Tíminn - 22.03.1983, Blaðsíða 8

8
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Gisli Sigurðsson. Auglýsingastjóri: Steingrímur Gíslason.
Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiðslustjóri: Sigurður Brynjólfsson.
Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elías Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur
V. Ólafsson. Fréttastjórar: Kristinn Hallgrímsson og Atli Magnússon.
Umsjónarmaður Helgar-Tímans: Guðmundur Magnússon. Blaðamenn: Agnes
Bragadóttir, Bjarghildur Stefánsdóttir, Friðrik Indriðason, Heiður Helgadóttir, Jón Guðni
Kristjánsson, Kristin Leifsdóttir, Samúel Örn Erlingsson (íþróttir), Skafti Jónsson, Sonja
Jónsdóttir. Útlitsteiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnssson. Ljósmyndir:
Guðjón Einarsson, Guðjón Róbert Ágústsson, Árni Sæberg. Myndasafn:
Eygló Stefánsdóttir. Prófarkir: Flosi Kristjánsson, Kristín Þorbjarnardóttir,
María Anna Þorsteinsdóttir. Ritstjórn skrifstofur og auglýsingar:
Siðumúla 15, Reykjavik. Sími: 86300. Auglýsingasimi 18300. Kvöldsimar: 86387 og 86392.
Verð í lausasölu 15.00, en 18.00 um helgar. Áskrift á mánuði kr. 180.00.
Setning og umbrot: Tæknideild Timans. Prentun: Blaðaprent hf.
Markviss
vegaáætlun
■ Morgunblaðið kvartar yfir því s.l. laugardag að
vegamál sitji á hakanum, lítið sé gert og enn minna áætlað
- og að alltof litlu sé eytt til vegagerðar. Vísað er til tillagna
Sjálfstæðisflokksins um 12 ára vegaáætlun og talinn mikill
skaði að hún hefur ekki náð fram að ganga.
En sannleikurinn er sá að vel hefur verið unnið að
vegamálum, og áætlanir liggja fyrir um enn meiri fram-
kvæmdir á næstu árum. Aldrei hefur verið lagt eins mikið
af bundnu slitlagi á þjóðvegi eins og í tíð núverandi
ríkisstjórnar og enn verður hert á slíkum framkvæmdum.
Sérstökum framlögum er veitt í svokallaða ó-vegi, sem
tengja mikilvæg byggðarlög og miklar áætlanir eru uppi
um áframhaldandi lagningu varanlegs slitlags.
Á sama tíma og sjálfstæðismenn kvarta yfir að ekki sé
veitt nægilegu fé til vegagerðar standa þeir sjálfir að því
að drepa frumvarp um sérstaka fjáröflun til vegafram-
kvæmda, en á síðustu dögum þingsins lögðust þeir hart
gegn frumvarpi frá samgönguráðherra um svokallað
kílógjald af bifreiðum, en það átti að skila á annað
hundrað milljónum króna til vegakerfisins. Þessi tvískinn-
ungur bendir ekki til að þeim sé mikið í munaðlengja
verulega þá vegi sem þaktir eru bundnu slitlagi.
Samgönguráðherra lagði fyrir síðasta þing langtímaá-
ætlun í vegagerð. Þar er gert ráð fyrir að 2.2% af vergri
þjóðarframleiðslu verði varið til vegagerðar á þessu ári og
síðan aukist það hlutfall. Nær áætlunin til ársins 1994.
Þetta hlutfall ber að skoða sem lágmark, en það skal
aukið í 2.4% innan þriggja ára og skal áætlunin þannig úr
garði gerð að auka megi framkvæmdahraða, ef meira
fjármagn kemur til en ráð er fyrir gert í langtímaáætlun-
inni.
Fjárþörf er útreiknuð í áætluninni, svo og niðurskipan
framkvæmda og skilgreining gerð á stofnbrautum og
þjóðvegum í þéttbýli. 1981 samþykkti Alþingi langtímaá-
ætlun um vegagerð og hefur verið unnið að langtímaáætlun
í samræmi við hana. Höfuðmarkmið áætlunarinnar eru:
Vegir hafi fullt burðarþol allt árið, það er 10 tonn.
Vegir séu byggðir upp úr snjó, eftir því sem unnt er.
Bundið slitlag sé lagt á vegi, þar sem gera má ráð fyrir
að umferð verði meira en 100 bílar á dag allt árið.
