Tíminn - 04.07.1986, Blaðsíða 3

Föstudagur4. júlí 1986
Tíminn 3
Hærri lán, lengri lánstími
og fjármagnið fyrr í notkun
-AlexanderStefánssonfélagsmálaráðherrasvarar nokkrum spurningum um húsnæðislögin nýju
Nýlega kom út reglugerð um lán-
veitingar Byggingarsjóðs Ríkisins. í
eftirfarandi viðtali svarar Alexander
Stefánsson, félagsmálaráðherra
nokkrum spurningum varðandi þessi
nýju lög.
Aðalkostir
- Hverja telur þú vera helstu kosti
þessara laga?
„ Aðalkostirnir eru að lífeyrissjóð-
irnir koma inn í fjármögnun hús-
næðiskerfisins og að fólkið í landinu
mun kalla á það að þeir verði með
og skapi því þannig lánsrétt. Fjár-
magnið kemst fyrr til nota en áður
og þá er ekki síður mikilvægt að með
lögunum hækka lánin, þau eru núna
komin í 70% af kostnaðarverði íbúð-
ar, og lán vegna notaðra íbúða
verður 70% af nýbyggingarláni.
Lánstíminn lengist í 40 ár, þannig að
það má segja að þetta sé viðráðan-
legra fjármagn en áður. Þetta eru
aðalkostirnir.
„Þá er gert ráð' fyrir að umsóknum
lána fylgi kostnaðar- og greiðsluáætl-
un þannig að það er tækifæri til að nýta
ráðgjafaþjónustu Húsnæðisstofnun-
ar. Hún á að gera fólki grein fyrir
hvort þetta stenst sem fólk er að fara
út í og leiðbeina því að öðru leyti.
Slíka þjónustu hefur okkur skort og
ég tel hana mjög til bóta.
Skylda arkitekta
„Það er skylda arkitekta og verk-
fræðinga sem hanna hús að láta
fylgja með nákvæmar kostnaðaráætl-
anir, og ég vona að þessi nýju lög sjái
til þess að þessir aðilar gegni þessari
skyldu sinni. Kostnaðaráætlun er
innifalin í verði teikningar, en þessu
hefur aldrei verið fylgt eftir. Þetta er
grundvallaratriði, nú getur Hús-
næðisstofnun sinnt þessu mati á
einfaldan hátt."
Vaxtamunur vandamál
- En nú lána lífeyrissjóðirnir
Húsnæðisstofnun fjármagn með 9%
vöxtum, en Byggingasjóður veitir
hins vegar lán með 3 1/2% vöxtum.
Gengur þetta upp?
„Það er alveg ljóst að þessi vaxta-
munur er áframhaldandi vandamál,
og ég geri ráð fyrir því að framlög
ríkissjóðs til byggingarsjóðanna geti
ekki brúað þetta bil til lengri tima.
Það þarf að samræma þessa vexti, en
ríkisstjórnin hefur hins vegar ákveð-
ið að vextir af lánum Byggingarsjóðs
ríkisins verði 3 1/2% út kjörtímabil-
ið. Vextir fara þó lækkandi, þannig
að reikna má með að þessi vaxta-
munur verði ekki eins mikill eftir 1.
sept. Þessi mál eru í athugun og
samningar standa yfir. Það er hins
vegar ekki rétt, sem einhvers staðar
hefur verið haldið fram, að ríkið hafi
aldrei endurgreitt lífeyrissjóðunum.
Þeir hafa fengið sitt til baka og ekki
tapað á viðskiptum sínum við bygg-
ingasjóðina nema síður sé.“
Húsnæðislán í bönkum?
- Má ekki búast við að álagið á
Húsnæðisstofnnn aukist í kjölfar
laganna, og er stofnunin nægilega
vel mönnuð til að mæta því?
„Að sjálfsögðu eykst álagið, en ég
Alexander Stefánsson, félagsmála-
ráðherra
held að með góðu skipulagi eigi
þetta að takast og að ekki þurfi að
fjölga þar fólki. Svo er einnig heimilt
samkvæmt þessum lögum að fela
öðrum lánastofnunum, þ.e.
bönkum, að annast þessa fyrir-
greiðslu í gegnum Húsnæðisstofnun,
gegn ákveðnum skilyrðum. Þannig
má létta álagið á stofnuninni ef þess
þarf. Hvort þettta verður nýtt, fer
eftir því hvort samningar nást við
bankakerfið. Ég er nærri viss um að
þróunin geti orðið í þessa átt því
margir viðskiptabankanna hafa
möguleika til þessa tæknilega séð.“
Einn sjóður?
- Nú hafa kjör þeirra lána sem
tekin eru úr Byggingarsjóði ríkisins
annars vegar og Byggingarsjóði
verkamanna hins vegar sífellt orðið
líkari. Er kominn tími til að samcina
þessa tvo sjóði?
„Ég er og hef lengi verið þeirrar
skoðunar að það sé ástæðulaust að
hafa tvo byggingarsjóði. Það leiðir
af sjálfu sér að með lögunum er
stigið ákveðið skref sem hlýtur að
kalla á vissa endurskoðun á því kerfi
sem við búum við. Ég reikna með
því að það komi að því að hér verði
aðeins einn byggingarsjóður,“ sagði
Alexander Stefánsson að lokum.
phh
Heyskapur hafinn Norðanlands:
Mikið slegið
í Eyjafirði
dögunum. Ekki gaf hann sér tóm til
að segja fleira, enda ný byrjaður að
slá stærðar stykki.
