginu Smára, hlaut 8,70
i meðaleinkunn og í eldri flokknum
sigraði Helga Friðriksdóttir frá Fáki,
með 8,60 i meðaleinkunn.
Tilraun var gerð með keppni milli
þjóða innan Evrópusambands eigenda
íslenskra hesta og tóku tiu þjóðir þátt í
henni. Þessi keppni vakti ekki mikla
athygli mótsgesta og var henni raunar
spillt með leiðinlegri hegðun tveggja af
reyndustu knöpum mótsins. Frásögn af
þvi atviki brenglaðist reyndar verulega
frá þvi að hún fór frá fréttamanni fyrir
norðan, þar til hún kom á síðum Timans
á laugardag. Atvikið var þannig að
þessir tveir frægu knapar brugðu á leik
meðan á úrslitakeppninni stóð og
fengust ekki til að hlýða fyrirskipunum
stjórnanda. Því var ekki annarra kosta
völ en að vikja þeim úr keppni, sem var
gert með einróma samþykki dómnefnd-i
ar. Þeir reyndust vera undir áhrifum
víns.
Kappreiðar voru háðar, eins og lög
gera ráð fyrir. Mjög greinilega kom í ljós
að kappreiðar eru ekki það sem dregur
fólk mest að hestamannamótum, þvi að
þegar öðrum dagskrárliðum var lokið og
kappreiðamar einar eftir, þynntist svo í
áhorfendabrekkunni að tæpast varð
nema þriðjungur, eða jafnvel fjórðung-
ur, áhorfenda eftir. Keppnin var hörð
og tvísýn í flestum greinum og góður
timi náðist í öllum hlaupum. Villingur
sigraði i 250 m skeiði á 22,5 sek og Torfi
á 150 metrunum á 15,5 sek. Fengur
sigraði í 300 m brokki á 31,0 sek. í
stökkinu urðu hlutskörpust; Hylling í
250 m á 17,7 sek., Spóla í 350 m á 24,2
sek og Cesar í 800 m á 58,1 sek.
Eftirminnilegasta atvik mótsins: Sá
frægi fjórtakta Glæsir sást liggja einn
sprett á fallegu skeiði, þegar honum var
rennt eftir hlaupabrautinni i hópi
afkvæma Hrafns.
SV
Texti og
myndir:
Sigurjón
Valdimarsson
.
■ Með lögguna á hælunum gæti þessi mynd heitið. Við vitum hins vegar ekki af hvaða ástæðum lögreglumennimir á svörtu hestunum eru á eftir konunni á hvíta hestinum.