Tíminn - 10.01.1989, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Þriðjudagur 10. janúar 1989
Læknafélag Reykjavíkur samþykkti samning varðandi greiðslurtil sérfræðinga:
Magnafsláttur sparar
86 milljónir á árinu
Á félagsfundi hjá Læknafclagi Reykjavíkur í fyrrakvöld
var samþykktur nýr samningur er varðar greiðslur fyrir
sérfræðilæknishjálp. Samningurinn gengur þó ekki í gildi fyrr
en Tryggingaráð hefur einnig samþykkt hann, en samkvæmt
heimildum Tímans má telja fuilvíst að ráðið leggi blessun sína
yfir samninginn.
Á fund Læknafélugsins mættu 150
læknar og var samningurinn sam-
þykktur mcð tæplcga 60% atkvæða.
Tíminn hefur fengið vitncskju um
það að helstu andstæðingar samn-
ingsins í röðum lækna hafi veriö
augnlæknar, læknar sem starfa á
Landakoti og sérfræðingar í þvag-
færalækningum.
Kostnaöur ríkisins vcgna sérfræði-
þjónustu lækna hcfur hækkað
gríðarlega á undanförnum árum.
Milli áranna 1986-87 hækkaði þessi
kostnaöur á föstu vcrðlagi urn 27%
og um 17% milli áranna 1987-88.
Einnig má gcta þess aö veitt þjónusta
á árunum 1986-87 jókst um 30%.
Eins og áður hefur komið fram í
fréttum Tímans var kostnaður ríkis-
ins vcgna greiðslna fyrir sérfræði-
þjónustu lækna á árinu 1988 um 800
milljónir króna. Ráðgert cr að ný-
gcrður samningur spari ríkinu 86
milljónir á þcssu ári og verður sá
sparnaður fyrst og fremst vcgna
afsláttar scm scrfræðingarnir hafa
samþykkt að vcita, cn á móti kcmur
að því vcrður frestað um eitt ár að
taka uppað nýju svo kallað tilvísana-
kerfi.
Sparnaöur hvað varðar cinstaka
liði skiptist þannig að 27 milljóna
króna sparnaður verður vcgna af-
sláttar á læknisverkum, 46 milljónir
sparast vcgna lækkunar einingamats
varðandi rannsóknir og 13 milljónir
sparast vcgna cftirgjafar hækkunar á
taxta.
Grciðslur samkvæmt nýja samn-
ingnum miðast í grundvallaratriðum
við umsamda gjaldskrá frá 1988 en
helstu breytingar eru sem fyrr segir
þær að sérfræðingarnir veita e.k.
magnafslátt af þjónustunni, einnig
er að finna vissa lækkun í eininga-
mati varðandi rannsóknir.
Greiðslur fyrir sérfræðiþjónustu
miðast við fjölda vinnueininga. Ein-
ingaverðið er 96,20 krónur, en það
breytist í samræmi við tvenns konar
vísitölu, vísitölu launahluta og vísi-
tölu rekstrarhluta.
í samningnum segir að þeir læknar
sem gegna 30% stöðu eða meira við
stofnun sem rekin cr fjárhagslega af
ríkissjóði, eða njóta hliðstæðrar að-
stöðu, skulu veita eftirfarandi afslátt
miðað við mánaðar meðaltal hvers
árs. Af greiðslum fyrir 2001 til 3000
einingar, sem í peningum þýðir
greiðslur á bilinu 192 þúsund krónur
til rúmlega 288 þúsunda króna, veita
læknarnir 10% afslátt. Þeir læknar
sem skila inn að meðaltali yfir 3001
einingu skulu aftur á móti veita 30%
afslátt.
Sambærilegar reglur gilda um sér-
fræðinga sem eingöngu starfa á
stofu, eða eru í minna en 30% stöðu
hjá ríkisstofnun. Fyrir þjónustu sem
samkvæmt fjölda eininga gefur af
sér á bilinu 385 þúsund til 481
þúsund krónur á mánuði veita lækn-
arnir 10% afslátt en séu einingarnar
fleiri og greiðslurnar þar af leiðandi
hærri skulu sérfræðingarnir veita
30% afslátt. Hér er um að ræða þann
einingafjölda sem nokkuð stór hóp-
ur sérfræðinga lagði fram á árinu
1987 og fékk fyrir allt að 5 milljónir
í greiðslur frá Tryggingastofnuninni
á árinu 1987, en einstaka sérfræðing-
ar fengu tæpar 8 milljónir í árs-
greiðslur. í bókun með samningnum
áskilur Tryggingastofnun ríkisins sér
rétt til að setja hámark á eininga-
fjölda læknis ef stofnunin telur að
reikningar séu óeðlilega háir miðað
við grundvöll samnings þessa.
