Tíminn - 25.09.1982, Blaðsíða 5

Glitaugu í miklu úrvali.
Nýkomnir efripartar á Land/Rover hurðir
Póstsendum
Erum fluttir í Síðumúla 8
BÍLHLUTIR H/F Sími 3 83 65. I
LAUGARDAGUR 25. SEPTEMBER 1982
erlent yfirlit
OPIÐ
til kl 16.00
í dag
laugardag
K^^TMQ{D@TftoXS)ORÍ]
LAUQALÆK 2.
■ íml 35020
Nýkomið mikið úrval af
LJÓSUM
Autobianchi A 112
Fíat 127
V.W. 1300-1303
V.W. Golf
V.W. Passat
Vinnuljós
Snúningsljós
Vörubílaljós
■ Jafnaðarmenn taka nú við stjórnar-
taumunum í Svíþjóð eftir að borgara-
legu flokkarnir hafa haldið um þá í sex
ár. Olof Palme og flokkur hans vann
frækilegan kosningasigur og sest r' sæti
forsætisráðherra á ný. Jafnaðarmenn
hafa verið harðir í stjórnarandstöðunni
og kennt borgaraflokkunum um allt það
sem aflaga hefur farið í Svíþjóð á
undanförnum árum. Þeir gengu til
kosninganna með stefnuskrá, sem um
margt skar sig frá kosningaheitum
borgaraflokkanna. Á það á eftir að
reyna, hvort jafnaðarmönnum tekst að
standa við kosningaloforð sín og hverju
ný stjórnarstefna kann að koma til
leiðar.
Meðal kosningaloforða sem standa
verður við er að hækka sjúkratrygging-
ar, að verðtryggja eftirlaun, hækka
atvinnuleysisbætur úr 230 s.kr. á dag
upp í 280 kr. og auka verulega framlög
til barnaheimila.
Borgaraflokkarnir spyrja hvernig eigi
að afla tekna til að standa undir auknum
útgjöldum og Palme er ekki í vandræð-
um með það. Hækka á skatta á gróða
og eignum, taka kúfinn af hagnaði
orkufyrirtækja og hækka virðisauka-
skattinn um 2 af hundraði.
Fjárfestingar verða auknar og skatta-
lögum breytt. Pað mun einnig minnka
atvinnuleysið, sem er eitt af höfuðverk-
efnum jafnaðarmanna og þeir hafa lofað
að útrýma.
Ef þetta tekst án þess að botninn
bresti úr ríkissjóði, getur það orðið til
eftirbreytni í öðrum löndum Evrópu,
þar sem kreppa hefur gripið um sig í
atvinnulífi.
Launþegasjóðirnir voru mjög til
umræðu fyrir kosningarnar. En eftir því
sem nær dró að þeim kom fram sáttavilji
hjá Palme, og hann tók það fram aftur
■ Olof Palnte er glaðbeittur sem fyrr, en hvernig tekst að standa við
kosningaloforðin?
Svíþjód:
Tekst jafnaðarmönnum að
standa við kosnlngaloforðin?
og aftur í lok kosningabaráttunnar, að
stofnun launþegasjóðanna yrði ekki
framkvæmd nema með samvinnu við
borgaraflokkana og atvinnurekendur.
Að minnsta kosti yrði haft samráð við
alla viðkomandi aðila um hvernig að
sjóðunum verði staðið. Palme lagði
áherslu á að hann vildi helst sem
breiðasta samvinnu við að kljást við
efnahagsvanda þjóðarinnar.
Stockholms Tidningen, aðalmálgagn
jafnaðarmanna, segir að innan skamms
muni Palme bjóða fulltrúum borgara-
flokkanna til umræðna um launþega-
sjóðina, stofnun þeirra og starfssvið.
Daginn fyrir kjördag stóðu fulltrúar
borgaraflokkanna fast á því að þeir væru
ekki til viðræðu um þetta efni. En það
kann að breytast þegar þeir fara að
hugsa sig betur um og kosningamóður-
inn er farinn af þeim.
Pað gerir Palme erfiðara fyrir um
samkomulag um þessi mál, að LO,
sænska Alþýðusambandið, vill ekkert
makk og múður um launþegasjóðina,
heldur drífa í gegn lagafrumvörp sem að
þeim lúta og koma þeim á án samráðs
við aðra stjórnmálaflokka eða atvinnu-
rekendur. Þessi afstaða gerir Palme
erfitt um vik að fara rólega í sakirnar og
ná breiðari samstöðu um þetta mikla
deilumál.
En það urðu fleiri breytingar í
sænskum stjórnmálum við þessar kosn-
ingar en að jafnaðarmenn komast til
valda á ný. Miklar breytingar urðu milli
borgaraflokkanna. Miðflokkurinn,
flokkur Fálldins, tapaði fylgi og hrun
varð í flokki Ullstens utanríkisráðherra,
Þjóðarflokknum. Aftur á móti unnu
íhaldsmenn stærsta kosningasigur sinn
síðan fyrir stríð. Hægfara flokkurinn er
nú stærsti borgaraflokkurinn í Svíþjóð
og hefur tekið við því hlutverki af
Miðflokknum. Vera má að þetta verði
til þess að hinir borgaraflokkarnir beygi
stefnu sína nokkuð til hægri, og aðlagi
stefnu íhaldsins fyrir kosningarnar 1985.
Ulf Adelsohn hefur verið formaður
íhaldsmanna í aðeins eitt ár. Hann
dregur enga dul á að fylgisaukning
flokksins sýni að sænskir kjósendur, sem
greitt hafa borgaraflokkunum atkvæði,
séu að gerast íhaldssamir.
Strax eftir kosningarnar sagði hann að
■ Fálldin er ekki lengur forsætisráðherraefni, en lagt er hart að honum að
halda áfram sem leiðtogi Miðflokksins.
næsta kosningabarátta væri hafin, og
hrósaði fyrirfram sigri í kosningunum
sem fram fara eftir fjögur ár. Með
fylgisaukningunni og þeirri staðreynd
að Hægfara flokkurinn er hinn stærsti af
borgaraflokkunum liggur í hlutarins eðli
að Adelsohn lítur á sig sem forsætisráð-
herracfni borgaraflokkanna.
Sögusagnir ganga um að Thorbjörn
Falldin hyggist draga sig í hlé frá
stjórnmálum. Hann sé búinn að fá nóg
af stjórnarsetu í sex ár, og vilji snúa sér
að búskapnum á ný. En þrátt fyrir
fylgistap flokks hans cr hann fastur í
sessi sem formaður Miðflokksins og
fylgismenn leggja fast að honum að
standa áfram í forystusveit.
Fari Fálldin út úr sænskri stjórnmála-
baráttu verður tómarúm í miðjunni.
Menn koma ekki auga á neinn leiðtoga
sem fyllt geti skarð hans og sænsk
stjórnmálabarátta getur snúist upp í
einvígi milli jafnaðarmanna og íhalds-
manna. Úrslit kosninganna 19. sept. sl.
sýna að kjóscndur eru ekki þeirri þróun
fráhverfir.
Oddur Ólafsson
skrifar
Sjúkrahús
Suðurlands
Selfossi
óskar eftir hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum
sem fyrst.
Upplýsingar hjá hjúkrunarforstjóra í síma
99-1300.
Til sölu
er rafmagnshitatúba og Westinghouse hitavatns-
kútur úr tveggja ára gömlu 200 ferm. einbýlishúsi.
Allar tengingar fylgja. Gott verð.
Upplýsingar í síma 91-52172 og 91-54644.