Tíminn - 24.07.1987, Side 13

Föstudagur 24. júlí 1987
Tíminn 13
I UTLÖND

Skólastýran Jean Harris var leidd fyrir rétt í New York fyrir 6 árum
og dæmd fyrir morðið á elskhuga sínum. Hún afplánar nú 15 ára
fangelsisdóm og þar gengur á ýmsu.
Glæpir borga sig ekki:
Dæmdur
morðingi
skrifar bok
- en fær ekki aö halda ritlaununum
Ertu að byggja upplíkamann?
Við leitum að blaðberum til
starfa víðsvegar um borgina.
Bakkagerði
Steinagerði
Skálagerði
Eskihlíð
Mjóuhlíð
Hrísateigur
Hraunteigur
Kirkjuteigur
Sundlaugarvegur
Akurgerði
Grundargerði
Búðargerði
Sogaveg 2-70
Sogavegur101-212
Borgargerði
Rauðagerði
Austurgerði Gautland
-------------------- Geitland
Bræðratungu Giljaland
Hrauntungu 2-48 Grundarland
Vogatungu
Austurberg
Gerðuberg
Hraunberg
Hamraberg
Hólaberg
Klapparberg
Afleysingar:
Háteigsvegur
Langahlíð
Flókagata
Viðjugerði
Seljugerði
Hlyngerði
Furugerði
Espigerði
Hvassaleiti
Háaleitisbraut 68
Heiðargerði
Hvammsgerði
Brekkugerði
Stóragerði
Stekkir
Breiðholt I
rímiim
DJðÐVILJINN
S.686300
S.681866
S.681333
Það vakti ekki svo litla athygli
fyrir 6 árum þegar dæmt var í máli
skólastýrunnar Jean Harris í
Bandaríkjunum, en hcnni hafði
orðið það á í afbrýðiskasti að verða
elskhuga sínum að bana. Sjálf hélt
hún því fram sér til varnar að hún
hefði engan annan ætlað að svipta
lífi en sjálfa sig en miðað byssunni
óvart svona skakkt.
Jean Harris stýrði fínum einka-
skóla fyrir dætur betri borgara í
McLean í Virginia og naut góðs
álits. Hún hafði aldrei gifst, en í 14
ár hafði hún staðið í ástarsambandi
við vellríkan og velþekktan lækni,
HermanTarnower. Frægðina hafði
hann fyrst og fremst hlotið fyrir að
vera höfundur bókarinnar „Scars-
dale Diet", sem mörgum þótti
byltingarkennd á sínum tíma.
Hvorugt þeirra var neitt unglamb
lengur, ungfrúin 63ja ára og læknir-
inn 69. Hún þótti með glæsilegri
konum, en hann aftur á móti lítill
fyrir mann að sjá, nauðasköllóttur,
grindhoraður og hrukkóttur.
Samt fór það svo að það var
læknirinn sem ekki var við eina
fjölina felldur í ástarmálum. Hann
hafði fengið augastað á aðstoðar-
stúlku sinni, fráskilinni konu,
Lynne Tryforos að nafni, sem var
20 árum yngri en skólastýran. Pví
undi Jean Harris ekki, heimsótti
elskhugann svikula í lúxusíbúðina
hans í New York og einhvern
veginn tókst svo óhönduglega til
að úr skammbyssu, sem vildi svo til
að hún var með í töskunni, rötuðu
fjögur skot í líkama læknisins sem
lést samstundis.
Fín kona í fangelsi
Jean Harris var dæmd í 15 ára
fangelsi. Það þótti þó alls ekki við
hæfi að hún sæti við sama borð í
fangelsinu og konur, sem áttu aðra
fortíð að baki. Hún mætti til fanga-
vistarinnar með perlufesti um háls-
inn og íklædd silkiblússu og minka-
pelsi. Hún og aðrir fangar áttu
enga samleið. Um skeið átti hún
samt vinkonu meðal fanganna,
Adelu Holzer, sem hafði hlotið
dóm fyrir svindl á Broadway, en
hroki Jean kom í veg fyrir að sú
vinátta héldist. „Jean er svo hroka-
full,“ segir Adela. „Hún er síkvart-
andi undan klámfengnu málfari,
kynvillu og að útvarpstækin séu of
hátt stillt. Hinir fangarnir hafa
lúskrað á henni. Ég hef heyrt í
henni öskrin. Og upp á síðkastið
hefur hún verið með skrámur og
kúlur á höfðinu og um skrokkinn."
Það var óútreiknanlegt skap Jean
sem sleit endanlega vináttu þeirra
Adelu, sem reyndar hafði alltaf
verið ótraust og á spenntum
nótum.
Ritvélin var of freistandi
Innan veggja fangelsisins búa
fáir útvaldir við tiltölulega góð
þægindi og frelsi að vissu marki.
Þar til snemma á yfirstandandi ári
var Jean Harris meðal þeirra sem
þessara forréttinda njóta. Hún bjó
í snotru húsi, ólíku nöturlegum
aðalbyggingum fangelsisins. Sæmi-
lega rúmgott herbergi hennar var
teppalagt í hólf og gólf og í einu
horninu stóð sjónvarpstæki, að
vísu með litlum skermi, og ritvél.
Læknirínn hafði fengið augastað á
annarri konu, Lynne Tryforos, og
Jean fvlltist afbrýðisemi.
Sennilega hafa þessi þægindi ver-
ið upphafið að endanlegu falli
hennar úr náð fangelsisyfirvalda.
Ritvélin varð henni svo mikil freist-
ing að hún tók til við að skrifa sögu
sína. Skriftirnar tóku tvö ár og nú
er bókin, „Stranger In Two
Worlds“, komin út í Bandaríkjun-
um og í þann mund að koma í
bókaverslanir í Bretlandi.
Svipt forréttindunum
- og ritlaunum
í vasa annarra
Þegar bókin kom út í Bandaríkj-
unum fyrr á þessu ári var búið að
svipta Jean Harris öllum forrétt-
indum, hún var aftur komin í
örlítinn gluggalausan klefa í aðal-
byggingu fangelsisins og hafði þeg-
ar fengið hjartaáfall tvisvar. Og
allt var þetta bókinni að kenna.
Lög New York ríkis kveða svo á
að dæmdir morðingjar megi ekki
hagnast fjárhagslega, peningarnir
eigi að renna til erfingja fórnar-
lambsins. Vegna þessara laga fær
Jean Harris ekki sjálf að ráðstafa
ritlaununum af bókinni sinni. Og
hún fær ekki heldur að njóta arfsins
sem fórnarlamb hennar ánafnaði
henni í erfðaskrá sinni. Hann sam-
svarar 9 milljónum ísl. kr. og
deilist mcðal erfingja hans.
Hagnaðarvon skólastýrunnar
varð þar með að engu og það varð
henni um megn. Þegar hún fékk
fréttirnar missti hún alla stjórn á
sér og fór að öskra og æpa. Á
endanum varð að róa hana niður
og setja hana í einangrunarklefa.
Þar varð hún að dveljast í eina viku
og var síðan flutt í venjulegan
fangaklefa. „Kannski fær hún aftur
aðgang að öllum þægindunum sem
hún naut áður en nú verður hún að
bíða eftir því að röðin komi að
henni. Hún hafði sín forréttindi og
misnotaði þau. Nú verðum við að
sjá til með framhaldið,“ segir yfir-
maður í fangelsismálum New York
ríkis.
Það má þvf segja að Jean Harris
hafi kynnst tveim heimurn í lífi
sínu og augsýnilega er hún jafnófær
um að lifa í báðum.
Fórnarlambið, Herman Tarnower
læknir, var þekktur maður og auð-
ugur.