Tíminn - 16.12.1988, Side 5

3 t j l V
Föstudagur 16. desember 1988
Tíminn 5
Gunnar Hilmarsson, stjórnarformaður Atvinnutryggingarsjóðs:
Milljarða sparnaður
vegna lækkunar vaxta
I kjölfar lækkunar á raunvöxtum, nafnvöxtum og
dráttarvöxtum undanfarna mánuði hefur fjármagnskostn-
aður iækkað um milljarða króna hjá fyrirtækjum í
útflutnings- og samkeppnisgreinum. Gunnar Hilmarsson,
stjórnarformaður Atvinnutryggingarsjóðs, fullyrðir að i
þessum atvinnugreinum velti sparnaðurinn á milljörðum
króna miðað við milliuppgjör fyrirtækja frá því í haust og
sé það dæmi um þá miklu óvissu og breytingar sem ganga
yfir þau fyrirtæki er sótt hafa um lán og fyrirgreiðslu hjá
sjóðnum.
fjármagnskostnaði vegna lækkaöra
vaxta, en Gunnar Hilmarsson, tel-
ur að vegna lækkunar þessarar sé
ekki hægt að segja annað en staða
fyrirtækjanna hafi batnað talsvert
frá því sjóðurinn var stofnaður á
fyrstu starfsdögum núverandi ríkis-
stjórnar. í viðtalinu kemur einnig
fram að Gunnar telur þessa bættu
stöðu þrátt fyrir þetta ekki nægja
Þetta kemur fram í viðtali við
Gunnar sem birtist í Tímanum á
morgun. Par er fjallað nánar um
þessar breytingar og aörar sem
útflutn i ngsgreinarnar hafa gengið í
gegnum síðasta eitt og hálft ár og
það stjórnleysi sem verið hefur á
peningamálum.
Hvergi virðist liggja fyrir ná-
kvæm samantekt á minnkuðum
viðkomandi fyrirtækjum til að
þeim takist að rétta úr bágri rekstr-
arstöðu án aðstoðar við hlutafjár-
aukningu, skuldbreytingar og hag-
ræðingu í rekstri.
Hefur auðvitað
veruleg áhrif
Amar Sigurmundsson, formaður
Sambands fiskvinnslustööva, segir
að mjög erfitt sé að meta þær
upphæðir sem sparast hafa við lækk-
un vaxta að undanfömu. Amarsegir
þó ekki leiki á því nokkur vafi að
nafnvaxtalækkun.dráttarvaxtalækk-
un og lftilleg raunvaxtalækkun hafi
haft sitt að segja. Hjöðnun verð-
bólgu og þar með lækkun verðbóta-
þáttar skiptir verulegu máli. „Ein-
hvers staðar hef ég heyrt að skuldir
sjávarútvcgsins nemi um lOmilljörð-
um króna f verðtryggðum lánum
innanlands, en þá cr átt við bæði
útgerð og vinnslu," sagði Arnar.
„bannig sjáum við að auðvitað hefur
þetta verulcg áhrif. Ég get ekki
nefnt neinar tölur í þessu santbandi.
En hjöðnun verðbólgunnar lækkar
verðbæturnar, raunvaxtalækkunin
er lítið komin til framkvæmda, nafn-
vaxtlækkunin hefur öneitanlega
áhrif og þó sérstaklcga vegna
hlaupareikningsyfirdráttar, en ekki
síst sú lækkun sem orðið hefur á
dráttarvöxtum. Ég hef þó cngar
tölur yfir vigtina í þessu í krónum.
Mér finnst sú tala sem Gunnar
nefnir dálítið há ef hann er aðeins að
niiða við þann tíma sem liðinn er
síðan í haust,“ sagði Arnar.
Benti hann þó á þá staöreynd að
þrátt fyrir nokkuð bætta stöðu hvað
þetta varðar, væru þessi fyrirtæki
áfram rekin með bullandi tapi.
I»ess má geta að ráðgjafarnefnd
síðustu rfkisstjóraar komst að þeirri
niðurstöðu að 1 % lækkun raunvaxta
myndi skila 0,2% sparnaði í útgjöld-
um sjávarútvegsfyrirtækja. Núver-
andi ríkisstjórn hefur tekist að skapa
skilyrði fyrir u.þ.b. citt prósent
lækkun raunvaxta, en hefur á stefnu-
skrá sinni að lækka raunvexti um tvo
af hundraði til viðbótar.
Friðrik Pálsson, forstjóri Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna, sagðist
eiga erfitt nteð að trúa því að
sparnaður þessi mældist í milljörð-
urn kröna hvað varðar frystihúsin
ein. Heildarvelta frystingarinnar í
landinu er um 17-10 milljarðar króna
og því er fjármagnskostnaður ekki
mældur í milljörðum. Benti hann á
að sparnaður fjármagnskostnaðar í
þessum greinum væri minni en ella
þar scm um væri að ræða erkmd lán
að stórum hluta. Klt
Þingmeirihluti fyrir skatti á
verslunar og skrifstofuhúsnæöi:
Kvennalist-
inn felldi
breytingar
íhaldsins
Önnur og þriðja umræða um skatt
á verslunar og skrifstofuhúsnæði fór
fram í neðri deild Alþingis í gær.
Atkvæðagreiðslu um frumvarpið í
heild var frestað, en breytingartil-
laga sjálfstæðismanna um að skatt-
prósentan yrði óbreytt var felld með
24 atkvæðum á móti 12, tveir greiddu
ekki atkvæði og fjórir voru fjarstadd-
ir.
