Tíminn - 29.11.1988, Síða 9

Þriðjudagur 29. nóvember 1988
Tíminn 9
VETTVANGUR
Sverrir Hermannsson fyrrv. menntamálaráðherra:
Flaggað á Akureyri
Fyrirspurn til Arnmundar Backman, háyfirdómarafráfyrrverandi menntamálaráðherra, Sverri Hermannssyni
Veleðla herra hæstaréttarlögmaður!
S.l. laugardag komst ég yfir
svohljóðandi fréttatilkynningu frá
Menntamálaráðuneytinu:
„Fréttatilkynning vegna sam-
komulags sem gert hefur verið á
milli menntamálaráðherra og
Sturlu Kristjánssonar, fyrrverandi
fræðslustjóra í Norðurlandskjör-
dæmi eystra.
í samkomulaginu felst:
Sturlu var boðið að taka á ný við
fyrra starfi sínu sem frædslustjóri
Norðurlandskjördæmis eystra eða
þiggja styrk til námsdvalar erlendis
í2 ár. Sturla valdi hinn síðari kost.
Fjármálaráðherra hefur ákveðið
að draga áfrýjun dóms bæjarþings
Reykjavíkur í máli Sturlu gegn
fjármálaráðherra f.h. ríkissjóðs til
baka. Með því er unað við þá
niðurstöðu héraðsdóms að upp-
sögn Sturlu hafi verið ólögmæt.
Hann fær þvígreiddar skaðabætur
auk sérstakra miskabóta, með hlið-
sjón af 3. mgr. 11. gr. sbr. 2. mgr.
9. gr. 1 nr. 38/1954. Með þessu
samkomulagi er deila málsaðila
endanlega útkljáð með fullum
sáttum.
Sturla skal í engugjalda þessarar
deilu í framtíðinni gagnvart ráðu-
neytinu ognjóta trausts, sannmælis
og fyllsta réttar í samræmi við
embættisgengi við hugsanlega
starfsumsókn á sviði fræðslumála í
framtíðinni. Trúnaðarmaður
menntamálaráðherra í þessu sam-
komulagi var Arnmundur
Backman, hrl.“
Þar sem þér eru tilgreindur sér-
stakur trúnaðarmaður mennta-
málaráðherra í rnáli þessu sný ég
mér auðmjúklega til yðar, sem
greinilega eruð einnig skipaður
sérstakur untboðsmaður laga og
réttar í þessu sambandi og hafið
verið fenginn til þess af fjármála-
ráðherra og menntamálaráðherra
að finna lagalega niðurstöðu í mál-
inu í stað Hæstaréttar.
Mér er alveg sérstaklega mikið
niðri fyrir að fá útlistun yðar á
lokadómi yðar, þar sem Svavar
Gestsson, menntamálaráðherra,
gefur eftirfarandi yfirlýsingar í
Morgunblaðinu s.l. laugardag:
„Ráðuneytið hefur strikað yfir
þennan kafla í sögu sinni með
þessari niðurstöðu", þ.e. niður-
stöðu yðar, herra hæstaréttarlög-
maður, sem vafalaust er byggð á
grunnmótaðri lögspeki yðar og
réttdæmi.
Það vill nefnilega svo til að
undirritaður var aðalhöfundur að
þessum kafla í sögu Menntamála-
ráðuneytisins. í honum er að finna
eitthvað af starfsæru hans og því
miður ýmissa helstu starfsmanna
Menntamálaráðuneytisins. Ein-
hver myndi nú segja að mín vegna
sæi ekki á svörtu. En Svavar Gests-
son er raunar af því húsi, þar sem
alsiða er að færa sögulegar stað-
reyndir út og inn úr mannkynssög-
unni eftir „smag og behag“. (Að ég
sletti dönsku er til virðingar- og
áhersluauka). Þegar Sovét fsland,
óskalandið, kemur, er aldrei að
vita hvernig íslandssagan muni líta
út. Ef armur Ó. Grímssonar í
Alþýðubandalaginu verður ofan á
er hætt við að lítið muni fara fyrir
sögu Svavars. Nema maðurinn
verði strikaður út með öllu!
Og þá er nú vissara að vera
búinn í tíma að skjóta stoðum
undir kaflann minn með lögvísi og
réttvísi, raungirni og óhlutdrægni.
Þess vegna skrifa ég yður ærbödigst
til, þar sem þér sitjið uppi með
allt þetta og meira til og enginn vafi
að þér þurfi að fá öndinni frá yður
hrundið eins og Ármóður skegg
forðum.