Samningur þessi gildir frá 1. jan-
úar 1989 til 31. desember 1990.
Einnig er kveðið á um að í árslok
1989 skuli skoðað hvort sá sparnaður
hefur náðst, sem stefnt var að við
gerð hans. SSH
Ragnar Arnalds.
Þingflokkur Alþýðubandalagsins
reyndist einum þingmanni fá-
tækari við afgreiðslu fjárlaga:
Á kafi í
uppreisn
Eins og fram kom í Tímanum um
helgina voru þeir Ragnar Arnalds og
Hreggviður Jónsson fjarverandi Al-
þingi við afgreiðslu fjárlaga fyrir
helgi. Er þar trúlega um samninga
að ræða þeirra á milli, eitt atkvæði
stjórnar og eitt atkvæði stjórnar-
andstöðu fara út í sameiningu og
hafa þar af leiðandi ekki áhrif á vægi
atkvæða í þinginu.
En hvers vegna þessir samningar?
Jú, þannig er mál með vexti að um
þessar mundir er verið að sýna
leikrit Ragnars „Uppreisnina á ísa-
firði“ hjá Leikfélagi Skagfirðinga í
Varmahlíð. Mun þingmaðurinn hafa
umskrifað stykkið af þessum sökum
og breytt texta í hlutverkunum með
hliðsjón af karaktereiginleikum
sveitunga sinna er taka þátt í þessari
sýningu. Eins og þeim er kunnugt
sem að séð hafa „Uppreisnina á
ísafirði" eru þrír konungar til staðar
í verkinu. Einn þeirra er leikinn af
Knúti Ólafssyni bankamanni í
Varmahlfð, annar af Jóni Hjartar-
syni skólameistara Fjölbrautaskól-
ans á Sauðárkróki og þann þriðja
leikur enginn annar en sjálfur höf-
undurinn Ragnar Arnalds.
Þannig stendur á fjarveru þing-
mannsins á meðan Alþingi afgreiðir
fjárlög íslenska ríkisins og má sjálf-
sagt deila um hvort Ragnar tekur sig
betur út sem óbreyttur þingmaður
eða konungur í ríki sínu. Hitt er
annað mál að þeir sem áhuga hafa á
að sjá „Uppreisnina“ geta gengið að
henni vísri í Miðgarði í Varmahlíð,
a.m.k. einu sinni um hverja helgi út
þennan mánuð. -ág
Styrkir til
krabbameins-
rannsókna
Á síðastliðnu ári var stofnaður
sjóður til styrktar rannsóknum á
krabbameini. Nokkru fyrir áramót
voru aflientir tveir styrkir úr sjóðn-
um að upphæð 600 þúsund krónur
hvor.
Styrkina hlutu Laufey Tryggva-
dóttir laraldsfræðingur til rann-
sókna á áhrifum blóðflokka og
ættgengis á lifun íslenskra kvcnna
með brjóstkrabbamein og Vil-
hjálmur Rafnsson yfirlæknir til
tveggja verkefna. Annars vegar til
rannsókna á nýgcngi krabbameina
eftir búsetu, liins vcgar á nýgengi
og dánartíðni krabbamcina meðal
íslenskra sjómanna.
Aö mati félagsins cru þcssi verk-
efni mikilvæg til að auka skilning á
eðli krabbameins.
Frá afhendingu styrkja úr Rannsóknasjóði Krabbameinsfélagsins. F.v. Davíð Ólafsson formaður Vísindaráðs
Krabbameinsfélagsins, styrkþcgarnir Vilhjálmur Rafnsson og Laufey Tryggvadóttir, og Almar Grímsson
formaður Krahbameinsfélags Islands en hann afhenti styrkina.
Skýrsla um stöðu og þróun jafnréttismála:
Minnihlutakynið fái forgang
í samræmi við lög nr. 65/1985 um jafna stöðu og rétt kvenna
og karla, lagði félagsmálaráðherra, Jóhanna Sigurðardóttir,
fram á Alþingi í desember s.l. skýrslu um stöðu og þróun
jafnréttismála. Síðast var hliöstæð skýrsla lögð fram á Alþingi
veturinn 1986-1987.
