Tíminn - 12.01.1984, Síða 6

6
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Gísli Sigurösson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gíslason.
Skrifstofustjóri: Ragnar Snorri Magnússon. Afgreiöslustjóri: Siguröur Brynjólfsson.
Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elfas Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur V.
Ólafsson. Fréttastjóri: Kristinn Hallgrimsson.
Umsjónarmaöur Helgar-Tímans: Atli Magnússon. Blaöamenn: Agnes Bragadóttir,
Bjarghildur Stefánsdóttir, Baldur Kristjánsson, Friörik Indriöason, Guömundur Sv .
Hermannsson, Heiður Helgadóttir, Jón Guöni Kristjánsson,
Jón Ólafsson, Kristin Ueifsdóttir, Samúei Örn Erlingsson (iþróttir), Skafti Jónsson.
Útlitsteiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnssson.
Ljósmyndir: Guöjón Einarsson, Guöjón Róbert Ágústsson, Árni Sæberg. Myndasafn:
Eygló Stefánsdóttir.
Prófarkir: Kristín Þorbjarnardóttir, Flosi Kristjánsson, Guöný Jónsdóttir
Ritstjórn skrifstofur og auglýsingar: Síöumúla 15, Reykjavík. Sími: 86300. Auglýsingasimi
18300. Kvöldsímar: 86387 pg 86306.
Verö í iausasölu 20.00, en 22.00 um helgar. Áskrift á mánuöi kr. 250.00.
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Blaöaprent hf.
Bókun borgarf ulltrúa
F ramsóknarf lokksins
■ Á síðari fundi borgarstjórnar Reykjavíkur, sem hald-
inn var um fjárhagsáætlun borgarinnar fyrir 1984, komu
fjölmargar breytingartillögur til endanlegrar afgreiðslu.
Meðal þeirra var tillaga Framsóknarmanna um að
útsvarið yrði 10%í stað 11%. Þetta eina prósent þýðir að
útsvarsupphæðin hefði orðið 990 milljónir í stað 1090. -
Áður höfðu verið felldar tillögur Framsóknarmanna um
lækkun álagsprósentu bæði fasteignaskatts og aðstöðu-
gjalds.
Allar þessar tillögur voru við það miðaðar að greiðslu-
byrði almennings ykist ekki verulega umfram þá spá, sem
Þjóðhagsstofnun hefur gert um tekjuaukningu milli ár-
anna 1983 og 1984.
Ef nota hefði átt útsvarið eitt til að ná því marki, hefði
þurft að lækka það í 9%.
Af þessu sést hvílíkt öfugmæli það er hjá borgarstjóra,
þegar hann segist vera áð lækka skattana. í reynd er um
stórhækkun að ræða og það svo mjög að mörgum
flokksbræðrum hans ofbýður.
Fulltrúar Framsóknarflokksins létu bóka eftirfarandi
við lok afgreiðslunnar á fjárhagsáætluninni:
„Þessi fjárhagsáætlun einkennist af mikilli skattheimtu
og stóraukinni greiðslubyrði á einstaklinga og fyrirtæki frá
því sem var á sl. ári. Þetta skeður á sama tíma og allur
tilkostnaður hjá borginni verður í lágmarki vegna minni
verðbólgu og lægri vaxta.
Þannig hækka útgjöldin einungis um 22.5% milli ára.
Þrátt fyrir það eiga skattarnir að hækka um 42%.
Samkvæmt útreikningum Þjóðhagsstofnunar þýðir það
aukna skattbyrði, sem nemur 16 þúsund krónum á hverja
fjögurra manna fjölskyldu í borginni. Til viðbótar kemur
svo mikil hækkun allra þjónustugjalda, sem er langt
umfram áætlaða hækkun rauntekna. í heild eykst því
greiðslubyrði fjögurra manna fjölskyldunnar langt yfir 20
þúsund miðað við áætlaða tekjuaukningu hennar.
Þessa hóflausu skattheimtu réttlætir borgarstjóri og
meirihlutinn með því að fjárhagur borgarinnar sé slæmur
og mikil skuldasöfnun hafi orðið á þessu ári. Hver hefði
trúað því fyrir einu og hálfu ári, þegar núverandi
meirihluti tók við stjórn borgarinnar, að þannig yrði
komið fjárhag hennar 18 mánuðum síðar?
Vissulega er það rétt að GrafarvogSævintýrið varð
borginni dýrt. Sú tilraunastarfsemi, sem þar átti sér stað,
má ekki endurtaka sig. Hins vegar er það fásinna, ekki
sízt miðað við það ástand, sem nú ríkir í þjóðfélaginu, að
ætlast til þess að Reykvíkingar greiði Grafarvogsmistökin
á einu ári. Þann víxil verður að greiða á nokkrum árum
líkt og gert var með kosningavíxil 1974.
