Tíminn - 29.12.1988, Page 15
Fimmtudagur 29. desember 1988
Tíminn 15
LESENDUR SKRIFA llllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllHlll
Skrifstofumaður sendir eftirfarandi hugleiðingu:
í þjónustu
peningavaldsins
Títt má sjá greinar í Morgunblað-
inu eftir Sigurð B. Stefánsson hag-
fræðing. Hann vann lengi í Þjóð-
hagsstofnun og hafði hljótt um sig.
Gerðist nýlega framkvæmdastjóri
verðbréfamarkaðs og gegnir þar
augljósu hlutverki.
Boðskapur hans í greinunum öll-
um er einn og hinn sami en tvíþætt-
ur: Vinnulaunin eru of há, vextirnir
eru of lágir. Rétt er að athuga
hvorttyeggja lítilsháttar.
Pessi boðskapur um vinnulaunin
er ekki nýr af nálinni. Ólafur Björns-
son fv. prófessor flutti hann í Morg-
unblaðsgreinum sem ekki verður
tölu á komið í hálfa öld samfleytt.
Samkvæmt Ólafi má kaup ekki
hækka því að þá er þjóðarvoði vís.
Spurningin er þessi: Hvaða laun
eru of há? Varla verkamannalaun
sem eru með yfirborgunum hæst kr.
57 þús. á mánuði. Ekki heldur laun
fiskvinnslufólks sem eru mjög svipuð
með bónus. Er unnt að lifa af lægri
launum í landi með matarskatt, háa
húsaleigu og ránvexti af íbúðarlán-
um? Ég held ekki. Þess vegna er
ógerlegt að rétta hag útflutnings-
greinanna með launalækkun hjá
fiskvinnslufólki. Pað fólk þarf mikla
yfirvinnu til að draga fram lífið.
Hins vegar eru laun prófessora og
framkvæmdastjóra miklum mun
hærri, stundum fimmfalt og allt að
tífalt. Dr. Benjamín H. J. Eiríksson
sem tekur undir þetta gjamm um of
hátt kaupgjald hefir að sögn enn í
hárri elli full bankastjóralaun, sem
Seðlabankinn greiðir honum, en sá
banki gleypti Framkvæmdabanka
hans. Pessir karlar ættu, ef þeir væru
þjóðhollir, að beita sér fyrir lækkun
launamismunar.
Sigurður vill að verkamenn kaupi
hlutabréf í fyrirtækjum í stað þess að
biðja um kjarabót. Þetta vekur tvær
spurningar: Hvar á lágtekjufólkið
að fá peninga til slíkra kaupa?
Hvernig eiga fyrirtæki sem geta ekki
borgað lágmarkslaun að greiða arð
af hlutabréfum? Sigurður rómar
mjög sölu hlutabréfa í Flugleiðum til
starfsfólks. Það félag sýndi í fyrra
tap sem nam tugum ef ekki hundruð-
um milljóna króna. Nú upplýsti
Ólafur Ragnar Grímsson fjármála-
ráðherra að einungis eitt af hverjum
þrem fyrirtækjum borgi tekjuskatt.
Þá eru það vextirnir. Þá má ekki
lækka að dómi Sigurðar því að slíkt
dregur úr sparnaði. Vextir hafa
hækkað upp úr öllu valdi síðustu ár
og þó hefir sparnaður ekki vaxið að
sama skapi. Hann hefir haldist svip-
aður. Peningarnir hafa leitað út á
„gráa markaðinn" þar sem þeir gefa
bæði vexti, verðbætur og afföll að
auki. Þann gróða má svo ekki skatt-
leggja því að það dregur úr sparnaði
að mati Sigurðar! Verkafólk á að
sjálfsögðu að greiða sömu skattprós-
entu af tekjum sínum og hálauna-
menn. Það er allt upp á sömu bókina
hjá þessum herramanni. Loks segir
Sigurður að lágir vextir leiði til
aukinnar erlendrar lántöku. Hið
gagnstæða hefirgerst. Einstaklingar,
fyrirtæki og stofnanir hafa einmitt
reynt að komast hjá því að greiða
ránvexti innanlands með lánum er-
lendis frá. Erlend skuldasöfnun okk-
ar hefir farið hraðvaxandi undanfar-
ið.