Þó svo að ekki hafi verið greidd
atkvæði um frumvarpið í heild sinni
var farið fram á nafnakall um hvort
hvort vísa ætti því frá annarri til
þriðju umræðu og einnig um breyt-
ingartillögu sjálfstæðismanna sem
áður greinir. Hún fól það í sér að
skattprósentan skyldi vera 1,1% af
fasteignamati eins og verið hefur, en
í frumvarpi ríkisstjórnarinnarergert
ráð fyrir að hún verði hækkuð um
helming eða í 2,2%. Þingmenn
Kvennalista studdu þessa hækkun,
en þingmenn Borgaraflokks voru á
móti að Aðalheiði Bjarnfreðsdóttur
undanskilinni, en hún sat hjá við
atkvæðagreiðsluna.
Tveir af þingmönnum Alþýðu-
flokks, þeir Árni Gunnarsson og
Sighvatur Björgvinsson og einn af
þingmönnum Framsóknarflokksins
Ólafur Þórðarson lýstu sig andvíga
skattinum en töldu sig bundna af
samkomulagi stjórnarflokkanna.
-ág
Hákon Gunnarsson framkvæmdastjóri Islenskra getrauna og Sigurður Baldursson kanna söluna í gær. Hið fullkomna
tölvukerfi gerir það að verkum að allar hreyfingar er hægt að sjá samstundis. Timamynd Pjciur
Þrjár vikur í röð hefur fyrsti vinningur ekki gengið út hjá íslenskum getraunum:
Verða 10 milljónir
í getraunapottinum?
Tekjuöflunarfrumvörp stjórnarinnar
eitt af ööru á leiöinni í gegn um þingiö:
Skattur á erlend
lán í efri deild
Stjómarfrumvarp um ráðstafanir
í ríkisfjármálum og lánsfjármálum,
er felur í sér heimild til ríkisstjórnar-
innar frá Alþingi til að leggja 6%
lántökuskatt á erlend lán var sam-
þykkt í neðri deild þingsins í gær
með tuttugu atkvæðum á móti ellefu.
Þingmenn Kvennalista og Borgara-
flokks, að frátöldum Albert Guð-
mundssyni greiddu ekki atkvæði.
Skattur þessi var samþykktur á
síðasta þingi, en frumvarp þetta er
til framlengingar á heimildinni. Þær
breytingar eru þó gerðar á því núna
að lán sem tekin eru erlendis vegna
kaupa eða reksturs á kaupskipum
eða flugvélum sem notaðar eru í
atvinnuskyni eru undanþegin
skattinum. Það sama á við um lán
sem tekin eru vegna sérstakra að-
gerða stjórnvalda í þágu útflutnings-
greina. Telja má að frumvarp þetta
sé öruggt með að komast í gegnum
þingið fyrir jól þar sem það verður
tekið fyrir í efri deild eftir næstu
helgi. - ág
Potturinn hjá íslenskum getraun-
um verður sá allra stærsti á morgun
frá upphafi. Síðustu þrjár helgar
hefur enginn verið með tólf rétta og
má búast við því að vinningurinn
fyrir tólf rétta verði átta til tíu
milljónir króna. Salan tók þegar
kipp strax á mánudag, sem er mjög
óvenjulegt.
Salan hjá Getraununum það sem
af er þessari viku hefur tvöfaldast
miðað við síðustu viku, en þá var
einnig metsala. 4,4 milljónir króna
færðust frá síðustu leikviku yfir á
þessa og var í gær búið að kaupa
raðir fyrir sömu upphæð. Reynslan
hefur verið sú að 90% sölunnar fer
fram á föstudegi og laugardegi og
sagði Sigurður Baldursson hjá fs-
lenskum getraunum, að búast mætti
við að salan í vikunni yrði um 12,5
milljónir. Heildarvinningspotturinn
ætti því að verða 8,5 til 9 milljónir
króna, fyrir 11 og 12 rétta.
í síðustu viku seldust raðir fyrir
um 7 milljónir króna cg voru 33 með
11 rétta. Samkvæmt því hefðu 3 átt
að vera með 12 rétta.
f tvígang í fyrra kom það fyrir að
enginn var með 12 rétta þrjár
leikvikur í röð og var stærsti vinning-
ur þá 4,6 milljónir fyrir 12 rétta.
Sölukerfið hjá íslenskum getraun-
um er það tæknivæddasta sem um
getur í heiminum. Hægt er að tippa
þar til nokkrar mínútur eru til leiks
og hefur það gert leikinn meira
spennandi og haft í för með sér
gífurlega söluaukningu, frá því sem
var, að sögn Sigurðar. Þetta kemur
íþróttafélögunum mjög til góða, því
eins og lesendur vita fer hluti af
innkomunni til félaganna.
Aðspurður sagði Sigurður að stóri
vinningurinn sem dreginn var út hjá
HHÍ hefði án efa áhrif á söluna hjá
íslenskum getraunum. -ABÓ
Fórsetinn sæmdur heiðursmerki:
Nál úr gulli
Forseti íslands, frú Vigdís Finn
bogadóttir, verður sæmd heiðurs-
merki Norræna áhugaleikhúsráðs-
ins í tilefni af 20 ára afmæli þess.
Heiðursmerkið er nál úr gulli með
átta grímum á, einni fyrir hvert
land sem á aðild að ráðinu, en þau
eru Álandseyjar, Danmörk,
Finnland, Færeyjar, Grænland,
fsland, Noregur og Svíþjóð.
Formaður NAR, Ella Röyseng
frá Noregi, mun sæma forsetann
merkinu á Bessastöðum í dag.
Gullnálin er hönnuð af Sigurði
Erni Brynjólfssyni og Stefán B.
Stefánsson gullsmiður smíðaði
hana.