Tíminn - 28.09.1986, Side 13

Sunnudagur 28. september 198
verkum. Kaþólska hirðkirkjan
var höfuðkirkja borgarinnar þó
að Saxland hafi verið lútersk
ríki. Það stafaði af því að kon-
ungur Saxlands erfði pólsku
krúnuna, en sá böggull fylgdi
skammrifi að konungur Póllands
varð að vera kaþólskur. Saxa-
konungur skipti því unr trú og
gerðist kaþólskur minnugur hins
fornkveðna að París er alltaf
einnar messu virði, - með sam-
þykki hinna saxnesku þegna
sinna, sem munu hafa vonast til
að greiða lægri skatta fyrir vikið.
Báðar þessar kirkjur urðu fyrir
miklum skemmdum í loftárás-
unum á Dresden árið 1945,
kaþólska hirðkirkjan hefur verið
endurbyggð, en þar sem Frúar-
kirkjan, sem var ein fegursta
bygging sinnar tegundar í Evr-
ópu, var nú aðeins rústirnar
einar, varðveittar til minningar
um árásina og vitfirringu
strjðsins.
I kaþólsku kirkjunni voru iðu-
lega flutt kirkjuverk við guðs-
þjónustur og það kom í hlut
söngvara og hljóðfæraleikara
við óperuna að sjá um flutning-
inn. Sjálfsagt má gera ráð fyrir
að það hafi mætt meira á Einari
í því efni en mörgum hinna
eldri. Og óhætt er að fullyrða að
þarna hlaut hann dýrmæta
reynslu sem kom honum vel
þegar hann var orðinn leiðandi
söngvari í Stuttgart með þeim
starfsskyldum sem því fylgdi, en
sem 1. ljóðræni tenór þar varð
hann að takast á hendur stór
verkefni á sviði konsert- og órat-
óríusöngs."
Pegar blaðamaður spyr Einar
B. Pálsson hvort það hafi verið
fljótfærni af Einari Kristjánssyni
að yfirgefa Dresden svo fljótt,
svarar hann því neitandi. „Ég tel
að það hafiverið rétt ákvörðun.
í Stuttgart fékk hann strax mörg
tækifæri sem hann hefði orðið
að bíða eftir í Dresden. í Dres-
den hafði hann hlotið ómetan-
lega reynslu og menntun, en
Tíminn 13
þeir frægu söngvarar sem voru
við óperuna voru ekki líklegir til
að láta öðrum eftir hlutverk sín
orðalaust. 1 Stuttgart var ágæt
ópera og hefur alltaf verið og
vera Einars þar var merkur
áfangi í listamannsferli hans.“
Árið 1936 skildu leiðir með
þeim nöfnum, er Einar B. Páls-
son hélt heim til íslands með
verkfræðipróf upp á vasann, en
á íslandi var ekkert starf að hafa
sem væri samboðið söngvaran-
um Einari Kristjánssyni. En við
reynum að rekja okkur áfram
eftir þeim heimildum sem til eru
um störf hans í Þýskalandi, en
saga Einars hefur aldrei verið
skráð, þrátt fyrir viðburðari'ka
ævi hans og sjálfur skráði hann
ekki minningar sínar ef frá er
talið áðurnefnt viðtal í Vikunni.
Þar segir fátt eitt af dvöl hans í
Stuttgart sem varaði alls í tvö ár.
Þó sést af úrklippubók með
blaðadómum sem er í vörslu
ættingja hans að hann hefur
m.a. sungið aðalhlutverk í La
Bohéme, Rigoletto, La Travi-
ata, Brottnáminu úr kvennabúr-
inu og fleiri óperum minna
þekktum. En hann virðist ekki
hafa haldið saman nema broti af
dómum um sýningar þær sem
hann söng í. „Hann var upp-
teknari af list sinni en svo að
hann sinnti því að safna jafnóð-
um á einn stað því sem um hann
var skrifað," segir Einar B.
Pálsson.
En í Vikuviðtalinu góða, sem
nú stendur eftir sem nær eina
heimildin um feril Einars kemur
glöggt fram að í Stuttgart sat
hann ekki auðum höndum. Þar
segir hann:
„Aldrei hef ég komizt í aðra
eins púlvinnu og í Stuttgart.