Það er skoðun okkar Framsóknarmanna að borgin eigi
ekki að auka skattbyrði á árinu 1984 og láta sér nægja
svipuð umsvif í framkvæmdum og þjónustustarfsemi og
var á síðasta ári. Við það hafa tillögur okkar um útsvar,
fasteignaskatt og aðstöðugjald miðazt, auk þess að hægt
væri að greiða hluta Grafarvogsvíxilsins á árinu.
Svo er nú komið einu og hálfu ári eftir að sá meirihluti
tók við stjórn borgarinnar, sem lofaði að lækka álögur á
borgarbúa, að þessi sami meirihluti leggur á þegna sína
hlutfallslega hærra útsvar, hærri fasteignaskatt og hærra
aðstöðugjald en dæmi finnast um áður.
Og þessi meirihluti Sjálfstæðisflokksins hefur gengið
svo langt í skattheimtu sinni, að öll sveitarfélögin í
nágrenninu eru með lægri innheimtuprósentu framan-
greindra gjalda. Þannig eru efndirnar.“ Þ.Þ.
f^twitro
FIMMTUDAGUR 12. JANÚAR 1984
skrifað og skrafaö
Meginatriðið er
að árangur náist
■ f áramótagrein sem Hall-
dór Ásgrímsson sjávarút-
vegsráðherra skrifar í Austra
minnir hann á hvemig ástand-
ið var í efnahagsmálum er
núverandi ríkisstjórn tók við
og þann árangur, sem náðst
hefur.
í grein Halldórs segir m.a.:
„Þegar kosningarnar voru
afstaðnar var þegar augljóst
að ekki væri hægt að mynda
ríkisstjórn án þátttöku Sjáíf-
stæðisflokksins. Hann hélt
vel fylgi sínu og nýir flokkar
gerðu erfiðara fyrir um
stjórnarmyndun. Marghátt-
aðar viðræður áttu sér stað.
Ýmsir aðilar í Sjálfstæðis-
flokki og Alþýðubandalagi
lögðu mikla áherslu á að
útiloka Framsóknarflokkinn
frá stjórnarsamstarfi. Reynd-
ar má segja að úrslit kosning-
anna hafi gefið flokknum þá
vísbendingu að eðlilegast
hefði verið að vera utan ríkis-
stjómar. Hins vegar kom
fljótt í ljós að Alþýðubanda-
lagið var ekki reiðubúið að
takast á við þá miklu erfið-
leika sem voru framundan.
Kom það heim og saman við
afstöðu þeirra fyrir kosning-
ar. Því er stundum slegið
fram að Framsóknarflokkur-
inn sé alltof ábyrgur og telji
sig jafnan skyit að taka þátt í
úrlausn þjóðfélagsmála á erf-
iðum tímum, jafnvel þótt
staða hans sé ekki nægilega
sterk til þess. Þegar betur er
að gáð sjá menn að það er
óframbærileg afstaða að vera
á móti vegna þess að það er
þægilegra. Hins vegar er það
áhyggjuefni hvað slík afstaða
er ríkjandi í ýmsum tilvikum
í þjóðfélaginu. Á það við um
stjómmál, verkalýðsmál og
ýmis önnur félagsmál. Það er
hugleysi að vera alltaf á móti
og skapar í reynd meiri upp-
lausn í þjóðfélaginu en flest
annað. Niðurrif kemur í stað
uppbyggingar og ábyrgó
þjóðfélagsöfl eiga erfitt upp-
dráttar til að leysa úr vanda-
málum sem ávallt koma upp
og verður að taka á hvort
sem líkar betur eða ver.
í stjórnarmynduninni var
lögð áhersla á að fá sem
flesta til samstarfsins. Var
lengi talið að Alþýðuflokkur-
inn myndi manna sig upp og
taka á málum. En sá flokkur
vildi líka vera á móti og var
það slæmt. Samstaðan þurfti
að vera sem breiðust því
aðstæðurnar voru óvenjuleg-
ar.
Þegar ríkisstjórnin var
mynduð var komið mikið
hættuástand. Verðbólgan var
orðin meiri en nokkru sinni
fyrr og stefndi yfir 130%. Við
þær aðstæður eru ekki margir
kostir og fjallar stjórnarsátt-
málinn því að miklu leyti um
óhjákvæmilegar aðgerðir til
að draga úr óðaverðbólgu og
taumlausri skuldasöfnun.
Framsóknarflokkurinn hefur
ávallt verið þeirrar skoðunar
að til að ná verðbólgunni
niður þurfi skipulegar að-
gerðir sem markaðar séu með
lögum. Hefur þessi stefna
verið nefnd niðurtalning.