Það er sem sagt unnið skipulega að uppbyggingu
vegakerfisins og langtímamarkmiðið er bundið slitlag á
alla aðalvegi landsins.
Það er í meira lagi undarlegt að sömu aðilar og tefja
fyrir að hægt sé að fjármagna vegaframkvæmdir skuli núa
öðrum því um nasir að vegaframkvæmdir skuli ekki ganga
nægilega vel.
Enn allra veðra von
■ Sú ákvörðun Gunnars Thoroddsen forsætisráðherra,
að gefa ekki kost á sér til framboðs til alþingiskosninga
veldur áreiðanlega fylgismönnum hans vonbrigðum en
aðrir anda léttara. Kveðjuræða hans í eldhúsdagsumræð-
unum var hörð ádrepa á forystulið Sjálfstæðisflokksins
sem hann sakaði um einsýni og valdahroka, en taldi hins
vegar að frjálslynd öfl ættu ítök í flokknum og nefndi þar
til samráðherra sína, sem hlutu mjög góða útkomu í
prófkjörum.
Fylgismenn Gunnars hafa sent frá sér yfirlýsingu, þar
sem segir að í stað umburðarlyndis stefni nú í átt til aukins
flokksræðis, sem mun þrengja flokkinn utan um harðan
kjarna fárra gegn fjöldanum.
Þrátt fyrir ákvörðun forsætisráðherra virðist samt allra
veðra von innan Sjálfstæðisflokksins og sættir ekki tekist,
hvað sem síðar kann að verða.
O.O.
skrifað og skrafad
Afneita íhaldinu
■ Nýleg fjölmiðlakönnun
auglýsingastofanna hefur
verið talsvert til umræðu í
dagblöðunum og þykir þar
hverjum sinn fugl fagur og
niðurstöður könnunarinnar
óspart notaðar til að sýna og
sanna að hvert einstakt blað
sé á uppleið og njóti sívax-
andi vinsælda hjá lesendum.
DV og Morgunblaðið hafa
fjallað ítarlega um könnun-
ina og niðurstöður blaðanna
eru þannig að hvort um sig
þykist hafa umtalsverða yfir-
burði yfir hitt og nú eru þau
farin að rífast um hvort þeirra
sé verra flokksblað. Ritstjór-
ar beggja blaðanna keppast
við að sverja vesalings Sjálf-
stæðisflokkinn af sér og má
ekki á milli sjá hvort þeirra er
frjálsara og óháðara.
DV segist vera orðinn risi
í fjölmiðlaheiminum og farið
að ógna veldi Mogga, Moggi
segir að lítið sé að marka
upplagstölur DV, það séu
nefnilega alvörutölur sem
Morgunblaðið gefur upp en
upplag DV sé ósköp reikult.
Hins vegar segir Morgun-
bjaðið að DV sé flokksmál-
gagn Sjálfstæðisflokksins, en
DV segir að það sé óháð, en
Morgunblaðið sé flokksblað,
og það ekki af betri endan-
um.
Sterk tengsl
Leiðarahöfundur Morgun-
blaðsins s.l. sunnudag er
beiskur út í DV og sýnir fram
á að það sé hálfgert platblað
og flokksmálgagn:
„f forystugrein Dagblaðs-
ins Vísis í fyrradag er Morg-
unblaðið enn einu sinni talið
„flokksblað". Það er meira
en tímabært, að Dagblaðið
Vísir upplýsi lesendur sína
um tengsl þess við einn
stjórnmálaflokkanna. Frá
því að blaðið var stofnað
hefur annar ritstjóri þess átt
sæti í miðstjórn Sjálfstæðis-
flokksins og er nú í framboði
fyrir þann flokk til Alþingis.
Hvorugur ritstjóra Morgun-
blaðsins, svo dæmi sé tekið,
á sæti í miðstjórn Sjálfstæðis-
flokksins eða á framboðslist-
um Sjálfstæðisflokksins. Það
fer náttúrlega ekki á milli
mála, að tengsl Dagblaðsins
Vísis við Sjálfstæðisflokkinn
eru sterkari en tengsl Morg-
unblaðsins við þann flokk.