Gerð var æfingartafla fyrir hvern
dag.. Á henni gat maður lesið,
hvað dagsverkið átti að vera.
Mest man ég eftir því að hafa
verið ætlað að byrja að æfa 11
óperuhlutverk sama daginn! Þá
var nú tími til kominn að biðjast
vægðar. En svona gat þetta
verið. Dírigentarnir voru þrír
og höfðu einatt margar óperur í
æfingu í einu hver um sig. Þess
vegna gat hitzt svo á, að óvið-
ráðanlega mörg verkefni hlæð-
ust að í einu.
Vinnan skiptist aðallega í
tvennt, æfingar á sviði og hlut-
vcrkalærdóm. Mcð hvert nýtt
vcrkcfni, scm manni er fengið í
hcndur er farið til „korrepetit-
ors“, cn það er píanóleikari,
scm hcfur því hlutverki að gegna
að bcrja rulluna inn í hausinn á
I La Boheme eftir Puccini
Kaþólska hirðkirkjan og kon-
ungshöllin í Dresden. Báðar
þessar byggingar standa á
sínum stað og nú er verið að
breyta höllinni í safn.
sem hafði verið í stofunum var
óskemmt, nokkur húsgögn og
flygill og því Var bjargað út
með krana.
Það voru liðin 9 ár frá því að
við hófum búskap okkar og við
höfðum visst næstum því allt,
sem við áttum, en Einar sagði
að mestu máli skipti að við
hefðum öll lifað af og við
værum ennþá ung og ættum
framtíðina fyrir okkur.
Það sem eftir var af samn-
ingstímanum í Hamborg starf-
aði Einar á vegum bresku her-
stjórnarinnar. Það var honum
unnt vegna þess að hann hafði
aldrei játað nasistum neina
hollustu. Hann bauð meira að
segja góðan daginn hvort sem
hann var staddur í óperunni
eða úti á götu, þegar öllum var
uppálagt að nota kveðjuna
„Heil Hitler“. Þegar tíminn
var úti 1946 yfirgáfum við
Þýskaland fyrir fullt og allt.“
„Schubcrt," svarar Martha
ákvcðin þegar við spurðum í
lokin hvcrt hcfði veriö eftir-
lætistónskáld Einars. „Schubert
var númer eitt, númer tvö og
númcr þrjú hjá honum. Síðan
komu hinir sönglagahöfundarn-
ir, Schumann, Wolf og Strauss.
Hann tók ljóðasönginn fram
yfir ópcrusönginn, margar óp-
erur hafa frcmur þunnan sögu-
þráö og Ijóðasöngurinn veitti
honum meiri ánægju en þær.
En af ópcruhöfundunum held
ég að Mozart hafi verið upp-
áhaldið hans.“
Nach vcrecblichcm Warten bleibt
mir dic trauriee Ccwihhcit. dató
beim J'crroransriff von 27. 28.
Iuli H43 cemcinsam inr I.cbcn eabcn;
meine Iiebc 1 rau
Wllhelmine Struek
eeb. Halnan. ceb. 14. 4. 1904
und mcinc licben Kinder
Jlse, Stb. 6. 5. 1925
Kurl-Helnz Sfb. 3. 8. 1927
l'rsulu. geb. 2. 6. 1929
GUnther, gcb. 29. 4. 1930
Theodor, ícb. 16. 1. 1935
Klaus, geb. 10. 1. 1936
Martha, geb. 29. 11. 1937
I*eter, gcb. 9. 8. 1940
Herhert, In stiller Traucr: geb. 2. 2. 1943
Klaují Struck. Fltem. Schwicccr-
eltcrn. lantc Martha und alle.
dic sie liebhattcn.
Þessi dánartilkynning í
Hamborgarblaði frá 1943 seg-
ir meira en mörg orð um
hörmungarnar í borginni í
kjölfar loftárásanna á borg-
ina. Þar auglýsir borgarbúi lát
konu sinnar og 7 barna á
aldrinum 18 ára til 6 mánaða.
Þau fórust öll í loftárásunum.