Það tekur þó út yfir allan þjófa-
bálk þegar hagfræðingar fara að villa
um fyrir lesendum varðandi hag-
fræðihugtök. Til er fjöldi orðabóka
yfir slík hugtök. Samkvæmt þeim
eru vextir verðið fyrir peninga að
láni, mismunur lánsfjárhæðar og
endurgreiddrar upphæðar. Sigurður
telur aðeins raunvexti til vaxta, en
þeir eru vextir að frádreginni verð-
bólgu. Hann sleppir verðbótaþætti
vaxta. Er helst á honum að skilja að
sá hluti. vaxtanna greiði sig sjálfur.
Hann setur upp greiðslu af 4 millj.
króna íbúðarláni með gildandi raun-
vöxtum 3,5%, 5,0%, 6,5% og8,0%.
En dæmið lítur ekki svona út.
Greiðslubyrðin er margfalt meiri.
Lánskjaravísitalan sem látin er
mæla verðbólgu hérlendis hækkaði
að meðaltali um rúmlega 35% á ári
frá þeim tíma er verðtrygging varð
almenn í byrjun árs 1982 til loka
síðast liðins árs. Samkvæmt því yrði
greiðslubyrði (þ.e. vextir og afborg-
un) af húsnæðisláni kr. 3,3 milljónir
til 40 ára, eins og hér segir ef
raunvextir eru 3,5%:
í lok 1. árs...... kr. 267.300,-
í lok 2. árs...... kr. 355.600,-
í lok 3. árs...... kr. 472.900,- -
í lok 4. árs...... kr. 628.900,-
í lok 5. árs...... kr. 836.000,-
í lok 6. árs...... kr. 1.111.200,-
Þetta er sá veruleiki sem blasað
hefir við húsbyggjendum. Hætt er
við að laun verkamanna dugi
skammt. Við höfum haft verðbólgu
í nálega hálfa öld. Þorir einhver að
spá meiri stöðugleika næstu 6 ár en
liðin 6 ár þótt tekist hafi um stund
að lækka verðbólgu méð verðstöðv-
un og kaupbindingu?
Nýir hagfræðingar spretta nú upp
eins og gorkúlur á mykjuhaug. Ef
þeir ætla allir að ganga í þjónustu -
gráa og svarta peningamarkaðarins |
er ekki bjart framundan hjá okkar
þjóð.
Skrifstofumaður
Utlendingum
att á f uglahópa
Fram að þessu hafa íslenskir
„sportveiðimenn" látið sér nægja að
vera einir um hituna við rjúpna- og
gæsadráp, en nú er að sjá að menn
geri sér ekki svona „sveitamennsku"
að góðu lengur. Það verður að auka
afköst í drápi þessara fugla. Þess
vegna er nú hafin mikil herferð til að
fá erlenda auðmenn til drengilegrar
aðstoðar við dráp þessara veiðidýra.
Mikið liggur við: Flugfélög, ferða-
skrifstofur og gistihús út um allt land
bjóða fram þjónustu sína til að laða
til landsins auðkýfinga annarra
þjóða, sem segjast kunna að drepa
þessa fugla með margfalt meiri glæsi-
brag, en íslendingar geta. (Saman-
ber fréttagrein í Tímanum 11. nóv.
1988.)
Nokkrir hópar slíkra útlendinga
hafa þegar komið, og færustu fugla-
dráparar íslendinga hafa fylgt þeim
á fuglaslóðir og aðstoðað þá, með
lotningu, svo drápin verði sem allra
glæsilegust á að sjá og tilkomumest,
og það felst einkum í því að skjóta
fuglana á flugi en ekki á jörðu niðri
eins og íslendingar hafa látið sér
nægja í kunnáttuleysi sínu.
II.
En nú vil ég breyta svolítið um tón
í þessu spjalli mínu. Þótt ég hafi ekki
miklar mætur á „heilsubótarveiði-
mennsku“ íslendingra sjálfra, þá
finnst mér fyrst kasta tólfunum,
þegar útlendingar eru fengnir til
landsins hópum saman, til þess að
Rjúpur í vetrarham. Þær eiga sann-
arlega annað betra skilið, en að laða
hingað útlenda auömenn og láta þá
skemmta sér við að murka úr þeim
lífið.
etja þeim með skotvopnum á þessa
saklausu og fögru samlanda okkar,
sem gætu verið okkur öllum, ungum
og öldnum, sannir gleðigjafar og
yndisuppspretta, ef öðruvísi væri á
málum haldið.
