Tíminn - 06.08.1986, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 6. ágúst 1986
Tíminn 3
Vestmannaeyjar:
FJOLMENNASTA
NÓDHÁTfÐIN
t
Fjölmennasta Þjóðhátíð Vest-
mannaeyinga gekk nokkurn veginn
klakklaust fyrir sig nú um verslun-
armannahelgina. Þó setti það skugga
á hátíðarhöldin að brennukóngurinn
Siggi Rein, sem kveikt hefur í þjóð-
hátíðarbrennunni um áratuga skeið,
brenndist þegar hann kveikti í bál-
kestinum. Bruninn var þó ekki mjög
alvarlegur. Þá slasaðist drengur um
borð í ferjunni Smyrli þegar hún var
í útsýnisferð í kringum eyjarnar.
Drengurinn, sem er sonur eins úr
áhöfn skipsins, féll á milli hæða og
mun hafa höfuðkúpubrotnað.
Talið var að rúmlega tíu þúsund
manns hafi verið í Herjólfsdal þegar
mest var, en flugvélar og skip fluttu
fólk til Eyja allt frá fimmtudegi.
Færeyska ferjan Smyrill var fengin
til að ferja fólk á milli, en ferjan varð
fyrir seinkun á föstudeginum á leið-
inni til íslands, og t.d. var ferð sem
áætluð var kl. 21 á föstudagskvöldið
ekki farin fyrr en kl. 03 um nóttina
og höfðu þá sumir beðið í tæpa sjö
klukkutíma á bryggjunni í Þorláks-
höfn og heldur farnir að ókyrrast.
Allir komust þó til Eyja á endan-
um og þrátt fyrir mannfjöldann gekk
þjóðhátíðin slysalaust fyrir sig og
var þar einkum að þakka einstaklega
góðu veðri sem hélst þar til kl. 23 á
sunnudagskvöld, þegar skyndilega
gerði úrhellis rigningu. Gárungarnir
sögðu að veðurguðirnir hefðu verið
að hrekkja Árna Johnsen, sem ein-
mitt var að búa sig undir að hefja
söng við varðeld. Þjóðhátíðargestir
létu þó bleytuna ekki á sig fá og
dönsuðu í drullunni fram undir
morgun. Talsverð ölvun var á þjóð-
hátíðinni eins og gengur og stóð
gleðskapurinn fram undir hefðbund-
inn fótaferðartíma alla dagana, og
þeim hörðustu var sópað inn í tjöldin
þegar hreinsunarmenn tóku til starfa
kl. 10.
Bifhjólasamtök lýðveldisins,
Sniglarnir, fjölmenntu á þjóðhátíð
og varð sumum ekki um sel þegar
þeir sáu leðurklædda sveit storma í
land á mótorhjólum, en ekki var
annað að sjá en þar færi friðsemdar-
fólk. Raunar var það Sniglunum að
þakka að ekki sauð upp úr þegar um
1000 manns biðu eftir ferjunni
Smyrli í Þorlákshöfn á föstudags-
kvöld, þá tóku þeir að sér stjórnina
og höfðu hemil á mannskapnum.
Þegar menn loks komust um borð
í Smyril lyftist þó brúnin á mörgum
ferðalangnum, ekki einungis vegna
tilhlökkunarinnar að komast í
Herjólfsdal, heldur töldu ýmsir af
forframaðri tungumálasérfræð-
ingunum að starfsfólk skipsins gengi
um nakið. Báruþessir ágætu fræðing-
ar fyrir sig skilti sem víða héngu
og á stóð að sumar dyrnar væru
einungis fyrir „bert kiosk
starvsfolk".
Afgreiðslufólkið á ferjunni reynd-
ist þó vera fullklætt og urðu hinir
óþreyjufullu að bíða betri tíma til að
geta átt von á slíkum augnaglaðn-
ingi.
GSH
Það voru yfir 10 þúsund manns í Herjólfsdal þegar mest var, og bæði skip og
flugvélar voru í stöðugum fólksflutningum alla helgina. Hér sjást nokkrir
ferðalangar á bryggjunni í Eyjum.
Það var mikið fjör í Ilerjólfsdal þar sem Stuðmenn léku fyrir dansi undir uppblásnuin kolkrabba.
Það var mikið að gera hjá þyrlu Landhelgisgæslunnar yfir verslunarmanna-
helgina, en hún flutti slasaða ferðalanga víðs vegar af landinu á sjúkrahús.
Hér sést hún koma með einn slíkan á Borgarspítalann í Reykjavík, sl.
sunnudagskvöid. Tlmamynd: Sveirir
Umferöin:
Rúm 70 umferðar-
óhöpp á land-
inu um helgina
Umferðin um landið um verslun-
armannahelgina gekk vel eftir atvik-
um, samkvæmt upplýsingum frá
Umferðarráði. Frá föstudegi til
miðnættis á mánudag hafði lögreglan
haft spurnir af samtals 72 umferðar-
óhöppum á landinu, en alls slösuðust
í þessum óhöppum 22 manns, þar af
4 alvarlega. Samkvæmt flokkunar-
kerfi lögreglunnar skiptust óhöppin
í flokka á eftirfarandi hátt: Tíu bílar
óku út af vegi, ellefu bílveltur urðu,
árekstrar urðu 45, ekið var á 3
gangandi vegfarendur og þrisvar var
ekið á skepnur.