Það sem veldur mér líka vökun-
um m.a. er eftirfarandi úr umsögn
ríkislögmanns um dóm bæjarþings
Reykjavíkur í máli fyrrverandi
fræðslustjóra á Norðurlandi-
eystra:
„Dómurinn skilur í raun eftir
óútfylltan tékka fyrir forstöðu-
menn stofnana til umframeyðslu
að vild. Samkvæmt dóminum get-
ur slík fjármálastjórn ekki varðað
öðrum viðurlögum en áminningu. “
Ég veit að þér skiljið manna best
að undir svona leka þarf strax að
setja og verður yður vafalaust ekki
skotaskuld úr því, þar sem Svavar
og Ó. Grímsson hafa í raun sett
yður yfir Hæstarétt í málinu, og
ítreka ég lukkuóskir mínar til yðar
vegna svo sérstæðs virðingarauka,
sem fáum mun hlotnast, og engum
utan Alþýðubandalagsins.
Ó. Grímsson, foringi yðar og
fyrirsagnarmaður, segir svo orðrétt
í viðtali við Morgunblaðið 24.
nóvember s.l.: „Allur aðdragandi
verður að vera með þeim hætti að
enginn geti dregið í efa að þrófmál-
ið sé byggt á eðlilegum siðferðileg-
um grunni. Þess vegna vildi ég sem
ráðherra ekki taka við agavaldi
sem jafnvel Hæstiréttur (leturbr.
mín). úrskurðaði mér á grundvelli
forsögu þessa máls“.
Ég vek athygli yðar á þessu, sem
getur orðið yður til leiðbeiningar
við útlistunina og styrktar ef ein-
hver skyldi voga sér að fetta fingur
út í að Hæstiréttur var settur af í
málinu og þér í staðinn.
Ó. Grímsson leggur áherslu á
siðferðið. Robespierre hinn franski
endaði allar ræður sínar á að tala
um dyggðina.
Ó. Grímsson segir á öðrum stað
í viðtalinu við Mbl. að fræðslu-
stjóramálið hafi verið svo persónu-
legt, og pólitíska moldviðrið, sem
Alþýðubandalagið þyrlaði upp,
svo villugjarnt, að nauðsyn hafi
borið til að taka það af Hæstarétti
og fá yður í hendur. Til lukku,
hávelborni herra lögmaður! Ann-
ars vaknar spurningin hvort hér er
ekki góður leki á ferðinni, sem þér
þurfið ekki að setja undir. Gætu
ekki brennivínskaupin í Hæstarétti
orðið hápersónuleg og að fj ármála-
ráðherra vildi ekki af þeim sökum
taka við „agavaldi" í því úr hönd-
um dómstóla og fá yður í staðinn
málið í hendur?
Þá yrði nú glatt í Hæstarétti! í
samræmi við dóm yðar í fræðslu-
stjóramálinu mynduð þér senda
dómaranum dobbelt það brenni-
vínsmagn sem hann var búinn að
verða sér úti um. Að því búnu
myndi fjármálaráðherra kosta
dómarann í tvö ár á heilsuhæli
erlendis á fullu kaupi, auk þess
sem þér mynduð taka fram til
öryggis að hann héldi kjörgengi til
embættis forseta lýðveldisins ásamt
smærri embættunum.
En nú er komið að aðalatriði
erindis míns við yður og bið ég
yðar velborinheit enn á ný af-
sökunar á framhleypninni og ónæð-
inu. Það huggar mig að ég veit að
þér hafið ígrundað allt af stakri
nákvæmni og eigið í fórum yðar
nákvæma útlistun á yfir-hæstarétt-
ardómi yðar.
Þess vegna bið ég yður allra
náðarsamlegast um upplýsingar og
síðan skýringar á eftirfarandi atrið-
um í niðurstöðum dóms bæjarþings
Reykjavíkur í fræðslustjóramál-
inu, uppkveðnum 8. apríl 1986:
1. Á bls. 48, efst, segir í niður-
stöðu dómsins að umframnotkun
fræðslustjórans á fé árið 1986 hafi
numið kr. 10.363.000,- - tíumill-
jónumþrjúhundruðsextíuogþrem-
þúsundumkróna °°/wo.
Spurning: Hvaða viðurlög teljið
þér, herra lögspekingur, að eigi við
um slíkt misferli ? í þessu sambandi
ber að upplýsa að dómurinn kemst
að þeirri niðurstöðu að þetta gerði
fræðslustjórinn af ráðnum hug og
þrátt fyrir ítrekaðar aðvaranir
Menn tamálaráðuneytisins. Gæti
það auðveldað yður svarið að
minna á að útsöluverð dómara-
brennivínsins er talið nema aðeins
einum fimmta hluta af óráðsíu
fræðslustj órans ?
2. Á bls. 49, efst segir svo í dómi
undirréttar: „Stefnanda, (þ.e.
fræðslustjóranum - Aths. mín) var
skylt að hlíta fyrirmælum ráðu-
neytisins að því eralmennt viðkom
fjársýslu í fræðsluumdæminu. Með
því að heimila ofangreinda um-
framkennslu brást hann því starfs-
skyldu sinni“ (Lbr. mín).
Spurning: Hversu mikið af miska-
bótum, sem þér dæmduð fræðslu-
stjóranum, er til komið vegna of-
angreindra starfshátta fræðslu-
stjórans fyrrverandi?
3. Á bls. 50 í dóminum, efst, segir
svo: „Fallast verðurá, að stefnandi
hafi með baráttuaðferðum sínum
fyrír aukinni stuðnings- og sér-
kennslu í umdæminu eigi gætt
þeirrar hófsemi sem krefjast verð-
ur af manni í slíku trúnaðarstarfi
og þar með brugðist trausti yfír-
hoðara sinna í Menntamálaráðu-
neytinu, m.a. með ummælum í
fjölmiðlum, þar sem ekki er farið
rétt með staðreyndir um kennslu-
þörf“ (Lbr. mínar).
Spurning: Hversu mikið ákváð-
uð þér í dómi yðar að Ó.
Grímsson, fjármálaráðherra,
skyldi greiða í verðlaunafé fyrir
umgetnar starfsaðfcrðir?
4. Á bls. 52, efst, segir svo i dómi
bæjarþings Reykjavíkur frá 8.
febrúar 1986: „Einnig telur dómur-
inn að stefnandi hafi við stjórnun
embættisins og í opinberri umfjöll-
un brotið trúnað við Menntamúla-
ráðuneytið og ráðherra þess“,
(Lbr. mín).
Spurning: Hvað er að brjóta
trúnað, hr. Höjesteretssagförer?
Og hvað vóg trúnaðarbrotið þungt
í miskabótarupphæð ykkar
Svavars?
Fleiri spurningar set ég nú ekki
fram að sinni, en ég bið og vona að
yður verði greitt um svör. Ég hefi
rætt við ritstjóra Morgunblaðsins
um að gefa yður rúm fyrir svör
yðar og lærdómsríkar útlistanir. Ef
þér skylduð ekki lesa Morgunblað-
ið hefi ég til vonar og vara sent
bænakvabb þetta til Tímans og
Þjóðviljans einnig og veit að þau
blöð myndu fúslega ljá yður rúm
fyrir lærdómslistir yðar.
Ég bið og segi að þér farið ekki
að blanda veslings fræðslustjóran-
um fyrrverandi of mikið inn í þetta
mál úr því sem komið er. Hann er
orðinn algjör aukapersóna í þess1
um sjónleik, sem Alþýðubandalag-
ið á allan heiður af að hafa sett á
svið. Ekkert má skyggja á loka-
atriðið, þar sem sjálfir ráðherrarnir
Ó. Grímsson og Svavar, hafa
tekið að sér að syngja lokaaríuna
með öruggu lögfræðiiegu undirspili
yðar.
Ég vona að þér sjáið yöur fært
að svara mér fljótt og vel, svo ég
komist hjá frekara umstangi. Rétt
cr að mál þctta fari sem mest af
hljóði, því annars er ekki að vita
nema fjölmiðlafólk hrökkvi upp af
værum blundi. Þá verður fjandinn
laus. Það er ekki gustuk að vera að
stugga við fréttamönnum, síst hin-
um hlutlausu, því Atli Rúnar t.d.
á Útvarpinu mun hafa oftekið sig í
fyrra á þrotlausri vinnu í þágu
réttlætisins og hlutleysisins, vikum
saman, nætur og daga, í máli
þessu. Á hinn bóginn má auðvitað
segja að þá sé til skammar að hinn
nýi háyfirdómur yðar skuli ekki
vekja meiri athygli á þeim bæjum,
en raun ber vitni.
Allravirðingarfyllst,
Sverrir Hermannsson
fyrrverandi
menntamálaráðherra
P.S.
Ég vil vekja sérstaka athygli yðar á
því að þegar háyfirdómur yðar féll
var flaggað fyrir yður og Svavari og
Ó. Grímssyni og hele herskabet á
Akureyri. Uppalendurnirogskóla-
stjórarnir Sverrir Pálsson og Bene-
dikt Sigurðarson drógu íslenska
fánann alveg á hún skólum sínum í
fögnuði yfir réttum framgangi
göfugs og góðs máls og yður til
ævarandi lofs og dýrðar og af-
ganginum af Alþýðubandalaginu.
Yðar auðmjúkur og undirdánugur
Sverrir Herntannsson