Hér þyrfti að stinga við fótum og
reyna að uppræta drápsfýsnina úr
eigin brjóstum, reyna að glæða í
sjálfum okkur tilfinningu fyrir helgi
lífsins og rétt allra lifandi vera til lífs
og hamingju, reyna að gera okkur
ljóst að lífi er ekki hægt að spilla,
okkur að skaðlausu, nema þá vegna
brýnnar nauðsynjar, en sú er alls
ekki ástæðan til sportveiðimennsku,
heldur rangsnúið hugarfar, sem met-
ur eigin hvatir ofar öllu öðru, ofar
öllum sönnum verðmætum lífsins.
Hættum að etja útlendingum á
fuglahópana okkar, og hættum sjálf-
ir þessum grimmdarfulla leik. Þá
yrðum við íslendingar menn að
meiri.
Ingvar Agnarsson.
«j_r 4^ . 1 -1 -i
rkwi\iv*jo i Mnr
Jolaalmanak SUF 1988
Eftirtalin vinningsnúmer hafa komið upp:
1. des. 1. nr. 1851 2. nr. 4829 9. des.
2. des. 3. nr. 7315 4. nr. 1899 10. des.
3. des. 5. nr. 6122 6. nr. 1500 11. des.
4. des. 7. nr. 2993 8. nr. 8376 12. des.
5. des. 9. nr. 1780 10. nr. 3258 13. des.
6. des. 11. nr. 1984 12. nr. 8352 14. des.
7. des. 13. nr. 8240 14. nr. 7307 15. des.
8. des. 15. nr. 1340 16. nr. 7485 16. des.
17. nr. 6401 17. des. 33. nr. 784
18. nr. 5984 34. nr. 1932
19. nr. 6305 18.des. 35. nr. 4457
20. nr. 1398 36. nr. 2933
21. nr. 4671 19. des. 37. nr. 7299
22. nr. 5488 38. nr. 5351
23. nr. 714 20. des. 39. nr. 1068
24. nr. 7300 40. nr. 5818
25. nr. 4456 21. des. 41. nr. 1733
26. nr. 1016 42. nr. 174
27. nr. 3260 22. des. 43. nr. 154
28. nr. 6725 44. nr. 6533
29. nr. 808 23. des. 45. nr. 6501
30. nr. 6106 46. nr. 1242
31. nr. 3764 24.des. 47. nr. 3588
32. nr. 7229 48. nr. 474
Velunnarar! Látið ekki happ úr hendi sleppa. Gerið skil og leggið
baráttunni lið.
Allar frekari upplýsingar eru veittar í síma 91-24480 eða 91-21379
og á skrifstofu Framsóknarflokksins, Nóatúni 21, Reykjavík.
SUF
Jolahappdrætti Framsóknarflokksins
Dregið hefur verið í jólahappdrætti Framsókharflokksins.
Númerin eru í innsigli hjá borgarfógeta til 13. janúar 1989.
Vinsamlegast gerið skil fyrir þann tíma.
Gleðilega jólahátíð.
Framsóknarflokkurinn.
Afmælis- og
minningargreinar
Þeim, sem óska birtingar á afmælis- og
eða minningargreinum í blaðinu, er
bent á, að þær þurfa að berast a.m.k.
tveim dögum fyrir birtingardag. Þær
þurfa að vera vélritaðar.
fer fram frá Norðtungukirkju föstudaginn 30.
desember kl. 2.
Bílferð verður frá Umferöarmiðstöðinni í Reykjavík kl. 10 f.h.
Eggert Ólafsson
Ragnar Ólafsson
Þorgeir Ólafsson
tengdadætur, barnabörn og barnabarnabörn
t
Útför sambýlismanns m í ns, föður okkar, tengdafööur, afa og langafa
ðörundar Þórðarsonar
frá Ingjaldshóli
fer fram frá Hallgrímskirkju fimmtudaginn 29. desember kl. 13.30.
Þeim sem vildu minnast hans er bent á öldrunardeild Landspítalans.
Guðný Magnúsdóttir
börn, tengdabörn,
barnabörn og barnabarnabörn
t
Þökkum innilega auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og útför
Kristjáns Elíassonar
stjórnarráðsfulltrúa
frá Elliða, Staðarsveit,
Kleppsvegi 6, Reykjavík
Guðný Jónsdóttir
Edda Sigurðardóttir Guðný Einarsdóttir
Elías Kristjánsson Bára Bjarnadóttir
Hörður Kristjánsson Ester Valtýsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn.