Tíminn - 06.01.1988, Blaðsíða 14

14 Tíminn
Miðvikudagur 6. janúar 1988
AÐ UTAN

Ef hann félli aftur
dæi ég hreinlega
- segir Dinah O’Dowd, ein þeirra
þúsunda mæðra, sem barist hafa
með börnum sínum gegn fíkniefna-
neyslu þeirra. Hún telur sigur unninn,
en getur þó ekki verið alveg viss. Þó
sonur hennar sé hjnn heimsfrægi Boy
George, er hann henni umfram allt eitt
af börnunum sex...
Dinah O’Dowd er að endurbæta í
húsinu í Shooting Hill í London.
Hún hefur veggfóðrað stofuna að
nýju, með fallegu, ljóslillabláu, sett
upp ný gluggatjöld, fleygt út teppinu
í ganginum og er langt komin með
að hreinsa alla málningu af stiganum
og handriðinu.
Af ódrepandi bjartsýni er eins og
hún ráðist í þetta vegna þess að hún
geti ekki lengur horft á gömlu
sprungurnar, sem minnstu munaði
að legðu hamingjuríkt heimili henn-
ar í rústir fyrir aðeins fáum mánuð-
um.
í>að sem Dinah O’Dowd metur
mest alls í heimi hér, eru börnin
hennar sex. Þjáist þau, þjáist hún
líka. Sé þeim ógnað, ræðst hún til
varnar. Ekki skiptir neinu, að þau
eru öll uppkomin og lifa sjálfstæðu
lífi. Ef eitthvert þeirra á í vanda,
bregður Dinah við til hjálpar.
Því var það þegar George sonur
hennar, stórstjarnan Boy George í
augum okkar hinna, átti í meiri
vanda en nokkurn gat órað fyrir, að
Dinah tók til hendinni. Ég veit að
margt fólk snýr sér bara undan,
þegar illa er komið fyrir börnum
þess, segir hún með hreim, sem er
blanda af írskum hreim og hreim frá
Suður-London. Það gæti ég bara
ekki gert. Aldrei hvarflaði að mér að
sleppa hendinni af George.
Engu skiptir hvað manni býður
við hlutunum eða hvað erfiðleikarnir
eru yfirþyrmandi, þráðurinn milli
móður og barns rofnar aldrei til
fulls, fullyrðir Dinah.
Þegar Dinah, sem er 48 ára, lítur
um öxl, sér hún að George hefur
aldrei sokkið dýpra í eymd og ör-
væntingu, en þegar hann ánetjaðist
heróíni. Hún gerirsér Ijóst, að hann
var að dauða kominn. Heróínið
varð tveimur vinum hans að bana.
Hún hefði hæglega getað orðið
enn ein syrgjandi móðirin, en nú
telur hún víst, að hættan sé liðin hjá.
George er laus við eitrið, hefur
eignast nýja vini og líður aftur vel.
Hann styrkist með hverjum degin-
um, segir hún stolt. Hann er í góðu
jafnvægi, fer út með vinum sínum og
gerir það sem hann nýtur mest,
syngur af hjartans lyst. Ég er líka
eins og ný manneskja, nú þegar
þessari martröð er lokið.
Dinah leyfir sér ekki að efast.
Hver einasti dagur er eins og verð-
laun. Ef einhver segði mér, að
George væri fallinn aftur, myndi ég
hreinlega deyja. Tilhugsunin er
óbærileg.
Þegar George var lítill, sleppti
Dinah eitt sinn af honum hcndinni
andartak og snáði hljóp beint út á
götu og slapp naumlega undan bíl.
Þá nótt fékk hún martraðir um, hvað
hefði getað gerst, vegna þess að hún
hélt honum ekki stöðugt við hlið sér.
Martraðirnar komu aftur fyrir
tveimur árum, þegar henni varð
smám saman ljóst, að George var
heróínsjúklingur. Maður krossfestir
sjálfan sig, þegar svona lagað gerist,
segir hún. Situr bara og veltir fyrir
sér, hvað hafi farið úrskeiðis, síðan
hann var barn og hvers vegna.
Skyldi hann hafa gefið í skyn að
hann ætti í vanda, án þess að ég
hlustaði? Brást ég honum?
Loks verður maður bara að trúa
að eiga alls enga sök á vandanum,
annars yrði maður vitskertur. Ég er
ekki trúuð manneskja, en þegar allt
var sem svartast, lagðist ég jafnvel á
bæn. Verst var vanmáttarkenndin.
Ég gat ekki gert neitt varðandi þá
vini Georges, sem ég vissi að höfðu
slæm áhrif á hann. Mér geðjast ekki
að orðinu hatur, en þannig voru
tilfinningar mínar í garð þeirra.
Hefði ég átt skotvopn, hefði ég
eflaust skotið einhverja þeirra, guð
hjálpi mér.
Dinah O’Dowd er hlédræg kona, en veitti þetta viðtal til að styrkja ef til
vill aðrar ntæður í sömu sporum.
í blíðu og stríðu. Hvað sem á dynur,
stendur Dinah þétt við hlið soiiar
traust verður að vera til staðar.
Maður verður að geta sleppt.
Nú veit Dinah allt um hvernig
fíkniefnaneytendur ljúga og svíkja,
hvernig þeir geta horft beint framan
í fólk og svarið að þeir taki ekkert,
þó þeir séu rétt búnir að því.
- í fyrstu trúir maður, segir hún.
- Loks rennur upp fyrir manni, að
maður verður að tileinka sér slægð
líka.
Dinah hefur oft spurt George,
hvers vegna hann hafi fallið, eftir að
hafa verið mjög svo andvígur fíkni-
efnum lengi. - Hann segist ekki vita
það. Einhvern tíma kemst hann
kannski að því, þegar hann getur
litið um öxl, en það verður varla
strax.
Ef til vill er um að kenna streit-
unni, þessi sífelldu ferðalög, viðtöl
og leikaraskapur. Hann gat ekki
einu sinni keypt dagblað, án þess að
vera áreittur. Peningarnir hafa ef-
laust sitt að segja líka. Að koma úr
venjulegri verkamannafjölskyldu og
geta svo skyndilega velt sér upp úr
peningum, er ekki heppilegt. Vera
má líka, að þetta hafi allt hlaðið utan
á sig, eins og snjóbolti. Vandinn við
fíkniefni er sá, að þau eru alls
staðar. Enginn þarf að neyta þeirra
og það er hræðilegt að hugsa um allt
unga fólkið, sem hefur dáið að
ástæðulausu vegna þeirra.
Dinah hefur hingað til verið treg
til að tala um vanda sonar síns, því
hún veit að þúsundir annarra mæðra
berjast sömu baráttu, án þess að
kastljósið beinist að þeim. Hún ætl-
ast ekki til sérstakrar aðdáunar.
Um frægð sonar síns segir hún: -
Ef einhver spyr mig, hvort ég sé
móðir Boys George, svara ég: - Nei,
hann er sonur minn og bara eitt af
börnum mínum. Sumir sem ég hef
Beiskjan er mikil, vegna þess að
maður man svo vel fallegu augun og
bjarta brosið, sem nú er horfið.
Manni finnst eitthvað tekið frá
manni smám saman, án þess að geta
neitt gert. Svo kemur baráttuviljinn
til sögunnar og maður getur ekki
sleppt því litla sem eftir er.
Éf til vill veit enginn nema George
sjálfur hversu mikið hann á móður
sinni að þakka. Hún hefur alltaf
verið nánasti bandamaður hans í
einu og öllu. Aldrei setti hún út á
útlit hans, þegar hann tók að mála
sig og klæða sem afkáralegast. Hún
hugsaði sem svo, að mikilvægara
væri að vera góð manneskja, en
harðsoðin karlímynd. Hún saumaði
meira að segja sum af fötunum hans.
Versti dagur í lífi Dinuh var
laugardagurinn fyrirsíðustu jól, þeg-
ar hún heyrðj í fréttum að George
hefði verið hartdtekinn. - Ég fylltist
örvæntingu, segir hún. - Maður
hugsar ekki um, hvað hann hafi
gert, heldur hvort allt sé í lagi með
hann. Ég æddi um gólf og keðju-
reykti.
Dinah og Gerald, faðir Georges
hröðuðu sér á lögreglustöðina. - Ég
gleymi aldrei svipnum á George þá.
Mig langaði bara að taka hann í
fangið.
Þarna hófst erfiðasta tímabil í lífi
Boy Georges. Síðan skrifuðu blöðin
í metratali um heróínneyslu hans,
meðan hann reyndi hvað eftir annað
að venja sig af, en mistókst. Svo var
það snemma morguns, að George
var á heimleið frá vini sínum, ásamt
öðrum vini, Mark Golding, að lög-
reglan stöðvaði þá og fann smávegis
af kannabis á George. Aftur voru
það Dinah og Gerald, sem sóttu
niðurbrotinn son sinn og fóru með
hann heim til hans í Hampstead.
Sama kvöld, þegar læknirinn kom,
ákvað George, að nú væri nóg
komið. Dinah minnist þess er hann
sagðist vilja losna við þetta allt
saman, bæði fíkniefnin og lyfin. Þá
var hún viss um að komið væri að
tímamótum. Hún ákvað að vera hjá
George svo lengi sem þörf krefði.
Skömmu síðar hringdi Mark, vinur
Georges og daginn eftir var Dinuh
sagt, að hann væri dáinn. - Það er
ekki rétt, sem sagt hefur verið, að
George hafi ákveðið að hætta eftir
að Mark dó, segir hún. - Hann var
þegar búinn að taka þá ákvörðun.
Ég sagði við George sem svo: -
Jæja, þú átt eftir að sakna Marks og
þetta verður mjög erfitt allt saman.
En ef þú hættir núna, geta erfið-
leikamir borgað sig. Að ári liðnu
geturðu sagt að vinur þinn hafi ekki
dáið til einskis. Sjálf var ég alltaf að
hugsa um, að það hefði allt eins
getað verið George sem dó.
Dinah fékk sérstakt þriggja mán-
aða leyfi frá störfum sínum og flutti
inn til Georges. Nú þurfti hann
verulega á því að halda, að hafa
einhvern hjá sér. - Þetta fólk gengur
gegnum hreint víti, segir hún. - En
hvað sem það veinar, grætur og
formælir manni, verður það að vita,
að maður er þarna ennþá, þegar
kastið er liðið hjá. Þá þarfnast það
einhvers til að tala við.
Þetta er sólarhringsvinna. Það er
ekki einu sinni óhætt að skreppa frá
í nokkrar mínútur. Fjölskyldan varð
að bjarga sér sjálf og ég hafði
samviskubit þess vegna. Það var
ekki um neitt að velja, ég mátti til
að vera stöðugt hjá George og það
var erfitt fyrir okkur bæði og alla,
sem viþ þekkjum.
Oft bað ég guð um styrk og mig
langaði að fara heim, en vissi að ég
gat það ekki. Öll orka mín beindist
í eina átt og þannig yrði það að vera,
hans vegna.
Þegar Dinah þurfti að fara til
vinnu aftur, var hún ekki viss um að
George væri óhætt einum. - Auðvit-
að hafði ég áhyggjur og leið illa, en
ekki hitt lengi, segja hissa: - Ja
hérna, þú hefur ekkert breyst. Það
finnst mér notalegt. Ef sonur minn
væri hins vegar Jón Jónsson, væri
öllum sama, þó hann hefði lent í
vandræðum.
Vandræðin og leiðindin hafa verið
af ýmsum toga fyrir Dinuh. Til
dæmis sagði móðir hljómlistar-
mannsins Michael Rudetsky, sem
lést af heróínneyslu, að enginn úr
O’Dowd fjölskyldunni hefði látið
svo lítið að tala við sig. Dinah segist
hafa talað við hana í tvo tíma og
grátið með henni. - Ég fann til með
henni, af því ég vissi, að þetta hefði
allt eins getað verið George sem dó.
Nú held ég að hún sé bara á
höttunum eftir peningum. Það er
ekki einleikið, hvað hún tranar sér
fram í fjölmiðlum.
- Þegar George var lengst niðri,
las ég fyrir hann bréf, sem honum
bárust, til að sannfæra hann um, að
fyrir hverja eina illgjarna manneskju
í heiminum, væru að minnsta kosti
tvær góðviljaðar.
Núna skiptir afstaða Georges til
lífsins mig öllu máli, heldur móðir
hans áfram. - Ég vil bara að hann sé
ánægður. Mér er nákvæmlega sama,
þó hann komist aldrei framar á
vinsældalista, þó hann verði staur-
blankur. Mér líður vel núna hans
vegna og hvers getur móðir fremur
óskað?
George sjálfur er áreiðanlega ekki
í vafa um að hann getur einskis betra
óskað sér, þegar móðir er annars
vegar.