í inngangi er gerð grein fyrir
heimildum og getið helstu rita sem
komið hafa út hérlendis um jafnrétt-
ismál. Þar er markmið skýrslunnar
sagt vera eftirfarandi:
„að gera grein fyrir aðgerðum
stjórnvalda á sviði jafnréttismála,
gefa yfirlit yfir þróunina á þessu
sviði og vekja athygli á því sem betur
má fara“.
Annar kafli fjallar um lög sem
áhrif hafa á stöðu kynjanna. Einnig
er fjallað um störf nefndar sem
skipuð var til að endurskoða núgild-
andi jafnréttislög. Leggur nefndin
meðal annars til að við ráðningu í
stöður innan fyrirtækja verði mark-
visst unnið að jöfnun stöðu kynj-
anna. „Kynið sem er í minnihluta
hafi ákveðinn forgang við ráðningu
að uppfylltum vissum skilyrðum."
Með þessu er átt við það sem
nefnt hefur verið jákvæð mismunun
kynjanna. Um hana hafa verið mjög
svo skiptar skoðanir og má ef til vill
spyrja hvort eðlilegt sé að ráða
annan en þann sem hæfastur þykir í
viðkomandi stöðu, eingöngu á
grundvelli kynferðis. Er með því
ekki gert lítið úr hæfileikum þess
kynsins sem stefnt er að leiðréttingu
stöðunnar hjá? Því er svarað svo í
skýrslunni að nokkur mismunun sé
nauðsynleg sem áfangi í leið til
jafnréttis.
Þriðji kafli fjallar um menntun og
greint er frá niðurstöðum könnunar
sem jafnréttisráð gerði á námsvali
karla og kvenna skólaárið 1985-
1986. Kemur þar fram að „konur
velji frekar nám sem leiðir til
umönnunar- og þjónustustarfa sem
eru lakar launuð en „karlastörf““ og
rætt er um mikilvægi þcss að þetta
breytist.
í fjórða kafla eru atvinnu- og
kjaramál tekin til umfjöllunar. Kem-
ur þar fram að enn er verulegur
munur á tekjum kvenna og karla
þeim síðarnefndu í vil. Einnig er
rætt um lengd vinnutíma og atvinnu-
þátttöku kynjanna.
Bent er á að vinnutími karla í
launaðri vinnu sé þó nokkuð lengri
en kvenna en ekki er rætt um
ólaunáða vinnu. í niðurstöðum
framkvæmdanefndar um launamál
kvenna sem skilað var 1985 kemur
fram að sé heildarvinnutími kynj-
anna skoðaður, komi í ljós að kven-
fólk vinni að jafnaði lengur en
karlmenn.
Sem dæmi má nefna fund er
haldinn var á vegum jafnréttisráðs
og Trésmiðafélags fslands síðastlið-
inn nóvember. Þar var lögð fram
ályktun þess efnis að jafnrétti og
laun væru ekki síður hagsmunamál
karla en kvenna. f ályktuninni segir:
„Vegna launamisréttis er í mörgum
tilvikum hagkvæmara fjárhagslega
fyrir fjölskyldufólk að skipta verkum
þannig að konurnar sjái einar um
heimilishaldið en karlarnir afli
tekna, oft með því að leggja nótt við
dag. Þetta hefur í för með sér að
margir karlmenn vanrækja föður-
hlutverk sitt og hreinlega missa af
börnunum til ómáilds skaða fyrir þá
og börnin. Auk þess slíta þeir sér oft
út fyrir aldur fram."
Gerð er grein fyrir hlut karla og
kvenna í stjórnmálum og stjórnsýslu
í fimmta kafla. Þar er að finna
upplýsingar um hlutfall kynjanna á
Alþingi og í sveitarstjórnum. Einnig
er gerð grein fyrir rannsókn jafnrétt-
isráðs á hlutfalli kvenna og karla í
nefndum og ráðum á vegum hins
opinbera. Þar kemur í ljós hversu
furðanlega lítill hlutur kvenna er í
opinberri stjórnsýslu ríkisins þrátt
fyrir nokkra fjölgun þeirra á Alþingi.
Kemur þar einnig fram að „félags-
málaráðherra hefur ákveðið að
framvegis þegar óskað er eftir til-
nefningum í ráð og nefndir á vegum
félagsmálaráðuneytisins verði vakin
athygli á þeirri stefnu stjórnvalda að
hlutfall annars kynsins sé aldrei
minna en 40%“. -jkb