Umræðurnar um fjölmiðla-
könnunina sýna, að það er
eðlilegt og sjálfsagt að blöðin
komi sér saman um upplags-
eftirlit. Þess vegna er tillaga
Morgunblaðsins, að Morgun-
blaðið og Dagblaðið Vísir
komi sér saman um slíkt
upplagseftirlit, sem önnur
blöð geta orðið aðilar að, ef
þau óska. Til þess að útiloka
strax hugsanlegan ágreining
um það, hvers konar upplag
skuli miðað við, leggur Morg-
unblaðið til, að upplagseftir-
lit gefi upp þrenns konar
upplag blaðanna. f fyrsta lagi
svonefnt „prentað upplag",
en það upplag kveðst Dag-
biaðið Vísir gefa upp nú.
Þetta er sá eintakafjöldi, sem
fer í gegnum prentvélina
hverju sinni. í öðru lagi verði
gefið upp „nettóupplag", en
það er sá eintakafjöldi, sem
fer út úr prentsmiðju. Á
j prentuðu upplagi" og
„nettó„upplagi“ getur mun-
að frá 1000 upp í 2000 ein-
tökum vegna þess hversu
! mörg eintök eyðileggjast í
prentun. í þriðja lagi leggur
Morgunblaðið til, að þessi
tvö blöð opni bókhald blað-
anna fyrir upplagseftirliti,
þannig að hægt verði að gefa
upp selt upplag blaðanna,
þ.e. hversu mörg eintök þau
fá greidd, en það er auðvitað
það upplag sem máli skiptir
og alls staðar er miðað við,
enda geta blöð prentað eins
mörg eintök og þeim sýnist,
án þess að það gefi rétta
mynd af raunverulegu upp-
lagi þeirra. Morgunblaðið
gengur út frá því sem vísu, að
ekki muni standa á Dagblað-
1 inu Vísi að faliast á þessa
tillögu."
Það fer að verða alvarlegt
mál fyrir íhaldið ef rétt reyn-
ist að það eigi sér ekkert
málgagn. Starfsmenn Árvak-
urs sverja Sjálfstæðisflokkinn
af sér og DV er frjálst og
óháð.
Það er að verða tímabært
að dusta rykið af ísafold og
Verði sem öll flokksbrotin
gætu síðan kallað sameigin-
legt málgagn.
Afneita arfleifðinni
Þjóðfrelsismálgagnið fer
heldur feimnislega með frétt-
ina um arfleifð sannra Marx-
Engels-Lenins áhangenda.
Stuttlega er greint frá erfða-
skránni að Bollagötu 12, og
segir að enginn flokkur á
íslandi eigi því láni að fagna
að geta skipað sér í samfylk-
ingu hinna alþjóðlegu marx-
lenínisku flokka. Þá vitum
við það. En hinsvegar bendir
blaðið á hverjir séu bærir um
að stjórna arfleifðinni sam-
kvæmt erfðaskránni, en það
eru formcnn Reykjavíkur-
deilda vináttufélaga íslands
og sósíalisku landanna. Þeir
eru taldir upp:
Slík vináttufélög eru til í
landinu á milli fslands og
Sovétríkjanna formaður fvar
Jónsson, við Pólland formað-
ur Haukur Helgason, við
Tékkóslóvakíu formaður Jón
Hannesson, við Kúbu for-
maður Ingibjörg Haralds-
dóttir, við Austur-Þýskaland
Örn Erlendsson, við Albaníu
Þorvaldur Þorvaldsson og við
Kína Arnþór Helgason eftir
því sem við best vitum. Ann-
ars hlýtur þetta mál að vera
sérstaklega viðkvæmt bæði
lögfræðilega og ekki síður
pólitískt ef við þekkjum
Framsóknarflokkinn nógu
vel.
Gjarnan mætti upplýsa
betur hvers vegna þetta ætti
að vera framsóknarmönnum
viðkvæmt mál. Ekki gerir
hann neina kröfu til marx-
leníniskrar upphefðar á neinn
hátt og hefur aldrei státað
sig af að hafa starfað í anda
þeirra heiðursmanna, jafnvel
ekki þeir sem komið hafa sér
upp kunningjatengslum við
bændaflokksmenn Búlgaríu.