Sláttur er nú hafinn á flestum
bæjum í Eyjafirði innan Akureyrar.
Allgóð spretta er á þessu svæði, og
hafa bændur nýtt sér veðursældina
að undanförnu til heyskapar. Svarf-
dælingar eru einnig margir byrjaðir,
en á Árskógsströnd og Arnarnes-
hreppi eru tún skemur á veg komin,
og hefst sláttur þar vart fyrr en
uppúr miðjum mánuðinum. í Suður
Þingeyjarsýslu er sláttur lítillega haf-
inn á Svalbarðsströnd, og í Fnjóska-
dal og Bárðardal eru menn farnir að
gera heyvinnutækin klár. Norður
Þingeyingar verða hins vegar að
bíða enn um sinn vegna ónógrar
sprettu.
„Maður hikar sko ekki við að
byrja, þó ekki sé fullsprottið, maður
verður að nota þurrkinn. Nú svo er
geysimikið til af heyjum síðan í
fyrra, og alltaf þarf að fækka
skepnunum og draga saman fram-
leiðsluna, svo þessar horrenglur á
ákveðnum stöðum á landinu hrökkvi
ekki uppaf úr offitu,“ sagði norð-
lenskur bóndi er blaðamaður hitti á
Verslunarráð íslands:
Jöfnunar-
gjaldi á
kartöflur
mótmælt
Æskan gegn
Reglugerð um álagningu 40%
gjalds á tollverð unninna kartaflna
og 50% á tollverð óunninna kartaflna
var gefin út í lok júní. Fullyrt er að
gjaldið breyti ekki framfærslukostn-
aði og gjaldið eigi að stuðla að
samkeppnisstöðu íslenskra kartaflna,
þar sem útlendar kartöflur séu tölu-
vert dýrari.
Verslunarráð Islands hefur sent
frá sér ályktun þar sem segir að þetta
jöfnunargjald sé ekki til komið
vegna óeðlilegrar verðfellingar á
óunnum kartöflum, en slíkar að-
stæður hafi verið forsendur laga sem
heimila jöfnunargjald á útlendar
kartöflur. Þessar kartöflur eru
keyptar á uppboðsmarkaði og því sé
ekki um verðfellingu að ræða segir í
ályktuninni. Ennfremur segir þar að
jöfnunargjaldið verði til þess að
innfluttar kartöflur verði 40-50%
dýrari út úr búð en innlendar kartöfl-
ur og komi jafnframt í veg fyrir að
ársgamlar íslenskar kartöflur lækki í
verði. Því er skorað á landbúnaðar-
ráðherra að draga til baka þetta
jöfnunargjald. -ABS
Farsímakerfið tekið í notkun
Matthías Bjarnason, samgöngu-
ráðherra tók upp símann og hringdi
í Steingrím Hermannsson, fyrrum
samgönguráðherra. Þar með var
sjálfvirka farsímakerfið NMT-450
opinberlega tekið í notkun.
Atburður þessi átti sér á Hótel
Sögu í gær, að viðstöddum Jóni
Skúlasyni, Póst- og símamálastióra
og öðrum embættismonnum stotn-
unarinnar, sölumönnum þeirra sjö
farsímategunda sem nú eru falar í
landinu og blaðamönnum.
NMT-farsímakerfið er eitt hið
fullkomnasta sinnar tegundar og hið
eina sem má tengja á milli landa.
Tímamynd Pétur
kjarnorkuvá
8000 íslenskir grunnskólanemar
senda Reagan og Gorbatsjef áskorun
„I tilefni af ári æskunnar höfum við,
æska íslands, útbúið undirskrifta-
lista gegn vígbúnaðarkapphlaupinu.
Okkar einlæga ósk er sú að við og
komandi kynslóðir fái að lifa í heimi
friðar og bróðernis. Það er hræðileg
tilhugsun að öll þau kjarnorkuvopn
sem til eru geti grandað heiminum á
svipstundu.
Stöðvið vígbúnaðarkapphlaupið
áður en það verður of seint!“
Þannig hljóðar orðsending sem
8000 íslenskir grunnskólanemendur
sendu þeim Ronald Reagan, Banda-
ríkjaforseta og Michael Gorbatsjef
leiðtoga Sovétríkjanna eigi fyrir
löngu.
A blaðamannafundi kom Eugení
Kosarev, sendiherra Sovétríkjanna
á Islandi, svörum Michaels Gorbat-
sjefs síðan á framfæri. Er þar tekið
undir þær óskir sem koma fram í
bréfi barnanna og ítrekað að Sovét-
ríkin óski ekki stríðs heldur friðar.
Þessu til stuðnings er bent á hinar
ýmsu friðartillögur Sovétríkjanna,
samþykkt þeirra á banni við kjarn-
orkusprengingum í tilraunaskyni og
vilja þeirra til að halda SALT I og
SALT II -sáttmálana. -phh
Eugení Kosarev, sendiherra Sovétríkjanna, ásamt nemendum úr Æfingaskóla Kennaraháskólans, en þau stóðu að
undirbúningi og skipulagningu undirskriftasöfnunarinnar. Tímamynd: Péiur.