Umferð um helgina var nokkuð
meiri en í fyrra og var mælt á fjórum
stöðum á Suður- og Suðvesturlandi.
Ölvunarakstur var nokkuð áber-
andi þrátt fyrir þann mikla áróður
sem var fyrir helgina og voru alls
teknir 73 ökumenn fyrir meint„
ölvun við akstur. Að sögn talsmanna
Umferðarráðs olli þessi ölvunarakst-
ur nokkrum vonbrigðum og setti
svartan blett á annars góða umferð-
arhelgi. Engu að síður voru 10
ökumönnum færri teknir fyrir ölvunar-
akstur nú en í fyrra þrátt fyrir
harðara eftirlit, og gefur þaö e.t.v.
fyrirheit um jákvæða þróun í þeim
efnum.
Víðast á landinu var umferðin um
helgina þung og jöfn og bílbelta-
notkun nokkuð almenn.
-BG
Þórs, Þórs, Þórsmerkurferð...
Fólk safnaðist víða sainan um verslunarmannahelgina og var Þórsmörk
engin undantekning. Þangað fóru hátt í tvö þúsund manns, margir voru
á vegum Lögþings sem bjóða upp á pakkaferð þar sem innifalið cr
grillveisla og kvöldvaka. Á myndinni má sjá hvar verið er að grilla fyrir
100 manns og eftir matinn var kveiktur varðeldur og sungið við raust.
Tímamynd : Pétur
FRÉTTASKÝRING

Húsnæðislánin:
Tvær grímur farnar að renna á ábyrga menn
Tregðan á að kveða skýrar á um
lánskjör í samningum þeim sem
fyrir liggur að gera milii Húsnæð-
isstofnunar ríkisins og lífeyrissjóð-
anna, (um milljarða lán þeirra
síðarnefndu íhúsnæðislánakerfið),
mun til komin vegna þess að farnar
séu að renna tvær grímur á ýmsa
ábyrga menn í ríkiskerfinu að
undirrita í þessum samningum allt
að því dauðadóm yfir húsnæðis-
lánakerfinu.
í lögunum frá í vor er sem
kunnugt er gert ráð fyrir að ávöxt-
un á lífeyrissjóðamilljörðunum
verði áþekk því sem ríkið býður á
almcnnum markaði - þ.e. á spari-
skírteinum sínum, sem nú er í
kringum 8%. Á hinn bóginn er í
greinargerð með frumvarpinu á
það bent, að ef mismunur á út-
lánsvöxtum Húsnæðisstofnunar til
einstaklinga og þeim vöxtum sem
hún á að greiða lífeyrissjóðunum
verði meira en 2-3% stofnuninni í
óhag þá mundi húsnæðislánakerfið
fljótlega hrynja.
Miðað við núverandi vexti á
spariskírteinum ríkissjóðs - sem
lífeyrissjóðirnir ættu að fá sam-
kvæmt lögunum - og útlánsvexti
á húsnæðismálalánum, yrði fyrr-
nefndur vaxtamunur um tvöfalt
meiri en að framan greinir, eða
4,5% á útlánafé Byggingarsjóðs
ríkisins og 7% á því fjármagni scm
kæmi í hlut Byggingarsjóðs
verkamanna.
Fjármálaráðhera sagði í viðtöl-
um við ríkisfjölmiðlana um hclgina
að það væri Húsnæðisstofnunar að
semja við lífeyrissjóðina, sem rétt
mun samkvæmt lögunum. Á hinn
bóginn sýnist liggja í augum uppi
að Húsnæðisstjórn semur ekki ein
og sér um kjör sein kæmu til með
að kosta ríkissjóð hundruð mill-
jóna í vaxtamun ef kerfið ætti að
ganga - án þes að fjármálaráðu-
neytið hafi þar einhverja hönd í
bagga.
Forsvarsmenn lífeyrissjóðanna
(sem sumir hverjir bentu á þennan
vanda þegar áður en lögin voru
sett) eru því tregir til að lána ríkinu
milljarðana sína næstu árin einung-
is út á það orðalag að lánskjörin
verði eins og ríkið býður á almenn-
um markaði. T.d. býður ríkið nú
a.m.k. eina 4-5 flokka spari-
skírteina og skuldabréfa til sölu á
almennum markaði með nokkuð
mismunandi lánskjörum. Getur
ríkið ekki búið til fleiri bréfaflokka
með ennþá meiri misniun á láns-
kjörum? - spyrja lífeyrissjóða-
menn. Og við hvaða lánskjör á þá
að miða? Skýr svör við þeirri spum-
ingu vilja lífeyrissjóðirnir fá inn í
samninga sína. Þar stendur nú
hnífurinn í kúnni.
Fyrir almenning í landinu er
þarna um stórmál að ræða. Sem
væntanlegir lífeyrisþegar vill fólk
auðvitað að sjóðirnir séu sem best
ávaxtaðir - en sem væntanlegir
íbúðakaupendur vill þetta sama
fólk fá lán á lágum vöxtum. Þetta
tvennt gengur illa að samræma
þegar um sömu fjármunina er að
ræða. Verður tæpast gert nema
með gífurlegum vaxtaniðurgreiðsl-
um úr ríkissjóði, sem ríkið yrði þá
að sækja beint í vasa þessa sama
fólks með skattlagningu. _ HEI