F orsætisráðherra
dregur sig í hlé
■ Gunnar Thoroddsen, forsætisráðherra, hefur ákveðið að
draga sig í hlé, þrátt fyrir áköf bónarbréf stuðningsmanna
sinna í Reykjavík um að fara í framboð. Vafalaust hefur þessi
ákvörðun komið þeim, sem undanfamar vikur hafa safnað um
tvö þúsund áskorunum á forsætisráðherra að fara fram,
nokkuð á óvart, enda em þeir skildir eftir forystulausir
tveimur dögum áður en framboðsfrestur rennur út. Það mun
því ekki koma til sérframboðs af þeirra hálfu, en hins vegar
er auðvitað alveg óráðið hvað þeir gera í kjörklefanum 23.
apríl næstkomandi.
Bæði stuðningsmenn Gunnars Thoroddsen og hann sjálfur
hafa að undanförnu skilgreint skýrt og greinilega, hvernig
Sjálfstæðisflokkurinn er orðinn undir núverandi forystu.
Samkvæmt þeirri lýsingu er hann ekki beinlínis kræsilegur.
Forsætisráðherra orðaði það svo í kveðjuræðu sinni á
Alþingi, að nú í seinni tíð hafi „syrt í álinn og blikur dregið á
loft. Því er ekki að neita, að nokkurt fráhvarf hefur orðið frá
þeim hugmyndum og grundvallarhugsjónum, sem við á sínum
tíma gerðum okkur og sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur léngst
af starfað eftir. Þar má tilnefna þröngsýni í stefnumótun og
hugmyndir um harkalegt flokksræði".
Það var auðvitað einkennandi fyrir þetta ástand, að hinn
nýi kosningaleiðtogi og forsætisráðherraefni Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík skyldi vega að forsætisráðherra fyrir
þessi tiltölulega mildu ummæli, segja þau högg fyrir neðan beltis-
stað og tímaskekkju. Það er auðvitað í anda þeirrar „þröng-
sýni“ og þess „harkalega flokksræðis“, sem forsætisráðherra
var að vitna til.
í yfirlýsingu stuðningsmanna Gunnars Thoroddsen , sem
þeir gáfu út eftir aö forsætisráðherra hafði skilið þá eftir
„munaðarlausa“ í höfuðborginni, var ástandinu í Sjálfstæðis-
flokknum lýst á svipaðan hátt. Þar sagði m.a.: „Á undanförn-
um árum hefur flokksræði og óbilgimi færst í vöxt innan
Sjálfstæðisflokksins. Um leið og þessi þróun hefur gengið
gegn helstu markmiðum flokksins um lýðræði og einstaklings-
frelsi, hefur hún valdið vaxandi óánægju og kvíða hjá
fjölmörgum sjálfstæðismönnum. Þrátt fyrir málefnalegt andóf
gegn þessari þróun hefur það komið æ betur í Ijós, að í stað
umburðariyndis stefnir nú í átt til aukins flokksræðis, sem mun
þrengja flokkinn utan um harðan kjarna fárra gegnfjöldanum.
Með þessu er hinu breiða fylgi flokksins stefnt í voða".
Með ákvörðun sinni um að fara ekki fram í Reykjavík, veita
sínum mönnum engan valkost innan flokksins, kemur forsætis-
ráðherra stuðningsmönnum sínum að sjálfsögðu í töluverðan
vanda. Annaðhvort verða þeir að kjósa Geir Hallgrímsson,
sem verið hefur innst í hinum „harða kjarna fárra", og tryggja
honum áframhaldandi þingsetu og formennsku í flokknum,
eða þeir verða að nota atkvæði sitt á annan hátt; með því að
sitja heima eða kjósa framboðslista annars flokks.
Það yrði auðvitað kaldhæðni örlaganna, ef þessi loka-
ákvörðun Gunnars Thoroddsen í stjórnmálum yrði til þess að
tryggja í valdasessi einmilt þann mann, og þau öfl, sem
Gunnar hefur hvað ákafast varað við - öfl „þröngsýni“ og
„harkalegs flokksræðis" í Sjálfstæðisflokknum. Því verður
ekki trúað fýrr en á reynir, enda geta stuðningsmenn Gunnars
Thoroddsen í höfuðborginni auðvitað greitt atkvæði á
kjördag með þeim hætti, sem eflir ábyrga stjórnmálamenn til
áhrífa á sama tíma og frambjóðendum „þröngsýni" og
„harkalegs flokksræðis" í Sjálfstæðisflokknum er refsað.
— Starkaður.