Tíminn - 04.09.1982, Blaðsíða 3

LAUGARDAGUR 4. SEPTEMBER 1982
3
ffréttir
Forrádamenn lífeyrissjóðanna vara við dýrum lánum:
UM 100.000 KRÚNA EFTIRSTÖDVAR
AF 5.000 KRÓNA lANI FRA 1972!
■ Árið 1979 kostaði evrópskur bfll 50
þús. krónur (5 millj. gamlar) en kostar
nú 140 þús. Sá er tekið hefði
lífeyrissjóðslán fyrir öllu bflverðinu fyrir
þrem árum skuldaði nú, með vöxtum,
194 þúsund krónur. Lánið hefði því
bækkað gott betur en nýr bfll, en fyrir
þann 3ja ára fengjust ekki nema um 95
þús. kr. á borðið í dag. Bfllinn hefur því
„kostað“ 99 þús. krónur á þrem árum
eða um 90 krónur á dag auk bensíns,
trygginga, og viðgerða. Þetta dæmi
kemur fram í nýútgefnum upplýsinga-
bæklingi, sem geflnn er út af Landssam-
bandi lífeyrissjóða og Sambandi al-
mennra lífeyrissjóða í þeim tilgangi að
upplýsa sjóðfélaga betur um verðtryggð
lán, svo og hve gifurlega breytingu þau
hafa í för með sér.
Til að skýra þá breytingu getum við
tekið sem dæmi hugsanlega vinnufélaga,
Jón og Gvend, sem báðir fengu 500.000
gkr. (5.000 nýkr.) að láni til 25 ára fyrir
10 árum (sem þá voru 24 mánaðarlaun
samkv. lægsta taxta Dagsbrúnar). Jón
tók óverðtryggt lán, sem hann í ár þarf
að greiða af 1.480 kr. í afborgun ogvexti
og skuldar nú 3.000 krónur. Lán
Gvendar var verðtryggt með lánskjara-
vísitölu og 3% vöxtum. í ár þarf hann
að greiða 9.547 kr. í afborgun, vexti og
verðbætur og skuldar eftir það 96.750 kr.
Algjört okur segir sjálfsagt einhver.
Nú þurfa menn einfaldiega að borga þau
lán sem þeir taka að fullu til baka, segja
þeir hjá lífeyrissjóðunum. Sem dæmi
benda þeir á að algeng íbúð hafi hækkað
um rúm 300% á fjórum árum, en
lífeyrissjóðslán um 288% á sama tíma.
Fasteignir hafi því hækkað svipað og
verðtryggð lán með 2,5% vöxtum.
Þeir lífeyrissjóðamenn benda hins
vegar á að nú séu aðrar leiðir orðnar
skynsamlegri til að auka eignir sínar en
að kaupa stór hús - jafnvel þó menn
skuldi ekki neitt. Selji maður hús sem
kostar 1,5 millj. (staðgreiðsluverð),
kaupi sér í staðinn íbúð fyrir 750 þús.
kr., og kaupi sér verðtryggð spariskír-
teini með 3% vöxtum fyrir mismuninn
fær hann 22.500 kr. í vexti á ári.
Rúmlega þá upphæð sparar hann síðan
með lægri fasteignagjöldum, afskriftum,
viðhaldi og hugsanlega eignaskatti.
Þessi maður hefði því um 48.000 kr.
meira ráðstöfunarfé á árinu, án þess að
minnka eignir sínar.
- HEI
Fundur LÍÚ-
manna með
ráðherrum
■ Fundur með fulltrúum LÍÚ og
ráðherrunum dr. Gunnari Thoroddsen,
Steingrími Hermannssyni og Hjörleifi
Guttormssyni var haldinn í Stjómar-
ráðinu í gærmorgun til að ræða stöðuna
sem komin er upp eftir að LÍÚ ákvað
að stöðva fiskiskipaflotann.
„Það varð að samkomulagi að ræða
ekki það sem fram fór á fundinum" sa^ði
Kristján Ragnarsson formaður LÍU í
samtali við Tímann en aðrir sem sátu
fundinn vörðust einnig frétta af honum.