Ákveðið var að setja lög sem
áttu að tryggja að árangur
næðist á sem skemmstum
tíma og skapa trú þjóðfélags-
ins á því að við gætum ráðið
við verðbólguna. Að loknu
tímabili lögbundinna að-
gerða skyldu aðilar vinnu-
markaðarins og aðrir taka til
við samninga í Ijósi þeirra
aðstæðna sem þá hefðu skap-
ast í þeirri trú að enginn vildi
spilla þeim árangri sem hefði
náðst. Má segja að þessi
meginsjónarmið hafi verið
hornsteinn samstarfsins.,
Alltaf má deila um hvað
hratt skuli farið en meginatr-
iðið er að árangur náist.
Árangur stjórnar-
samstarfsins
Allt bendir nú til þess að
lögbundnar aðgerðir hafi
verið eina færa leiðin út úr
ógöngunum. Verðbólgan er
komin neðar en gert var ráð
fyrir í upphafi. Viðskiptahall-
inn og þar með of mikil
skuldasöfnun hefur minnkað
verulega og atvinnuástand
þrátt fyrir allt sæmilegt. út-
reikningar sýna að kaupmátt-
ur hefur rýrnað verulega.
Sumir álíta að það sé merki
þess að ef ekki hefði verið
farið í aðgerðir væri kaup-
máttur meiri. Sú kenning er
alröng því óheft verðbólga
hefði leitt til enn meiri rýrn-
unar kaupmáttar. Atvinnu-
fyrirtæki hefðu einnig stöðv-
ast sem hefði leitt til atvinnu-
leysis og tekjuleysis fjölda
heimila. Festan sem við vild-
um sýna í upphafi hefur skil-
að árangri. 1 fyrsta skipti um
langt skeið er verðbólgan að
verða viðráðanleg. Skapast
hefur trú á gjaldmiðilinn og
betri skilningur hefur skapast
um þá staðreynd að vísitölu-
bætur tryggja ekki raunveru-
lega aukningu kaupmáttar.
Það eina sem getur tryggt
betri lffskjör er aukin verð-
mætasköpun.
Það eru því komin öll skil-
yrði fyrir nýja sókn í þjóðfé-
laginu sem byggir á umræðu
um raunveruleg verðmæti.
Við verðum að auka fram-
leiðsluna með nýjum fyrir-
tækjum og betri rekstri þeirra
sem fyrir eru. Einnig þarf að
nýta það fé betur sem við
höfum til sameiginlegra
þarfa. Verðbólgan hefur
sljóvgað á öllum sviðum.
Þrótturinn og atorkan þarf
að koma í staðinn og nauð-
synlegur jarðvegur er
kominn. Engar framfarir
verða nema trú hafi skapast
á gjaldmiðilinn, viljann til að
skapa skilyrði og eigin getu.
íslendingar hafa ávallt aðlag-
ast aðstæðum á hverjum
tíma, sem hefur gert þeim
breyttar aðstæður. Enn einu
sinni hefur því verið forðað
að svo langt yrði gengið í
skuldasöfnun að ómögulegt
væri að rétta við og sækja
fram.
Hvorki stoðar
kæruieysi
né svartsýni
Grein sinni lýkur Halldór
þannig:
Við höfum upplifað miklar
framfarir. Það hefur gerst
með samstöðu og óhaggan-
legri trú á landinu. Sjálfstæði
og sjálfsforræði hefur orðið
slíkur aflvaki framfara að
undrun vekur víða um heim.
Við megum hins vegar ekki
ofmetnast. Áframhald fram-
faranna byggist á því að við
gætum að fjöreggi þjóðarinn-
ar með nærgætni og hlýju.
Þar stoðar hvorki kæruleysi
né svartsýni. Við getum ekki
látið sem við vitum ekki af
viðvörunum um ástand fiski-
stofna. Hins vegar verður að
trúa því að ástandið sé aðeins
tímabundið.
Forfeður okkar skiluðu
landinu til okkar í gegnum
margvíslega erfiðleika. Þeir
sem stýrðu í gegnum krepp-
una væru ekki í vandræðum í
dag. Fortíðin sýnir okkur að
engin ástæða er til svartsýni
um framtíðina ef haldið er af
skynsemi á málum.
Á nýju ári verður að gæta
þess að viðhalda stöðugleika.
Þjóðfélag jafnvægis er fors-
enda annars. Þá kemst
skynsemin betur að og kröfu-
gerðin á hendur þjóðfélaginu
raunhæf. Það er margt ógert
Framsóknarflokkurinn vill
leysa vandamál þjóðfélagsins
á grundvelli félagshyggju og
samvinnu. Mál verða hins
vegar ekki leyst nema raun-
veruleg verðmæti séu fyrir
hendi. Ekki þarf síður að
rækta hugann, og þekking-
una. í önn dagsins gleymast
oft hin andlegu verðmæti sem
eru grundvöllur lífs okkar og
skilnings á þörfum hvers
annars.