- FRI
■ Frá fundi LÍÚ manna með ráðherr-
unum Gunnari Thoroddsen, Steingrimi
Hermannssyni og Hjörleifi Guttorms-
syni. ' Tíinamynd GE
Mótorhjól og bíll f
hörðum árekstri
■ Harður árekstur varð milli bíls og Tveir menn voru á mótorhjólinu.
mótorhjóls í Stórholti í Reykjavík, móts Slösuðust þeir báðir talsvert og voru
við hús númer 16, á sextánda tímanum fluttir á slysadeild.
í gær. - Sjó.
■ Embætti forseta íslands fékk nýjan glæsivagn Cadillac Fleetwood Braugham,
afhentan í gær. Á myndinni tekur Snorri Jóhannsson, forsetabilstjóri, við bfllyklunum
úr hendi Bjama Ólafssonar, deildarstjóra bfladeildar Sambandsins.
Tímamynd Róbert
„Gæðum sjávarafurða
hefur hrakað”
■ Gæði sjávarafurða eða réttara sagt
lakari gæði sjávarafurða voru efst á
baugi á haustfundi Sambandsfrystihús-
anna á Húsavík, en fundi þessum lauk í
gærkvöldi.
Árni Benediktsson, formaður stjórn-
ar Sambandsfrystihúsanna sagði í sam-
tali við Tímann að það væri staðreynd
að gæðum einstakra sjávarafurða hefði
hrakað og væru menn uggandi yfir
þessari þróun. Ekki lægju allar orsakir
gæðarýrnunarinnar fyrir, en ákveðið
hefði verið að taka þessi mál til
gaumgæfilegrar athugunar.
„Við ætlum okkur að halda fyrsta sæti
í heiminum hvað gæði sjávarafurða
varðar og munum beita til þess öllum
tiltækum ráðurn," sagði Árni Benedikts-
son.
- ESE
FfíA
mrvs
SJOÐUM
HVER ER GREIÐSLUBYRÐIN
AF VERÐTRYGGÐUM LÁNUM?
SVAR: Greiðslur af verðtryggðum lánum hækka í hlut-
falli við hækkun lánskjaravísitölu (stundum
byggingarvísitölu). En hvernig verða greiðslurnar
í framtíðinni miðað við laun manna? Laun hækka
almennt miðað við kaupgreiðsluvísitölu og auk
þess hækka þau vegna grunnkaupshækkana.
Gera verður ráð fyrir að laun hækki a.m.k. ámóta
og lánin í framtíðinni, nema reiknað sé meö að
lífskjör fari versnandi. Reynsla undanfarandi ára-
tuga sýnir að yfirleitt hækkuðu laun meira en allar
vísitölur. En hvert er þá hlutfall afborgana og
vaxta af launum?
Ef ung hjón kaupa sér íbúð, sem kostar kr.
800.000, og eiga sjálf skyldusparnað og annað
fé upp á kr. 300.000, þá vantar þau kr. 500.000.
Þessa upphæð verða þau að taka að láni hjá líf-
eyrissjóðum, Húsnæðismálastofnun, bönkum og
skyldmennum. Ef gert er ráð fyrir að þessi lán séu
verðtryggð og til 25 ára, þá er árleg afborgun af
þeim kr. 20.000 og vextir (3%) fyrsta áriö kr.
15.000, en lækka niður í kr. 600 síðasta árið.
Greiðslurnar eru því frá kr. 35.000 á ári fyrsta árið
niður í kr. 20.600 síðasta árið. Og þessar upp-
hæðir hækka e.t.v. ámóta og launin og því getur
unga fólkið reiknað með að þurfa að greiða tvenn
til þrenn mánaðarlaun í afborganir, vexti og verð-
bætur næstu 25 árin.
ILANDSSAMBAND SAMBAND ALMENNRA I97?
ILÍFEVRISSJÖÐA LÍFEYRISSJÓÐA